خبرگزاری فارس: یک تحلیلگر و نویسنده عرب با اشاره به سفر نخست وزیر ترکیه به مصر و سخنان جنجال برانگیز وی نوشت: اظهارات اردوغان اسلامگرایان مصر را ناامید و آرزوهای آنها را نقش برآب کرد.
به گزارش فارس، پایگاه خبری فلسطین الیوم در مقاله‌ای به قلم عصام نعمان به سفر اخیر رجب طیب اردوغان به مصر اشاره کرده و نوشت که وی زمان سفر خود را با دقت زیادی انتخاب کرده و در موضع گیری های خود نیز دقت و پیچیدگی‌های زیادی را رعایت کرد. او به گونه‌ای رفتار کرد تا خود را به عنوان یک مهمان استثنایی نشان دهد که پیام مهمی برای مصر دارد، این پیام البته تنها برای مصری‌ها نبود، بلکه تمام اعراب و سایر ملت‌های منطقه مخاطب آن بودند، به همین علت اردوغان سعی کرد توضیح آن را در مناسبت‌های گوناگون انجام دهد تا همه محتوای آن را دریافت کنند.او احتمالا در این سفر خود را سلطان محمد عثمانی فرض کرده بود که مانند قسطنطنیه موفق شده است بعد از قرن‌های متمادی قاهره را به صورت مسالمت آمیز تصرف کند تا بتواند مرحله‌ای انقلابی و دموکراتیک و تاریخی در این کشور ایجاد کند، وی البته در این سفر قدری تواضع از خود نشان داد و لقب سلطان محمد فاتح را به جوانان مصری داد که موفق شده بودند صفحه گذشته مصر را بسته و صفحه جدیدی را به روی این کشور باز کنند.
اظهارات اردوغان اسلامگرایان مصر را ناامید کرد
بسیاری از جوانان مصری و بویژه جماعت اخوان‌المسلمون به اردوغان دل بسته بودند و استقبال باشکوهی را از وی در فرودگاه قاهره به عمل آوردند، آنها پلاکاردهایی را در دست داشتند که در آنها مطالبات خود را در مورد برپایی خلافت اسلامی به همراهی ترکیه درخواست کرده بودند، آنها ترکیه و مصر را یک دست قلمداد می‌کردند که می‌تواند "خلافت اسلامی" را در منطقه ایجاد کند.اما اردوغان در این سفر آرزوهای آنان را نقش بر آب کرد، وی در روز دوم از این سفر در یک مصاحبه تلویزیونی خواستار تهیه قانون اساسی این کشور بر اساس مبانی یک کشور لائیک شد، او البته تاکید کرد که این حرف وی به معنای دولت بی دین نیست، بلکه دولتی است که نسبت به تمامی ادیان یک موضع را اختیار کند. او افزود: از دولت لائیک نترسید، من امیدواریم که این دولت در مصر تشکیل شود.
اخوان المسلمون: اظهارات اردوغان دخالت در امور داخلی مصر بود
او البته مصر را تنها به عنوان یک دولت لائیک نمی‌خواهد بلکه مصر متمدن را می‌خواهد و می‌گوید که این کشور اگر در سه راستا در مدیریت جدید خود گام بردارد، می تواند دولت مدرنی را تشکیل دهد، این سه گام مدیریت خوب در کشور، توجه ویژه به تعلیم و تربیت و ساماندهی خوب اموال دولتی هستند که وی از بین بردن فساد و تحقق ثبات و امنیت را نیز به آنها اضافه می‌کند. واقعیت این است که اظهارات اردوغان در مورد تشکیل دولت لائیک در مصر شوک عجیبی را برای اسلامگراهای مصری بویژه اخوان المسلمین ایجاد کرد، عصام العریان یکی از رهبران برجسته این جماعت و نایب رئیس حزب آزادی و عدالت وابسته به اخوان المسلمین در این باره گفت که از اظهارات اردوغان بسیار متعجب شده است، وی تاکید کرد که نخست‌وزیر ترکیه حق ندارد در امور داخلی مصر دخالت کند.اخوان المسلمون پیش از این در تظاهرات میلیونی در میدان التحریر اعلام کرده‌‌اند که برپایی دولتی دموکراتیک را می‌خواهند که بر اساس مبانی دینی تشکیل شده باشد، آنها البته منظور دقیق خود از مبانی اسلامی را مشخص نکردند، اما گفته می‌شود که استفاده از عبارت دولت شهروندی دموکراتیک تسلیم شدن در مقابل قوانینی است که تساوی را در حقوق و وظایف در میان شهروندان رعایت کند و دستاوردهای علمی و تکنولوژیک در تمامی زمینه‌ها را به شرط عم تعارض با قوانین شریعت اسلامی بپذیرد.
