واحد مرکزی خبر / نیکولا سارکیس کارشناس مسائل گازی و نفتی جهان عرب درگفتگو با فرانس بیست و چهار گفت: افزایش نفوذ چینی ها و روس ها در حوزه های گازی و نفتی لیبی و درهمین راستا، به خطر افتادن منافع کشورهای غربی در لیبی ،علت اصلی جنگ این کشور بود .
شبکه خبری فرانس بیست وچهار درگزارشی درباره نفت وگاز لیبی اعلام کرد رژیم معمر قذافی هنوز به طورکامل سرنگون نشده است که شرکت های مطرح و معروف نفتی جهان برای اختصاص قراردادهای پر سود نفتی و گازی به خود، با هم مسابقه گذاشته اند. به همین منظور بسیاری از سرمایه گذاران و شرکت های نفتی وگازی جهان از همین حالا مذاکره با مسئولان شورای ملی انتقالی لیبی را به منظور دستیابی به قراردادهای نفتی آغاز کرده اند. نیکولا سارکیس ، مدیر مسئول مجله نفت وگاز اعراب در این باره گفت لیبی هم اکنون یکی از تولید کنندگان عمده نفت و گاز جهان است.
این کشور قبل از آنکه جنگ در آن آغاز شود هر روز یک میلیون و ششصد هزار بشکه نفت تولید می‌کرد که از این نظر ،به اندازه عراق، نفت تولید می کرد . اما یک نکته را باید مورد توجه قرار داد و آن این است هنگامی که ممعر قذافی در سال هزار ونهصد و شصت و نه به قدرت رسید، لیبی سه میلیون و چهارصد هزار بشکه نفت در روز تولید می کرد.
یعنی در آن سال ها تقریبا دو برابر مقطع زمانی کنونی تولید می کرد. این آمار و ارقام نشان می دهد عملکرد رژیم معمر قذافی در طول این سالها باعث کاهش تولید نفت آن شده است.
در نتیجه اکنون که این رژیم سرنگون شده است و شرکت های نفتی برای فعالیت در آن دست بازتری دارند انتظار می رود میزان تولید آن نیز در سالهای آینده افزایش یابد.
این شبکه خبری در ادامه این گزارش تصریح کرد نفت و گاز لیبی دراولویت نخست مقامات و مسئولان آینده لیبی قرار خواهد گرفت.
درآمدهای ناشی ازفروش نفت تقریبا هفتاد و پنج درصد کل بودجه لیبی را تشکیل می دهد. کارشناسان مسائل نفتی و گازی می گویند برای اینکه ظرفیت تولید نفت لیبی به سطح قبل از جنگ برسد حداقل به یک سال زمان نیاز است.
اما قدرت های بزرگ جهان با توجه به اینکه منافع شان در خطر است نمی خواهند تا یک سال دیگر صبر کنند.
رهبران کشورهای صنعتی عمده جهان به ویژه کشورهای اروپایی و در راس آنها ایتالیا از همین حالا رایزنی های خود را با مسئولان شورای ملی انتقالی لیبی به منظور اختصاص سهم بیشتری از قراردادهای نفتی به خود، آغاز کرده اند. کشورهای اروپایی قبل از آنکه جنگ لیبی آغاز شود هشتاد وپنج درصد کل نفت صادراتی لیبی را می خریدند.
در همین راستا، روز پنجشنبه گذشته،سیلویو برلوسکنی نخست وزیر ایتالیا با مرد شماره دو شورای ملی انتقالی لیبی دیدار و با وی درباره بازسازی این کشور و بازسازی تاسیسات نفتی شرکت انی ایتالیا در لیبی گفتگو کرد. شرکت نفتی انی قبل از آنکه جنگ آغاز شود نخستین شرکت بهره برداری کننده از منابع نفتی لیبی بود.
ایتالیا که نقش چندانی در کمک به انقلابیون نداشته است اکنون از این می ترسد مبادا جایگاه برترش در بهره برداری از منابع نفتی لیبی از دست برود. ایتالیا برای آنکه این نقش خود را از دست ندهد اعلام کرد سیصد و پنجاه میلیون یورو از دارایی های مسدود شده لیبی را به نفع شورای ملی انتقالی لیبی آزاد خواهد کرد. فرانسه ، نخستین کشوری که شورای ملی انتقالی لیبی را به رسمیت شناخت، نیز انتظار دارد جایگاه ممتازی را در آینده لیبی به خود اختصاص دهد. در آوریل امسال این شورا تصمیم گرفت سی و پنج درصد قراردادهای نفتی را به خاطر پاسداشت نقش فرانسه در فرایند سیاسی لیبی به شرکت های نفتی فرانسوی اختصاص دهد. اما برخی می گویند وعده هایی که در بحبوحه درگیری و منازعه داده می شود زیاد قابل اعتماد نیست.
