خبرگزاری فارس- انتشار اسم نامزد اخوان المسلمین برای ریاست جمهوری مصر ضربهای بزرگ برای برخی و خبری غیرمنتظره و غافلگیرکننده برای برخی دیگر بود و واکنشهای مختلفی در پی داشت که ممکن است منشأ تغییراتی در نظام آینده مصر شود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در قاهره، انتخابات ریاست جمهوری مصر که مهمترین و قدرتمندترین انتخابات در طول تاریخ نوین این کشور به شمار میآید، هر روز با یک غافلگیری و خبر مهم همراه است که آخرین آن اعلام خبر شرکت جماعت اخوان المسلمون در این انتخابات با معرفی "خیرت الشاطر" به عنوان نامزد حزب در این انتخابات بود.
انتشار این خبر در واقع ضربهای بزرگ برای برخی و خبری غیرمنتظره و غافلگیرکننده برای برخی دیگر بود و کسانیکه با دقت و وسواس بسیار تغییر و تحولات جاری در عرصه سیاسی مصر را دنبال میکردند، انتشار این خبر برای آنها چندان غیرمنتظره نمینمود و پیشبینی چنین اقدامی از سوی اخوان المسلمون را داشتند، خبرگزاری فارس از جمله رسانههایی بود که با پیگیری دقیق تغییر و تحولات جاری در عرصه سیاسی مصر بارها از احتمال حضور اخوان المسلمون در عرصه انتخابات ریاست جمهوری سخن گفته و پیشاپیش خبر داده بود.
آنچه در زیر میآید، نگاهی به واکنش شخصیتهای مختلف مصری پس از اعلام این خبر است.
یکی از رهبران جماعت اخوان المسلمون
یکی از رهبران جماعت اخوان المسلمون پس از اعلام خبر شرکت اخوان المسلمون تاکید کرد که نمیتوانم به فعالیتهای خود با جماعتی ادامه دهم که دروغ پردازی کرده و خطمشی حزب منحل ملی را دنبال میکند.
جوانان اخوان المسلمون
جوانان اخوان المسلمون با استقبال از تصمیم اخیز اتخاذ شده توسط این جماعت اعلام کردند که از تصمیم مجلس شورای جماعت جهت شرکت در انتخابات ریاست جمهوری مصر استقبال میکنند.
أبوالعز الحریرى
أبوالعز الحریرى نامزدی "خیرت الشاطر" توسط جماعت اخوان المسلمون برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری مصر را طرح و برنامه مشترک آمریکا و جماعت و شورای عالی نظامی مصر برای کشور خواند.
محمد أنور السادات، نماینده مجلس ملت
محمد أنور السادات، نماینده مجلس ملت از شگفتی و تعجب بسیار خود از تصمیم اتخاذ شده توسط اخوان المسلمون درباره نامزدی خیرت الشاطر در انتخابات ریاست جمهوری مصر سخن گفت و تاکید کرد که تا پیش از این یعنی از زمان سرنگونی رژیم حسنی مبارک تا ساعاتی پیش از اعلام این خبر جماعت همواره تاکید داشت که نامزدی برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ندارد و از نامزد اسلامگرایی هم حمایت نخواهد کرد، اما نکته بسیار غافلگیر کننده این است که با وجود حزب آزادی و عدالت که شاخه سیاسی جنبش به شمار میآید، دیگر نیازی به مشارکت اخوان المسلمون وجود نداشت و این آزادی و عدالت بود که باید نامزد خود را برای شرکت در این انتخابات معرفی میکرد و این اشتباه و خطای سیاسی بزرگی است که جماعت مرتکب آن شد، به ویژه اگر در باره این اقدام بررسیهای لازم صورت نگرفته باشد.
رفعت السعید، رئیس حزب التجمع
اما "رفعت السعید"، رئیس حزب التجمع سخنی دیگر دارد، وی میگوید که اعلام خبر شرکت اخوان المسلمون در انتخابات ریاست جمهوری به هیچ وجه برای وی غافلگیرکننده نبوده، چون کسانی که با تاریخ فعالیتهای این جماعت اشنا یا آن را مطالعه کرده باشند، میدانند که آنها بارها در تصمیمات خود بازنگری کردهاند و همواره جماعت تلاش میکند که با ارائه دلایل و برهان و منطق فعالیتها و اقدامات خود را توجیه کند و همواره در آخرین لحظات نظر خود را درباره امور تغییر داده است.
اما با توجه به اینکه جماعت موفق شد، اکثریت کرسیها در دو مجلس ملت و شورا را به دست آورد و همچنین موفقیتهای بیشمار آن در انتخابات سندیکایی مختلف و هم اکنون اعلام قصد خود مبنی بر شرکت در انتخابات ریاست جمهوری مصر به نظر میرسد که این جماعت درصدد به دست گرفتن قدرت در مصر به هر قیمت ممکن و تحت هر عنوان حتی در پوشش دین و مذهب هستند و به همین دلیل است که من از مدتها پیش هشدار داده بودم که اخوان المسلمون یکی از اعضای خود را نامزد شرکت در انتخابات ریاست جمهوری خواهد کرد، بسیاری این سخن مرا توجیه ناپذیر میخواندند، اما از آنجا که من با تاریخ فعالیتهای اخوان المسلمون به خوبی آشنا هستم، میدانم که آنها هم اکنون به تمام مصر چشم دوخته و خواهان تملک تمامی ان هستند.
