بررسی استراتژیک -پرس تی وی/ حسنی مبارک، رئیس جمهوری مخلوع مصر (راست) و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل (چپ) دولت اسرائیل موافق کرده است که ارتش مصر نیروهای بیشتری وارد صحرای سینا کند، جایی که به گفته منابع رسمی اسرائیلی گذرگاه چریکهایی بود که دو هفته قبل عملیات نظامی موفقی را در صحرای نقب و نزدیکی بندر ایلات انجام دادند. در جریان این عملیات ۸ ارتشی اسرائیلی کشته شدند. اسرائیل میگوید که توانسته است همه ۸ چریک عضو این گروه را بکشد. دولت عبری همچنین جنبش حماس و دولت آن را در غزه به راهبری این عملیات متهم ساخت و تا پنجشنبه گذشته در حملههای هوایی به این منطقه، ۲۰ فلسطینی را کشت.
جنبش حماس دست داشتن در این عملیات را رد کرد. اسرائیل، بر خلاف همیشه، این بار هویت چریکها و وابستگی سیاسی و تشکیلاتی آنها را منتشر نکرد. به نظر میرسد حملات هوایی اسرائیل به غزه برای پاسخ دادن به افکار عمومی داخل باشد که بعد از شکست اسرائیل از لبنان در سال ۲۰۰۶ اطمینان سابق را به ارتش ندارد.ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل، در مصاحبه با نشریه لندنی اکونومیست، گفته است که دولت وی به مصر اجازه میدهد که هزاران سرباز وارد شبه جزیره سینا کند. قرارداد صلح میان دو طرف اجازه چنین کاری را نمیدهد.همچنین وی گفت که دولتش به مصریها اجازه میدهد که بالگرد و خودروهای زرهی به سینا بیاورند، ولی حق آوردن تانک نخواهند داشت.ادامه….
هنوز روشن نیست که مذاکرات میان مصر و اسرائیل درباره تجدید نظر در برخی مفاد قرارداد کمپ دیوید نهایی شده باشد. رئیس پارلمان اسرائیل از مشاور حقوقی پارلمان خواسته است درباره قانونی بودن تصمیم دولت اظهار نظر کند تا روشن شود که آیا دولت بدون رجوع به مجلس و کسب رأی موافق اکثریت آن میتواند این قرارداد را تغییر دهد یا خیر.
تغییر در قرارداد استقرار نیرو در شبه جزیره سینا تازگی ندارد. در سال ۲۰۰۵ و پس از بیرون رفتن اسرائیل از گذرگاه رفح، اسرائیل با استقرار ۷۵۰ ارتشی مصری موافقت کرده بود. همچنین تازهترین اسناد ویکیلیکس نشان میدهد که آویگدور لیبرمن، وزیر امور خارجه اسرائیل، جدا کردن بخشی از صحرای سینا و الحاق آن به غزه را با سفیر امریکا مطرح کرده است.
شبه جزیره سینا، به مساحت ۶۱ هزار کیلومتر مربع و ۳۶۰ هزار نفر جمعیت، بین دریای مدیترانه و خلیج سوئز و خلیج عقبه قرار دارد و نقطه پیوست دو قاره آسیا و آفریقا به یکدیگر است. در سال ۱۹۰۶، استعمار بریتانیا آن را از فلسطین جدا کرد و به مصر پیوند داد. در سال ۱۹۴۹ و بعد از تأسیس اسرائیل، این منطقه تحت قیمومت مصر درآمد تا اینکه اسرائیل آن را از سال ۱۹۶۷ تا سال ۱۹۸۲ به اشغال خود در آورد و تنها بعد از امضای پیمان صلح با مصر از آن خارج شد. منطقه تفریحی طابا را دولت مصر بعد از نبردی حقوقی با اسرائیل پس گرفت، ولی به مکانی برای سرمایهگذاری مشترک و خوشگذرانی اسرائیلیها در ساحل دریای سرخ تبدیل شد.