در این میان ،چینی ها و روس ها که به قطعنامه علیه لیبی رای ممتنع دادند، بیشتر نگران آینده اقتصادی و مالی خود در لیبی هستند.آنها بیشتر از این می ترسندکه در قراردادهای نفتی لیبی جایگاهی نداشته باشند. روز سه شنبه گذشته یکی از مسئولان صنایع نفتی لیبی به همین موضوع اشاره کرد و این امر واکنش تند پکن را در پی داشت.
پکن از مسئولان جدید لیبی خواست از سرمایه گذاری هایش در این کشور محافظت کنند. اما در مقابل جایگاه مهم نفت، سیاست واقع گرایانه نیز جایگاه خاص خود را دارد.
توجه به این اصل باعث شد تا یکی دیگر از مسئولان شورای ملی انتقالی لیبی اعلام کند که دولت آینده لیبی به همه تعهدات و قراردادهای نفتی که در زمان رژیم معمر قذافی منعقد شده است جامه عمل می پوشاند. هر چند که اوضاع سیاسی واقتصادی لیبی اکنون ناپایدار است و انتظار می رود در آینده ای نزدیک ، همین حالت ادامه داشته باشد، اما لیبی دارای بیشترین ذخایر نفتی قاره آفریقا است و از همه مهمتر ، از ذخایر نفتی این کشور در طول چهل و دو سال زمامداری معمر قذافی بهره برداری کافی صورت نگرفته است. مجری این شبکه با توجه به این شرایط این سئوال را مطرح کرد که آیا اروپایی ها و در راس آنها فرانسه و ایتالیا اشتیاق زیادی برای نفت وگاز لیبی دارند؟ مدیر مسئول مجله نفت و گاز اعراب در پاسخ به این سئوال گفت: جواب این سئوال مثبت است.
شرکت های نفتی زیادی تاکنون در حوزه های نفتی لیبی فعالیت داشته اند که در راس آنها شرکت های ایتالیایی قرار داشتند. شرکت نفتی انی بیشترین واصلی ترین قرار دادهای نفتی و گازی را با ایتالیا امضا کرده است.
به طوری که ارزش یکی از این قراردادها، بیست وهشت میلیارد دلار است و مدت اعتبار آن نیز ده سال است. مدیر مسئول مجله نفت و گاز اعراب درباره جایگاه روسیه در حوزه نفتی وگازی لیبی نیز گفت :روسیه در حوزه گازی لیبی بیشتر فعالیت داشت .
زیرا لیبی با شرکت گازپروم قرارداد بسته بود.
به موجب این قرارداد، شرکت گازپروم متعهد شده بود طی دو سال آینده از برخی حوزه های گازی لیبی ، بهره برداری کند. وی افزود اروپایی ها از این اقدام لیبی ناراحت بودند زیرا آنها از قبل به گاز روسیه وابسته بودند و این قرار داد نیز باعث شد تا وابستگی شان به گاز روسیه بیشتر شود.
به اعتقاد این کارشناس مسائل نفتی و گازی، وقتی این قرارداد گازی بین روس ها و لیبیایی ها بسته شد، اروپایی ها حس کردند از نظر تامین گاز توسط روسیه محاصره شده اند.زیرا هم از شرق و هم از جنوب، روس ها کنترل گاز صادراتی به اروپا را دردست داشتند.همین امر باعث شد تا اروپایی ها به فکر افزایش حضور و نفوذ خود در لیبی باشند. نیکولا سارکیس افزود این به معنای آن نیست که در آینده رقابتی بین شرکت های مختلف جهان بر سر مسئله بهره برداری از منابع نفتی وگازی لیبی صورت نخواهد گرفت.
اما به طور قطع مقامات ومسئولان جدید لیبی اولویت را به کشورهایی خواهند داد که به آنها در قیام علیه رژیم معمر قذافی کمک کرده اند. یعنی در لیبی نیز دقیقا سناریوی عراق رخ خواهد داد. بنابراین غربی ها به این نتیجه رسیده بودند که برای رسیدن به این هدف ، باید رژیم معمر قذافی سرنگون شود و سرنگونی این رژیم نیز تنها از طریق جنگ امکان پذیر بود . نیکولا سارکیس تاکید کرد درست است که در ظاهر موضوع کمک به انقلابیون بهانه این جنگ شد، اما در اصل و در واقعیت علت اصلی آن در خطر بودن منافع اقتصادی(نفتی وگازی) غربی ها در لیبی بود.
