مردم سالاری-مردم مصر براي نخستين انتخابات رياست جمهوري پس از سقوط حسني مبارك آماده ميشوند. گرچه مصريها در انتخابات پارلماني دموكراسي را مزه مزه كردند اما تجربه دموكراسي در انتخابات رياست جمهوري طعم ديگري دارد.
23 نفر براي رقابتهاي انتخابات رياست جمهوري مصر نامزد شدهاند. در اين ميان در آخرين ساعات، عمر سليمان، رئيس سابق سازمان امنيت مصر نيز ثبتنام كرد. انتخابات رياستجمهوري مصر قرار است روز 23 مه 2012 برگزار شود.
مقامات دولتي مصر اعلام كردهاند كه ليست نهايي نامزدها روز دوشنبه (9 آوريل/21 فروردين) منتشر خواهد شد. بااينحال مجموع مشاهدات و گزارشها نشان ميدهد كه اكثر افرادي كه نامزد احراز پست رياستجمهوري شدهاند، يا از اعضاي گروهها و احزاب اسلامي مصر و يا از مقامات مسئول بلندپايه در رژيم پيشين مصر هستند.
اخوان المسلمين كه اكثريت كرسيهاي هر دو پارلمان مصر را در انتخابات از آن خود كرد، دو نامزد براي انتخابات رياستجمهوري معرفي كرده است. اخوان المسلمين در ابتدا فقط يك نامزد را انتخاب و معرفي كرده بود.خيرات الشاطر، نامرد اصلي اخوان المسلمين بود كه روحانيون و شخصيتهاي سياسي اصلي اخوان المسلمين بر سر اين نامزد به توافق نهايي رسيدند.خيرات الشاطر از سال 2006 پروندهي قضايي دارد. وي در دادگاه به «پولشويي» و «حمايت از تروريسم» متهم و به 7 سال حبس تعزيري محكوم شده بود. الشاطر سال گذشته پس از سقوط رژيم حسني مبارك از زندان آزاد شد.
برخي از اعضاي اخوان المسلمين پروندهي قضايي و حكم الشاطر را عاملي بازدارنده ارزيابي كرده و با نامزدي او براي رياستجمهوري موافقت نكردهاند.خيرات الشاطر يك تاجر و به دليل فعاليتهاي اقتصادي از نظر رهبري اخوان المسلمين در اين زمينه كارشناس است. بخش مهمي از منابع مالي اخوان المسلمين نيز با سرمايهي او تامين ميشود.اينحال احتمال ميرود كه خيرات الشاطر به دليل سابقهي زندان و جرايم امنيتي رد صلاحيت شود.
اخوان المسلمين، محمد مرسي، رئيس «حزب آزادي و عدالت» را به عنوان كانديداي دوم خود در انتخابات رياستجمهوري معرفي كرده است.» آزادي و عدالت» شاخهي حزبي اخوان المسلمين است كه در اولين انتخابات پارلماني مصر پس از سقوط حسني مبارك اكثر كرسيهاي مجلس را در اختيار دارد.
الشاطر تنها نامزدي نيست كه به نظر ميرسد ممكن است ردصلاحيت شود. گزارشها و شواهد حاكي از آن است كه احتمالا صلاحيت ايمان نور، يكي از كانديداهاي اصلي ليبرالهاي مصر و رهبر حزب «الغد» نيز مورد تاييد قرار نخواهد گرفت.مادر كانديداي سلفيهاي مصر تابعيت آمريكا را دارد.
برخي تحليلگران احتمال ميدهند كه صلاحيت حازم صلاح ابواسماعيل، كه اسلامپژوه و وكيلي است كه به ضدآمريكايي بودن شهرت دارد نيز رد خواهد شد. وي نامزد سلفيهاي مصر است.رسانههاي مصر مينويسند كه كميسيون انتخابات اعلام كرده كه مادر ابواسماعيل از سال 2006 تابعيت ايالات متحده آمريكا را دارد و اين مانعي است بر سر راه كانديداتوري رياست جمهوري. بر اساس قانون انتخابات مصر والدين يك كانديداي رياست جمهوري بايد فقط تابعيت مصر را داشته باشند.در اعتراض به اين نظر كميسيون انتخابات روز جمعه 6 آوريل هزاران نفر از هواداران سلفي ابواسماعيل به خيابان آمدند. آنها اين اتهامات را يك «توطئه» خواندند.
