اطلاعات-مسأله اسلام و نقش آموزه‌هاي اسلامي در آينده سياسي مصر و همچنين كيفيت تعامل مصر و رژيم صهيونيستي، از محورهاي مهم مناظره‌هاي نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري مصر است.
مردم مصر بعد انقلاب و سرنگوني حسني مبارك، ديكتاتور اين كشور، براي اولين بار خود را براي انتخابات رياست جمهوري كشورشان كه قرار است در روزهاي 3 و 4 خرداد ماه برگزار شود، آماده مي‌كنند. در اين انتخابات، نامزدهاي طيف‌هاي مختلف حضور دارند و در مورد آينده حيات سياسي اين كشور به بيان ديدگاه‌هاي خود مي‌پردازند، ولي آنچه توجه محافل مختلف را در اين دوره حساس و پرفراز و نشيب مصر به خود جلب كرده است، مناظره انتخاباتي ميان نامزدهاي انتخاباتي رياست جمهوري مصر بعد از سرنگوني حسني مبارك است كه در طول تاريخ جهان عرب، بي‌نظير است. اين مناظرات و اظهارنظرهايي كه درمورد آن انجام شده، نشان مي‌دهد آنچه مورد اهتمام مردم مصر است و از نامزدها انتظار مي‌رود درصدد برپايي آن باشند، به وجود آوردن يك نظام دموكراتيك بر پايه آموزه‌هاي اسلامي و اعتراف به نقش اسلام و آموزه‌هاي آن در ادامه حيات سياسي مصر است.
ارمغان خون شهداي انقلاب
مناظره انتخاباتي دو تن از نامزدهاي سرشناس انتخابات اولين دوره رياست جمهوري مصر بعد از انقلاب مردم اين كشور كه بين «عمرو موسي» و «عبدالمنعم ابوالفتوح» برگزار شد، ميليون‌ها نفر از مردم را در پاي رسانه‌هاي مصر براي شنيدن مناظره و ديدگاه‌هاي اين نامزدهاي مصري ميخكوب كرد.
گوينده راديوي مصر به نام «يسري فوده» در آغار اين برنامه گفت: اگر انقلاب مردم مصر نبود، ما شاهد مناظره نامزدهاي رياست جمهوري نبوديم. گوينده راديو مصر گفت: اين شبي است كه خون شهدا و آسيب ديدگان اين انقلاب و تمامي كساني كه فرياد حق و عدالت خواهي را دربرابر پادشاه ستمگر سر داده‌اند براي ما به ارمغان آورده است. در اين مناظره هر دو نامزد سرشناس مصري هدف خود را برپايي يك نظام دموكراتيك در مصر اعلام كردند، ولي هر كدام از اين دو نامزد، موضع ديگري را در مورد امور سياسي و ديني مورد انتقاد قرار دادند.
روزنامه «القدس العربي» چاپ لندن نيز به مناظره دو نامزد سرشناس اولين انتخابات رياست جمهوري كشور مصر بعد از انقلاب و سرنگوني حسني مبارك پرداخت و نوشت: مطبوعات از بي نظيري اين مناظره در جهان عرب سخن گفته‌اند.
شبكه‌هاي تلويزيوني آمريكا نيز اين مناظره را پخش كردند و اين بيانگر اهميت اولين انتخابات رياست جمهوري مصر بعد از انقلاب مردم اين كشور است.
روزنامه القدس العربي درباره طرفين مناظره نوشت: تحليل‌ها و ارزيابي‌ها در اين مورد مختلف و متفاوت است. اكثر ناظران معتقدند هر يك از دو طرف مناظره توانستند نقاط ضعف طرف مقابل را آشكار كنند و ترس رأي‌دهندگان را درمورد عواقب انتخاب طرف مقابل، برانگيزد.
در اين مناظره، عمرو موسي مردم مصر را از انتخاب شخصي مثل ابوالفتوح برحذر داشت و گفت اين نامزد در اين دوره سخت نمي‌تواند مصر را اداره كند و ابوالفتوح هم عمرو موسي را متهم كرد كه براي كسب آراي اسلامگرايان و ليبرا‌ل‌ها رفتار دوگانه‌اي را از خود نشان مي‌دهد.
