اطلاعات-مصر يك سال گذشته را در تلاطم انقلاب و گذار به فضاي جديد سياسي سپري كرد. طبيعتاً مردم مصر در اين روزهاي پرتحول، حوادث تلخ و شيرين بسياري را شاهد بوده‌اند كه سرنگوني رژيم مبارك، محاكمه وي و نزديكانش و برگزاري انتخابات پارلماني از به يادماندني‌ترين آنها بوده است.
اكنون ملت مصر چشم‌انتظار تحولات آينده هستند، اما برخي حوادث، توطئه‌ها و رقابت‌ها در عرصه سياسي كنوني مصر، سبب بروز نگراني‌هايي مي‌شود كه بعضاً ناظران مسائل منطقه، روي آنها به عنوان عوامل تهديدكننده سرنوشت انقلاب مصر مانور مي‌كنند. براي آشنايي بيشتر خوانندگان با تحولات جاري مصر و افق‌هاي ديد مهمترين طيف‌هاي سياسي اين كشور پس از سقوط مبارك، مجموعه گفتگوهايي با چند چهره سياسي شناخته شده اين كشور را برگزيده‌ايم كه متن آنها در پي از نظر خوانندگان گرامي روزنامه اطلاعات مي‌گذرد
***
يكي از رهبران جماعت اخوان المسلمين با بيان اين كه جماعت پيروزي خود در پارلمان اين كشور را به مردم مصر تقديم مي‌كند كه صاحب واقعي قدرت هستند، تاكيد كرد كه دولت مدني بنا خواهيم كرد كه داراي مرجعيت اسلامي متكي بر قانون اساسي اين كشور باشد.
«حازم فاروق» در گفتگو با خبرنگار فارس در قاهره، با اشاره به اين كه جماعت اخوان المسلمين در انتخابات پارلماني اخير مصر موفق شد، پيروزي بزرگي را محقق كند، تاكيد كرد: مردم مصر اين شايستگي را دارند كه رهبري مجاهدان و مبارزان شرافتمند جهان عرب را به دست گيرند.
وي همچنين تاكيد كرد كه اخوان المسلمين از دولت مدني قانونمند و داراي مرجعيت اسلامي براساس قانون اساسي مصر حمايت كرده و تلاش مي‌كند چنين دولتي بنا كند و آنگونه كه برخي تصور مي‌كنند، ما از حاكميت نظاميان حمايت نخواهيم كرد. مصر بزرگتر از آن است كه تحت حاكميت يك حزب باشد و بايد تمامي جريان‌ها به عنوان يك ائتلاف در عرصه تصميم‌گيري‌ها حضور داشته باشند تا مصر به بزرگي و شكوه سابق خود بازگردد.
آنچه در پي مي‌آيد، مشروح اين گفتگوست:
* (فارس) به ملت مصر چه مي‌گوييد و پيروزي خود را به چه كساني هديه مي‌كنيد؟
** (فاروق) اين موفقيت بزرگ را به ملت مصر تقديم مي‌كنيم كه نه فقط صاحب برحق اين موفقيت و پيروزي، بلكه صاحب اين انقلاب است و اين شايستگي را دارد كه رهبري امت عرب را در تمامي عرصه‌ها به مفهوم واقعي خود به دست گيرد، پس از آن اين پيروزي را به مجاهدان و رزمندگان شرافتمند و مقاوم جهان اسلام تقديم مي‌كنيم كه همچنان در برابر اشغالگران صهيونيست به ايستادگي و مقاومت خود ادامه مي‌دهند و بر آزادي سرزمين خود پافشاري مي‌كنند.
* اين پيروزي را حاصل چه چيز مي‌دانيد؟
** بي‌ترديد اين پيروزي حاصل 84 سال فعاليت مستمر ملي و از خود گذشتگي و فداكاري در راه خدا و مصر عزيز و سعي و تلاش و جهاد و مبارزه بر پايه اصول و قواعدي است كه جامعه مصر بر آن بنا شده و فعاليت‌هاي سنديكايي و خيرخواهانه و آموزشي و پرورشي و بهداشتي جماعت اخوان است كه همه و همه براي خدمت به مصر و مردم آن بوده است.
