كارشناسان مسائل سودان مي گويند چالش هاي امنيتي، اقتصادي و بين المللي كه سودان با آن مواجه است،اين كشور را در مسيري قرار داده است كه حاكمان آن ناچار از تن دادن به يك انقلاب آرام هستند.
به گزارش خبرنگار حوزه بين الملل «خبرگزاري دانشجو» به نقل از الجزيره، هركسي كه اين روزها از پايتخت سودان ديدن كند، حالتي از استيصال و انتظار را در آن مي بيند و نيروهاي سياسي منتظر ورود بهار عربي به آن هستند تا اين كشور را از حالت بحراني كه در آن به سر مي برد، نجات دهد.
در همين حال حركت اسلامي سودان به رهبري عمر البشيربه دنبال راه هايي براي نجات حكومت از وضع موجود است.
در اين ميان كنگره خلق سودان به رهبري حسن الترابي كه بزرگترين گروه معارضان دولت است، در طول سال گذشته بيشترين اقدامات را براي صورت دادن يك انقلاب مسالمت آميز به شيوه مصر و تونس براي پايان دادن به اوضاع سياسي و اقتصادي رو به وخامت سودان انجام داده است.
سودان در سال 2011 شاهد اتفاقات مهمي بود كه عواقب جدي اي براي آينده تحولات سياسي و اجتماعي سودان داشت. اولين اتفاق همه پرسي در جنوب سودان براي جدايي سودان جنوبي از سودان شمالي بود كه منجر به موافقت اكثريت مردم جنوب با جدايي و تشكيل دولت مستقل سودان جنوبي در جولاي 2011 شد.
حادثه دوم بحراني شدن اوضاع در استان كردفان در مناطق جنوبي و در مرز با سودان جنوبي بود كه در پي انتخابات فرمانداري هاي منطقه اي در آوريل گذشته و اعلام مخالفت عبدالعزيز الحلو با دولت و پناهنده شدن او به مناطق مرزي در جنوب بود و اين امر منجر به تشكيل گروه هاي متمرد مسلح ديگري بعد از جدايي سودان جنوبي شد.
اتفاق سوم امضاي توافق نامه ميان حكومت سودان با مخالفان در مناطق ابي و كردفان بود كه با وجود وساطت آفريقاي جنوبي و اتحاديه آفريقا براي توافق و صلح ميان دولت سودان و مخالفان، رهبران مخالف كه به سودان جنوبي گريخته اند، هر از چند گاهي حملات مسلحانه اي را در مناطق جنوبي ترتيب ميدهند.
اتفاق ديگر قتل ابراهيم خليل از رهبران مخالف دولت سودان بود كه بر آينده تحولات در منطقه دارفور تأثيرات مشخصي دارد.
بسياري از كارشناسان معتقدند سودان بعد از استقلال، تاريخي متفاوت با مصر و ليبي و تونس را گذرانده است و مردم سودان از تغييرات رژيم ها و حكومت نظاميان رنج مي برند.
به همين جهت برخي براين اعتقادند كه وقوع انقلاب عربي در اين مقطع زماني در سودان امري دشوار به نظر مي رسد و البته در اين ميان نوعي بي مبالاتي و سهل انگاري در ميان شهروندان سوداني و تسلط دستگاه هاي امينتي و اطلاعاتي و عدم گسترش شبكه هاي اينترنتي و مجازي در ميان مردم است كه مانع از تشكيل شبكه هايي براي ايجاد انقلاب هاي مسالمت آميز در سودان مي شود.
اما مجموعه اي از چالشها ي جدي در جامعه سودان وجود دارد كه تغيير جدي در عرصه سياسي سودان را اجتناب ناپذير مي كند و مجموع اين چالش ها مقدمات يك تغيير جدي را فراهم كرده است كه طبقه سياسي حاكم براي حفظ وحدت و تماميت سودان و جلوگيري از خطر انقسام و تجزيه آن را به وجود آورد.
چالش اقتصادي: مهم ترين مشكل اقتصادي سودان بعد از جدايي سودان جنوبي به جود آمد چرا كه به واسطه اين جدايي سودان بسياري از منابع نفتي خود را از دست داد و همين امر موجب بروز فقر و تورم گسترده در سودان شد و البته بايد تحريم آمريكا را نيز به اين امر افزود كه باعث افزايش قيمت سوخت، كالا و مواد غذايي شده و اوضاع را براي مردم سخت تر كرد.
چالش امنيتي: خطر امنيتي از جوانب مختلف جامعه سودان را تهديد مي كند و با وجود توافق صلح دارفور و وساطت قطر در اين ميان اين توافق شكننده به نظر مي رسد و جنبش عدالت و مساوا ت كه يك گروه مسلح است، به دنبال تغيير نظام در سودان است.
مناطق جنوبي و برخي مناطق شرقي داراي مخالفاني است كه به دنبال حمل سلاح و ايجاد ناامني در سودان هستند.
چالشهاي بين المللي: سودان در مناطق شمالي خود بعد از انقلاب هاي منطقه خاورميانه شاهد تغييراتي است كه نياز به توجه جدي دارد و از سوي ديگر عمر البشير محكوم به محاكمه در دادگاه جنايات جنگي شده است و ايالات متحده به دنبال ايجاد فشار بر وي است.
برخي از كارشناسان نيز مشكل سودان را در وجود عمر البشير در حكومت مي دانند و حضور او به عنوان يك متهم به جنايات جنگي در حكومت را به ضرر حاكميت سودان مي دانند و معتقدند او به جاي اينكه حل كننده مشكل باشد، خود بخشي از مشكل سودان شده است.
توافقات صلح به تنهايي نمي توانند منجربه حل بحران و اختلاف ميان گروه هاي درگير در سودان شوند و نياز به برنامه جدي براي زمين گذاشتن سلاح در ميان گروه هاي درگير است.
ممكن است در آينده نزديك عمر البشير ناچار شود در گفتگو با ايالات متحده و جوامع غربي و بين المللي و همچنين اتحاديه آفريقا حمايت آنان را براي عدم محاكمه اش جلب كرده و به انتقال آرام قدرت در كشور و برداشتن فشارها از سودان كمك كند.
در اين صورت اصلاح از درون در سودان، نمونه جديدي از انقلاب هاي عربي در اين كشور را به نمايش خواهد گذاشت و براي اين امر نياز به همكاري هاي بين المللي با نخبگان سياسي حاكم بر سودان است.