واحد مرکزی خبر- خبرگزاری فرانسه در گزارشی از پاریس به قلم میشل موتو نوشت مقامات رسمی وکارشناسان اعلام کردند القاعده که در افغانستان و پاکستان تضعیف شده است، به ویژه باتوجه به بی ثباتی لیبی که در آن زرادخانه های عظیم بدون محافظت باقی مانده است، احتمالا در آفریقا پناهگاه های جدیدی خواهد یافت.
این سازمان که اسامه بن لادن آن را بنیان گذاشته است، پیش از این ارتباطاتی با گروه هایی مانند القاعده در مغرب اسلامی در ساحل یا افراطیون شباب در سومالی داشته است و دست کم از نظر ایدئولوژیکی بر فرقه افراطی بوکو حرام تاثیر می گذارد.
کابوس دستگاه های مبارزه با تروریسم غربی و آفریقایی این است که همکاری منطقه ای بین این سه سازمان فراتر از تماس های موردی که آنان در سال های اخیر داشته اند برقرار شود.
ژنرال کارتر هام فرمانده نیروهای آمریکایی در آفریقا به تازگی در واشنگتن اعلام کرد: شباب ، القاعده در مغرب اسلامی و بوکوحرام هریک تهدیدی محسوب می شوند اما آنچه واقعا من را نگران می کند قصد این سازمان ها برای هماهنگی تلاش های خود است.
تشدید قاچاق سلاح در کشورهای ساحل و بیکار شدن برخی از جنگجویان طوارق طرفدار قذافی که ممکن است برای ماجراجویی های جدیدی آماده باشند بازهم این اوضاع را تیره تر می سازد.
بنابراعلام دیده بان حقوق بشر ، هزاران تن سلاح و مهمات در لیبی در انبارهای بدون نظارت قرار دارند بدون آنکه مقامات جدید یا ناتو بتوانند این سلاح ها را از چپاولگران در امان نگاه دارند.
حمله ای در بیست وشش اوت علیه ساختمان سازمان ملل در ابوجا که به کشته شدن بیست و سه تن منجر شد موجب تشدید نگرانی مقامات غربی می شود.
بنابراعلام پلیس نیجریه ، این عملیات را محمد نور طراحی کرده است.
محمد نور یک نیجریه ای تولد یافته از والدین چادی است و به عنوان فرد شماره دو بوکوحرام محسوب می شود.
او احتمالا پیش از آنکه در اواخر ژوئیه به نیجریه بازگردد و این حمله با خودرو بمب گذاری شده را براساس الگوی عملیاتی شبیه به تکنیک القاعده سازماندهی کند نزد شباب سومالی پناهنده شده بود.
بوکو حرام همچنین به سبب داشتن ارتباط با القاعده در مغرب اسلامی در سال های اخیر شهرت دارد.
در مقابل دلیل و مدرکی وجود ندارد که این جنبش ارتباطات مستقیم با شباب داشته باشد.
جان برنان مشاور اصلی باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا در امور مبارزه با تروریسم به تازگی یاداور شد القاعده به طور سنتی از مناطق مناقشه ای که در آن آشوب حاکم است بهره برداری کرده است.
این پناهگاه هایی هستند که از آن حملات را آغاز می کنند.
سومالی یکی از مستحکم ترین پناهگاه ها در جهان است که براثر جنگ و قحطی ویران شده است.
القاعده به طور مرتب تلاش کرده است از این اوضاع بهره برداری کند.
روابط بین شباب سومالی و اعضای القاعده به ویژه القاعده در یمن دیرینه است هرچند شکاف فرهنگی موجب دشوار شدن همکاری آنان شده است.
اواسط اکتبر، ویدئویی در یکی از پایگاه های افراطیون نشان داده شد که در آن جوانی که صورت خود را پوشانده بود و خود را ابوعبدالله المهاجر معرفی می کرد به انگلیسی اعلام کرد ایمن الظواهری جانشین بن لادن او را در راس القاعده در مغرب اسلامی قرار داده است .
به گفته راجر میدلتون کارشناس شرق آفریقا در مرکز تحقیقاتی چتام هاوس لندن ، هرچند خطر همدستی بین شباب و القاعده وجود دارد، این خطر فعلا آشکار نشده است.
وی اعلام کرد: برخی از رهبران شباب به جهاد جهانی پیوسته اند ، برخی در افغانستان جنگیده اند و برخی ارتباطات بین المللی دارند اما آنان بسیار در سومالی مشغول هستند.
کارشناس اعلام کرد: احتمالا شباهت های ایدئولوژی وجود دارد اما من برای همکاری عملیاتی دلیل و مدرکی ندارم.
به این ترتیب، فشاری که بر بقایای فرماندهی مرکزی القاعده در منطقه پاکستان و افغانستان به ویژه با حملات بی وقفه هواپیماهای آمریکایی وارد می شود ممکن است اعضای این شبکه را به پایگاه های جدیدی وادار کند.
منطقه ساحل آفریقا با صحراهای وسیع که در آن القاعده در مغرب اسلامی پایگاه هایی فعلا تصرف نشدنی در اختیار دارد می تواند پذیرای این نیروها باشد: یکی از فرستادگان اسامه بن لادن به این ترتیب چند سال پیش ، چند ماه را در پناهگاه های گروه سلفی موعظه و نبرد که جد القاعده در مغرب اسلامی محسوب می شود ، گذرانده بود.