* آيا در آينده با جناح، گروه يا فردي مشاركت سياسي خواهيد داشت؟
** ما بارها و بارها بر اين نكته تاكيد كرده‌ايم و اين بار نيز تاكيد مي‌كنيم كه مصر بزرگتر از آن است كه يك حزب يا يك گروه بتواند بر آن حكومت كند و تلاش خواهيم كرد كه تمام فرزندان اين كشور از هر جناح و ائتلافي با يكديگر همدل باشند و در كنار هم امور مصر را به پيش ببرند.
* گفته شده كه شما با شوراي عالي نظامي مصر بر سر كانديداي رياست جمهوري به توافق رسيده‌ايد، آيا اين خبر را تاييد مي‌كنيد؟
** ما در خفا به هيچ توافقي نه با شوراي عالي نظامي مصر و نه هيچ ائتلاف يا حزب يا گروه و فرد خاصي دست نيافته‌ايم و برسر هر چيزي كه توافق شود، به اطلاع مردم خواهد رسيد و آن را به همه پرسي خواهيم گذاشت يا درباره آن توسط نمايندگان اين ملت كه در پارلمان حضور دارند، به توافق خواهيم رسيد و اقدامي بدون موافقت ملت در كشور انجام نخواهد شد.
* چه ديدي نسبت به حمايت‌هاي مالي آمريكا و طرف‌هايي داريد كه در مصر آن را به دست مي‌آورند؟
** تمامي طرف‌هاي ملي، دريافت كمك از هر طرف غير مصري را رد مي‌كنند و مردم خواهان حمايت هيچ كسي نيستند، آنچه مورد نياز مصر است، همكاري و همبستگي مردم با يكديگر است و حمايت‌هاي خارجي در تمامي انواع و اشكال آن مردود است.
* برخي ادعا مي‌كنند كه جماعت اخوان از حاكميت نظاميان حمايت مي‌كند، در حالي كه انقلاب خواهان تسليم قدرت به غير نظاميان است، نظر شما چيست؟
** آنچه ما از آن حمايت مي‌كنيم، خواسته‌ها و مطالبات انقلاب است و برنامه حزب ما توجه به اهداف انقلاب و تلاش براي تحقق آنهاست. در اين ميان آنچه در حال حاضر براي آن تلاش مي‌كنيم، بناي دولتي مدني و قانونمند با مرجعيت اسلامي بر اساس ماده دو قانون اساسي مصر است و بالطبع از دولت مدني حمايت مي‌كنيم و هركه در اين راه خواهان تشكيل چنين دولتي و خواهان تحقق خواسته‌هاي مردم مصر و اهداف انقلابش باشد، مورد حمايت ماست.
* به كساني كه شركت در جشن‌هاي انقلاب 25 ژانويه را رد كردند، چه مي‌گوييد؟
** همه بايد بدانند كه اين كشور توسط يك گروه اداره نمي‌شود، بلكه گروه‌ها و جريان‌هاي مختلفي در اداره امور كشور مشاركت دارند و به نظر من درست نيست كه كسي به هر دليل ياد و خاطره اين واقعه بزرگ را از خاطر ببرد يا آن را سبك بشمارد. تمامي مردم مصر در رقم زدن آن دخيل بودند و مشاركت داشتند و جماعت اخوان نيز به عنوان يكي از طرف‌هايي كه در پيروزي انقلاب بزرگ مصر مشاركت داشت، در اين جشن‌ها شركت كرد.
