محمد مرسی، رئیس جمهوری مصر طی حکمی غافلگیر کننده ژنرال "محمد حسین طنطاوی"، وزیر دفاع این کشور را از سمت خود برکنار کرد، کسی که افسران مصری او را " سگ وفادار مبارک" می‌نامند.
محمد مرسی، رئیس جمهوری مصر را باید "مرد غافلگیری‌ها" خواند، چون اکثر اقدامات وی تاکنون غافلگیرکننده بوده است، نمونه این غافلگیری‌ها را می توان در انتخاب "هشام قندیل"، به سمت نخست‌وزیری مصر ملاحظه کرد، انتخابی که بهت و حیرت نه تنها مصری‌ها که محافل بین المللی را به دنبال داشت.
همچنین تصمیم اخیر مرسی در برکناری ژنرال طنطاوی، وزیر دفاع مصر که شب گذشته اتخاذ شد، یکی دیگر از تصمیمات غافلگیر کننده مرسی به شمار می‌آید.
این تصمیم درحالی اتخاذ شد که یک هفته پیش از آن و پس از عملیات تروریستی رفح که 16 کشته و 7 مجروح از نیروهای پلیس مرزی مصری را به دنبال داشت، رئیس جمهوری مصر، "مراد موافی"، رئیس سرویس اطلاعات و رئیس گارد ریاست جمهوری و شماری از فرماندهان ارشد ارتش این کشور را درحالی برکنار کرد که ناظران تاکید می‌کردند، مرسی این تصمیم را با موافقت طنطاوی اتخاذ کرده و به تنهایی قادر به اتخاذ چنین تصمیمی نبوده و این طنطاوی بوده که این تصمیمات را گرفته و مرسی آنها را به اجرا گذاشته است.
به این ترتیب در حالی‌که بسیاری از ناظران محمد حسین طنطاوی، رئیس شورای عالی نظامی و وزیر دفاع ابقا شده مصر را "مرد در سایه" این کشور می‌خواندند که از دور سیاست‌های مورد نظر خود را در مصر به اجرا می‌گذارد، مرسی بار دیگر همه را مبهوت کرد و طی حکمی نه تنها طنطاوی که متمم قانون اساسی صادر شده توسط وی و شورای عالی نظامی‌اش را لغو کرد، متممی که به موجب آن اختیار کامل قانونگذاری و بخشی از اختیارات ریاست جمهوری به شورای عالی نظامیان سپرده می‌شد و این شورا را حاکم بلامنازع مصر می‌کرد.
محمد حسین طنطاوی کیست
ژنرال طنطاوی در 31 اکتبر سال 1935 در مصر به دنیا آمد. او در سال 1956 از دانشکده جنگ مصر فارغ التحصیل شد.
طنطاوی پس از فراغت از التحصیل همراه با ارتش مصر در جنگ شش روزه علیه رژیم صهیونیستی شرکت کرد. وی همچنین علاوه بر شرکت در جنگ شش روزه در سال 1967 در جنگ اکتبر سال 1973 مصر و رژیم صهیونیستی نیز حضور داشت .
طنطاوی در زمان حکومت حسنی مبارک به کابینه وی دعوت شد و از سال 1991 سمت وزیر دفاع و صنایع نظامی مصر را عهده‌دار شد.
ژنرال طنطاوی با اثبات وفاداری خود به مبارک توانست در سال 1995 عنوان مهم و راهبردی فرماندهی کل نیروهای مسلح مصر را به خود اختصاص دهد و تا به امروز نیز همین سمت را حفظ کند.
اما در جریان انقلاب 25 ژانویه مصر و هنگامی‌که حسنی مبارک، دیکتاتور مصر خود را در تنگنا دید، طنطاوی را به ریاست شورای عالی نظامی مصر منصوب کرد و به این ترتیب، ژنرال حسین طنطاوی در 11 فوریه 2011 به جای ژنرال حسنی مبارک با این وعده قدرت را در مصر در دست گرفت که زمینه برگزاری انتخابات آزاد را فراهم کند.
طنطاوی به مدت یک سال و نیم، نقش مهمی در اداره امور کشورش ایفا کرد و با قرار گرفتن در راس شورای عالی نظامی مصر و تا زمان انتخاب رئیس جمهور جدید مصر، امور کشور را مثل یک رئیس جمهور اداره کرد. به همین دلیل طنطاوی را باید یکی از مهره‌های اصلی در عرصه مصر پس از انقلاب 25 ژانویه 2011 برشمرد که نفوذ وی بیش از هر فرد دیگری در عرصه سیاسی مصر پس از انقلاب مشهود بود.
اوایل آگوست گذشته "هاشم قندیل" که از طرف محمد مرسی مامور تشکیل کابینه جدید مصر شده بود، بار دیگر طنطاوی 76 ساله را به عنوان وزیر دفاع منصوب کرد.