عمرو موسي از جانب رقيب خود متهم شد كه به عنوان يكي از عناصر رژيم سابق، باعث گسترش فقر، سركوب، تيرگي رابطه مصر با كشورهاي آفريقايي شده، در اشغال عراق و كشتارهاي ناتو در ليبي نقش داشته و يكي از عاملان بسته شدن قرارداد ننگين گاز با اسرائيل است و پيروزي وي را باعث به وجود آمدن انقلاب معكوس در مصر دانست.
عمرو موسي هم كه در مناظره انتخابات رياست جمهوري مصر درصدد دفاع از حويش برآمد، مدعي شد كه به دليل اختلافي كه با مبارك، ديكتاتور مخلوع مصر داشته از ادامه كار در وزارت خارجه مصر بركنار شده و هنگام انعقاد پيمان با اسرائيل، وي هيچ نقشي نداشته است.
اسلام در انتخابات مصر
روزنامه مصري «اليوم السابع» نوشت كه مناظره انتخاباتي نامزدهاي سرشناس مصري در مطبوعات آمريكا نيز داراي بازتاب گسترده بود. اين روزنامه به نقل از روزنامه نيويورك تايمز نوشت: مساله توجه به اسلام، فضاي انتخاباتي مصر را دربر گرفته است.
اين روزنامه آمريكايي به مسأله اسلام در انتخابات مصر پرداخت و نوشت كه از همين الان آشكار است اسلام و گروه‌هاي اسلامگرا در دولت آينده داراي نقش اساسي خواهند بود.
اين روزنامه آمريكايي به مناظره چهار ساعته دو نامزد سرشناس مصري در انتخابات مصر پرداخت و نوشت كه پيش از سرنگوني حسني مبارك، هيچ كس در خواب هم نمي‌ديد روزي در اين كشور چنين اتفاقي رخ دهد و در اين مناظره، اكثرا به مفاهيم آموزه‌هاي اسلامي و جايگاه اين آموزه‌ها و گروه‌هاي اسلامگرا و نقشي كه در آينده ايفا خواهند كرد، پرداخته شد.
اين روزنامه آمريكايي نوشت: عليرغم اينكه اكثر نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري مصر در مورد اوضاع امنيتي و سلامت اوضاع اقتصادي در آينده مصر به بيان ديدگاه‌هاي خود مي‌پردازند، اما در اين مناظره به نقش اساسي اسلام در آينده حيات سياسي مصر پرداخته شد.
«محمود سامي» سفير مصر در هلند در گفتگو با روزنامه الاهرام گفت: مصري‌هاي مقيم هلند داراي شور و حال و آمادگي كامل همكاري براي پشت سر گذاشتن بحران‌هاي مصر هستند تا اين كشور به يك دموكراسي واقعي دست يابد و اين موضوع را از طريق شركت در پاي صندوق‌هاي رأي نيز ثابت كردند.
سفير مصر گفت: ارزش اين انتخابات به اين بستگي ندارد كه چه كسي در اين انتخابات پيروز شود، بلكه ارزش اين انتخابات در اين است كه مردم را به شركت در سرنوشت كشور مصر فرا بخواند تا اولين گام را در مسير دموكراسي بر دارند.
وي گفت: ما در خارج از مصر به تمامي قوانين كميسيون عالي انتخابات مصر احترام مي‌گذاريم.
«احمد عبدريه» فعال سياسي مصري در گفتگو با شبكه خبري راشاتودي گفت: به لطف انقلاب مردم مصر، به اين لحظه تاريخي رسيده ايم كه مي‌بينيم نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري مصر دربرابر تمامي مردم مصر برنامه‌هاي خود را ارائه مي‌دهند تا آراي مردم را كسب كنند.
وي در مورد دو نامزد سرشناس رياست جمهوري مصر، موضعگيري كرد و گفت: عمرو موسي سنجيده عمل مي‌كند، ولي از دقت كافي برخوردار نيست، اما ابوالفتوح در برنامه انتخاباتي خود از جديت خوبي برخوردار است و شهروندان مصري در اين زمينه احساس مثبتي نسبت به او دارند.