* طرف‌هاي داخلي و خارجي وجود دارند كه تلاش مي‌كنند، ميان شما و سلفي‌ها اختلاف ايجاد كنند، نظر شما در اين‌باره چيست؟
** در واقع بايد بگويم آنها فقط تلاش نمي‌كنند كه ميان ما و سلفي‌ها شكاف ايجاد كنند و اختلاف بياندازند، بلكه تلاش دارند اين شكاف و اختلاف را ميان تمامي گروه‌ها و تشكل‌هاي مصري ايجاد كنند تا به اهداف مورد نظر خود برسند، به همين دليل من نه فقط ادعاهاي موجود درباره اختلاف ميان اخواني‌ها و سلفي‌ها را رد مي‌كنم، بلكه ادعاهاي صورت گرفته درباره اختلاف اخواني‌ها با ديگر گروه‌ها و تشكل‌هاي سياسي مصر را نيز به شدت تكذيب مي‌كنم.
* اولويت‌هاي جماعت اخوان المسلمين در پارلمان چيست؟
** اولويت ما بازگرداندن وحدت و يكپارچگي به ملت مصر از تمامي گروه‌ها و طوايف آن است و سپس در پارلمان به موضوع انتقال قدرت از شوراي عالي نظامي مصر به غير نظاميان خواهيم پرداخت.
خواسته اصلي
«كريم كمال عبدالمجيد» نيز در بيان ديدگاه‌هاي خود، با رد هرگونه محاكمه نمايشي مبارك و همدستانش گفت: شوراي نظامي شكست خود را در تحقق اهداف انقلاب ثابت كرده و مردم مصر خواستار سرنگوني فوري اين شورا و تشكيل دولت منتخب هستند.
«كريم كمال عبدالمجيد» يكي از رهبران جنبش جوانان انقلاب مصر و سخنگوي رسمي ائتلاف در گفتگو با خبرنگاران در قاهره، با اشاره به ناكارآمدي شوراي نظامي در تحقق اهداف انقلاب تاكيد كرد كه ملت مصر تا بركناري هر چه سريع‌تر شوراي نظامي از پاي نخواهد نشست و هيچ كميته مشورتي را جايگزين شوراي نظامي نمي‌‌كند.
وي با تاكيد بر تلاش شوراي نظامي براي فراري دادن مبارك و همدستانش از محاكمه واقعي گفت: قدرت اصولاً بايد به پارلمان منتخب انتقال يابد و انتخابات رياست جمهوري در اسرع وقت برگزار شود.
عبدالمجيد در بخش ديگري از اين مصاحبه با اشاره به مذاكرات اخوان المسلمين و شوراي نظامي درباره مصر گفت: اميدواريم اخوان المسلمين كه در انتخابات پارلماني گذشته مردم به آن راي اعتماد دادند از اين مذاكرات به نفع ملت استفاده كند.
در پي متن كامل اين مصاحبه را از نظر مي‌گذرانيد:
* آيا موضوع انتقال قدرت از شوراي نظامي به طرف ديگر مصري موضوعي جدي است؟ تا چه اندازه قطعيت دارد؟
** اين موضوع بسيار جدي است، چون شوراي نظامي شكست خود را در كنار گذاشتن رژيم فاسد گذشته ثابت كرده است و ما شاهديم بقاياي اين رژيم در شوراي نظامي عضويت دارند و اينها جان مردم را ناديده گرفته‌اند و ما قصاص خون شهدا را خواهيم گرفت.
* اگر موضوع انتقال قدرت جدي است، پس چرا تلاش‌‌هايي براي تشكيل كميته مشورتي يا شوراي مشورتي وجود دارد؟
** اين تلاش‌ها از سوي شوراي نظامي صورت مي‌گيرد، نه از سوي انقلابيوني كه آزادي، عدالت اجتماعي و محاكمه واقعي رژيم سابق را مي‌خواهند، نه محاكمه‌هاي نمايشي كه هم اكنون شاهد آن هستيم. ما همچنان شعار ميدهيم «حكومت نظامي پايان يابد»، آنها بيشتر از مبارك كشور را به فساد و تباهي كشاندند.
