خبرگزاري فارس: انتخابات پارلماني ليبي امروز (شنبه) در اين كشور برگزار خواهد شد، اما در ميان نميتوان نقش و تاثير قبايل ليبي بر آن را ناديده گرفت، سوال اينجاست كه آيا اين انتخابات ميتواند سرآغاز رهايي ليبي از قيد قبيلهگرايي باشد.
به گزارش فارس به نقل از الجزيره، ليبي براي اولين بار پس از بيش از 4 دهه در آستانه برگزاري اوليت انتخابات آزاد است، اما سوالي كه در اينجا مطرح ميشود، اين است كه اين انتخابات ميتواند ليبي را از قيد و بند قبيلهگرايي برهاند.
در زمان زمامداري معمر قذافي، ديكتاتور مخلوع ليبي قانوني به نام قانون "كولسه" بر اين كشور حاكميت داست كه هدف از آن ايجاد هماهنگي و رايزني و مشاوره و سرانجام توافق نظر بين قبايل مختلف برسر انتخاب استاندارهاي هريك از استانهاي ليبي بود به شرط آنكه فرد منتخب فردي خارج از قبيله حاكم بر آن استان باشد.
به اين ترتيب قذافي توانست در طول حاكميت 4 دههاي خود بر ليبي قبايل كوچك و بزرگ ساكن در شرق و غرب و جنوب اين كشور را به خدمت خود بگيرد و وفاداري اين قبايل به قذافي به حدي بود كه برخي از آنها حتي تا آخرين لحظه حيات قذافي دست از دفاع از وي نكشيدند.
نقشه قبايل در ليبي بسيار گسترده و پيچيده است، اما در سادهترين تخمين گفته ميشود كه حدود 114 قبيله در اين كشور ساكن هستند كه بزرگترين آنها قبيله "ورفله" و "ترهونه" و "ورشفانه" در غرب و قبيله "العبيدات" و قبيله "العواقير" در شرق و قبيله "اولاد سليمان" و قبيله "الزاويه" و قبيله "الحساونه" در جنوب اين كشور است.
با نزديك شدن به روز انتخابات پارلماني اين كشور براي انتخاب 200 نماينده پارلمان يا كنگره ملي كه مسئوليت تدوين قانون اساسي جديد و همچنين دولت آينده ليبي را برعهده دارد، اين سوال خودنمايي ميكند كه جايگاه اين قبايل در اين انتخابات چيست؟
"محمد الشيباني"، از كارشناسان ليبي تاكيد ميكند كه نقش و تاثير قبايل در داخل ليبي بسيار پررنگ و قابل توجه است و با وجود سرنگوني حكومت قذافي و تلاش براي پاي گذاشتن ليبي به روند دمكراسي و آزادي با اين حال قبايل در ليبي با قدرت و بر اساس عرفهاي رايج درون خود در جامعه ليبي نقش ايفا ميكنند و اين موضوع به شكلي آشكار در روند سياسي قابل ملاحظه است، به گونهاي كه قبايل پر نفوذ و بزرگ ليبي نقش مهمي را در روند سياسي كشور بازي ميكنند، اگرچه نقش و تاثير آنها در شهرهاي بزرگي چون طرابلس، پايتخت و بنغازي تا حدودي كمرنگ شده است.
"عبد القادر حامد"، از اعيان و ثروتمندان شهر طبرق معتقد است، قبايل همچنان قدرتمند در ليبي عمل ميكنند و دليل اين مدعا حوادث و درگيريهاي خونين مناطق "الزنتان" و "الكفره" و تحصن "وادي الحمره" است كه نشان ميدهد، نقش قبايل در حل بحرانهاي موجود در كشور از اهميت بسزايي برخوردار است و اين موضوع بازتاب خود را در اتتخابات پارلماني ليبي هم نمايان خواهد كرد.
"السنوسي العبيدي"، رئيس و شيخ قبيله العبيدات نيز با اين نظر حامد موافق است و تاكيد ميكند كه پايين بودن سطح فرهنگ حزبي در ليبي فرصت بسيار خوبي به قبايل ميدهد تا نقش بسيار برجستهاي در انتخابات پارلماني اين كشور ايفا كنند.
وي تاكيد كرد: اگرچه سازماندهي قبيلهاي در اين مرحله و در اين انتخابات مشاهده نميشود، با اين حال قبايل ليبي بيترديد از نامزدهايي حمايت خواهند كرد كه وابسته به قبايلاشان باشد.
با اين حال هستند، كارشناساني كه اعتقاد داشته باشند، نقش قبايل در ليبي كمرنگ شده است. "فرج نجم"، پژوهشگر ليبيايي در اين ارتباط معتقد است كه افراد قبايل هم اكنون در احزاب سياسي اين كشور پراكنده شدهاند يا اينكه به صورت مستقل در انتخابات شركت كردهاند با اين حال قبايل را همچنان كانون بحران در كشور ميداند و معتقد است كه اين موضوع بازتاب خود را در انتخابات نيز نمايان خواهد ساخت.
به عنوان مثال نجم پيروزي ترهوني در بني وليد يا پيروزي يكي از نامزدهاي منطقه را "الخمس" را در ترهونه محال ميداند و اين همان بازتاب و تاثير نقش قبايل در انتخابات ليبي است.