موضعگيري در قبال اسرائيل
عبدالمنعم ابوالفتوح، نامزد رياست جمهوري مصر كه بنا به گفته مسئولان اسرائيل، براي آنها بسيار خطرناك محسوب مي‌شود، گفت درصورتي كه به عنوان رئيس جمهور مصر انتخاب شود، اسرائيل را به رسميت نخواهد شناخت و مساله فلسطين، جزئي از مساله امنيت ملي مصر به شمار خواهد رفت. اين نامزد انتخابات رياست جمهوري مصر، رژيم نژادپرست اسرائيل را رژيمي ناحق و ناعادلانه مي‌داند و مي‌گويد درصورتي‌كه به عنوان رئيس جمهورمصر انتخاب شود، معاهده كمپ ديويد را كه يك معاهده يك طرفه است و فقط منافع صهيونيست‌ها را برآورده مي‌كند، لغو خواهد كرد.
اين نامزد انتخابات رياست جمهوري مصر مي‌گويد كه موضعش در مورد اسرائيل، 40 سال است مشخص است و اين رژيم نژادپرست غاصب همچون خاري در چشم جهان عرب است. اسرائيل همواره مانع پيشرفت جهان عرب، برپايي عدالت و به وجود آمدن يك نهضت حقيقي در دنياي عرب شده است.
حاميان رژيم صهيونيستي و انتخابات مصر
شبكه خبري «نهرين نت» عراق گزارش داد كه واشنگتن در قاهره و مقر وزارت امور خارجه آمريكا اتاق‌هاي ويژه عملياتي براي پيگري اخبار مصر و تحليل رويكرد مردم در انتخابات و تاثيرگذاري رسانه‌اي به وجود آورده و قصد دارد در روند انتخابات تاثير بگذارد، چرا كه از پيروزي نامزد اسلامگرا بيمناك است.
ايالات متحده آمريكا، اسرائيل، بريتانيا و برخي از همپيمانانشان در خليج فارس، درصدد هستند بر نتايج انتخابات مصر تاثيرگذار باشند و آراي اسلامگراها را خرد كنند تا قدرت اين گروها را در انتخابات كم رنگ جلوه دهند.
اين اقدامات باعث به وجود آمدن انقلاب ديگري در مصر مي‌شود.
در اين جريان، آمريكا از كارشناسان متخصص استفاده مي‌كند كه اخبار انتخاباتي مصر را به طور شبانه روز مورد تحليل قرار مي‌دهند و درصدد هستند تا تأثير نامزدهاي اسلامگرا را كم رنگ جلوه دهند و از نامزدهايي مثل «احمد شفيق» كه طرفدار اسرائيل هستند، حمايت مي‌كنند.
به طور دائم ميان مسئولان آمريكا و عربستان سعودي تماس‌هايي حاصل مي‌شود تا از نامزدي كه ضامن بقاي معاهده كمپ ديويد و برقراري رابطه با اسرائيل باشد و از مساله فلسطين به عنوان يك مساله اسلامي و عربي حمايت نكند، حمايت شود.
رژيم آل سعود و كشور قطر از برخي از جريان‌هاي واپسگراي همپيمان عربستان در مصر استفاده مي‌كنند تا افكار طرفداران نامزدهاي اسلامگرا را در مسير خاصي هدايت كنند.
تقابل با رژيم صهيونيستي؛ محور انتخابات مصر
به هر روي، موضوع مخالفت با رژيم صهيونيستي و قرارداد كمپ ديويد، به محور اصلي تبليغات نامزدهاي انتخابات مصر تبديل شده است.
در آستانه برگزاري اولين انتخابات رياست جمهوري مصر پس از سقوط ديكتاتوري حسني مبارك، نامزدهايي كه در اين انتخابات با هم رقابت مي‌كنند، در حوزه‌هاي مختلف به بيان نظرات، تبليغ ديدگاه‌ها و ارائه راه حل‌هاي خود مي‌پردازند.
به نظر بيشتر كارشناسان اين انتخابات به دور دوم كشيده مي‌شود و در نهايت رئيس جمهوري جديد از 21 ژوئن (ابتداي تير ماه) مسؤول اداره كشور خواهد شد.
نكته‌اي كه ظاهرا در ميان تمامي اين نامزدها وجود دارد، اما شدت و ضعف آن متفاوت است تاكيد بر تغيير رويكرد اين كشور در قبال رژيم صهيونيستي پس از به قدرت رسيدن هر يك از اين افراد است. تقريبا تمامي نامزدها از اسلام گراي تندرو تا ميانه‌رو، يا حتي ليبرال، همگي بر اين عقيده هستند كه پس انتخابات، مردم و كشورهاي جهان شاهد رويكرد و خط مشي جديدي از دولت مصر در برابر رژيم صهيونيستي خواهند بود.
