ایرنا- پنج هفته مانده به برگزاري انتخابات رياست جمهوري در مصر، معرفي فهرست اوليه نامزدهاي انتخابات و به دنبال آن رد صلاحيت تعدادي از آنها، فضاي سياسي اين كشور را كاملا انتخاباتي كرده است.
انتخابات رياست جمهوري مصر روزهاي سوم و چهارم خرداد ماه سال جاري (23 و 24 مي سال 2012 ميلادي) برگزار مي شود.
اين نخستين انتخابات رياست جمهوري در مصر پس از سقوط حسني مبارك در بهمن 1389 است.
بر اساس قانون، كميسيون انتخابات رياست جمهوري مصر وظيفه اصلي نظارت بر اين انتخابات را برعهده دارد. اين كميسيون پنج عضو دارد و رياست آن بر عهده فاروق احمد سلطان است كه رياست دادگاه عالي قانون اساسي مصر را بر عهده دارد.
بر اساس قوانين اين كشور، كانديداتوري در انتخابات رياست جمهوري مصر از دو طريق حزبي و مستقل امكان پذير است. بر اين اساس احزاب پيروز در پارلمان مي توانند بطور رسمي افرادي را به عنوان كانديداي رياست جمهوري معرفي كنند. كانديداهاي مستقل نيز يا مي بايست دستكم 30 هزار امضا از ميان مردمي كه صلاحيت راي دادن دارند، با خود به همراه داشته باشند يا اينكه 30 نماينده مجالس مصر (مجلس مردم و مجلس شورا) حمايت خود را از كانديداتوري وي اعلام كرده باشند.
افزون بر اينها نامزدهاي رياست جمهوري، پدر و مادر و همسر آنها نبايد تابعيت غيرمصري داشته باشند. سن نامزدها نيز نبايد كمتر از 40 سال باشد. بر اساس اصلاحات انجام شده در قانون اساسي مصر، مدت دوره رياست جمهوري چهار سال است كه قابل تمديد در يك دوره ديگر نيز مي باشد.
تا پيش از انقلاب مصر، شرايط لازم براي كانديداتوري در انتخابات رياست جمهوري به گونه اي بود كه افراد كمي مي توانستند در انتخابات ثبت نام كنند. اما با اصلاحاتي كه در قانون اساسي اين كشور پس از سرنگوني حسني مبارك انجام گرفت، شرايط براي كانديداتوري بسيار آسان تر از قبل شد.
مدت ثبت نام براي كانديداتوري در انتخابات رياست جمهوري، يك ماه بود كه اين مهلت روز يكشنبه 20 فروردين به پايان رسيد.
يك روز پس از پايان مهلت ثبت نام كميسيون انتخابات، فهرست اوليه نامزدهاي ثبت نام شده را منتشر كرد كه بر اين اساس 23 نفر در اين انتخابات اعلام كانديداتوري كردند.
* معرفي ثبت نام كنندگان براي نامزدي رياست جمهوري مصر
---------------------------------------------------------------------
در ذيل به معرفي 23 نامزد انتخابات رياست جمهوري مصر به ترتيب تاريخ ثبت نام آنها مي پردازيم:
1- 'احمد محمد عوض علي' معروف به احمد عوض الصعيدي: وي به عنوان كانديداي حزبي از سوي حزب ملي مصر است كه در 23 اسفند سال 1390 رسما اقدام به ثبت نام به عنوان كانديداي انتخابات رياست جمهوري مصر كرد. وي فعال سياسي و عضو حزب ملي است.
2- 'ابو العز حسن علي الحريري' معروف به ابوالعز الحريري: وي به عنوان كانديداي حزبي از سوي حزب سوسياليست اتحاد خلق است كه در 23 اسفند سال گذشته، نامزد انتخابات رياست جمهوري مصر شد. وي نماينده مجلس مردم مصر از منطقه غرب اسكندريه و از 'ائتلاف انقلاب ادامه دارد' است و در نظام پيشين مصر نيز دوبار در سال هاي 1976 و 2000 موفق به راهيابي به مجلس شد. وي از منتقدان سرسخت مبارك و همچنين شوراي نظامي حاكم كنوني در مصر است.
3- 'محمد عبد الفتاح محمد فوزي علي عيسي' معروف به محمد فوزي عيسي: وي به عنوان كانديداي حزبي از سوي حزب نسل دمكراتيك است و در 26 اسفند سال گذشته، رسما اعلام كانديداتوري كرد. وي فعال سياسي و رييس حزب الكنانه است.
