واحد مركزي خبر / خبرگزاري رويترز در گزارشي از قاهره به قلم دينا زايد نوشت : قدرتهاي ليبرال مصر براي تقويت موضع خود در رقابت انتخابات پارلماني اين كشور كه در مرحله نخست آن جريانهاي اسلام خواه به پيروزي رسيدند تلاش مي كنند و احتمالا قصد دارند با استفاده از اختلافات شديد در اردوگاه رقباي خود ابتكار عمل را به دست بگيرند.
شايد اسلام خواهان كساني باشند كه در آتش سياستهاي سركوبگرانه نظام حسني مبارك رئيس جمهور مخلوع مصر سوختند اما ليبرالها نيز در زمان مبارك به حاشيه رانده شده بودند.
اسلام خواهان از حمايت گسترده شهروندان مصري برخوردارند و در اين چند دهه به فعاليت اجتماعي مي پرداختند و با استفاده از مساجدي كه در اختيار داشتند حضور خود را بين مردم حفظ كردند.
اما برعكس آنها احزاب ليبرالي جديد مجبور شدند در مدت چند ماه تقريبا از صفر آغاز كنند و پايگاه خود را بسازند.
نتايج مرحله نخست انتخابات پارلماني مصر كه در مجموع شش هفته به طول خواهد انجاميد نشان مي دهد ائتلافاتي كه هدايت آنها را اسلام خواهان برعهده دارند نزديك به دو سوم آرا را به دست آورده اند.
بقيه آرا نيز بين بقيه احزاب از جمله ليبرالها تقسيم شد.
احمد سعيد از بازرگانان مصري كه به فعاليت سياسي روي آورده و پس از كسب سيزده درصد آرا توسط احزاب «الكتله المصريه» ليبرال يك كرسي در مجلس الشعب مصر به دست آورده است ، گفت از عملكرد خوب اسلام خواهان تعجب نكرده اما افزود از اينكه احزاب ليبرال كه نوپا هستند و پيشينه و تجربه زيادي ندارند توانسته اند اين ميزان از آرا را به خود اختصاص دهند تعجب كرده است.
احزاب ليبرال ترديدي ندارند كه در آينده با چالش گسترده اي روبرو خواهند بود.
ليبرالها مي گويند نبود هماهنگي بين آنها پراكندگي و از دست دادن آرا را در پي داشته است.
تحليلگران مي گويند ليبرالها بايد از روش خود كه به نظر مي رسد مخالف اسلام خواهان هستند دست بردارند زيرا كه اين موضوع مانع گسترده اي مقابل آنها در دولت ديني آينده خواهد بود.
اما اوضاع زياد به نفع اسلام خواهان ادامه نخواهد داشت.
اختلافات بين سلفيها و گروه اخوان المسلمين كه روشي نسبتا ميانه روتر را دنبال مي كند اين فرصت را به ليبرالها و ديگر احزاب خواهد داد تاحدودي از نفوذ برخوردار شوند حتي اگر در اقليت باشند.
عادل سليمان از مركز بين المللي مطالعات و راهبرد المستقبل مي گويد : حتي اگر ليبرالها كرسيهاي زيادي در پارلمان نداشته باشند اما همه به احزاب ليبرال نياز خواهند داشت زيرا كه نياز به آنها براي تصويب قوانين يا رد آن وجود دارد.
بر اساس آماري كه پيش از بازنگري در ميزان مشاركت و كاهش آن اعلام شد ، حزب آزادي و عدالت مصر كه وابسته به اخوان المسلمين است تاكنون سي و هفت درصد آرا را كسب كرده است در حالي كه حزب سلفي النور و دو حزب ائتلاف كرده با اين حزب بيست و چهار درصد آرا را كسب كرده اند.
سلفيها و اخوان المسلمين تاكنون اقدام قابل ملاحظه اي كه نشان دهد در پارلمان با هم ائتلاف خواهند كرد صورت نداده اند.
سليمان افزود : پيش بيني مي شود در اردوگاه اسلام خواهان اختلاف وجود خواهد داشت زيرا كه هر دو طرف فكر مي كنند شايسته ترند و بنابراين اختلاف حتمي است.
حضور احزاب ليبرال و احزاب چپگراي كوچك مانند حزب الكرامه و حزب الوفد كه چند كرسي به دست خواهند آورد ، در فهرست آزادي و عدالت از عواملي بود كه ميزان آراي اسلام خواهان را در اين انتخابات كاهش داد.
با توجه به نظام پيچيده انتخاباتي در مصر ، هنوز تركيب نهايي پارلمان آينده مصر مشخص نشده است.
دو سوم كرسيهاي پارلمان مصر كه چهارصد و نود و هشت نماينده خواهد داشت به فهرستهاي انتخاباتي اختصاص خواهد داشت و يك سوم را نيز نامزدهاي مستقل در اختيار خواهند گرفت.