لذا هر يك از اين نامزدها سعي دارند از اين خواست عمومي به عنوان برگ برنده استفاده كنند. اگرچه همانگونه كه مجله «فارين پاليسي» در تحليل مسائل اين كشور نوشته است، مصر راه طولاني براي شكل دادن به آينده در پيش دارد و آينده مصر با فرصت‌ها و چالش‌هاي بسياري روبروست كه از رقابت‌هاي سياسي و اقتصادي تا مشكلات امنيتي را دربر مي‌گيرد، اما چيزي كه براي تمامي كشورهاي اسلامي و حتي غربگراي منطقه آشكار است، اين است كه مصر جديد با تصويري كه در گذشته از اين كشور ترسيم شده بود، كاملا متفاوت خواهد بود.
همسايه‌اي خطرناك!
نگراني‌هاي رژيم صهيونيستي تقريبا از آغاز انقلاب مردم مصر در حدود دو سال قبل آغاز شد و پي‌درپي مقام‌هاي اين رژيم با ابراز نگراني از روند اوضاع، تلاش مي‌كردند تا به نوعي سير آن را به نفع خود تغيير دهند.
يكي از اولين اظهارنظرها به وسيله يك مقام بلندپايه وزارت خارجه اين رژيم درخصوص انتخابات مجلس مصر كه چندي قبل برگزار و به پيروزي اسلامگراها منجر شد، مربوط مي‌شود.
در رسانه‌هاي سرزمين‌هاي اشغالي به نقل از اين مقام آمده است كه نتايج انتخابات مصر، خطرناك‌تر از آن است كه انتظارش را داشتيم، در واقع رويكرد تند تقابل با اسرائيل بر خاورميانه حاكم شده و اسلامگراها انقلاب را در دست گرفتند. به نظر تحليلگران مسائل خاورميانه، نتايج انتخابات رياست جمهوري مصر چيزي جز اين نيست كه خط‌مشي تقابل با رژيم اسرائيل تحكيم شود.
روزنامه صهيونيستي «جروزالم پست» در اين باره نوشته بود كه ارتش اسرائيل در صورت به قدرت رسيدن اسلامگرايان و در شرايط بحراني شدن روابط مصر و اسرائيل و لغو معاهده كمپ ديويد، در كوتاه مدت بايد آماده درگير شدن در يك جنگ احتمالي با مصر باشد، زيرا شواهد حاكي از آن است كه در درجه اول، ملت مصر مخالف رابطه مصر با اسرائيل به شيوه دوران حسني مبارك است و از طرف ديگر، مواضع گذشته و فعلي جماعت اخوان، حكايت از تقابل اين گروه با اسرائيل دارد.
چندي قبل يكي از مقام‌هاي ارشد اخوان‌المسلمين هم تاكيد كرد كه اخوان تحت هيچ شرايطي اسرائيل را به رسميت نخواهد شناخت و درباره قرارداد كمپ‌ديويد، پارلمان و مردم مصر تصميم گيري خواهند كرد.
هراس صهيونيست‌ها
مقام‌هاي اسرائيلي اين نفرت مردمي را درك كردند و در تلاش هستند تا راه چاره‌اي براي آن پيدا كنند. «آويگدور ليبرمن» وزير امور خارجه رژيم صهيونيستي در سندي به نخست وزير اين رژيم اعتراف كرد كه شرايط به گونه‌اي است كه مصر براي اسرائيل بسيار خطرناك مي‌شود، حتي خطرناك تر از ايران.
وي گفت: اكنون تهديد مصر از مرزهاي جنوبي فراتر از تهديد ايران عليه اسرائيل است.
«تايمز اسرائيل» نيز در اين رابطه نوشت؛ ليبرمن اعتقاد دارد كه احتمالا مصر توافق صلح با اسرائيل را خواهد شكست و نيروهاي نظامي خود را به صحراي سينا مي‌فرستد؛ به همين دليل، رژيم بايد نيروهاي خود را در اين منطقه تقويت كند و آمادگي هر نوع واكنشي را داشته باشد.
به نظر كارشناسان، با وجودي كه از سال 1979 دو طرف شرايط صلح سرد را طي كرده اند، اما احتمال ناآرامي‌ها در منطقه، پيروزي اسلامگراها در انتخابات و شرايط اقتصادي، زمينه‌هاي لازم براي تنشي بزرگ را فراهم مي‌آورد. نتانياهو نيز از سال قبل خود را براي چنين روزهايي آماده كرده بود.