4- 'احمد حسام كمال حامد خير الله' معروف به حسام خير الله: وي به عنوان كانديداي حزبي از سوي حزب صلح دمكراتيك است كه در روز سوم فروردين سال 1391 رسما كانديداتوري خود را اعلام كرد. وي رييس سابق كميته اطلاعات و برآورها و مامور سابق دستگاه اطلاعات مصر است و با وجود سبقه نظامي و امنيتي اش، تاكيد كرده كه كانديداي شوراي نظامي حاكم نيست و در عين حال هيچ گرايش حزبي هم ندارد.
5- 'عمرو محمود أبو زيد موسي' معروف به عمرو موسي: وي به عنوان كانديداي مستقل كه تاييد 43.960 تن از شهروندان مصري را همراه خود داشت، در 4 فروردين سال جاري، نامزدي خود براي شركت در انتخابات رياست جمهوري مصر را اعلام كرد. وي از جمله ديپلمات هاي باسابقه مصر است و سال ها وزير امور خارجه مصر و پس از آن دبيركل اتحاديه عرب بوده است. بسياري از تحليلگران وي را يكي از شانس هاي اصلي پيروزي در انتخابات مي دانند. عمرو موسي خواستار تسريع در فرايند انتقال قدرت از نظاميان به دولت غيرنظامي است.
6- 'عبد المنعم أبو الفتوح عبد الهادي ابو سعد' معروف به ابوالفتوح: وي به عنوان كانديداي مستقل كه تاييد 43.066 تن از شهروندان مصري را همراه خود داشت، در 10 فروردين سال جاري، رسما به جرگه نامزدهاي رياست جمهوري مصر پيوست. وي دبيركل اتحاديه پزشكان عرب و مدير بيمارستان هاي جمعيت اسلامي پزشكي و از اعضاي سابق دفتر ارشاد گروه اخوان المسلمين است. در ميان گروه هاي سياسي مصري وي از جمله اخواني هاي داري تفكر باز و با شهامت در مخالفت با حكومت معروف است.
7- 'محمد حازم صلاح أبو اسماعيل محمد عبد الرحيم' معروف به حازم صلاح ابو اسماعيل: وي به عنوان كانديداي مستقل كه تاييد 1582 نفر از مردم مصر و نيز 47 نماينده دو مجلس مصر را همراه دارد، روز 11 فروردين امسال، نامزدي خود در انتخابات را اعلام كرد. وي كه حقوقدان و عضو شوراي اتحاديه وكلاي مصر است، نامزد اصلي جريان سلفي است و گفته مي شود در صورت تاييد صلاحيت، يكي از شانس هاي اصلي پيروزي در انتخابات است.
8- 'هشام محمد عثمان البسطويسي' معروف به هشام البسطويسي: وي به عنوان كانديداي حزبي از سوي حزب اتحاد ملي پيشرو است كه در روز 13 فروردين، رسما خود را نامزد انتخابات رياست جمهوري كرد. وي حقوقدان و نائب رييس دادگاه تجديد نظر است.
9- 'محمود حسام الدين محمود جلال' معروف به محمود حسام: وي به عنوان كانديداي مستقل كه تاييد 37.250 نفر از مردم را همراه خود داشت، در 14 فروردين، رسما خود را كانديداي انتخابات كرد. وي افسر سابق پليس و رييس حزب تازه تاسيس البدايه و رييس ائتلاف احزاب ميانه روي مصر است.
10- 'ابراهيم احمد ابراهيم الغريب' معروف به ابراهيم غريب: وي به عنوان كانديداي مستقل كه تاييد 32.162 نفر از مردم مصر را همراه خود دارد، در 16 فروردين رسما به جرگه ثبت نام شدگان جهت نامزدي در انتخابات رياست جمهوري مصر پيوست. وي از بازرگانان مصر و نماينده سابق مجلس مردم است. بسياري وي را متهم مي كنند كه از جمله عناصر رژيم سابق است و در انتخابات سال 2010 با تقلب به مجلس راه پيدا كرده است. گفته مي شود وي پس از ورود به مجلس مصر، به عضويت حزب حاكم در آن زمان يعني دموكراتيك ملي پيوسته است.
11- 'محمد سليم العوا' معروف به محمد سليم العوا: وي به عنوان كانديداي مستقل كه تاييد 30 نماينده دو مجلس مصر را همراه خود دارد، 16 فروردين امسال، نامزدي خود براي شركت در انتخابات رياست جمهوري اين كشور را اعلام كرد. وي از انديشمندان اسلامي و دبيركل سابق اتحاديه جهاني علماي مسلمان است.
