خبرگزاري آريا-محمد مرسي، هشام قنديل را به عنوان نخست وزير جديد مصر مامور تشکيل کابينه اين کشور کرد.
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري آريا، وي در اولين اظهار نظر خود در مقام نخست وزير تاکيد کرد، دولت جديد مصر شايسته سالارخواهد بود و در انتخاب وزرا ،لياقت و کارداني حرف اول را مي زند .
"هشام قنديل"نخست وزيرجديد مصر پس از انتصاب به سمت نخست وزيري مصر در سخناني گفت، دولت جديد مصر دولت تکنوکراتها خواهد بود و توانمندي و کارايي معيار اصلي انتخاب وزراي کابينه است که با رايزني با محمدمرسي رئيس جمهوري مصر صورت ميگيرد.
وي که در کنفرانس خبري شرکت کرده بود ، افزود تمام تلاش خود را براي سربلندي و سرافرازي مصر انجام خواهد داد و در اين راه بايد اختلافات را به کناري نهاد و در راه پيشرفت کشور تلاش کرد.
ياسر علي در سخناني پس از معرفي "هشام قنديل"به عنوان نخست وزير جديد مصر تاکيد کرد که در دولت آينده مصر همه نيروهاي ملي مشارکت خواهند داشت.
وي گفت که انتخاب اعضاي کابينه در اختيار نخست وزيرجديد اين کشور است و قنديل با رايزني با محمد مرسي، رئيس جمهوري مصر اعضاي کابينه خود را انتخاب خواهد کرد.اين سخنان به مثابه دراز کردن دست ياري هشام قنديل به سوي گروههاي سياسي براي بنا نهادن دولتي با مشارکت تمام جريانهاي سياسي ، تلقي شده است .
قنديل از دانشگاه قاهره مدرك تحصيلي مهندسي آبياري و زهكشي و از دانشگاه نورت كاروليناي آمريكا مدرك دكترا دريافت كرده است.
هشام قنديل، سال گذشته در پي سرنگونگي رژيم حسني مبارک، رئيس جمهور مخلوع مصر به عنوان وزير آبخيزداري و منابع آبي اين کشور منصوب شد.
قنديل همچنين رئيس بخش نيل در بانک توسعه آفريقا بود.
وي از زماني که به عنوان وزير آبخيزداري منصوب شد، همواره با شوراي عالي نيروهاي مسلح مصر اختلاف دارد.
قنديل در خارج از مصر چهره شناخته شده اي نيست.
قنديل اولين نخست وزير مصر است که کمتر از شصت سال سن دارد.
در خصوص مشي سياسي وي هنوز هيچ سخني به ميان نيامده است . برخي وي را مستقل و پاره اي احزاب نيز قنديل را شخصيتي داراي تمايلات اسلامي مي دانند .
درهر صورت آنچه بارز است آنکه مرسي ترجيح داده شخصيتي را براي نخست وزيري مصر انتخاب کند که چندان شناخته شده نيست. همين موضوع با واکنشهايي در داخل مصر روبرو شده است.
برخي گروههاي سياسي مصري نظيرحزب الدستور و جنبش ششم آوريل اعلام کرده اند از انتخاب هشام قنديل بعنوان نخست وزير غافلگير شده اند . حزب الغد نيز انتخاب قنديل را ، انتخاب خوبي ندانسته است. اين دسته از گروههاي سياسي با توجه به آنکه هشام قنديل سابقه سياسي و يا انقلابي ندارد ، آن را يک نقطه ضعف براي وي مي دانند و معتقدند در شرايطي که شخصيتهاي ملي و حتي مطرحي همچون البرادعي و حازم الببلاوي و محمد العريان وجود داشت ، انتخاب هشام قنديل ، نابجا بوده است .
در اولين واکنش به اين انتخاب "عصام العريان"، نايب رئيس حزب آزادي و عدالت شاخه سياسي جماعت اخوان المسلمين نيز انتخاب قنديل براي پست نخستوزيري مصر توسط مرسي را غافلگير کننده خواند.
