ایرنا - 'نيكلا ساركوزي' رييس جمهور فرانسه و 'ديويد كامرون' نخست وزير انگلستان، روز پنجشنبه 24 شهريور بعنوان اولين مقامات بلندپايه غربي براي ديدار با مقامات شوراي انتقالي وارد ليبي شدند. حضوري كه از سوي صاحب نظران آگاه نوعي سهم خواهي از منابع نفتي اين كشور تعبير شد.
رييس جمهوري فرانسه و نخست وزير انگليس كه به همراه 'مصطفي عبدالجليل' رييس شوراي انتقالي ليبي، در كنفرانس مطبوعاتي در طرابلس شركت داشتند با تاكيد بر لزوم محاكمه 'معمر قذافي' ديكتاتور مخلوع اين كشور، بر ادامه حضور ناتو در ليبي به بهانه طي شدن روند انتقال قدرت تاكيد كردند.
نخست وزير انگليس در اين كنفرانس خبري، بر ادامه عمليات نظامي ناتو در ليبي تا هر زماني كه مورد نياز باشد، تاكيد كرد. وي گفت: كار هنوز تمام نشده است و انگليس خود را متعهد مي داند كه همچنان به مردم ليبي كمك كند. وي همچنين وعده داد كه انگليس در زمينه تامين مواد غذايي، دارو، تجهيزات و نيروي متخصص پزشكي به ليبي كمك خواهد كرد و تعدادي از مجروحان ليبيايي كه نياز به اعمال جراحي ويژه دارند براي درمان به انگليس منتقل خواهند شد. كامرون گفت: ما تاكنون حدود يك ميليارد پوند از دارايي هاي مسدود شده رژيم سابق ليبي را آزاد كرده و در اختيار شوراي ملي انتقالي قرار داده ايم و تلاش مي كنيم با كسب مجوز از سازمان ملل بزودي دارايي هاي بيشتري را آزاد كنيم. حدود 12 ميليارد پوند از دارايي هاي ليبي در انگليس بلوكه شده است. نخست وزير انگليس اظهارداشت: ما آماده ايم تا در زمينه هاي ديپلماتيك، نظامي، اقتصادي، فني و امور توسعه اي به شوراي ملي انتقالي ليبي كمك كنيم... خوشبختانه اين شورا تاكنون با عملكرد مثبت خود نگراني هايي را كه از سوي برخي از افراد مطرح مي شد، برطرف كرده است. نيكلا ساركوزي نيز در اين كنفرانس خبري، تاكيد كرد كه فرانسه و انگليس همانگونه كه در دوران مبارزه در كنار مردم ليبي بودند در دوران صلح و سازندگي نيز در كنار آنها خواهند بود. ساركوزي تاكيد كرد: هنوز كارهاي زيادي در ليبي بايد انجام شود و براي به نتيجه رسيدن اين كارها نياز به صبر و حوصله و همچنين اراده قاطع داريم.
مصطفي عبدالجليل رييس شوراي ملي انتقالي ليبي، نيز در اين كنفرانس خبري حمايت هاي انگليس و فرانسه از مردم ليبي را 'شجاعانه' خواند و از سفر كامرون و ساركوزي به طرابلس قدرداني كرد. عبدالجليل تاكيد كرد كه هيچ گونه معامله پنهاني با كشورهاي حامي ليبي صورت نگرفته و تاكنون هيچ قراردادي با كشورهاي خارجي منعقد نشده است. وي افزود: ما در آينده نيز در اين زمينه كاملا شفاف عمل خواهيم كرد.
بسياري از صاحب نظران آگاه، سفر همزمان رييس جمهوري فرانسه و نخست وزير بريتانيا، به ليبي را حاوي نوعي پيغام سياسي دانسته اند.
** ليبي در سهم خواهي غرب
----------------------------------
از زمان آغاز بحران ليبي يعني از دي ماه 1389، كشورهاي غربي و به ويژه انگليس و فرانسه براي افزايش نقش و حضور پايدار خود تلاش بسياري كرده اند. اگر به پس زمينه تاريخ سياسي اين منطقه نگاهي بياندازيم، متوجه خواهيم شد كه كشورهاي اروپايي همواره تلاش داشته اند تا حضور پررنگي در منطقه شمال آفريقا داشته باشند. حضور انگليس و ايتاليا در دوران جنگ جهاني اول و دوم مثال بارزي از تلاش اروپايي ها براي مداخله در منطقه شمال آفريقا است. در اين ميان اگرچه رهبران شوراي انتقالي ليبي بارها اعلام كرده اند كه مذاكره با حاميان جنگ اين كشور براي امضاي قراردادهاي نظامي نيست، اما به نظر مي رسد كه در چارچوب رفتاري اين كشورها علاوه بر الگوهاي مداخله گرا، نوعي سهم خواهي پنهاني به چشم مي خود كه در قالب هاي ديپلماتيك ادا مي شود. به گزارش راديو صداي روسيه، از مدت ها پيش اين مساله در ميان كشورهاي غربي مطرح شده است كه پيش از اين، حدود30 درصد از قراردادهاي آينده نفتي در عوض حمايت نظامي و سياسي به فرانسوي ها وعده داده شده بود و از ديگر سو، 'ايو بونه' رييس سابق دستگاه ضدجاسوسي فرانسه، در گفت وگو با روزنامه 'الخبر' الجزاير تاكيد كرد مطبوعات و روزنامههاي فرانسوي از قراردادهاي نفتي سخن ميگويند، از قراردادهايي به ارزش 150 ميليون يورو، اما من اين سوال را ميپرسم كه بهاي اين قراردادها براي بازسازي ليبي چيست. همچنين، ايو بونه تاكيد كرد شايد فرانسه از بعد مادي موفقيتهايي را در ليبي بدست آورده، اگرچه حتي اين موضوع هم تاكنون كاملا محقق نشده است، اما من از اين بيم دارم كه فرانسه شرافت و اعتبار خود در ليبي و تعهدات خود در آفريقا را از دست داده باشد.
** جمع بندي
--------------
با استقرار اعضاي شوراي انتقالي در طرابلس و شكل گيري آرام ساختارهاي حكومتي در ليبي، رهبران كشورهاي دخيل در جنگ اين كشور تلاش مي كنند تا با ورود به اين ساختارها، الگوهاي مداخله را دنبال كنند. در اين ميان حضور زودهنگام رهبران انگليس و فرانسه بعنوان حاميان اصلي جنگ ليبي، شايد تعجب برانگيز نبوده است چراكه شرايط اين كشور حال در وضعيت متفاوت ناشي از اتمام احتمالي جنگ قرار گرفته است. در چنين شرايطي، عامل نفت و قراردادهاي نفتي است كه نقش پررنگ تري مي يابد زيرا بيشتر كشورهاي اروپايي و كشورهايي كه پيش از اين نقش عمده اي در اقتصاد ليبي بازي مي كردند، تلاش دوباره اي براي تقويت و بازنويسي قراردادهاي نفتي خود مي كنند. در اين چارچوب، بسياري از ناظران سياسي با يكديگر هم عقيده هستند كه حضور سران اين كشورها به ويژه كشورهاي غربي در ليبي، در اين سطح و به طور مشخص سطح سران، نوعي معامله گري براي نفت است تا حمايت از دستاورهاي سياسي ناشي از انقلاب مردم ليبي.