درعينحال كانديداتوري عمر سليمان، كه مقام امنيتي بلندپايه سابق در رژيم مبارك بوده است، واكنشها و اعتراضهاي بسياري از اقشار مصر را موجب شده است. ثبتنام او براي رقابتهاي انتخابات رياستجمهوري بار ديگر اين گمان را دامن زده است كه او حمايت جدي ارتش و ژنرالهاي مصر را به دنبال دارد و ارتش به دنبال آن است تا قدرت خود را هرچه بيشتر بسط دهد. الشاطر در مصاحبه با خبرگزاري رويترز با رد نامزدي سليمان گفت: گمان ميكنم كه نامزدي وي براي شركت در اين انتخابات توهيني به انقلاب و مردم مصر است. عمر سليمان اشتباه بزرگي مرتكب شده است. وي تنها با تقلب در اين انتخابات پيروز ميشود و در صورت بروز اين روند بار ديگر در كشور انقلاب رخ ميدهد.
درهمين حال، منابع داخلي مصر از طرح پارلمان براي بررسي راهكار قانوني رد صلاحيت اين شخصيت نامطلوب انقلابيون خبر دادند.تاكنون نيروهاي سياسي، حزبي، پارلماني و تعدادي از نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري مصر در حركتي هماهنگ ، با موضع گيري در برابر عمر سليمان خواستار مقابله با مشاركت مدير سرويس اطلاعاتي رژيم مبارك در رقابت انتخاباتي شده اند.
در شرايطي كه حزب الوسط خواستار برگزاري نشستي با حضور تمامي نامزدهاي رياست جمهوري براي بررسي اين موضوع شده است نشست پارلمان نيز به ميداني براي هجوم لفظي شديد نمايندگان طيف هاي مختلف جامعه به عمر سليمان تبديل شد.
نشست نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري مصر برگزار شد اما هنوز خبري از نتيجه آن اعلام نشده است در همين حال منابع خبري مصر اعلام كردند نمايندگان پارلمان خواستار سرعت عمل در تصويب قانوني شدند كه به موجب آن بقاياي رژيم سابق نتوانند به مدت 5 سال در انتخابات كشور شركت كنند.
برخي از ائتلافهاي سياسي چون ائتلاف (قانون اساسي براي همه مصريها) كه متشكل از40 حزب و جنبش سياسي است نيز ضرورت توافق بر سر يك نامزد را راهكار مقابله با نامزدي عمر سليمان عنوان كردند.
مركز عربي اطلاعات حقوق بشر در مصر نيز به نامزدي عمر سليمان واكنش نشان داد و در اين زمينه دادستاني كل كشور را به كوتاهي در رسيدگي به اتهام فساد عمر سليمان و احمد شفيق متهم كرد.
درهمين حال جنگ در نظرسنجي ها هم ابعاد جالبي دارد، به ادعاي روزنامه الاهرام، عمرو موسي در اين نظرسنجي موسي موفق شده است كه 30.7 درصد از آراي شركتكنندگان را از آن خود كند.
در اين نظرسنجي «حازم صلاح ابو اسماعيل» نامزد سلفيها موفق شد فاصله خود با عمرو موسي را كم كند. ابو اسماعيل توانست 28.8 درصد آراي شركت كنندگان در نظرسنجي را به دست آورد. هواداران نامزد سلفيها در مقايسه با نظرسنجي قبلي شش درصد بيشتر شدند. روزنامه الاهرام مصر اين افزايش را مرتبط با جنجال به وجود آمده درباره مليت مادر وي دانسته است.«عبدالمنعم ابوالفتوح» عضو سابق دفتر ارشاد گروه «اخوانالمسلمين» با كسب 8.5 درصد آرا در رتبه سوم قرار رفت. ابوالفتوح در نظرسنجي سابق در رتبه پنجم قرار گرفته بود.
«عمر سليمان» مدير سابق سازمان اطلاعات مصر و نيز معاون سابق «حسني مبارك» رئيسجمهوري سابق اين كشور نيز با كسب 8.2 در همان مكان سابق خود يعني رتبه چهارم باقي ماند.«احمد شفيق» آخرين نخستوزير دوران مبارك نيز با كسب 7.5درصد آراي شركتكنندگان در نظرسنجي در رتبه پنجم قرار گرفت. وي در نظرسنجي قبلي در رتبه سوم قرار گرفته بود.
پس از اين نامزدها «محمد سليم العوا» انديشمند و فقيه اسلامگرا و در آخر نيز «خيرت شاطر» نامزد اخوان المسلمين قرار گرفتند. اين نظرسنجي در فاصله زماني 31 ماه مارس تا سوم ماه آوريل انجام شد و هزار و 200 تن را در استانهاي مختلف مصر در برگرفت.