وي سال گذشته اعلام كرده بود كه انقلاب در مصر باعث دگرگوني‌هاي بزرگي خواهد شد كه به نفع اسرائيل نيست و موجب به قدرت رسيدن اسلامگراهاي تندرو در مرزهاي جنوبي اين رژيم مي‌شود و امنيت اين رژيم را به مخاطره خواهد انداخت.ليبرمن چندي قبل نيز در پيامي هشدارگونه به مقام‌هاي اين رژيم، اعتراف كرده بود كه اسرائيل پايگاه خود را در مصر از دست داده است و مردم مصر فهميده‌اند كه يكي از عناصر مهم در پيروزي آنها ، اين است كه رودررويي با اسرائيل را تشديد كنند.
پايان ماه عسل
براساس يكي از نظرسنجي هايي كه روزنامه «الاهرام» چندي قبل انجام داد و روزنامه‌هاي صهيونيست نيز به صورت گسترده به بيان اخبار آن پرداختند، دوران خوش آرامش اسرائيل در كنار مصر به آخر رسيده است. به نوشته «جروزالم پست» حتي عمرو موسي كه تاكنون ديدگاه مثبتي نسبت به اسرائيل نداشت، اما به صورت يك ديپلمات عمل مي‌كرد نيز قرارداد كمپ ديويد را لايق قفسه‌هاي كتابخانه‌ها عنوان كرده است.
عبدالمنعم ابوالفتوح يكي ديگر از سه نامزدي است كه بيشترين بخت را براي موفقيت در انتخابات رياست جمهوري مصر دارد. وي پيش از اين، يكي از اعضاي اخوان‌المسلمين نيز بود كه از آن جدا شد و اكنون خواستار اجراي شريعت اسلامي در مصر است. ابوالفتوح در گفت و گو با شبكه ماهواره‌اي «CBC»، قرارداد صلح كمپ ديويد با اسرائيل را تهديدي براي امنيت مصر توصيف كرد. اين نامزد اسلامگرا تاكيد كرد كه بايد در كنار اين قرارداد، موافقتنامه لغو رواديد ميان مصر و اسرائيل نيز مورد بازبيني قرار بگيرد. وي اسرائيل را دشمن مصر عنوان و 24 درصد آراي مثبت شركت‌كنندگان در اين نظر سنجي را كسب كرد.
«محمد مرسي» نامزد حزب «آزادي و عدالت» از شاخه‌هاي جنبش اخوان المسلمين كه هدفش را اجراي معيار‌ها و آموزه‌هاي اسلامي اعلام كرد، در مورد قضيه فلسطين معتقد است كه بايد مصر سياست هايش را در قبال رژيم اسرائيل و مردم فلسطين تغيير دهد و از محاصره فلسطيني‌ها جلوگيري كند.
ضمن اينكه مصر نبايد گوش به فرمان ديگر قدرت‌ها در تعيين خط مشي سياسي خود در اين موضوع باشد. مرسي رژيم اسرائيل را قاتل و خون‌آشام ناميد. ميزان حمايت از وي در حال افزايش است.
تكاپوي بي حاصل
كارشناسان بر اين اعتقاد هستند كه پيروزي اسلامگراها در اين انتخابات، باعث تغييرات زيادي در داخل مصر و حركت اين كشور به سوي اجراي قوانين اسلامي مي‌شود و در نفوذ آموزه‌هاي اسلامي در مدارس، رسانه‌ها، دادگاه‌ها، ارتش و ديگر موسسه‌هاي كشور و حتي سياست خارجي اين كشور گسترش خواهد يافت. همين موضوع است كه موجب نگراني مقام‌هاي آمريكايي را پديد آورده است، به طوري كه هيلاري كلينتون در يكي از اظهاراتش درباره اهميت مصر، بر لزوم پايبندي اين كشور به قرارداد صلحش با اسرائيل تاكيد كرد!
وي حتي براي ترغيب مردم و مقام‌هاي مصري به ادامه راه مبارك و اتخاذ رويكرد سازشكارانه با رژيم اسرائيل، پيشنهادهايي را در زمينه ارائه مشوق‌هاي مالي و اقتصادي از طرف آمريكا به اين كشور مطرح كرد.