"محمد حبيب"، نايب رئيس سابق رهبر جماعت اخوان المسلمين در اين ارتباط خواستار تامل تا اعلام ساختار کابينه توسط قنديل و اعلام خط مشي و سياستگذاريهاي آن شد .
"هشام دراج"نماينده موسسان حزب الدستور و از رهبران جمعيت ملي مصر براي تغيير با ابراز نااميدي از انتخاب هشام قنديل خطاب به اخوان المسلمين گفت که ديگر آنها را باور ندارد و آنها به وعدههاي خود عمل نکردند.
اما "جرج اسحاق"، فعال سياسي مصري گفت که قنديل داراي شخصيتي مبهم است و نماينده جريان اسلامگراست که رئيس جمهوري مصر نيز به آن منتسب است.
وي افزود قنديل تاکنون در عرصه سياست حضور نداشته و در انقلاب نيز مشارکت نداشته است و عملکرد وي به عنوان وزير منابع آبي آنچنان قابل توجه و چشمگير نيست و در طول فعاليت خود در اين وزارتخانه پيشرفت چنداني در قضيه بحران آب در مصر مشاهده نشده است.
"ايمن نور"، رئيس حزب غد الثوره اين انتخاب را بسيار غافلگيرکننده و غير منتظره و بازگشت به زمان تکنوکراتها خواند و تاکيد کرد که قنديل نميتواند انتخاب درست بوده باشد.
وي با اشاره به عملکرد ارزشمند قنديل در وزارت منابع آبي مصر بهتر آن ديد که قنديل در همان پست به کار خود ادامه ميداد.
اما در کنار اين ديدگاه ، برخي گروههاي سياسي بر اين باورند مصر جديد نياز به افرادي دارد که اولاً هيچ حساسيتي در جامعه نسبت به آنها وجود نداشته باشد و ثانياً صرفاً توانايي کار ، داشته باشند.
با اين همه پاره اي محافل سياسي بر اين باورند ، از آنجا که مصر داراي اقتصادي نابسامان است و در زمينه مسائل مربوط به استفاده از آب رود نيل به عنوان شريان حياتي اين کشور،سالهاست که باچند کشور افريقايي استفاده کننده ازآب نيل اختلاف دارد، انتخاب هشام قنديل بعنوان نخست وزير،حساب شده است. بويژه آنکه قنديل ازکارشناسان برجسته بانک توسعه افريقا و عضو ناظر هيئت مشترک مصر – سودان درباره منابع آبي نيل بوده است .
برخي تحليل گران سياسي نيز براين باورند، انتخاب هشام قنديل بعنوان نخست وزير حاوي پيام هشدار گونه اي براي رژيم صهيونيستي نيز بوده است . رژيم صهيونيستي از مدتها پيش در انديشه نفوذ در کشورهاي مشرف بر سرچشمه هاي رود نيل بوده است. از زماني هم که سودان جنوبي اعلام موجوديت کرد ، اسرائيل با نزديک شدن به اين کشور در تلاش بوده است تا به طريقي به آب نيل دست يابد . از اين رو بنظر مي رسد ، مرسي با انتخاب هشام قنديل، مي خواسته به اسرائيل بفهماند که نيل همچنان "خط قرمز" مصر است.
با اين حال يک نکته غير قابل انکار است اينکه، همه تحولات اخير مصر بگونه اي بوده که اساساً در اين کشور بي سابقه بوده و شايد همين است که همه را غافلگير کرده است. پس از انتخاب مرسي بعنوان رئيس جمهور درمقام شخصيتي اسلام گرا و غير نظامي که در تاريخ دهه هاي اخير اين کشور بي سابقه بوده ، اکنون نيز هشام قنديل در مقام نخست وزير مصر،شخصيت ناآشنايي است که تکنوکرات بودن و داشتن سابقه فعاليت در زمينه هاي آب و آبياري ، اصلي ترين ويژگي آن است؛ اما اينها به تنهايي نه قوت است و نه ضعف . آنچه امروز براي مصر اهميت دارد، توانايي دولتمردان آن براي عبور امن و آرام از وضعيت " گذار" و يا انتقالي است. اين نيز مستلزم همکاري همه گروههاي سياسي با دولت جديد و درايت مردان سياسي مصر جديد جهت فائق آمدن بر مشکلاتي است که بخشي از آنها ميراث دوران ديکتاتوري است.