برغم اینکه ژوئن گذشته محمد مرسی وابسته به جماعت اخوان المسلمون مصر به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد، طنطاوی باز هم یک عنصر کلیدی در نظام سیاسی مصر باقی ماند. وی به عنوان وزیر دفاع در دولت حضور داشت و همزمان ریاست شورای عالی نیروهای مسلح مصر را نیز بر عهده داشت که پس از انحلال پارلمان اختیارات قانونگذاری را برای خود حفظ کرد.
انحلال پارلمان منتخب مصر که در آن اسلامگرایان مصری حائز اکثریت کرسی‌ها از جمله اقدامات طنطاوی بود که در طول ریاستش بر شورای عالی نظامی مصر و اداره امور کشور در دوره انتقالی توسط وی اتخاذ شد که با اعتراض‌های شدید مردمی مواجه شد.
طنطاوی همچنین چند روز مانده به اعلام نتایج نهایی دور دوم انتخابات ریاست جمهوری مصر متمم قانون اساسی این کشور را صادر کرد که به موجب آن تغییرات زیر در شماری از مواد قانون اساسی مصر اعمال شد که همگی به سود شورای عالی نظامی مصر بود:
- رئیس جمهوری جدید در برابر دادگاه عالی قانون اساسی مصر سوگند خواهد خورد
- شورای عالی نظامی مصر اداره تمام امور ارتش و نیروهای مسلح مصر را برعهده خواهد داشت و مدت زمان خدمت و فرماندهان مراکز نظامی را مشخص خواهد کرد. همچنین رئیس شورای عالی نظامی مصر اختیار تصویب قانون اساسی جدید پس از گذاشته شدن به همه‌پرسی و تصویب تمام لوایح و قوانین را نیز خواهد داشت.
- رئیس جمهوری مصر اختیار اعلام جنگ با کشور دیگر پس از موافقت شورای عالی نظامی مصر با این امر را خواهد داشت.
- رئیس جمهوری مصر اختیار استفاده از نیروهای مسلح برای برقراری ثابت و امنیت در کشور در صورت بروز ناآرامی و هرچ و مرج در کشور پس از موافقت شورای عالی نظامی مصر با این امر را دارد.
همانگونه که ملاحظه شد، طنطاوی بسیاری از اختیارات رئیس جمهوری را محدود و آنها را مشروط به موافقت و کسب اجازه از ارتش کرده بود.
اکثر رقبای رژیم سابق مصر از خویشتن داری ارتش این کشور در قیام مردمی سال 2011 مصر استقبال کردند، این در حالی بود که پلیس مصر در همین ماجرا با اتهامات و انتقادهای زیادی روبه رو شد. صحنه‌های زیادی در رسانه‌های مصر پخش شد که در آن نظامیان مصری با جمعیت تظاهرات‌کننده مخالف رژیم رفتاری دوستانه و برادارانه داشتند.
با این وجود به تدریج در ماههای اخیر تصویری که بسیاری از مردم مصر از ارتش کشورشان و فرماندهان آن داشتند، به شدت خدشه‌دار شد. در این میان ذهنیت جوانان مصری که آغازگر قیام علیه رژیم حسنی مبارک بودند، نسبت به طنطاوی به کلی دگرگون شد. ارتش و مسئولان بلند پایه آن متهم شدند که تلاش می‌کنند به هر قیمت ممکن حتی با توسل به خشونت علیه معترضان، اختیارات سیاسی و اقتصادی خود را حفظ کنند و به این ترتیب سیستم سرکوبگرانه‌ای را ابدی کنند که از رژیم حسنی مبارک به ارث برده بودند.
در ماههای اخیر در چندین تجمع که در میدان تحریر قاهره برگزار شده بود، مردم مصر طنطاوی را هو کردند و از وی خواستند، عرصه سیاسی مصر را ترک کند. برخی از معترضان مصری حتی اعدام طنطاوی را خواستار شدند.
همانطور گفته شد، طنطاوی در دوران ریاست جمهوری مبارک برای مدت بیش از 20 سال یکی از متحدان مورد اعتماد وی بود و در یکی از اسناد دیپلماتیک فاش شده سفارت آمریکا در قاهره به واشنگتن در سال 2008، از طنطاوی به عنوان فردی "جذاب و باوقار" یاد شده است، اما در واقع باید وی را فردی سالخورده دانست که به شدت در مقابل تغییرات ایستادگی می‌کند.
طبق این سند، طنطاوی شخصیتی دارد که در برابر تغییرات از خود مقاومت نشان می دهد و برای حفظ ثبات مصر که با هشتاد و دو میلیون نفر پر جمعیت ترین کشور جهان عرب محسوب می شود، اهمیت بسیار زیادی قائل است.
در این سند آمده است که افسران ارتش مصر طنطاوی را "سگ پودل مبارک" لقب داده بودند. این نوع سگ به ناکارآمدی، قدیمی بودن و وفاداری مشهور است.
