واحد مرکزی خبر/ خبرگزاری رویترز در گزارشی از دبی و مادرید به قلم اونا گالانی و فیونا ماهارگ براوو Una Galani And Fiona Maharg Bravo نوشت: با افزایش بهای نفت خام پایه برنت دریای شمالی به بیش از یکصد دلار در هر بشکه، شرکت های خارجی سرمایه گذار در لیبی، انگیزه زیادی پیدا کرده اند تا هرچه سریعتر فعالیت و تولید خود را در این کشور از سر بگیرند.
ایتالیا یکی از بزرگترین سرمایه گذاران خارجی در لیبی، مطمئن است که فعالیت بخش نفت لیبی به روال عادی برخواهد گشت.
ولی حتی در صورتی که درگیریها در لیبی متوقف شد از سرگیری فعالیت شرکت های نفتی با مشکلاتی همراه خواهد بود. به علت پایین بودن هزینه های تولید نفت و سودآور بودن این صنعت در لیبی، شرکت های نفتی بزرگ برای بازگشت و از سرگرفتن تولید نفت در این کشور نیازی به ترغیب چندانی ندارند.
ولی بدین منظور، برقراری ثبات و امنیت بیشتر در لیبی یکی از عوامل کلیدی به شمار می رود.
همچنین باید دولتی کارآمد و مشروع در این کشور به روی کار بیاید. مهمترین سوال این است که در لیبی با شرکت های نفتی بزرگ چه برخوردی خواهد شد.
فرستادگان انقلابیون لیبی به مقامات ایتالیا گفته اند که لیبی به قراردادهای نفتی دوران قذافی احترام خواهند گذاشت.
تاریخچه روابط دو کشور بسیار طولانی است.
از این رو شرکت اِنی ایتالیا فکر می کند تولید نفت و گاز در لیبی تا پیش از فصل زمستان از سرگرفته خواهد شد. با این حال، کشورهایی که در مداخله نظامی خارجی در لیبی مشارکت و یا از آن حمایت کردند، احتمالا آسیب پذیر خواهند بود.
رهبران انقلابیون لیبی گفته اند قرار دادهای خارجی قبلی لیبی بازنگری خواهند تا مبادا به فساد مالی آلوده باشند.
این احتمال وجود دارد که مردم لیبی -با این تصور که به طور کامل در در آمدهای نفتی این کشور سهیم نبوده اند- دولت انتقالی را تحت فشار قرار دهند تا درباره مفاد قرار دادهای موجود با طرفهای آنها دوباره مذاکره کنند.
لیبی در سالهای اخیر مفاد قرار دادهای تولید نفت را محکم کرده است.
ولی برخی ها می گویند هنوز هم جا دارد تا این شروط سخت تر و محکم تر شود.
سرمایه گذاران خارجی در عراق با پذیرش شروط سخت تر مشکلی نداشته اند؛ چرا که این قرار دادها می تواند زمینه ساز مشارکت در طرحهای بزرگتر در عراق باشد.
بازیگران نفتی در پشت درهای لیبی صف کشیده اند به این امید که بتوانند وارد این کشور شوند. لیبی انگیزه روشن و واضحی برای از سرگیری تولید نفت دارد و بدین منظور به دانش فنی خارجی نیاز دارد.
ولی این کشور نباید در تصمیم گیری ها عجولانه عمل کند.
چرا که برآورد می شود دارایی های خارجی مسدود این کشور که باید به محض اعلام رسمی آزادی این کشور (از شر رژیم قذافی) آزاد شوند، چیزی حدود 150 میلیارد دلار باشد.
این مبلغ فقط برای تامین واردات مورد نیاز لیبی به مدت 37 ماه کافی است.
حتی اگر شرکت های نفتی بتوانند به تعهدات خود عمل کنند، در دراز مدت تضمینی وجود ندارد که دولت لیبی بتواند به تعهدات متقابل خود عمل کند.
از این رو ، امیدواری شرکت های نفتی به بازگشت هرچه زودتر به لیبی خیلی خوش بینانه است. فرانکو فراتینی وزیر امور خارجه ایتالیا روز گذشته گفت کشورش امیدوار است دولت جدید لیبی به قراردادهای پیشین این کشور با شرکت های ایتالیا احترام بگذارد. از سوی دیگر، ارزش سهام شرکت نفتی اِنی که بزرگترین تولید کننده نفت در لیبی پیش از آغاز قیام در این کشور بود، بیست و دوم اوت و پس از رسیدن مبارزان شورشی لیبی به طرابلس، حدود 10 درصد افزایش یافت. شرکت های رپسول اسپانیا، او ام وی OMV اتریش، توتال فرانسه، بریتیش پترولیوم انگلیس و گازپروم روسیه از جمله شرکت هایی هستند که در لیبی سرمایه گذاری های قابل توجهی دارند.
