یک کارشناس مسائل بینالملل تاکید کرد آمریکا و انگلیس به خوبی میدانند که فرانسه در باتلاق مالی گیر میکند.
«هادی محمدی» کارشناس امور بینالملل در گفتوگویی با خبرگزاری فارس به بررسی رویدادها در شمال مالی و اهداف فرانسه از اقدام نظامی در این کشور پرداخت.
وی گفت: افرادی که هم اکنون به عنوان افراد مسلح در حال مبارزه با ارتش مالی و نیروهای فرانسوی هستند دارای امتداد عشایری در کشورهایی نظیر نیجر، الجزایر و سودان هستند و این افراد دارای قابلیت شبکه سازی هستند. در واقع میتوان گفت که این افراد در نیجر یا بخشهایی از سودان، نیجریه، مالی، لیبی و الجزایر و حتی در منطقه صحرا واقع در غرب آفریقا، گسترش جغرافیایی دارند.
حمله فرانسه به مالی تبعاتی فراتر از این کشور خواهد داشت
هادی محمدی افزود: این گستره جغرافیایی یک قابلیت واکنش سریع دارد و نقطه آسیبی نیز داشته و آن این است که از طریق گسترش عشایری و امتداد عشایر طوارق و عشایر مرتبط با آنها پروژه غربی به راحتی میتواند در جنوب الجزایر، مالی و نیجریه و نیجر کلید بخورد و به بهانه حضور القاعده می توانند حضور نظامی و فضای امنیتی در آنجا مستقر کنند. به همین دلیل است که می توانیم بگوییم حمله فرانسه به شمال مالی دارای ظرفیتی فراتر از این منطقه است. چون امتداد عشایری داشته و زمانی که عشایر این منطقه تحت حمله قرار میگیرند دارای تبعات در حوزه های پیرامونی خواهد بود.
عشایر مالی از جنوب لیبی سلاحهای مدرنی وارد کردند
این کارشناس امور بینالملل ادامه داد: کشور مالی از اواخر قرن19 تا 1960 مستعمره فرانسوی ها بوده و بعد از دهه شصت مستقل می شود اما پس از آن نیز حضور نظامی فرانسه در این کشور ادامه یافت تا زمانی که حوادث بیداری اسلامی در شمال آفریقا صورت می گیرد و عشایر طوارق که امتدادشان در جنوب لیبی حضور داشتند از اوضاع این کشور به خوبی بهره میگیرند و مقادیر قابل توجهی سلاح مدرن در اختیار می گیرند و به شمال مالی انتقال می دهند و این گروه ها عمدتا گروه های تکفیری و با تحریک خارجی هستند و بر اساس نگاه تاریخی به هویت خودشان که دارای قدرت بودند علیه حکومت وقت می شورند. از سوی دیگر حکومت وقت مالی، از سال گذشته به دلیل آنکه توانایی مقابله با آنها را نداشت از سوی ارتش این کشور با کودتا مواجه شده و فرانسه نیز از این کودتا حمایت می کند و عملا فرانسوی ها مجددا به مالی باز می گردند.
وی گفت: از مارس 2012 فرانسوی ها در واقع حکومت دست نشانده خود را در مالی داشتند و ادامه درگیری در مناطق شمالی و انتقال تسلیحات از جنوب لیبی به شمال مالی باعث شد تا این گروه ها بتوانند سه استان مسلمان نشین در شمال مالی را تحت سیطره خود در آورند و تمایل خود برای حرکت به سوی پایتخت را نشان می دهند. فرانسوی ها که نگران سنگال و ساحل عاج و کشورهای دیگر که حوزه استعماری آنها بوده طی عملیاتی ویژه جاسوسان خود را به شمال مالی اعزام کرد که این جاسوسان توسط گروههای اسلامگرا دستگیر شدند بعد هم سرویس جاسوسی فرانسه با اعزام کماندوها برای آزادی جاسوس به این منطقه حمله کرده که این حمله هم به کشته شدن یکی از کماندوها و جاسوس دستگیر شده منتهی شد و همین موضوع جرقه حمله همه جانبه فرانسه را زد.