* ماهيت شوراي مشورتي كه شوراي نظامي خواهان تشكيل آن است چيست؟
** شوراي مشورتي كه شوراي نظامي خواهان تشكيل آن است فقط در راستاي اهداف نظامي‌ها است و آن تعلل در محاكمه‌ها است. اين امر سبب مي‌شود بقاياي رژيم مبارك فرصت داشته باشند سرنوشت ملت را به بازي بگيرند و بعضي قدرت‌ها را از پارلمان بگيرند و بين اين دو اختلاف افكنند.
* وعده‌هاي «طنطاوي» درباره لغو قانون حالت فوق‌العاده و انتقال قدرت تا چه اندازه محقق شده است؟
** هيچ وعده‌اي عملي نشده است. تمامي وعده‌ها دروغ بود. اگر چيزي محقق شده باشد، فقط برگزاري انتخابات آزاد و شفاف بود و اين 20 درصد خواسته مصري‌ها نيز به شمار نمي‌رود اين حرف كه قانون حالت فوق‌العاده لغو شده است، سخني بيهوده است، چون متن بيانيه طنطاوي مي‌گويد «قانون فوق‌العاده رفع مي‌شود، مگر در شرايط ايجاد آشوب» و اين امر سبب شده است طرف‌هاي امنيتي پيش خود شرايط را ارزيابي كرده و براي مثال، يك شهروند را كه به ظن آنها آشوبگر است فقط به دليل اينكه با سياست‌هاي شوراي نظامي مخالف است دستگير كنند.
* قدرت به چه گروه يا طرفي انتقال مي‌يابد و ساز و كار انتقال قدرت چيست؟
** قدرت اصولاً بايد به پارلمان منتخب انتقال يابد و انتخابات رياست جمهوري در اسرع وقت برگزار شود. اين چيزي است كه ما مي‌خواهيم.
* در سالگرد انقلاب مردم مصر، انقلابيون و مردم مصر در ميدان تحرير عليه شوراي نظامي شعار دادند. پيام اين حركت چيست؟
** ما سرنگوني شوراي نظامي را مي‌خواهيم، چون تجاوزاتي را عليه مصري‌ها مرتكب شده است. ما مي‌دانيم كه اين شورا اطلاعاتي را در اختيار دارد كه آن را از افكار عمومي مخفي نگاه داشته است تا مبارك و معاونانش از محاكمه‌ها فرار كنند. شوراي نظامي نمي‌خواهد قدرت را رها كند و به همين دليل ما شعار ميدهيم حكومت نظامي بايد سرنگون شود تا شوراي نظامي كنار رود، وگرنه ما نيز همچون همنوعان خود شهيد مي‌شويم.
* نگراني‌هايي درباره انحراف انقلاب مصر وجود دارد. چه كساني منحرف شدن انقلاب و خروج آن از روند صحيح خود را مي‌خواهند؟ انقلاب مصر به چه سمت و سويي پيش مي‌رود؟
** همين امر ما را واداشت كه در خيابان‌ها سرنگوني حكومت نظامي را خواستار شويم كه حاضر به انتقال قدرت نيست و مي‌خواهد رژيم مبارك را بار ديگر به شكلي ديگر روي كار آورد. همسر ديكتاتور مخلوع و مقامات دولتي بركنار شده تلاش مي كنند بر انقلاب سيطره يابند و متاسفانه در اين باره شوراي نظامي نيز آنها را ياري مي‌كند، در حالي كه تصور مي‌كرديم شوراي نظامي حامي انقلاب مردمي باشد. ما نمي‌دانيم انقلاب به چه سمت و سويي پيش مي‌رود و اوضاع كنوني سخت‌ترين دوران است.
* نظر شما درباره مذاكرات محرمانه‌اي كه بين اخوان المسلمين و شوراي نظامي برگزار شد چيست و چرا درباره آينده مصر با يكديگر مذاكره مي‌كنند؟
** اخوان‌المسلمين در سياست مصر جايگاه رفيعي دارد و آنچه كه بين جنبش اخوان و شوراي نظامي جريان داشت، از مدت‌ها پيش مسأله قابل انتظاري بود، اما اميدواريم اخوان المسلمين كه در انتخابات پارلماني گذشته مردم به آن رأي اعتماد دادند، از اين مذاكرات به نفع ملت استفاده كند.
