پیش‌نویس قانون اساسی جدید مصر مدت دوره ریاست جمهوری در این کشور را دو دوره ۴ ساله اعلام کرد و تاکیدکرد که رئیس جمهوری نمی‌تواند، مجلس نمایندگان را جز به دلیل خاص و گذاشتن آن به همه پرسی عمومی منحل کند.

به گزارش فارس، سرانجام پس از کش‌وقوع‌های فراوان مجلس موسسان تدوین قانون اساسی جدید مصر هفته گذشته پیش‌نویس قانون اساسی جدید مصر را در قالب 13 باب و 24 فصل و 234 ماده به اضافه 8 بند مربوط به احکام انتقالی ارائه داد و مقرر شد، برای تصویب نهایی به همه‌پرسی گذاشته شود.

بخش اول این گزارش به این اختصاص داشت که اسلام تنها منبع قانونگذاری مصر و مردم تنها منبع قدرت است، بخش دوم توهین به پیامبران را ممنوع و آزادی‌های ارائه شده در قانون را برای شهروندان مصری تضمین می‌کرد، بخش سوم بر استقلال دستگاه قضائی و طرح استیضاح دولت با درخواست 30 عضو مجلس تاکید داشت و هم اکنون بخش چهارم.

بخش دوم: مجلس نمایندگان

مادة (114): مجلس نمایندگان دست کم از 350 نماینده تشکیل شده که به صورت مستقیم و رای مخفی انتخاب می‌شوند.

از جمله شرایط نمایندگی در این مجلس داشتن تابعیت مصری و برخورداری از حقوق مدنی و سیاسی و داشتن حداقل مدرک کارشناسی و حداقل سن 25 سال میلادی است.

مادة (115): مدت نمایندگی در مجلس نمایندگان 5 سال میلادی است که از اولین جلسه برگزار شده توسط این مجلس محاسبه می‌شود.

انتخاب مجدد مجلس نمایندگان 60 روز پس از پایان دوره کاری مجلس سابق انجام می‌شود.

مادة (116): مجلس نمایندگان مسئولیت قانونگذاری در کشور و تصویب سیاست‌های کلی و عمومی دولت و برنامه کلی رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور و بودجه عمومی را برعهده دارد و ناظر بر فعالیت‌های قوه مجریه نیز به شمار می‌آید.

مادة (117): بودجه عمومی کشور باید تمام منابع درآمد دولت و راه‌های هزینه را آن بیان کند و دست‌کم 90 روز پیش از آغاز مالی به مجلس نمایندگان ارائه می‌شود.

مجلس نمایندگان می‌تواند در لایحه بودجه اصلاحاتی انجام دهد،‌ به جز مواردی که دولت ملزم به اجرای آنها در بودجه است.

در صورت بروز تاخیر در تصویب بودجه جدید، بودجه سال گذشته مد نظر قرار می‌گیرد.

مادة (118): می‌باست انتقال بودجه از هر بخش به بخش دیگر یا کاستن و افزودن بر آن با موافقت نمایندگان صورت گیرد.

مادة (119): قانون اصول و قواعد افزایش بودجه عمومی و نحوه هزینه کردن آن را مشخص می‌کند.

مادة (120): قانون نحوه و میزان پرداخت‌ها، دستمزدها، غرامت، کمک‌ها و پادشاه را مشخص می‌کند که باید از خزانه دولت پرداخت شوند.

مادة (121): قوه مجریه اجازه استقراض یا دریافت کمک مالی یا اجرای طرح‌هایی که باید هزینه آن از خزانه عمومی دولت پرداخت شود را ندارد، مگر مجلس موافقت خود را اعلام کرده باشد.

مادة (122): باید نحوه هزینه کردن بودجه عمومی دولت به مجلس نمایندگان ظرف نهایتا 6 ماه از سال مالی ارائه شود و به همراه آن گزارش سازمان حسابرسی مرکزی کشور ارائه شود.

مادة (123): مجلس نمایندگان کمیته ویژه‌ای را برای بررسی فعالیت‌های دستگاه‌های اداری یا اجرای طرح‌های عمومی برای فهم حقایق تشکیل می‌دهد تا از نحوه هزینه کردن بودجه و اوضاع اقتصادی کشور اطلاع حاصل کند.

