پرتوريا - افريقاي جنوبي به عنوان قدرتمندترين قدرت اقتصادي قاره افريقا و يكي از كشورهاي ذي نفوذ اين قاره در روابط بين الملل؛ در تلاش براي ايفاي نقش بيشتر در اتحاديه افريقا است .
نشست هفته گذشته وزيران خارجه كشورهاي عضو 'جامعه توسعه اقتصادي جنوب افريقا' (ساداك) در راستاي همين هدف صورت گرفت .
وزيران امور خارجه كشورهاي افريقاي جنوبي ؛ آنگولا ؛ موزامبيك ؛ ناميبيا؛ تانزانيا و زيمبابوه به نمايندگي از ساير كشورهاي عضو جامعه توسعه اقتصادي جنوب افريقا ؛ در 'پرتوريا ' آخرين مذاكرات و هماهنگي ها را به منظور حمايت هاي لازم از نامزد 'ساداك ' براي رياست كميسيون اتحاديه افريقا انجام دادند.
خانم 'نكوسازانا دلاميني زوما ' وزير امور داخلي افريقاي جنوبي و همسر قبلي 'ژاكوب زوما' رييس جمهور اين كشور ؛ نامزد اين پيمان منطقه اي براي اين پست مهم و كليدي سازمان اتحاديه افريقاست .
آنگولا، بوتسوآنا، جمهوري دموكراتيك كنگو، لسوتو، ماداگاسكار، مالاوي، موريتاني، موزامبيك؛ ،ناميبيا، آفريقا جنوبي، سوآزيلند، تانزانيا، زامبيا، زيمبابوه، سيشل و موريس 15 كشور عضو جامعه توسعه جنوب آفريقا را تشكيل مي دهند.
'دلاميني زوما' روز جمعه در نشستي با بخش هاي تجاري و بازرگاني افريقاي جنوبي در ژوهانسبورگ گفت كه تغيير در رهبري اتحاديه افريقا مي تواند فرصتي براي نفوذ بيشتر اين اتحاديه در سطح بين المللي فراهم سازد.
وزير امور داخلي افريقاي جنوبي همچنين گفت كه در صورت انتخابش به عنوان رييس كميسيون اتحاديه افريقا تلاش خواهد كرد اين اتحاديه را مبدل به سازماني موثرتر و كاراتر كند.
وي همچنين با اشاره به تقسيم كشورهاي افريقاي به دو گستره انگليسي زبان (انگلوفون ) و فرانسه زبان (فرانكوفون ) گفت : به رغم اين مساله ؛ ايجاد اتحاد ميان كشورهاي عضو اتحاديه افريقا كاري چندان مشكل نيست .
'دلاميني زوما' تصريح كرد: زماني كه شما براساس يك برنامه مشخص و تعيين شده مشاوره مي دهيد و يا فعاليت و تلاش مي كنيد ديگر مهم نيست كه شما متعلق به كداميك از اين دو گستره زباني باشيد.
وي گفت كه در صورت فعاليت موثرتر اتحاديه افريقا ؛ اين امر به نفع همه كشورهاي قاره افريقا از جمله افريقاي جنوبي خواهد بود.
رقيب خانم 'دلاميني زوما ' 63 ساله ؛ 'جان پينگ ' سياستمدار و ديپلمات گابوني و رييس فعلي كميسيون اتحاديه افريقا است .
'جان پينگ ' در سال 2008 ميلادي به مدت چهار سال به عنوان رياست كميسيون اتحاديه افريقا برگزيده شد.
وي كه متولد 1942ميلادي است؛ از سال 1999 تا 2008 ميلادي وزير امور خارجه گابون بوده است .
جان پينگ كه داراي پدري چيني و مادري گابوني است ؛ در پنجاه و نهمين اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل در سال 2004 ميلادي نيز به مدت يكسال به عنوان رييس مجمع عمومي انتخاب شد .
انتظار مي رود كه انتخابات براي انتخاب رييس جديد كميسيون اتحاديه افريقا در نشست آتي اين اتحاديه در 'اديس آبابا ' پايتخت اتيوپي صورت گيرد.
فرد نامزد براي رسيدن به پست كميسونر اتحاديه افريقا بايستي دو سوم آراء را در راي گيري به دست آورند.
در نشست قبلي اتحاديه افريقا هيچكدام اين دو نامزد نتوانست حد نصاب لازم را بدست اورند.