پيش از انتخاب نخست وزير جديد مصر توسط محمد مرسي رئيس جمهور اين کشور، شايعاتي مبني براحتمال انحصارگري ازجانب حزب عدالت و آزادي ، از سوي برخي گروههاي مغرض مصري ، درداخل اين کشور به راه افتاده بود. اما مرسي با در پيش گرفتن مسير گفتگو با احزاب، کوشيدتا به اين شايعات در عمل پاسخ دهد و مرسي رايزني هاي خود را با تعدادي از احزاب و گروههاي سياسي مصر به منظور تشکيل دولت آغاز کرد.
رئيس جمهور مردمي مصر آن هنگام که رسماً به کرسي رياست جمهوري دست يافت، وعده داد که دولت ائتلافي تشکيل دهد. اين وعده زماني مطرح شد که نظاميان و باقي مانده هاي رژيم سابق نيز در صدد توطئه چيني عليه انقلاب مصر و دستاوردهاي آن بودند . هنوز هم خطر آنان رفع نشده است. اين را مرسي نيز مي داند و لذا در اولين گام پس از بجا آوردن مراسم تحليف واستقرار در کاخ رياست جمهوري مصر، با نظاميان و اعضاي شوراي عالي نيروهاي مسلح مذاکره کرد.
اما بنظر مي رسد مرحله حساس تر در مصر انتخاب نخست وزير جديد اين کشور بود؛ تشکيل کابينه و معرفي هيئت دولت ، با توجه به آنکه ديدگاههاي مختلف و متفاوتي نسبت به روند سياسي فعلي مصر در داخل اين کشور وجود دارد، کاري بس دشوار بود.
چرا که مرسي حتي از سوي اخوان المسلمين نيز تحت فشار بود. اخواني ها اصرار داشتند که نخست وزير از بين اعضاي حزب عدالت و آزادي (شاخه سياسي اخوان المسلمين ) و يا از بين ساير احزاب اسلامي مصر ، انتخاب شود تا سياستهاي وي با برنامه هاي رئيس جمهور ، همخواني بيشتري داشته باشد.
همچنين برخي از جريانهاي مصري که داراي وابستگي هايي به نظاميان و يا حزب دمکراتيک ملي، حزب حاکم در رژيم سابق بودند ، در روزهاي اخير با تحريک هواداران خود در اين کشور ، کوشيدند تا به مثابه اهرم فشاري در انتخاب نخست وزير جديد مصر عليه مرسي عمل کنند. در اين بين ، احزاب ليبرال ، چپ ،سلفي و حتي نظاميان که سالها در راس هرم قدرت در مصر بودند ، هر يک سهم خود را از نظام سياسي جديد مصر مطالبه مي کنند .
در چنين شرايطي مرسي ، به منظور کاستن از تنشهاي احتمالي ، نخست وزير مصر را يک فرد مستقل انتخاب کرد.
واقعيت آن است که در مصر نمي توان گروههاي فشار را ناديده گرفت. حذف هريک از گروههايي که خود را ذي نفع در انقلاب مي دانند ويا آنکه جايگاه پيشين خود در ساختار نظام سياسي جديد مصر را از دست رفته مي بينند، به منزله چالشي جدي براي کشوري است که وارث يک نظام ديکتاتوري مبتني بر قدرت ژنرالها بوده است. بنابراين بنظر مي رسد در چنين وضعيتي، فقط توانايي مرسي در ايجاد تعادل و توازن در خواسته هاي گروههاي سياسي و جريانهاي تاثير گذار است که مي تواند ضامن ثبات و امنيت اين کشور ، تلقي شود . بالاخص آنکه نظاميان و شوراي عالي نيروهاي مسلح که هنوزهم بعنوان يک قدرت در مصربه حساب مي آيند، همچنان منتظر کوچکترين فرصتي هستند تا به بهانه استقرار نيافتن نهادهاي سياسي و تکميل نشدن روند دولت سازي در اين کشور، از وظايف رئيس جمهور کاسته و برحيطه اختيارات خود بيفزايند.