مادة (124): هر یک از نمایندگان مجلس نمایندگان می‌تواند، نخست‌وزیر یا معاونان یا وزرای او را در امور عمومی و مهم استیضاح کند و طرف مورد استیضاح باید به آن پاسخ دهد.

مادة (125): هر یک از نمایندگان مجلس نمایندگان می‌تواند، در حوزه تخصصی خود نخست‌وزیر یا معاونان یا وزرای او استیضاح کند و طرف مورد استیضاح باید به آن پاسخ دهد. مجلس دست‌کم هفت روز از ارائه استیضاح نظر خود را درباره آن خواهد داد.

مادة (126): مجلس نمایندگان تصمیم می‌گیرد که آیا باید رای اعتماد خود را از نخست‌وزیر یا معاونان یا وزرای او باز پس گیرد. رای عدم اعتماد تنها پس از استیضاح و براساس درخواست 10 نماینده مجلس صورت می‌گیرد و سلب رای اعتماد با تصویب اکثریت آرا صورت می‌گیرد.

در صورتی که مجلس نمایندگان مصمم به سلب رای اعتماد خود از نخست‌وزیر و معاونان و وزرای او می‌باشد، دولت باید استعفای خود را به مجلس ارائه دهد.

مادة (127): رئیس جمهوری نمی‌تواند، مجلس نمایندگان را جز به دلیل خاص و گذاشتن آن به همه پرسی عمومی منحل کند.

نمی‌توان مجلس نمایندگان را در سال اول تشکیل آن به همان دلیل انحلال مجلس سابق، منحل کرد.

برای انحلال مجلس نمایندگان رئیس جمهوری دستور توقف نشست‌های مجلس و برگزاری همه‌پرسی ظرف حداکثر 20 روز را صادر می‌کند و نتیجه همه پرسی انحلال یا ادامه کار مجلس را مشخص می‌کند.

درصورت انحلال مجلس انتخابات جدید باید حداکثر ظرف 30 روز از تاریخ صدور این تصمیم برگزار شود و مجلس جدید ظرف ۱۰ روز بعد تشکیل جلسه می‌دهد تا نتیجه نهایی را دریافت کند.

در صورتی که انحلال مجلس مورد موافقت قرار نگرفت، رئیس جمهوری باید از سمت خود استعفا دهد.

در صورتی که همه پرسی یا انتخابات جدید برگزار نشود، مجلس قبلی برسر کار خود باز خواهد گشت.

بخش سوم: مجلس شورا

مادة (128): مجلس شورا متشکل از دست‌کم 150 نماینده است که به صورت محرمانه و مستقیم انتخاب می‌شوند و رئیس جمهوری یک دهم نمایندگان این مجلس را انتخاب می‌کند.

مادة (129): از جمله شرایط نمایندگی در این مجلس داشتن تابعیت مصری و برخورداری از حقوق مدنی و سیاسی و داشتن حداقل مدرک کارشناسی و حداقل سن 35 سال میلادی است.

مادة (130): مدت فعالیت هر دوره این مجلس 6 سال میلادی است که از اولین جلسه برگزار شده توسط این مجلس محاسبه می‌شود.

نیمی از اعضای این مجلس هر سه سال یک‌بار تجدید می‌شوند.

مادة (131): در صورت انحلال مجلس نمایندگان، مجلس شورا وظیفه قانونگذاری را برعهده خواهد گرفت و پس از تشکیل مجلس نمایندگان، قواینن مصوب توسط مجلس شورا به آن ارائه خواهد شد تا درباره انها تصمیم‌گیری لازم را به عمل آورد.

در صورت انحلال هر دو مجلس باید هرچه سریع‌تر نسبت به اتخاذ تدابیر لازم در این خصوص اقدام کرد و در این مدت رئیس جمهور می‌تواند، دستوراتی صادر کند که حکم قوانین را داشته باشد که 15 روز پس از تشکیل مجلس نمایندگان و شورا به آنها ارائه خواهد شد.

فصل دوم: قوه مجریه

بخش اول: رئیس جمهور

مادة (132): رئیس جمهوری مصر رئیس کشور و رئیس قوه مجریه است و از منافع مردم و استقلال کشور و سلامت ارضی کشور محافظت کرده بر مرز بین قوای سه‌گانه نظارت دارد تا در امور آنها دخالت پیش نیاید.