12- 'محمد خيرت سعد عبد اللطيف الشاطر' معروف به خيرت الشاطر: وي به عنوان كانديداي مستقل كه تاييد 277 نماينده دو مجلس مصر را همراه خود داشت، در 17 فروردين به جمع نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري پيوست. وي بازرگان و معاون سابق رهبر اخوان المسلمين و گزينه اصلي اين گروه براي انتخابات رياست جمهوري است.
13- 'احمد محمد شفيق زكي' معروف به احمد شفيق: وي به عنوان كانديداي مستقل كه تاييد 62.192 نفر از مردم را همراه دارد، در 17 فروردين نامزد انتخابات رياست جمهوري شد. وي نخست وزير سابق مصر و وزير سابق هواپيمايي اين كشور بوده است. احمد شفيق در روزهاي پاياني حكومت حسني مبارك از سوي وي به سمت نخست وزير مصر انتخاب شد و تا چند هفته پس از سرنگوني مبارك در اين سمت قرار داشت. انقلابيون مصري وي را در زمره بقاياي نظام پيشين مصر مي دانند.
14- 'حمدين عبد العاطي عبد المقصود صباحي' معروف به حمدين صباحي: وي به عنوان كانديداي مستقل كه از سوي 42.525 نفر از مردم مصر تاييد شده است، در 18 فروردين رسما كانديداي انتخابات رياست جمهوري شد. وي موسس و رييس سابق حزب الكرامه، سردبير نشريه الكرامه و داراي گرايش هاي ناسيوناليستي ناصري است. وي كه سابقه نمايندگي مجلس را نيز دارد، از منتقدان سرسخت قدرت در مصر در دوران حسني مبارك و انور سادات بوده است.
15- 'ايمن عبد العزيز نور' معروف به ايمن نور: وي به عنوان كانديداي حزبي از سوي حزب جديد فرداي انقلاب مصر است كه در روز 18 فروردين، رسما كانديداتوري خود در انتخابات را اعلام كرد. وي فعال سياسي ليبرال، عضو سابق حزب الوفد، موسس حزب سابق فردا و حزب جديد فرداي انقلاب مصر است. وي در انتخابات رياست جمهوري سال 2005، رقيب حسني مبارك بود و پس از وي در جايگاه دوم قرار گرفت. وي پس از آن با طرح اتهام هايي كه بسياري آن را سياسي مي دانستند به مدت چهار سال به زندان رفت. وي پيش از كانديداتوري در انتخابات رياست جمهوري آينده مصر اعلام كرده بود كه تنها در صورتي كانديدا نخواهد شد كه محمد البرادعي در انتخابات شركت كند.
16- 'محمد ممدوح حلمي قطب' معروف به ممدوح قطب: وي به عنوان كانديداي حزبي از سوي حزب تمدن است كه در روز 19 فروردين، خود را نامزد انتخابات رياست جمهوري كرد. وي رييس بخش كمك هاي انساني و امدادي موسسه خيريه مصر، نظامي بازنشسته و مديركل سابق سازمان اطلاعات مصر است.
17- 'عبد الله حسن علي الاشعل ' معروف به عبد الله الاشعل: وي به عنوان كانديداي حزبي از سوي حزب اصالت است كه در روز 20 فروردين، رسما نامزدي خود در انتخابات رياست جمهوري را اعلام كرد. وي استاد حقوق بين الملل در دانشگاه آمريكايي قاهره و معاون اسبق وزير امور خارجه مصر است. عبدالله الاشعل پيش از كناررفتن حسني مبارك از قدرت، از تصميم خود براي كانديداتوري در انتخابات رياست جمهوري خبر داد. وي در ابتدا به براي آنچه وحدت نيروهاي ملي خواند، به نفع خيرت شاطر از كانديداتوري منصرف شد اما در نهايت كانديدا شد.
18- 'خالد علي عمر علي المحلاوي' معروف به خالد علي: وي به عنوان كانديداي مستقل كه از سوي 32 نماينده دو مجلس تاييد شده است، 20 فروردين، نامزدي خود در انتخابات را اعلام كرد. وي وكيل و عضو حزب كمونيست و جبهه سوسياليست مصر است.
