ایران- محمد خاكينهاد زيمبابوه در ميان كشورهاي آفريقا همواره كانون تحول و مناقشه بوده است. كشوري كه موقعيت ژئوپليتيك و معادن غني اورانيوم آن موجب شده قدرتهاي اروپايي رقابتي پردامنه براي نفوذ در آن پيش بگيرند. مردان استقلال اين سرزمين سه دهه پيش به استعمار انگليسيها پايان دادند اما كسب استقلال اين كشور فشارها و نزاعها را پايان نداد و لندن به اتفاق شركاي اروپايي و امريكايي خود همچنان از ابزارفشار سياسي و اقتصادي براي تسلط بر اين سرزمين بهره جستند. دور تازه اين رقابت از دو سال پيش شروع شد زماني كه چين و روسيه به عنوان متحدان رابرت موگابه رهبر زيمبابوه در برابر بلوك غرب صف آراستند.
در گفتوگويي با جورج چارامبا
Georg Charamba سخنگوي دولت زيمبابوه پرسشهاي خود را در رابطه با فصل جديد تحولات اين كشور در ميان گذاشتيم و نگاه او را بويژه درباره انقلابهاي شمال آفريقا جويا شدم.
آقاي چارامبا سه كشور تونس، مصر و ليبي به واسطه انقلاب دستخوش تغيير حكومت و سرنگوني نظام شدند. برخي اين انقلابها را حركتي مردمي و خودجوش ناشي از ميل به عدالتطلبي و آزاديخواهي ملتها ارزيابي ميكنند. برخي نيز اين انقلابها را پروژه غرب براي تغيير در معادلات منطقهاي عنوان ميكنند، اساساً نگاه دولت زيمبابوه به تغيير حكومت در شمال آفريقا چگونه است؟
سه كشور مصر، تونس و ليبي كه دستخوش انقلاب و سرنگوني نظام شدند از كشورهاي فعال اتحاديه آفريقا بودند و با ما روابط خوبي داشتند كه غربيها از اين روابط بسيار ناراضي بودند. ديدگاهي كه در اين زمينه منعكس شده است نشاندهنده اين است كه غربيها در حال تست كردن سناريوهايي براي تغيير دولتهاي منطقه هستند. آنها از ابزار تحريكپذيري جوانان و مسائلي چون مشكلات اقتصادي سوءاستفاده كرده و دولتهاي منطقه را سرنگون ميكنند. در رابطه با ليبي هم بايد بگويم غربيها اين كشور را اشغال كردند. در مجموع ارزيابيها اين است كه حوادث شمال آفريقا يك منازعه طراحي شده از سوي غرب براي تضعيف اتحاديه آفريقا است.
آيا شما انقلابهاي رخ داده در شمال آفريقا را مردمي نميدانيد و آن را طرح و سناريوي امريكا و غرب ارزيابي ميكنيد؟
ما معتقديم ضعفهايي در كشورهاي شمال آفريقا بوده كه اين ضعفها ميبايست برطرف شود اما غربيها از اين نارساييها سوءاستفاده كردند و آن را در جهت منافع خود به حركت درآوردند. معتقديم اتفاقاتي كه در منطقه رخ ميدهد به نفع غربيها تمام شده است! كشورهاي غاصب آفريقا يعني انگليس، فرانسه و امريكا با سوءاستفاده از خواستههاي مردمي درصدد برآمدند اين خواستهها را در جهت اهداف خود هدايت كنند. مثلاً در مصر بسياري گمان كردند انقلاب پيروز شده است در حالي كه بقاياي رژيم سابق همچنان بر سر كار هستند و نيروهاي غربي همچنان در اين كشور نفوذ دارند. به همين دليل است كه مردم مجدداً قيام كردهاند.
دولت انگلستان در سطح بينالمللي بيشترين فشارها و تبليغات را عليه زيمبابوه انجام ميدهد. اين موضع انگلستان چه دلايلي دارد؟
زيمبابوه به مدت 90 سال مستعمره انگلستان بوده است. از سال 1966 تا 1979 جنگ آزاديبخش به رهبري رابرت موگابه و رئيسجمهور مرحوم آقاي جوشان موكومو عليه اشغال انگليسيها صورت گرفت كه با شكست انگلستان و پيروزي زيمبابوه اين جنگ پايان يافت و انگليسيها از اين شكست بسيار ناراحت و غمگين هستند و هيچ گاه آقاي موگابه را به خاطر آن نميبخشند. مورد ديگري كه خشم انگليسيها را براي بار دوم برانگيخت تصميم آقاي موگابه براي خارج كردن زمينهاي زراعي زيمبابوه از سلطه مهاجران انگليسي است. چهار هزار مهاجر انگليسي حدود 13 ميليون هكتار از حاصلخيزترين زمينهاي زيمبابوه را در تصرف خود داشتند. دولت زيمبابوه همچنين غنيترين معادني كه در سلطه انگليسيها بود از آنها گرفته و به مردم بومي واگذار كرد.
ايران و زيمبابوه اشتراكاتي چون تحريمهاي فزاينده سياسي و اقتصادي دارند ميخواهيم بدانيم دولت زيمبابوه اين تحريم و فشارهاي سياسي را چگونه پشت سر گذاشته است؟
تحريمهايي كه عليه ايران اعمال شده به هيچ وجه قابل مقايسه با تحريمهاي ما نيست. امريكاييها با تحريم بانك مركزي ميخواهند تجارت ايران را متوقف كنند. آنها همچنين برنامه براي تحريم نفت ايران نيز دارند. همانطور كه در رابطه با ما تجارت الماس زيمبابوه را تحريم كردند.
براي اين كه ما بتوانيم با تحريمهاي غرب مقابله كنيم نگاه خود را به سوي شرق معطوف كرديم. پيش از اين در همه زمينهها ما به انگليس و غرب وابسته بوديم اما اكنون بيشترين سرمايهها از كشورهاي شرقي چون روسيه، چين، هند و ايران به زيمبابوه ميآيد.
محافل غرب در تبليغات خود ميگويند علت كسب آراي بالا توسط حزب حاكم زانو پياف اعطاي سوبسيد از جمله تراكتور به كشاورزان توسط رابرت موگابه است آيا شما اين تبليغات را قبول داريد؟
اقتصاد زيمبابوه بيش از هر چيز متكي به كشاورزي است. كمااينكه بيشترين دشمني انگليسيها با ما به خاطر برچيدن سلطه انگليس از زمينهاي كشاورزي است.
در مورد اعطاي تراكتور بايد بگويم انگليسيها اين فضا را در كشور ما به وجود آورده بودند كه فقط سفيدپوستان انگليسي بايد سوار تراكتور شوند و سياهپوستان حق سوار شدن بر تراكتور را ندارند و بايد صرفاً با گاو آهن و ادوات سنتي كشاورزي كنند. مردم زيمبابوه وقتي ميبينند يك سياهپوست سوار تراكتور شده خيلي خوشحال ميشوند و تابوي سوار شدن سياهان بر تراكتور شكسته ميشود. ما براي كمك به كشاورزان تسهيلاتي از جمله ادوات كشاورزي در اختيار آنها قرار ميدهيم. آيا غربيها به توليد و كشاورزي خود كمك نميكنند؟