مادة (133): مدت یک دوره ریاست جمهوری در مصر 4 سال میلادی است که از زمان اعلام نتیجه انتخابات آغاز می‌شود و این مدت می‌تواند برای یک بار دیگر تمدید شود.

اتخاذ تدابیر برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری دست‌کم 90 روز پیش از پایان دوره رئیس جمهوری کنونی آغاز می‌شود و نتیجه نهایی انتخابات باید 10 مانده به مدت مذکور اعلام شود.

رئیس جمهوری در طول زمان احراز این پست نمی‌تواند منصب حزبی دیگری را احراز کند.

مادة (134): رئیس جمهوری مصر باید دارای والدینی مصری باشد و ضمن برخورداری از تمام حقوق مدنی و سیاسی، نه خود و نه والدینش دارای تابعیت و شناسنامه کشور دیگر نباشند. سن کاندیدای ریاست جمهوری در انتخابات نباید کمتر از 40 سال باشد. همچنین دارای همسر خارجی نباشد که دارای تابعیت کشور دیگر باشد.

مادة (135): کاندیدای شرکت کننده در انتخابات ریاست جمهوری باید مورد تایید حداقل 20 نماینده منتخب مجلس نمایندگان و شورا یا حداقل مورد تایید 20 هزار شهروند مصری مجاز به شرکت در انتخابات از حداقل 10 استان مصر باشد، به شرط آنکه تعداد امضاهای جمع شده برای کاندیدای ریاست جمهوری در هر استان کمتر از 1000 نفر نباشد. همچنین این تاییدها و حمایت‌ها نباید برای بیش از یک کاندیدا باشد.

مادة (136): انتخاب رئیس جمهوری باید به صورت دادن رای مخفی و مستقیم باشد و رئیس جمهوری با کسب حداکثر آرای درست به این سمت انتخاب می‌شود.

مادة (137): رئیس جمهوری جدید مصر باید پیش از آغاز دوره ریاست جمهوری خود در برابر مجلس نمایندگان و شورا سوگند یاد کند. در صورت انحلال مجلس نمایندگان وی تنها در برابر مجلس شورا سوگند می‌خورد.

مادة (138): مقرری رئیس جمهوری را قانون مشخص می‌کند و نمی‌تواند در طول این مدت مقرری دیگر دریافت کند یا در منصب دیگری مشغول به کار شود.

رئیس جمهوری باید صورت وضعیت مالی خود را هنگام به دست گرفتن این پست و هنگام اتمام مسئولیت خود به مجلس نمایندگان ارائه دهد.

مادة (139): رئیس جمهوری نخست‌وزیر را انتخاب کرده و او را مکلف به تشکیل کابینه خواهد کرد و برنامه دولت را حداکثر ظرف 30 روز به مجلس نمایندگان ارائه خواهد داد،‌ در صورت عدم کسب رای اعتماد و موافقت مجلس نمایندگان رئیس جمهوری باید نخست‌وزیر دیگری را از حزبی انتخاب کند که حائز اکثریت آرا در مجلس نمایندگان است، در صورتی که بار دیگر مجلس به نخست‌وزیر رای اعتماد ندهد، رئیس جمهور مجلس نمایندگان را منحل و مجلس جدید باید ظرف 60 روز از تاریخ انحلال تشکیل شود.

مادة (140): رئیس جمهور به همراه کابینه دولت سیاست عمومی کشور را وضع و بر اجرای آن نظارت می‌کند.

مادة (141): رئیس جمهوری قدرت خود را توسط نخست وزیر و کابینه‌اش اعمال می‌کند، مگر در موارد مربوط به دفاع و امنیت ملی و سیاست خراجی که در مواد (139)، (145)، (146)، (147)، (148)، (149) قانون اساسی ذکر آن رفته است.

مادة (142): رئیس جمهوری می‌تواند وظایف خود را به نخست‌وزیر یا معاونان یا وزرا یا استانداران تفویض کند.

مادة (143): رئیس جمهور دولت را به برگزاری نشست در امور مهم دعوت و ریاست آن را برعهده دارد و از نخست‌وزیر می‌خواهد در آن ‌باره گزارش‌های عمومی تهیه کند.

مادة (144): رئیس جمهوری درباره سیاست‌های عمومی کشور بیانیه صادر می‌کند و در نشست دوره‌ای سالیانه مشترک مجلس نمایندگان و شورا حضور می‌یابد.