به نظر مي رسد ليبرالها از تجارب اوليه خود در اين انتخابات استفاده و بر اين اساس تبليغات انتخاباتي خود را اصلاح مي كنند.
چند حزب كوچك به ائتلاف ليبرالها پيوسته اند تا به نظر برسد يك جبهه متحد تشكيل شده است.
اعضاي اين ائتلاف مي گويند از پايگاههاي خود در بين مناطق شهري به طرف مناطق روستايي روي آورده اند تا حمايت شخصيتهاي برجسته محلي را به دست آورند و حمايت گسترده تري از آنها بشود.
ناهماهنگي بين قدرتهاي ليبرال موجب شد آرا بين دو نامزد با انديشه مشابه پراكنده شود و نامزد اسلام خواهان بتواند با آراي كمتر نسبت به مجموع آراي اين دو نامزد ليبرال حائز اكثريت شود و به پارلمان راه يابد.
شهير جورج نامزد جوان ائتلاف الثوره كه چند حزب از گروههاي مختلف به آن پيوسته است گفت : بايد هماهنگي بهتري وجود مي داشت.
اين چيزي است كه ما تلاش مي كنيم ايجاد شود و بايد احتمال رقابت داخلي را كاهش دهيم.
ليبرالها براي تبليغات انتخاباتي جديد خود به حمايت مالي تجار برجسته از جمله نجيب ساويرس يكي از ميلياردرهاي مصري و از موسسان حزب الاحرار اين كشور كه از احزاب ائتلاف الكتله المصريه است وابسته هستند.
اين ائتلاف بخشي از تلاش و تبليغات خود را بر نگرانيهاي موجود درباره تاثيري كه درصورت به قدرت رسيدن اسلام خواهان بر بخش گردشگري مصر وجود خواهد داشت معطوف كرده است.
تقريبا از هر هشت مصري يك نفر در بخش گردشگري فعاليت مي كند و در صورت اجراي ممنوعيت مشروبات الكلي يا ممنوعيت استفاده از لباسهاي شنا در سواحل مصر اين بخش با ضرر زيادي مواجه خواهد شد.
آنها در تبليغات انتخاباتي خود شعاري را برگزيده اند كه نشان مي دهد قصد ندارند از الگوي صرفا غربي مانند آمريكا و الگوي اسلامگرايان تندرو مانند طالبان در افغانستان استفاده كنند.
اما تحليلگران مي گويند اين روش نيز شايد بخشي از مشكل ليبرالها باشد زيرا كه اردوگاه ليبرالها را به عنوان مخالف اسلام خواهان معرفي مي كند و ديدگاهي جايگزين براي مصر ارائه نمي كند.
شادي حامد مدير بخش تحقيقات مركز بروكينگز در دوحه قطر گفت : ليبرالها مرتكب اشتباه شدند زيرا بر استفاده از افراد مخالف اسلام پافشاري مي كنند.
وي افزود : يك سقفي در اين خصوص وجود دارد ، اگر مي خواهند حزبي مردمي باشند كه بتواند حمايت بخش زيادي از مصريها را به دست آورد بايد با زبان دين صحبت كنند.
اين ائتلاف همچنين بايد به رقباي خود كه آن را به علت حمايت افرادي مانند ساويرس ، مسيحي توصيف مي كنند نيز پاسخ دهد و خود را از پيكان حمله جريان اسلام خواه رها كند.
بر اساس توضيحاتي كه در پايگاه اينترنتي فيسبوك قرار گرفته است به نظر مي رسد آراي اين ائتلاف آراي كليساي مصر است.
ائتلاف ليبرالها مي گويد اين تفسيرها در حمله اسلام خواهان براي بدنام كردن آنها ارائه شده است.
مسيحيان نزديك به ده درصد جمعيت هشتاد ميليوني مصر را تشكيل مي دهند و برخي از رهبران مسيحي به صورت علني از اين ائتلاف حمايت كرده اند.
عمار علي حسن تحليلگر سياسي مي گويد ليبرالها براي استفاده از ائتلاف پارلماني خود فرصت دارند و بدون درنظر گرفتن ميزان حضور خود در پارلمان مي توانند از آن براي موفقيت در حكومت استفاده كنند.
وي افزود : ليبرالها با استفاده از نمايندگان پارلماني خود كه مي توانند از آنها براي ارتباط مستقيم با مردم استفاده كنند و اين چيزي است كه در گذشته از آن محروم بوده اند ، فرصت دارند تا شبكه اجتماعي قدرتمندي ايجاد كنند.
وي اضافه كرد : ليبرالها در گذشته حضور كنوني را در مصر نداشتند و انديشه هاي آنها فقط در كتابهاي قديمي وجود داشت اما درحال حاضر به يك واقعيت تبديل شده اند و به نظر من آينده انتخابات پارلماني براي احزاب ليبرال است.