ممدوح حمزة، فعال سیاسی
ممدوح حمزة، فعال سیاسی مصری میگوید، انچه جماعت اخوان المسلمون دست به آن زد را باید خودکشی سیاسی از نوع درجه یک آن نامید، چون با اعلام شرکت خود در انتخابات ریاست جمهوری مصر در واقع مصداقیت و اعتبار خود نزد مرد مصر را از دست داده و توجیهات آنها را مردم بیدار و آگاه مصر هیچگاه نمیتوانند بپذیرند و این نکتهای بود که پیش از این نیز ان را هشدار داده بودیم.
اخوان المسلمون با این اقدام خود در واقع تلاش دارند، بر روند تمام امور جاری در کشور تسلط یابند و با به قدرت رسیدن الشاطر در مصر باید در انتظار حاکمیت دولتی در مصر باشیم که تنها در اندیشه تجارت و بازرگانی و داد و ستد است و به این ترتیب "احمد عز" بار دیگر در وجود الشاطر نمود پیدا خواهد کرد.
أحمد أبو برکة، از رهبران حزب آزادی و عدالت
أحمد أبو برکة، از رهبران حزب آزادی و عدالت درباره تصمیم اخیر جماعت اخوان السملمون جهت شرکت در انتخابات ریاست جمهوری مصر گفت که جریان لیبرال مصر از عدم رشد اجتماعی رنج می برد که رهاورد دوره حاکمیت طولانی مدت استبداد در مصر است و این عدم رشد و نمو اجتماعی پس از همهپرسی اصلاح قانون اساسی در مارس سال گذشته کاملا آشکار شد، بگونهای که لیبرالیستهای مصر در این همهپرسی مردم مصر را مردمی ناآگاه تعبیر کردند.
در همین راستا ابو برکه جریان لیبرال مصر را به انعقاد قرارداد و توافق با شورای عالی نظامی حاکم بر مصر متهم کرد، بگونهای که از شورای عالی نظامی خواستار لغو همهپرسی شده بود و به اعتقاد وی این اقدام به معنای زیر پاگذاشتن تمام اصول و مبادی دمکراسی و ازادی بود که خود آنها نیز به آنها ایمان و باور داشتند.
ابو برکه در ادامه افزود: میتوانم واکنش دو جریان لیبرال و چپگرا در قبال نامزدی "خیرت الشاطر" به عنوان نامزد جماعت اخوان المسلمون در انتخابات ریاست جمهوری مصر را دریابم و اطمینان دارم هر تصمیمی که جماعت اتخاذ کند بیتردید به سود منافع ملی و عمومی مصر است.
محمد الهلباوى، سخنگوی جماعت اخوان المسلمون
محمد الهلباوى، سخنگوی جماعت اخوان المسلمون به محض شنیدن خبر شرکت این جماعت در انتخابات ریاست جمهوری و معرفی الشاطر به عنوان نامزد این جنبش از سمت خود در اخوان المسلمون استعفا داد.
وی تاکید میکند که دلیل استعفای وی از عضویت در جماعت اخوان المسلمون این است که وی نمیتواند در گروه و جماعتی عضویت داشته باشد که از اصول و مبادی اساسی خود عدول کرده و به دنبال کسب قدرت باشد و به مردم دروغ بگوید و از آنجا که من به دروغ عادت نکرده و خو نگرفتهام بنابراین ترجیح دادم از جماعت کنارهگیری کنم، چون اخوان المسلمون از این حیث تفاوتی با حزب ملی منحل سابق حاکم ندارد.
الهلباوی افزود: گرایشات جماعت و موضعگیری آن از این پس فاقد ارزش بوده و بخشودگی اتهامات خیرت الشاطر در داشتن احکام زندان در رژیم گذشته توسط شورای عالی نظامی مصر آن هم چند روز پیش از اعلام نامزدی وی به عنوان نماینده اخوان المسلمون در انتخابات ریاست جمهوری مصر بر اساس توافقی صورت گرفت که قبلا بین جماعت و شورای عالی نظامی صورت گرفته بود و من به جماعت در اینباره هشدار داده و خواسته بودم، نامزدی برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری معرفی نکند.
کریمة الحفناوى، نویسنده و تحلیلگر سیاسی مصری
کریمة الحفناوى، نویسنده و تحلیلگر سیاسی مصری درباره اقدام اخیر جماعت اخوان المسلمون گفت که دیگر به سخنان و وعدههای این جماعت و موضعگیریهای آنها نمیتواند باور داشته باشد.