گفته مي شود كه اين انتخابات در واقع رقابتي ميان نامزدهاي كشورهاي انگليسي زبان و فرانسوي زبان است .
نامزدهاي كشورهاي فرانسوي زبان معمولا به دليل پشتيباني بيشتر كشورهاي افريقايي همواره شانس بيشتري براي بدست آوردن اين پست مهم و كليدي اتحاديه افريقا داشته اند.
بر اساس 'جان پينگ' شانس خوبي براي كسب مجدد اين پست دارد؛ گرچه وي بدليل سوابق سياسي و ديپلماتيك نسبت به رقيبش امتيازات بيشتري دارد.
اتحاديه آفريقا كه 54 كشور عضو آن مي باشند ؛ به عنوان قدرتمند ترين سازمان كشورهاي آفريقايي بدنبال تحقق اهداف گسترده سياسي، اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي براي حفظ صلح و ثبات در اين قاره و نيز افزايش نقش آفريقا در نظام بينالملل است.
اركان اتحاديه آفريقا نيز شامل اجلاس سران دولتها و حكومتهاي عضو، شوراي وزيران، كميسيون آفريقا، كميته دائم نمايندگان، شوراي صلح و امنيت، پارلمان پان آفريقايي، شوراي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي، ديوان دادگستري، و تعدادي كميتههاي فني و تخصصي است و همچنين نهادهاي مالي است.
كميسيون اتحاديه افريقا به دليل نقش كليدي آن خصوصا در تبيين وطراحي سياست خارجي اين اتحاديه ؛ از جمله اركان هاي اصلي اتحاديه افريقا شمرده مي شود.
مقر اتحاديه آفريقا همچون سازمان وحدت آفريقا كه سلف آن بود در شهر آديس آبابا پايتخت اتيوپي قرار دارد.
سازمان وحدت آفريقا در سال 1963 ميلادي و پس از آنكه در روند استعمارزدايي پس از جنگ جهاني دوم تعداد كشورهاي مستقل آفريقا رو به افزايش بود، با عضويت 32 كشور در' آديس آبابا ' پايتخت اتيوپي تشكيل شد.
تلاش ها براي تاسيس اتحاديه افريقا بدنبال تحولات جهاني صورت گرفته بعد از جنگ سرد و از اواسط دهه 90 ميلادي اغاز شد .
در اين راستا ابتدا سران سازمان وحدت آفريقا در نشستي فوق العاده در شهر 'سرت ' در ليبي با انتشار بيانيهاي موسوم به «بيانيه سيرت» تصميم به تأسيس اتحاديه آفريقا گرفتند و سپس در نشست سال 2000 سران آفريقا در شهر 'لومه' پايتخت توگو اساسنامه اتحاديه آفريقا تصويب شد.
در نشست سال 2001 ميلادي سران آفريقا در 'لوزاكا' پايتخت زامبيا طرح جديدي براي اجرايي كردن اتحاديه آفريقا ارائه شد و در نهايت در نشست سال 2002 ميلادي سران آفريقا در شهر 'دوربان' آفريقاي جنوبي، اتحاديه آفريقا رسما آغاز به كار كرد.
اريتره، اتيوپي، آفريقاي جنوبي، الجزاير، آنگولا، اوگاندا، بنين، بوتسوانا، بوركينافاسو، بروندي، تانزانيا، كشورهاي تونس، توگو، جمهوري دموكراتيك عربي صحرا، آفريقاي مركزي، جمهوري كنگو، جمهوري دموكراتيك كنگو، جمهوري موريس، جيبوتي، چاد، دماغه سبز، رواندا، زامبيا، زيمبابوه، ساحل عاج، سنگال، سيرالئون، سيشل، سومالي، سودان، سودان جنوبي، سوازيلند، سائوتومه و پرينسيپ، غنا، كامرون، كنيا، كومور، گينه استوايي، گابن، گامبيا، گينه بيسائو، گينه، لسوتو، ليبريا، ليبي، ماداگاسكار، مالاوي، مصر، موريتاني، موزامبيك، ناميبيا، نيجريه و نيجر اعضاي اتحاديه افريقا هستند.
مراكش تنها كشور افريقايي است كه عضو اتحاديه افريقا نيست
'توماس بوني يايي' رئيس جمهور بنين در حال حاضر رئيس اتحاديه آفريقا است .