انگلیس و آمریکا از دهه 90 تلاش داشتند فرانسه را از آفریقا اخراج کنند
هادی محمدی اضافه کرد: ولی موضوعات دیگر نیز مرتبط با این حوادث هستند که باید به آن بپردازیم. به طور مثال انگلیس و آمریکا در دهه 90 تلاش هدفمندی را برای اخراج استعمار فرانسه از آفریقا انجام میدهند. و در کنگو و برخی کشورهای حوزه مرکزی آفریقا این اتفاق افتاد و فرانسوی ها از طریق فشار جنگ داخلی مجبور به خروج از این کشورها شده و به جای آنها انگلیسیها و آمریکاییها جایگزین شدند. این کار در دهه اخیر یعنی دهه اول هزاره سوم با تاکتیک و روش دیگری تحت عنوان مبارزه با تروریسم آغاز شد و به همین دلیل می بینیم که پروژه مالی نیز با پروژه ای تحت عنوان مبارزه با تروریسم در حال شکل گیری است.
آمریکا و انگلیس دیگر نمیخواهند وارد باتلاق القاعده شوند
وی افزود: ولی آمریکایی ها و انگلیسی ها که تجربه جنگ عراق و افغانستان را دارند و تجربه تلخی در مبارزه با القاعده داشته و می دانند که این باتلاقی است که نمی توانند از آن جان سالم به در ببرند و انگلیس و آمریکا به جای آنکه همانند گذشته پرچم دار مبارزه با القاعده باشند، فرانسه را تشویق به مبارزه با القاعده کرده و این کشور را پیشاهنگ مبارزه در این کشور میکنند و انگلیس و آمریکا فقط به عنوان حمایتگر و پشتیبان به ایفای نقش می پردازند.
آمریکا و انگلیس میدانند فرانسه در باتلاق مالی گیر میکند
این کارشناس مسائل بینالملل تاکید کرد: اما چیزی که در موضوع مبارزه با القاعده مهم بوده این است که آمریکا تمایلی به پیشاهنگ بودن نداشته و فرانسه را تشویق به این موضوع کرده و پیشاپیش نیز می دانند که فرانسه نیز در این باتلاق گیر خواهد کرد و جان سالمی از این باتلاق به در نمی برد و در این مسیر پتانسیل مادی، بشری و سیاسی را باید هزینه کند. در واقع می توان اینگونه برداشت کرد که آمریکا و انگلیس برای خلاص شدن از رقیب سوم خود در آفریقا، این کشور را وارد باتلاق مالی کردهاند تا با ضعیف شدن، خود به خود از این کشور خارج شده و آمریکایی ها و انگلیسی ها پشت این سناریو باشند. از سوی دیگر، فرانسه در قرنهای هفده، هجده و نوزده نیز رقیب سنتی انگلیس در اروپا بوده و با ضعیف شدن و فرسوده شدن فرانسوی ها که مثل بقیه کشورهای اروپایی دچار بحران اقتصادی و مالی هستند در آن زمان انگلیس از یک رقیب خود در مجموعه کشورهای اروپایی خلاص می شود.
وی ادامه داد: گروه های اسلامگرایی که هم اکنون در مالی در حال مبارزه هستند با بدنه اسلامی که در مناطق شمالی هستند تفاوت داشته و عملا در هر جنگی در مناطق، مردم بومی این مناطق ضربه میبینند و گروههای اسلامگرا فقط ابزارهایی هستند که با حمایت کشورهایی نظیر قطر از این کشور به کشور دیگر منتقل می شوند.
هادی محمدی به موضوع سوریه اشاره کرد و گفت: همانطور که در سوریه با فعالتر شدن بیش از حد این گروه ها در این کشور، پروژه غرب در سوریه با مشکل مواجه شده و غربی ها نگران آینده هستند که این گروه ها بر دیگر برگه های غرب و سوریه مسلط شده و آینده سوریه در دست این گروه های افراطی بیفتد.