وی در ادامه افزود: همه میدانند که معرفی خیرت الشاطر به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری مصر آنگونه که این جماعت توجیه میکند، برای رضای خدا یا منافع ملت مصر نبوده است.
الحفناوی خطاب به رهبر جماعت اخوان المسلمون گفت که دعای یتیمان و مادران شهدا پشت سر اوست و جماعت با این اقدام در واقع ثابت کرد که نمیخواهد رویه انقلاب را ادامه دهد و از مقامها و مناصب چشم پوشی کند و درصدد سلطه بر مصر است.
حسن نافعة، استاد علوم سیاسی مصری
اما "حسن نافعة"، استاد علوم سیاسی مصری برخورد نادرست با "عبد المنعم أبو الفتوح" موجب شد تا جماعت اقدام به معرفی خیرت الشاطر به عنوان نامزد اخوان المسلمون در انتخابات ریاست جمهوری کند.
نافعه با اشاره به اینکه جماعت اخوان المسلمون رهبری سیاسی خود را به تدریج از دست میدهد، گفت: اخوانی در زبان یک چیز میگویند اما در عمل کار دیگری انجام میدهند و این موجب بروز شکافهای متعدد در داخل آن خواهد شد.
وی در ادامه افزود: من نمیگویم که جماعت دروغ میگوید، اما در عمل با نزاعهای سیاسی مواجه است که در دیگر احزاب هم بسان آن مواجه میشود و سرانجام اینکه نمیتوان گفت که اخوانیها بر مرجعیت دینی و اخلاقی تکیه میکنند.
نافعه گفت: مشکل جماعت این است که در لحظات حساس و سرنوشتساز دچار شکاف در وحدت صفوف خود میشود و بر اکثریت و نه مشارکت تکیه میکند.
وی در ادامه افزود: در صورتیکه الشاطر به ریاست جمهوری مصر انتخاب شود، در این شک نیست که برای اتخاذ هر تصمیمی به دفتر ارشاد جماعت مراجعه خواهد کرد و سرانجام اینکه این دفتر ارشاد جماعت اخوان المسلمون است که بر کشور حاکم خواهد شد.
أبو العز الحریرى، نماینده مجلس ملت و نامزد احتمالی انتخابات ریاست جمهوری
أبو العز الحریرى، نماینده مجلس ملت و نامزد احتمالی انتخابات ریاست جمهوری مصر جماعت اخوان المسلمون و سلفیهای این کشور را به تلاش برای تسلط بر تمام دستگاهها و نهادهای دولتی با دستیابی به توافق میان خود و همچنین شورای عالی نظامی حاکم بر مصر و آمریکا متهم کرد.
الحریرى در ادامه افزود: اما به نظر نمیرسد که میان اخوان المسلمون و شورای عالی نظامی برسر نامزدی الشاطر در انتخابات توافقی حاصل شده باشد، چون بر سر سیاستهایی میان دو طرف توافق حاصل شده که معرفی الشاطر یا فرد دیگر در تغییر آنها نقشی ایفا نمیکند و در این ارتباط باید به ماده 28 قانون انتخابات اشاره کرد که بر اساس آن امکان اعتراض به تصمیمهای کمیته عالی انتخابات ریاست جمهوری وجود ندارد و اخوان المسلمون از جمله طرفهایی بودند که در تدوین و تصویب این بند نقش داشتند.
الحریرى تاکید کرد که نامزدی الشاطر پس از کنارهگیری حازم صلاح ابو اسماعیل از کورس رقابت برای انتخابات ریاست جمهوری پس از اثبات غیر مصری بودن مادرش و خواهرش صورت گرفت.
جوانان اخوان المسلمون
اما جوانان اخوان المسلمون نظر دیگری دارند، "حسام الوکیل"، سخنگوی تبلیغاتی و انتخاباتی حزب آزادی و عدالت در مجلس ملت و یکی از کادرهای جماعت در شهر اسکندریه تاکید کرد که تصمیم اخوان المسلمون در معرفی الشاطر به عنوان نامزد جماعت و شرکت در انتخابات ریاست جمهوری در شرایطی که مصر در آن بسرمیبرد و پس از حوادثی که توسط شورای عالی نظامی در کشور شاهد آن بودیم و این شورا تلاش کرد، انقلاب را دور بزند، اقدامی درست و به جا از سوی جماعت است.
وی در ادامه افزود: جوانان اخوان از این تصمیم مجلس شورای جماعت استقبال کرده و به آن ملزم هستند و از آنجا که تصمیمگیری در جماعت توسط مجلس شورا صورت میگیرد، بنابراین تمام نظرها و دیدگاههای موجود در جماعت مد نظر قرار گرفته میشود.
اما "محمد نصر"، رئیس روابط عمومی جماعت اخوان المسلمون در اسکندریه تاکید کرد که جوانان اخوان المسلمون با تمام قدرت از تصمیم مجلس شورا حمایت خواهند کرد و از مراحل تغییر و تحول دمکراتیک در جماعت حمایت خواهد کرد و به تصمیمهای مجلس شورا اطمینان و اعتماد کامل دارد.