اهداف اقتصادی اردوغان از سفر به مصر
البته اسلامگراهای مصر دولت لائیک را به علت اینکه یک مفهوم اروپایی است و معانی الحاد و کنار گذاشتن ارزش‌های معنوی در آن نهفته است، رد می‌کنند. جماعت اخوان المسلمون نیز مانند سایر گروه‌های سیاسی مصری می‌دانند که اردوغان برای تبلیغ دولت لائیک به مصر نیامده است، او در بخشی از سخنان خود به هدف خود از این سفر اشاره کرد، وی در کنفرانس مطبوعاتی خود با عصام شرف نخست‌وزیر مصر گفت که آنکارا در کنار قاهره باقی خواهد ماند تا این کشور بر سختی‌های فراروی خود غلبه کند، از سوی دیگر حجم تبادلات تجاری کنونی میان دو طرف سه میلیارد دلار است، اردوغان گفت که این حجم در زمان کوتاهی به 5 میلیارد دلار خواهد رسید. به همین علت است که اردوغان به همراه خود هیئتی متشکل از 250 نفر از صنعتگران و بازرگانان را به این سفر آورده است.
تلاش ترکیه برای تحمیل مدل این کشور بر کشورهای منطقه
این مقاله مرحله آخر برنامه‌ریزی‌های اردوغان برای سفر به قاهره را در زمینه طرح‌هایی می‌داند که در مناسبت‌های مختلف مطرح کره است، به عنوان مثال وی در نشست شورای وزیران خارجه عرب تاکید کرد که ترکیه نمی‌تواند موضع بی‌تفاوتی را نسبت به تحولات خاورمیانه اتخاذ کند، نه تنها به این علت که بخشی از جغرافیای منطقه است، بلکه به این علت که تاریخ و آینده مشترکی با این کشورها خواهد داشت.وی در این سخنان از حمایت خود از آرمان فلسطین و ارائه طرح دولت مستقل فلسطینی در سازمان ملل هم سخن گفت. او در این اظهارات بر شروط خود در بازگشت به روابط سابق کشورش با اسرائیل تاکید کرده و گفت که اسرائیل باید از آنکارا عذرخواهی کرده و غرامت کشته شده‌های حادثه حمله به کشتی مرمره را بدهد و همچنین دست از محاصره نوار غزه نیز بردارد. البته مهم‌ترین نقطه طرح‌های اردوغان این است که از این چند سطر برداشت شد، اردوغان می‌خواهد که کشورش را به قدرت منطقه‌ای اول در خاورمیانه تبدیل کند و نفوذ خود را در تمامی جهان اسلام توسعه دهد، او معتقد است که اسلام ترکی که میان دین و دمکراسی اختلاط ایجاد کرده، بهترین مدل برای کشورهای اسلامی در دوره کنونی است، او معتقد است که ترکیه با برافراشتن علم اسلام دموکراتیک و موفقیت در میان کشورهای عربی و اسلامی قادر خواهد بود خلا ناشی از عقب‌نشینی قریب الوقوع آمریکا از منطقه را پر کند و بتواند با تفاهم استراتژیک خود با مصر اولا از سطح طمع‌ورزی‌های اسرائیل در منطقه بکاهد و از سوی دیگر به کشورهای تولید کننده نفت که از نفوذ ایران و سوریه و محور مقاومت در منطقه می ترسند، اطمینان خاطر دهد، البته ترکیه برای اجرای این طرح‌های خود هنوز در آغاز راه است و موانع و خطرات زیادی پیش روی این کشور قرار دارد.