نیروهای القاعده از سوریه به شمال مالی منتقل میشوند
وی ادامه داد: با توجه به فراگیر شدن جنگ در شمال مالی، به نظر می رسد که گروههای افراطی و القاعده از سوریه به شمال مالی سرازیر شده و در آنجا به جنگ بپردازند. و این مسئله دو موضوع را به وجود خواهد آورد. با خروج گروههای وابسته القاعده، سبب می شود که در عرصه درگیری ارتش سوریه و ارتش آزاد، کفه ترازو به نفع ارتش سوریه تغییر کند ولی در آفریقا چه اتفاقی خواهد افتاد. بازگشت نیروهای باتجربه القاعده به شمال مالی باعث پیچیده شدن درگیریها در این منطقه و گسترش آن به دیگر نقاط خواهد شد.
گسترش جنگ در شمال مالی، جزو اهداف غربی هاست
این کارشناس مسائل بینالملل گفت: این موضوع که آیا گسترش آتش جنگ در شمال مالی جزو اهداف کشورهای غربی بوده یا خیر، باید گفت که جواب این سوال بله است. غربی ها آن چیزی که در مصر و لیبی حاصل شد مورد خوشایندشان نبوده و در تلاش هستند با امنیتی کردن فضا در مالی و حتی در بهترین حالت تجزیه کردن این کشورها به اهداف خود برسند.
چرا غربیها به کشور تولید کننده تفکر القاعده یعنی عربستان حمله نمیکنند
وی ادامه داد: سوال این است که چرا منطقه مرکز آفریقا برای غربی ها مورد اهمیت است. در واقع این سوال مطرح است که آیا وجود القاعده در یک کشور، می تواند حمله آمریکا، انگلیس و فرانسه را توجیه کند که در این هنگام این موضوع مطرح می شود که چرا غرب به کشور مادر و تولید کننده تفکر القاعده یعنی عربستان حمله نمی کند. من معتقدم که ذخایر عظیمی که در صحرای مرکزی آفریقا قرار دارد که شامل انواع سنگها و کانیهای ارزشمند نظیر طلا، الماس و کبالت و انباره های عظیم نفت و گاز بوده سبب شده تا این کشورها حمله به مالی را انتخاب کنند.
تحولات مالی نقطه آغاز غارت وسیع منابع صحرای آفریقا است
هادی محمدی گفت: آن چیزی که هم اکنون در مالی اتفاق میافتد نقطه آغاز غارت وسیع منابع در صحرای وسیع آفریقا است و در حال حاضر نیز 20 درصد از نفت و گاز آمریکا نیز از غرب آفریقا تامین میشود. بر اساس گزارشی که اندیشکده انگلیسی چاتم هاوس منتشر کرده، حمله به مالی پروژه کوتاه مدتی نخواهد بود و سالها به طول خواهد انجامید و استمرار درگیریها شاید به این دلیل باشد که غربیها بتوانند به طور کامل بر این منابع مسلط شوند.
ورود فرانسه به جنگ زمینی در مالی به خونبارتر شدن جنگ منتهی میشود
وی افزود: اما سرانجام مالی چه خواهد شد، با وجود پیشرفت نیروهای ارتش مالی تا شهر گائو و تعدادی دیگر از شهرهای شمالی، اما فکر نمی کنم که فرانسه صرفا با بمبارانهای هوایی بتواند شمال مالی را در دست بگیرد و در صورتی که فرانسه وارد جنگ زمینی شود این به معنای پرهزینه و خونبار تر شدن جنگ است. در واقع می توان گفت که جنگ در مالی هنوز آغاز نشده و به محض ورود نیروهای فرانسوی به جنگ زمینی، نبرد اصلی آغاز خواهد شد. فرانسوی ها به خوبی می دانند که با چند هزار نیرو قادر نخواهند بود که پیروز جنگ در مالی باشند به همین دلیل از چند کشور، مزدوران خود را وارد مالی کرده و به شدت هم نیازمند کمک های لجستیکی و فنی کشورهای اروپایی است.