تجديد نظر در «كمپ ديويد»
از ديگر سو سخنگوي رسمي حزب «الوفد» از حمايت‌هاي مالي آمريكا به برخي جريان‌هاي مصري خبر داد و گفت: اين حزب خواهان تجديد نظر در معاهده «كمپ ديويد» با ژريم صهيونيستي است.
«محمد مصطفى شردي» در گفتگو با خبرنگاران در قاهره، نسبت به تلاش برخي طرف‌ها در ايجاد شكاف بين شوراي عالي نظامي مصر با اسلام‌گرايان هشدار داد و ابراز اميدواري كرد كه هيچ‌گاه شاهد بروز چنين شكافي ميان نظاميان مصر و اسلام‌گرايان نباشيم.
وي همچنين تاكيد كرد كه حزب الوفد خواهان تجديد نظر در توافقنامه كمپ ديويد با اسرائيل، به ويژه تجديد نظر در بندهاي آن است، چون اسرائيل از زمان امضاي توافقنامه تاكنون اسرائيل به هيچ يك از بندهاي آن متعهد نبوده و برادران فلسطيني ما در طول اين مدت هيچ‌گاه احساس صلح و امنيت نكرده‌اند، درحالي كه اين يكي از مهمترين اصول و مبادي توافقنامه كمپ‌ديويد بود كه با فلسطيني‌ها به صلح دست يابد. آنچه در پي مي‌آيد، مشروح اين گفت‌وگوست.
*: آيا انقلاب مصر نتايج مورد نظر خود را محقق كرده است؟
**(شردي) بايد در پاسخ بگويم خير، چون انقلاب مصر براي تغيير حسني مبارك به وقوع نپيوست، بلكه اقدامي براي تغيير رژيم بود، اما متاسفانه رژيم به طور كامل تغيير نكرد و هرآنچه اكنون مد نظر است، ايجاد تغيير داخل رژيم و پاكسازي دستگاه‌هاي دولتي از بقاياي رژيم است و ملاحظه مي‌كنيم كه اقدامات و گام‌هاي مثبتي در اين راه برداشته شده تا اهداف و خواسته‌هاي انقلاب را محقق كند. بالطبع خواسته‌هاي انقلاب، در رشد اقتصادي و تحقق آزادي و عدالت اجتماعي، دمكراسي و انتقال مسالمت‌آميز قدرت، قانون اساسي جديد و محاكمه مقامات سابق رژيم و قاتلان شهدا نمود پيدا مي‌كند و اينها مواردي است كه هيچ يك از آنها محقق نشده است؛ به همين دليل بايد گفت كه انقلاب مصر همچنان در ابتداي راه است.
* انقلاب مصر تاكنون به چه موفقيت‌هايي دست يافته است؟
** بزرگترين موفقيت انقلاب، تغيير رژيم و شركت شهروندان در انقلاب و حضور جوانان مصر در عرصه سياسي است، جايگاهي كه تاكنون به آن دست نيافته بوديم. همچنين برگزاري انتخابات پارلماني در فضايي كاملا دموكراتيك نيز از ديگر موفقيت‌هاي انقلاب بود.
* به نظر شما چه چالش‌هاي داخلي و خارجي پيش‌روي انقلاب مصر وجود دارد؟
** چالش‌هاي داخلي انقلاب مصر را بايد در عدم تحقق اهداف انقلاب ملاحظه كرد و اين از جمله مشكلات بزرگ پيش‌روي انقلاب است. مردم مصر خواهان ثبات و استقرار هستند و همين برگزاري راهپيمايي‌ها و تظاهرات‌هاي بيشمار در طول اين سال شده است و به نظر من همين موضوع از جمله اشتباهات انقلاب بود، چون موجب شد مانعي برسر راه عدم تحقق اهداف انقلاب به وجود آيد. همچنين مشكل ديگري كه در انقلاب مصر به چشم مي‌خورد اين است كه انقلاب رهبري ندارد، به همين دليل شاهد وجود تعدد و كثرت ديدگاه‌ها و نظرات در آن بوديم و احزاب و گروه‌ها جز در اصول و مبادي اصلي در موارد ديگر با هم توافق نظري نداشتند. همين امر موجب بروز برخي شكاف‌ها ميان انقلابيون شد و بازتابي منفي بر آنها گذاشت كه اميدوارم هرچه سريع‌تر اين اختلافات از بين بروند.
