واحد مرکزی خبر / خبرگزاری شین هوا در گزارشی از آنکارا نوشت : ترکیه که در ابتدا با مداخله نظامی تحت رهبری غرب در لیبی مخالف بود به یکی از کشورهای پیشتاز در تلاش برای ایفای نقش در بازسازی لیبی تبدیل شده است . ترکیه پیشتر مشارکت اقتصادی گسترده ای در لیبی داشته است .
طرح های مشارکت ترکیه در لیبی تاکنون به پانزده میلیارد و سیصد میلیون دلار و میزان مبادلات دو کشور طی سال گذشته دو میلیارد و چهارصد میلیون دلار بوده است . ترکیه که تنها کشور مسلمان عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ناتو به شمار می رود و به یک قدرت سیاسی و اقتصادی رو به رشد در خاورمیانه و شمال آفریقا تبدیل شده است در ابتدای ناآرامی ها و انقلاب در لیبی موضعی محتاطانه اتخاذ کرده بود . رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه ماه مارس از آنهایی که خواستار مداخله نظامی ناتو در لیبی بودند انتقاد کرد و این مسئله باعث خشم انقلابیون لیبی شد زیرا احساس می کردند ترکیه درحال جلوگیری از یک اقدام نظامی بین المللی علیه معمر قذافی رهبر سابق و فراری این کشور است . ترکیه در آن روزها بیش از هر چیزی تلاش می کرد از اتباع و منافع اقتصادی خود در لیبی محافظت کند ، کشوری که شرکت های ترکیه ای میلیاردها دلار در بخش ساختمان سازی در آن سرمایه گذاری کرده اند . اردوغان ماه فوریه اعلام کرد اولویت کاری ما در حال حاضر بازگرداندن صحیح و سالم اتباع ترکیه است . رجب طیب اردوغان که ماه فوریه گفته بود مداخله ناتو در لیبی غیر ممکن است زمانی جایزه صلح بین المللی قذافی را از دست خود وی دریافت کرده بود . اما با گسترش اعتراض ها در لیبی و انزوی روزافزون قذافی در سطح بین المللی و مجبور شدن هزاران تبعه ترک به خروج از لیبی ، آنکارا موضع خود را درقبال این کشور تغییر داد . ترکیه با بی میلی از عملیات نظامی ناتو علیه لیبی حمایت کرد و کناره گیری قذافی را از قدرت خواستار شد.
آنکارا همچنین اعلام کرد انقلابیون لیبی را به عنوان دولت مشروع این کشور به رسمیت می شناسد. ترکیه سیصد میلیون دلار پول نقد به صورت وام و دیگر کمک ها در اختیار شورای ملی انتقالی لیبی قرار داده است. احمد داود اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه پنجشنبه گذشته در نشست گروه تماس درباره لیبی که در استانبول برگزار شده بود از سازمان ملل متحد خواست دارایی های مسدود شده لیبی را آزاد کند. وی همچنین حمایت کامل بین المللی را از تلاش ها برای برقرار ثبات و دموکراسی در لیبی و کامیابی این کشور خواستار شد. تحلیلگران می گویند اینکه ترکیه خود را در خط مقدم دیپلماسی در خاورمیانه و شمال آفریقا قرار داده نشان دهنده چالش هایی است که آنکارا با آنها روبرو است و از این طریق تلاش می کند منافع خود را درپی قیام ها در کشورهای عربی به خطر نیندازد. فوزی هکورا کارشناس مسائل ترکیه در مرکز تحقیقاتی چاتم هاوس گفت ترکیه نقشی پیشتاز را در تلاش ها برای بازسازی لیبی پس از سرنگونی قذافی در پیش گرفته است تا بتواند از این طریق منافع تجاری گسترده خود را حفظ کند .
ترکیه همچنین تلاش می کند از این طریق نشان دهد یک بازیگر مهم در حل بحران ها در خاورمیانه و آفریقاست . وی افزود لیبی به یک صحنه تئاتری برای رقابت منافع اقتصادی کشورها تبدیل خواهد شد .
هکورا تصریح کرد آمریکا ، فرانسه ، ایتالیا و انگلیس نیز تلاش کرده اند ازطریق کمک به برکناری معمر قذافی منافع خودشان را در این کشور تضمین کنند .
اما فرصت های تجاری در لیبی به قدری زیاد است که می تواند منافع کشورهای زیادی ازجمله ترکیه را تامین کند . داود اوغلو نخستین مقام بین المللی بود که پس از ورود انقلابیون لیبی به طرابلس با هدف پایان دادن به چهل و دو سال حکومت قذافی به بنغازی سفر کرد . عارف الناید سفیر لیبی در امارات عربی متحده از تلاش های ترکیه که ریاست کنونی گروه تماس درباره لیبی را به عهده دارد قدردانی کرد . وی افزود ما از جامعه بین المللی انتظار داریم به حمایت جدی از ترکیه برخیزد که نقشی محوری را در بازسازی لیبی به عهده دارد . با آغاز تعامل سیاستمداران ترکیه با انقلابیون لیبی به منظور کمک به بازسازی این کشور ، شرکت های ترکیه ای نیز در حال بررسی بازگشت به لیبی پس از ماهها تعلیق طرح های نیمه تمام خودشان در این کشور هستند . ظفر چاقلایان وزیر اقتصاد ترکیه در مصاحبه با خبرنگاران گفت درحال حاضر ارزش قراردادهای شرکت های ترکیه ای در لیبی هجده میلیارد و پانصد میلیون دلار است . وزیر انرژی ترکیه نیز گفته است اگر امنیت در لیبی برقرار شود ، شرکت نفت ترکیه نیز عملیات خود را در لیبی ازسر خواهد گرفت .
