امريكا نگاه نو / میدان تحریر قاهره این روزها همچنان صحنه تظاهرات گروههای مصری است. نخستین انتخابات پارلمانی قرار است در پایان نوامبر برگزار شود. بسیاری نگران آنهستند که ارتش در قدرت بماند. نظامیان، مردم را از دخالت خارجی میترسانند.
اوضاع، در قاهره پایتخت مصر ظاهرا به شرایط عادی بازگشته است. اما در پشت این ظاهر عادی، نگرانیها، در حال اوج گرفتن است. حدود دو ماه دیگر، باید نخستین انتخابات پارلمانی پس از سقوط رژیم مبارک برگزار شود. اما از آنجا که نظامیان اهرمهای قدرت را در دست دارند، کسانی که با هفتهها مقاومت توانستند انقلاب مصر را به پیروزی برسانند، نگران آنهستند که نفوذ ارتش مانع از برگزاری موفق نخستین انتخابات آزاد شود."شریف العادل عظیم" از جمله کسانی است که بهار امسال ۱۸ روز متوالی در کنار هزاران تظاهرکننده دیگر در چادرهای میدان تحریر ماند تا به حکومت خودکامه حسنی مبارک پایان بدهد. او، اکنون در میان گروههائی است که برای برگزاری یک انتخابات آزاد و منصفانه میکوشند. چیزی که تحقق آن در شرایط فعلی مصر ساده نخواهد بود.شریف عادل عظیم میگوید:«متاسفانه در حال حاضر انقلاب از دست ما خارج شده است. خیلیها میگویند نظامیان انقلاب ما را دزدیدند.» به گفته عبدالعظیم و بسیاری دیگر از کسانی که این روزها با استفاده از هر فرصتی برای تاکید بر آزادی و دموکراسی در میدان تحریر جمع میشوند، نظامیان به همان روشهای دوران مبارک عمل میکنند.تبلیغات گسترده نظامیاننظامیان حاکم، حتی موفق شدهاند با تبلیغات هدفمند، افکار عمومی را علیه کسانی که نگران دزدیده شدن انقلابشان هستند تحریک کنند. خیابان قصرالعین که به میدان تحریر منتهی میشود، در دوران جنبش مردمی محل درگیریهای شدید میان پلیس و تظاهرکنندگان بود. اکنون رانندگان تاکسی و مغازه داران شکوه میکنند که ادامه تظاهرات در میدان تحریر، سبب کسادی کسب و کار آنها شده است. اما حتی برخی از فارغالتحصیلان دانشگاهها نیز میگویند:«ما انقلاب کردیم. بسیار خوب، حالا تاکی قرار است این صحنهها ادامه داشته باشد؟»نظامیان، تا آنجا که میتوانند مردم را از خارجیانی میترسانند که به قاهره سفر میکنند. آنها تبلیغ میکنند که خارجیها قصد نفوذ دارند. اما هیچکس نمیتواند معنای این نفوذ را توضیح بدهد. آنها، همچنین تبلیغ میکنند که جنبشهای انقلابی از خارج پشتیبانی مالی میشوند. این اتهام را ارتشی به آزادیخواهان وارد میکند که خود سالانه بیش از یک میلیارد دلار کمک مالی از آمریکا میگیرد.ارتش زیر فشاربسیاری از تظاهرکنندگان میدان تحریر، میگویند: «تعجبآور نیست اگر نظامیان شتابی برای انتقال قدرت نداشته باشند.» همه مردم مصر تحت تاثیر تبلیغات ارتش قرار نمیگیرند. گروههائی که همچنان در میدان تحریر گردهم میآیند، اغلب علیه ادامه قدرت شورای نظامی دست به تظاهرات میزنند. آنها خواستار کنارهگیری گاردهای قدیمی هستند.یک تظاهرکننده جوان میگوید:«شورای نظامیان باید از قوه قانونگذاری دور شود و قدرت را مسالمت جویانه منتقل کند. این کار را باید از همان آغاز میکرد. ما قبلا مبارک را داشتیم، حالا نظامیان را داریم.»ظاهرکنندگان، انتقاد میکنند که متجاوز از شش ماه پس از سقوط مبارک، همچنان بازداشتهای غیرقانونی و شکنجه در مراکز پلیس جاری است. یک زن جوان میگوید:«ما کسی را نداریم که از ما دفاع کند. پس باید خودمان به فکر خودمان باشیم. باید نسبت به حقوق خود آگاه باشیم و برای تحقق آن مبارزه کنیم.» وی میافزاید:«بیاعتمادی شدیدی میان مردم و حاکمان ایجاد شده است، تنها چیزی که ما میخواهیم، یک کشور سکولار و دموکرات است.»امتیازات انتخاباتی نمایندگان مبارک!برپایه یک ماده قانون انتخابات مصر، همچنان نمایندگان دولت مبارک در روند انتخابات از امتیازاتی برخوردار هستند. فعالان مدنی و برخی از احزاب مصر تهدید کردهاند که در صورت عدم تغییر این قانون انتخابات را تحریم خواهند کرد. شورای نظامیان، در برابر این فشار عقبنشینی کرده و تغییراتی در قانون انتخابات داده است.بحث این است که اعضای حزب حاکم دوران مبارک (ناسیونال دموکرات) از نامزدی در انتخابات محروم شوند. همزمان، شورای نظامیان اعلام کرده است که به زودی "شرایط فوقالعاده" را که از ۳۰ سال پیش جاری است، لغو خواهد کرد. اما این وعدههای نظامیان برای فعالان مدنی مصر کافی نیست. آنها میگویند:«ما انتخابات آزاد میخواهیم، نه تغییرات آرام و تدریجی.»شکست یا پیروزی انقلابآیا میتوان گفت که انقلاب مصر شکست خورده است؟ پاسخ سامر سلیمان، کارشناس علوم سیاسی دانشگاه آمریکائی قاهره به این پرسش منفی است. او میگوید:«انقلاب مصر در آغاز راه است. مبارک دیگر نیست و همه گروههای انقلابی فعالند. ما فقط به زمان نیاز داریم.»این کارشناس نیز عدم استقبال فعالان مدنی را از احزاب، مشکلی میداند که باید برطرف شود. اما کم نیستند جوانانی که برای مشارکت موثرتر در انتخابات به احزاب جدید پیوستهاند. «مصرالحریه» یا مصر آزاد، نام یکی از این احزاب است