مادة (145): رئیس جمهوری بیانگر روابط خارجی و سیاست خارجی کشور است و معاهدات بین المللی را وی امضا و پس از موافقت مجلس نمایندگان و شورا آنها را تایید می‌کند. این موافقتنامه دارای قدرت قانونی است.

مادة (146): رئیس جمهوری فرمانده کل نیروهای مسلح است و اعلام جنگ و اعزام نیروی نظامی به خارج از کشور تنها با مشورت با شورای دفاع ملی و موافقت اکثریت مجلس نمایندگان صورت می‌گیرد.

مادة (147): رئیس جمهور مصر کارمندان مدنی و نظامی و نمایندگان سیاسی کشور را انتخاب و خود آنها را بنابر دلایل قانونی عزل و برکنار کند.

مادة (148): رئیس جمهوری می‌تواند، بنابر دلایل مشخص شده در قانون در کشور حالت فوق‌العاده اعلام کند و این درخواست باید به مجلس نمایندگان ارائه شده و مجلس باید ظرف 7 روز نظر خود در این‌باره را اعلام کند.

تمدید حالت فوق‌العاده منوط به برگزاری همه پرسی عمومی است.

در صورت عدم تشکیل بودن مجلس باید فورا جلسه فوق‌العاده در این زمینه تشکیل دهد و در صورت انحلال مجلس نمایندگان این امر به مجلس شورا ارائه می‌شود.

موافقت با اعلام حالت فوق‌العاده باید به تصویب حداکثر نمایندگان مجلس برسد و اعلام حالت فوق العاده نباید بیش از 6 ماه باشد و تمدید آن جز با همه‌پرسی و موافقت عمومی امکان پذیر نمی‌باشد.

مادة (149): رئیس جمهوری دارای اختیار صدور عفو یا تخفیف مجازات است. این عفو در چارچوب قانون است.

مادة (150): رئیس جمهوری رای دهندگان مصری را به شرکت در همه پرسی در قضایا و مسائل مهم و مربوط به منافع عالی دولت دعوت می‌کند و نتیجه همه‌پرسی برای همه لازم الاجراست.

مادة (151): در صورت استعفای رئیس جمهور، وی باید استعفای خود را به صورت کتبی به مجلس نمایندگان تقدیم کند.

مادة (152): در صورت متهم شدن رئیس جمهوری به ارتکاب جرم یا جنایتی بنا به درخواست دست کم یک سوم اعضای پارلمان و اثبات این اتهام و تایید ان توسط دو سوم نمایندگان فورا از سمت خود برکنار می‌شود و معاون وی ادای وظایف رئیس جمهور را برعهده خواهد گرفت.

رئیس جمهوری در دادگاهی ویژه که ریاست آن رئیس دادگاه عالی قانون اساسی برعهده دارد و قدیمی‌ترین نمایندگان دادگاه تجدید نظر و قدیمی‌ترین دو رئیس دادگاه تجدید نظر در آن عضویت دارند.

قانون نحوه محاکمه و میزان مجازات و نحوه آن را مشخص خواهد کرد.

مادة (153): در صورتی بروز مانع برسر فعالیت‌های رئیس جمهور، نخست وزیر مسئولیت ادای وظایف او را برعهده خواهد گرفت.

در صورت خالی ماندن پست ریاست جمهوری یا ناتوانی دائمی رئیس جمهوری از ادای وظایف محوله، رئیس مجلس نمایندگان ادای وظایف او را برعهده خواهد گرفت و اگر مجلس نمایندگان منحل باشد، رئیس دادگاه عالی قانون اساسی این وظیفه را عهده‌دار خواهد شد.

پارلمان الشعب موظف است، ظرف 60 روز از خالی شدن پست ریاست جمهوری اقدامات لازم برای انتخاب رئیس جمهور جدید را اتخاذ کند و در طول این مدت کسی که جانشین رئیس جمهوری است نمی‌تواند اقدام به اصلاح یا تعدیل قانون اساسی یا انحلال آن یا انحلال دولت کند.

مادة (154): در صورتی که انتخابات ریاست جمهوری با انتخابات دو مجلس نمایندگان و شورا همراه شود، اولویت با انتخابات ریاست جمهوری خواهد بود و مجلس به فعالیت خود تا پایان انتخابات ریاست جمهوری ادامه می‌دهد.