شبه جزیره سینا به دو استان جنوبی و شمالی تقسیم میشود. دولت حسنی مبارک، بیشترین آبادانی را در بخش جنوبی آن و مشخصا در طابا و شرم الشیخ انجام داد و همین امر موجب ناخشنودی ساکنان این منطقه صحرانشین و مخصوصا اهالی بخشهای شمالی قرار گرفت.
طبق قرارداد کمپ دیوید، صحرای سینا به سه بخش طولی از شمال به جنوب و یک بخش مرزی تقسیم شد. بخش اعظم آن را به منطقه عاری از سلاح تبدیل کردند تا اسرائیل خطری از ناحیه ارتش مصر احساس نکند. این سه بخش عبارت اند از:
ـ منطقه الف: نواری از که از کنار ساحل شرقی آبراه سوئز تا جنوب کشیده می شود و به مصر اجازه می دهد یک لشکر پیاده به استعداد ۲۲ هزار نیرو در آن مستقر کند.
ـ منطقه ب: وسط سینا از شمال تا جنوب، که مصر حق دارد نیروهایی از پلیس و ۴ گردان ارتشی مستقر کند.
ـ منطقه ج: از مرز غزه به سمت خلیج عقبه و شرم الشیخ ادامه مییابد و تعدادی نیروی پلیس مصری و نیروهای چند ملیتی در آن مستقرند.
ـ منطقه د: منطقه مرزی باریکی میان مصر و اسرائیل که به اسرائیل اجازه می دهد ۴ گردان پیاده در آن مستقر کند.
نیروهای چند ملیتی از ۲۵ آوریل ۱۹۸۲ در این منطقه استقرار دارند و از ۳ هزار نیرو و ۱۹۰۰ ناظر از ۱۰ کشور (امریکا، فرانسه، ایتالیا،نروژ، کانادا، فیجی، کلمبیا، اروگوئه، استرالیا، نیوزلند) تشکیل میشوند. بودجه سالانه ۵۰ میلیون دلاری آن را امریکا و اسرائیل و مصر میپردازند. وظیفه این نیرو حراست از اسرائیل در مقابل ارتش مصر است.
هرچند اسرائیل سعی میکند سقوط حسنی مبارک را مترداف با سقوط پیمان صلح با مصر قرار ندهد، افکار عمومی در مصر بر دولت و شورای نظامی آن برای لغو قرارداد کمپ دیوید فشار میآورد. پس از آنکه اسرائیل ۵ مرزبان مصری را در تعقیب گروه چریکی در صحرای نقب و نفوذ به شبه جزیره سینا کشت، هر روزه تظاهراتی در برابر سفارت اسرائیل در قاهره برای بیرون راندن سفیر آن از مصر انجام میگیرد. این تظاهرات در روز جمعه گذشته وسعت بیشتری یافت و احتمال میرود همچنان ادامه پیدا کند.
حسنی مبارک و قبل از او سادات هیچگاه نتوانستند قرارداد کمپ دیوید را برای مردم مصر عادی کنند. حتی خود حسنی مبارک نیز هیچگاه حاضر نشد به اسرائیل سفر کند.
گسترش استقرار ارتش مصر در صحرای سینا همواره برای اسرائیل امری ناپسند بوده است. این گسترش به معنای افزایش حاکمیت دولت مصر بر سرزمین خود است. با این حال، از زاویه دیگری هم میتوان به این قضیه نگاه کرد. استقرار ارتش مصر تنها با اجازه امریکا و اسرائیل و برای رفع نیاز اسرائیل صورت میگیرد. همزمانی این اقدام با اعلام دولت مصر در مورد ویران کردن تونلهای شهر رفح، میان مصر و غزه، هنوز چنین تفسیر میشود که راهبرد مصر در قبال اسرائیل و فلسطین و سینا تغییر نیافته است.