بررسی استراتژیک- پایگاه اینترنتی راسخون/ایران هسته ای/ مهدی قوی دل/
معمر قذافی در اقدامی غیر منتظره در دسامبر ۲۰۰۳، از خلع سلاح داوطلبانه لیبی از سلاحهای کشتار جمعی و کنار گذاشتن همه برنامه های هسته ای خود خبر داد. لیبی متعهد شد،برنامه سلاحهای هسته ای خود را به آژانس اعلام کند و همچنین موشک های بالستیک دارای برد بیشتر از ۳۰۰ کیلومتر و خرج ۵۰۰ کیلوگرم را منهدم کند. لیبی اعلام کرد، طبق معاهده عدم تکثیر سلاحهای هسته ای به بازرسان آژانس اجازه می دهد از تأسیسات آن بازدید کنند.
این کشور بلافاصله در ششم ژانویه ۲۰۰۴، کنوانسیون سلاحهای شیمیایی را امضا کرد. در ۱۴ ژانویه همان سال، معاهده جامع منع آزمایشهای هسته ای (سی.تی.بی.تی) را تصویب و در ۱۰ مارس، پروتکل الحاقی ان.پی.تی را امضا کرد و ۳۶۰۰ بمب شیمیایی خالی را جلوی بازرسان منهدم کرد.لیبی در سال ۱۹۹۸ تأسیسات تبدیل اورانیوم (یو سی اف) را که در دهه ۸۰ خریده بود، روی هم سوار کرد. در اواخر ۱۹۹۹ یا اوایل ۲۰۰۰، دو طیف سنج جرمی جدید خرید و در سپتامبر ۲۰۰۰ صاحب دو سانتریفیوژ دارای طراحی پیشرفته ال دو شد و ۱۰۰۰ سانتریفیوژ دیگر از این نوع سفارش داد.(۱۷) در اواخر ۲۰۰۱ و اوایل ۲۰۰۲، عبدالقدیر خان طرح یک بمب شکافتی و سانتریفیوژ غنی سازی تقریباً کامل را در اختیار لیبی قرار داد. ادامه…..
لیبی در نیمه می و دسامبر همان سال، دو بار با موفقیت سانتریفیوژهای خود را آزمایش کرد که البته بدون مواد هسته ای بودند. اما آنچه نگرانی آمریکا و متحدانش را از تلاش های هسته ای لیبی تشدید می کرد، این بود که در اکتبر ۲۰۰۳ آمریکا و متحدانش که در حال تنظیم ابتکار عمل امنیت تکثیر بودند، یک کشتی حامل تجهیزات سانتریفیوژ را به مقصد لیبی رهگیری کردند. در ژوئن ۲۰۰۳، سیا اعلام کرد، شواهد نشان می دهد که لیبی درصدد به دست آوردن تجهیزات دارای کاربرد دوگانه بود که می تواند در تولید و گسترش عوامل سلاحهای میکروبی مورد استفاده قرار گیرد.
بعد از عقب نشینی هسته ای لیبی در دسامبر ۲۰۰۳، آمریکا برای گرفتن امتیاز بیشتر از لیبی و نفوذ بیشتر در این کشور نفتی، در فوریه ۲۰۰۴ دفتر حفظ منافع خود در طرابس را باز گشود و لیبی را به انجام عمل متقابل ترغیب کرد. آمریکا ممنوعیت سفر شهروندان آمریکایی به لیبی را به طور رسمی لغو نمود و در آوریل ۲۰۰۴، تحریم های اقتصادی علیه لیبی را کاهش داد؛ اما قذافی اعلام کرد، پاداشی که از عقب نشینی هسته ای منتظر دریافت آن بود را دریافت نکرده است. مقامات لیبی همچنین از باقی ماندن نام لیبی در فهرست کشورهای حامی تروریسم، ناخرسند بودند.
