سه روز ديگر مصري هايي كه اكثر روزهاي يك سال گذشته را در ميدان تحرير قاهره و يا ديگر خيابان ها به اعتراض گذرانده اند در پاي صندوق هاي راي حاضر خواهند شد. انتخاباتي كه با توجه به موج خشونت به راه افتاده در مصر پس از حسني مبارك هيچ كس اطميناني به صحت و سقم آن ندارد . پيش بيني نتيجه كار آساني نيست. آيا اين انتخابات مي تواند مقدمه اي براي برگزاري انتخابات رياست جمهوري باشد؟ كليدي ترين پرسش ها در خصوص اين انتخابات در قالب جدولي پاسخ داده شده كه در زير مي خوانيد:

بر سر مصر چه آمد؟

پرجمعيت ترين كشور جهان عرب مي رود تا در بيست و هشتمين روز از ماه نوامبر نخستين انتخابات پارلماني پس از حسني مبارك را تجربه كند. در شرايطي كه اين انتخابات با وجود تمام بدبيني ها در فضايي عادلانه و سالم برگزار شود، مصر يكي از ناب ترين تجربه هاي دموكراسي را به نام خود سند زده است.

دليل انتخاب اين تاريخ براي برگزاري انتخابات چيست؟

برگزاري انتخابات آزاد نخستين وعده ژنرال هاي ارتش مصر بود. البته اين وعده بايد در شش ماه نخست عملي مي شد كه نشد. روزهاي پس از حسني مبارك در ابتدا براي انقلابيون بسيار شيرين بود اما در روزهاي آخر دوباره رد پاي همان خشونت ها ديده شد. اين روزها در مصر همگان شوراي نظامي را اصلي ترين مانع بر سر راه تحقق آرزوهاي خود پس از دوران مبارك مي دانند. منتقدان شوراي نظامي تاكيد دارند كه انتخابات در فضايي كه ژنرال ها از قدرت كنار نروند معناي خاصي ندارد. برخي احزال ليبرال و چپ گرا در حال حاضر دست از فعاليت هاي انتخاباتي خود به نشانه اعتراض برداشته اند. نظاميون حاضر در شوراي حاكم اميدوارند كه برگزاري انتخابات بتواند تا حدودي به برقراري ثبات در مصر منتهي شود.

عمر اين پارلمان چقدر است؟

طولاني نخواهد بود. به نظر مي رسد كه كوتاه ترين پارلمان در تاريخ مصر خواهد بود. نخستين رسالت اين پارلمان تشكيل كميته قانون اساسي است كه بايد در سال 2012 متن اين قانون اساسي را در اختيار عموم قرار دهد. قانوني كه مي تواند مرجع قانوني براي سال هاي پس از مبارك باشد. قانون اساسي به رفراندوم گذاشته خواهد شد و پس از آن هم انتخابات رياست جمهوري از راه مي رسد. در اين فاصله زماني شوراي نظامي همچنان همه كاره خواهد بود.

روند برگزاري انتخابات چگونه است؟

مصر به 27 فرمانداري تقسيم شده است و انتخابات ماه نوامبر در سه تاريخ با نه فرمانداري در هر مرحله تاريخي برگزار خواهد شد. 28 نوامبر نخستين تاريخ است كه در آن اصلي ترين حوزه ها مانند قاهره انتخابات را تجربه خواهد كرد. دومين مرحله 14 دسامبر است و سوم ژانويه هم سومين دور از انتخابات برگزار خواهد شد. هفت روز پس از هر مرحله در مناطقي كه هيچ كانديدي بيش از 50 درصد آرا را به دست نياورده باشد باز هم انتخابات مجدد برگزار مي شود.

چند نفر در انتخابات شركت مي كنند؟

45 ميليون واجد شرايط در داخل مصر وجود دارد و چند ميليون نفري هم در خارج از مصر هستند. از جنبه عملي نخستين انتخاباتي نيست كه پس از وداع مبارك از قدرت برگزار مي شود. در ماه مارس 2011 برخي رفراندوم هاي ملي در خصوص الحاقيه هاي قانون اساسي در اين كشور برگزار شد. 19 ميليون مصري در اين رفراندوم ها شركت كردند كه اكثريت قابل توجه انها هم تبصره هاي اضافي را تاييد كردند.

اصلي ترين رقبا چه كساني هستند؟

وداع مبارك با قدرت با روي كار آمدن برخي احزاب همراه بود. برخي بزرگ و سازمان دهي شده بود و تعدادي طرفداران كمي را به خود اختصاص داده بود. جدال اصلي ميان اخوان المسلمين است كه حزب عدالت و آزادي را راهي انتخابات كرده است و رقيب سكولارش كه توسط ميليونر مصري تاسيس شده و مصري هاي آزاد نام دارد. هم اخوان و هم مصري هاي آزاد ائتلاف با ديگر گروه ها را آغاز كرده اند. اخوان دست دوستي به سمت ائتلاف دموكراتيك و برخي نيروهاي ليبرال ديگر دراز كرده و مصري هاي آزاد هم به سمت بلوك مصري ها كه بيشتر سكولار و با گرايش هاي چپ هستند، رفتند. دو حزب ديگر هم مي توانند نتيجه را تغيير دهند:ائتلاف اسلامي كه احزاب محافظه كار سلفي را در خود جاي داده و اميدوار است كه راي تندروهايي كه از انحراف اخوان ناراضي هستند را جمع كند. ديگري هم ائتلاف تداوم انقلاب با گرايش هاي فكري چپ است كه خيزش هاي عمومي جوانان در ژانويه 2011 را هدايت كرد. اين حزب اميدوار است كه با شعارهاي عدالت اجتماعي اقتصادي بتواند ناراضي هاي زمان مبارك را به جبهه خود جلب كند. احزاب كوچك تري مانند العدل هم هستند كه خود را جنبش هاي عاري از ايدئولوژي مي خوانند. احزابي كه ميان اسلام گراها و ليبرال ها هستند.

انتظارهاي عمومي از اين انتخابات چيست؟

پيش بيني ها حاكي از اختصاص 20 تا 30 درصد آرا به جريان اخوان است. نظرسنجي ها حاكي از اين است كه نيمي از راي دهندگان هنوز تصميم نهايي خود را نگرفته اند. به نظر مي رسد كه ائتلاف اسلام گراها نتيجه خوبي را از آن خود كند. اين پيروزي فضاي اندكي را براي ليبرال ها و چپ گراها باقي مي گذارد. اين انتخابات شايد دستاوردهاي مورد انتظار همگان را به همراه نداشته باشد اما نخستين قدم در بازسازي سياسي و ملي است .

معناي اين انتخابات براي انقلاب مصر چيست؟

اگر ميزان مشاركت مردم در اين انتخابات بيش از 50 درصد باشد و سلامت اين انتخابات هم تضمين شده باشد براي پيروزي خواندن ان كافي خواهد بود. سالها زندگي در خفقان سياسي مصري ها را به اين باور رسانده است كه ژست شركت در اين انتخابات از نتيجه آن مهم تر است.

---