اما در بعد چالش‌هاي خارجي به نظر من بسياري از نيروها خواهان حاكميت و سلطه طرفي خاص بر مصر هستند و اين در واقع ظلم و ستم بر انقلاب مصر است؛ افزون بر اينكه ايادي خارجي هم وجود دارند كه تلاش مي‌كنند موجب بروز فتنه‌ها و اختلافاتي داخل در مصر شوند تا اهداف مورد نظر خود را در اين كشور محقق كنند.
* به نظر شما آيا شوراي عالي نظامي مصر توان كنترل امور و تحقق امنيت و غلبه بر ناامني را دارد؟
** شوراي عالي نظامي مصر توانايي كنترل امور را دارد، اما در اين امر كوتاهي مي‌كند چون تلاش مي‌كند، همه را راضي كند و چون اين موضوع كار بسيار مشكلي است، بنابراين به نارضايتي همه ختم مي‌شود.
* آيا به نظر شما نشانه‌هاي انقلاب در مصر از بين رفته است؟
** برخي نشانه‌هاي انقلاب از بين رفته‌اند و برخي ديگر همچنان پابرجا هستند، انقلاب مصر به اين دليل پاي گرفت كه مردم احساس مي‌كردند مورد ظلم و ستم بسيار واقع شده‌اند و اين ظلم تاكنون نيز بر مردم اعمال مي‌شود و به همين دليل انقلاب مصر هنوز هم ادامه دارد.
* آيا بايد انقلاب‌هاي عربي در كشورهايي چون مصر و تونس و ليبي را حاصل بيداري اسلامي برشمرد؛ چه دلايلي در اين‌باره وجود دارد؟
** بله. اين انقلاب‌ها را بايد رهاورد بيداري اسلامي برشمرد كه بيداري جريان‌هاي مردمي را نيز مي‌توان در بطن آن ملاحظه كرد، در واقع تاثيرات بسيار منفي حاكميت حكومت‌هاي ديكتاتوري موجب بي‌اعتمادي مردم به سياستمداران و روي آوردن آنها به دين شد و ما هم اكنون در مرحله بناي مجدد اعتماد ميان شهروندان عرب و احزاب سياسي و ديدگاه‌هاي سياسي قرار داريم.
* آيا انقلاب مصر از انقلاب‌هاي عربي نيز تاثير پذيرفته است؟
** بله از انقلاب تونس تاثير پذيرفت، اما سخناني مبني بر اين كه گفته مي‌شود، از انقلاب‌هايي غير اسلامي تاثير پذيرفته است، درست نيست.
* آيا به نظر شما در مصر طرف‌هايي وجود دارند كه از خارج حمايت مالي شوند؟
** تنها تامين مالي خارجي به اثبات رسيده، توسط آمريكاست. ما در حزب الوفد به هيچ طرفي اتهام دريافت كمك‌هاي مالي خارجي وارد نمي‌كنيم، مگر اينكه اين امر به اثبات رسيده باشد. ما سال‌ها پيش اين موضوع را يادآور شده بوديم و پيش از انقلاب نيز بر اين موضوع تاكيد و اعلام كرده بوديم كه آمريكا از برخي طيف‌هاي سياسي در مصر حمايت مي‌كند، اما نگفته‌ايم كه چه شخص يا گروه‌هايي از وجوه هزينه شده توسط آمريكا بهره برده‌اند.
ادامه دارد