19- 'محمد محمد مرسي عيسي العياط' معروف به محمد مرسي: وي به عنوان كانديداي حزبي از سوي حزب آزادي و عدالت است كه در روز 20 فروردين سال جاري، رسما كانديداي انتخابات رياست جمهوري مصر شد. وي رييس حزب آزادي و عدالت، نماينده مجلس و از رهبران ارشد اخوان المسلمين است كه در در سال 2000 نيز وارد مجلس شد. بسياري از ناظران محمد مرسي را گزينه احتياطي اخوان المسلمين پس از خيرت شاطر مي دانند كه در صورت بروز مشكلاتي در تاييد صلاحيت وي، جايگزينش شود.
20- 'عمر محمود سليمان' معروف به عمر سليمان: وي به عنوان كانديداي مستقل كه تاييد 49.389 نفر از مردم را همراه خود داشت، در 20 فروردين نامزد انتخابات رياست جمهوري شد. وي
ژنرال باسابقه و رييس دستگاه اطلاعاتي رژيم پيشين مصر به مدت 18 سال است. برخي از ناظران بر اين نظرند كه عمر سليمان گزينه مورد حمايت شوراي نظامي حاكم مصر براي پست رياست جمهوري است.
21- 'احمد حسام الدين خيرت يوسف مصطفي' معروف به حسام خيرت: وي به عنوان كانديداي حزبي از سوي حزب عربي سوسياليست مصر است كه در روز 20 فروردين، رسما نامزدي خود در انتخابات رياست جمهوري را اعلام كرد. وي فعال سياسي و كارشناس مسائل موشكي و توليد تسليحات است.
22- 'اشرف زكي حسن بارومه' معروف به اشرف بارومه: وي به عنوان كانديداي حزبي از سوي حزب الكنانه مصر است كه در روز 20 فروردين، خود را وارد جرگه نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري كرد. وي فعال سياسي و رييس حزب الكنانه مصر است.
23- 'احمد محمد منصور' معروف به مرتضي منصور: وي به عنوان كانديداي حزبي از سوي حزب ملي مصر است كه در روز 20 فروردين، رسما خود را كانديداي انتخابات رياست جمهوري مصر اعلام كرد. وي وكيل دادگستري است.
* شگفتي رد صلاحيت ها
------------------------------
كمتر از يك هفته پس از اعلام فهرست اوليه نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري، كميسيون انتخابات مصر اعلام كرد كه 10 تن از كانديداها شرايط لازم براي كانديداتوري در انتخابات رياست جمهوري را ندارند كه مهمترين آنها عمر سليمان، حازم صلاح ابواسماعيل، خيرت شاطر و ايمن نور است.
گفته شده عمر سليمان به دليل نواقصي كه در فرايند جمع آوري امضا جهت تاييد كانديداتوري وي بوده، حازم صلاح ابواسماعيل نيز به دليل تابعيت آمريكايي مادرش، خيرت شاطر و ايمن نور نيز به دليل داشتن محكوميت قضايي و اينكه به طور كامل قانون عفو شامل حال آنها نشده، رد صلاحيت شده اند.
رد صلاحيت هاي انجام شده مخالفت هاي گسترده اي را از سوي نامزدهاي رد صلاحيت شده و هوادارانشان در پي داشته كه همين مساله، اين نگراني را بوجود آورده كه اعتراض ها پنج هفته به برگزاري انتخابات مانده، فضاي انتخابات را تحت الشعاع خود قرار دهد.
بر اساس آخرين خبرها قرار است ژنرال محمد حسين طنطاوي رييس شوراي عالي نظامي حاكم در مصر، نشستي را با رهبران سياسي مصر برگزار كند تا با آنها در رابطه با شرايط كشور گفت وگو كند.
بر اساس اعلام كميسيون انتخابات مصر، اين كميسيون پس از دريافت و بررسي شكايت نامزدها، روز 7 ارديبهشت، فهرست نهايي نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري مصر را اعلام خواهد كرد.
پس از آن نامزدها از 11 ارديبهشت تا 31 ارديبهشت به مدت 21 روز فرصت تبليغات خواهند داشت و سرانجام در روزهاي 3 و 4 انتخابات برگزار خواهد شد.
بسياري از كارشناسان بر اين نظرند كه در صورت تاييد نهايي رد صلاحيت چهره هاي مشهوري چون خيرت شاطر، حازم ابواسماعيل و عمر سليمان، بخت با كساني چون عمرو موسي و محمد مرسي و عبدالمنعم ابوالفتوح خواهد بود.
