وزير خارجه جديد آمريكا در سفرش به خاورميانه بايد به دولت رئيس جمهور مصر نشان دهد
به گزارش خبرگزاري فارس، «ريچارد هاس»، رئيس شوراي روابط خارجي آمريكا در مطلبي با عنوان «كري بايد چه كارهايي در خاورميانه انجام دهد؟» مي‌نويسد: جان كري به عنوان وزير جديد امور خارجه آمريكا در اولين سفر خود به خاورميانه در چهار كشور عرب توقف كرد: مصر، عربستان سعودي، امارات عربي متحده قطر؛ كري تنها يك فرصت براي تاثيرگذاري در اولين ديدارهايش دارد و تاثير سفر به اين كشورها تا سالها باقي خواهد ماند.
اولين توقف در مصر با توجه به محوريت آن در جهان عرب و ادامه آشوب‌ها در اين كشور خردمندانه به نظر مي‌رسد. نمي‌توان با قاطعيت گفت كه كري در ديدارهاي خصوصي با ميزبانانش چه چيزهايي را به آنها گفته است اما انتظار ميرود وي به برخي شروط بر اساس سياست آمريكا اشاره كرده باشد.
هدف نبايد اين باشد كه محمد مرسي، رئيس جمهور مصر و دولت وي در هر شرايط و به هر قيمتي پيروز شوند بلكه سياست آمريكا بايد اين باشد كه تا زماني با آقاي مرسي و دولت تحت فرمان اخوان‌المسلمون همكاري كند كه آنها تعهدي مداوم را به پلوراليسم (حكومت ائتلافي) در داخل كشور نشان داده و در خارج از مصر نيز شريكي قابل اعتماد خصوصا درباره مسائل مربوط به اسرائيل، ايران و حماس باشند.
اگر آقاي مرسي نتواند يا نخواهد چنين تعهدي را اجرا كند، كري بايد به وي نشان دهد كه وي و همكارانش در واشنگتن آماده سقوط دولت وي هستند و از مصري‌هايي حمايت مي‌كنند كه آمادگي تبديل شدن به شركايي قابل اعتماد را دارند.
* آمريكا بايد دور افراد مسلح در سوريه خط بكشد
آقاي كري در بخش ديگري از سفر خود احتمالا با دولت‌هايي ارتباط برقرار خواهد كرد كه درگير جنگ داخلي در سوريه و مسئله ايران هستند و براي آنها هر دوي اين مسائل از اهميت يكساني برخوردار است. وزير خارجه جديد آمريكا پيش از رسيدن به خاورميانه سياست جديدي را اعلام كرد: حمايت مستقيم و غيرمرگبار از برخي اعضاي مخالفان سوريه.
رهبران عرب با توجه به اهدافشان از اين سياست استقبال مي‌كنند اما آن را كافي نمي‌دانند زيرا همگي آنها نگران سني‌هاي سوري و نفوذ و نقش ايران در سوريه و فراتر از آن هستند. آقاي كري در اينجا بايد هوشيارانه عمل كرده و دور افراد مسلح را خط كشيده و بر نياز به آمادگي براي اجراي مرحله بعد در سوريه تاكيد كند.
همانقدر كه از سقوط بشار اسد، رئيس جمهور سوريه، استقبال مي‌شود بايد به اين نكته نيز توجه كرد كه جانشين وي با هرج و مرج و جنگ داخلي كه جان هزاران تن ديگر را مي‌گيرد به قدرت نرسيده و يا دولتي جديد سر كار نيايد كه با اكثريت سوري‌ها رفتاري بدتر داشته باشد. اين به معناي تسليح افرادي است كه برنامه‌اي فراگير براي سوريه دارند و به معناي واقعي براي حضور نيروهاي حافظ صلح عرب يا بين‌المللي براي كمك به ايجاد ثبات و بازسازي اين كشور آماده مي‌شوند.
* دولت‌هاي عرب بيش از مسئله هسته‌اي نگران افزايش نفوذ ايران در منطقه هستند
مسئله ايران نيز در اذهان همگي وجود دارد. آمريكا نگراني زيادي درباره توانايي و مقاصد هسته‌اي تهران دارد. دولت‌هاي عرب نيز در اين نگراني شريك بوده و در ضمن از تلاش اين كشور براي برتري منطقه‌اي نيز هراس دارند و پرداختن به اين دو چالش نيازمند گفت‌وگوست. تلاش براي ايجاد توافق درباره عناصر اصلي رويكردي مذاكره‌اي براي مسئله هسته‌اي ايران خوب است تا مشخص شود كه درخواست‌ها چيست و مجوز‌ها و پيشنهادهايي كه در ازاي آن درخواست‌ها داده مي‌شود چه چيزهايي هستند. اولويت‌هاي اعراب اهميت توافق درباره سوريه را افزايش مي‌دهد، صحنه‌اي كه در آن درباره نفوذ ايران در منطقه تصميم‌گيري خواهد شد.
* كري بايد بر لزوم اجراي اصلاحات داخلي در عربستان تاكيد كند
آقاي كري همچنين بايد از رهبران سعودي بخواهد اقداماتي را در داخل انجام دهد تا احتمال سقوط حكومت در دهه آينده كاهش يابد. كاهش فساد، تصميم‌گيري درباره جانشيني پادشاه كنوني، احترام به حقوق زنان و دختران- همگي گامهايي در جهت درست خواهد بود. متاسفانه آقاي كري نمي‌تواند به اندازه‌اي كه دولتمردان سابق آمريكا در ترغيب دولت مبارك در مصر به اصلاحات موفق بودند در تشويق سعودي‌ها به انجام اصلاحات توفيق يابد.
* شرايط كنوني به ضرر آمريكا، اسرائيل و اعراب پيش ميرود
نكته آخر كه به اندازه مطالب قبلي اهميت دارد، توجه وزير خارجه جديد آمريكا به مسئله اسرائيل و فلسطينيان است. اشاره من به اين مسئله به خاطر اين نيست كه زمان مناسبي براي پيشرفت در اين زمينه بوده و يا اينكه پيشرفت درباره اين مسئله مي‌تواند برخورد با ديگر چالش‌ها را آسان‌تر كند، بلكه موضوع اصلي اين است كه شرايط كنوني به ضرر آمريكا، اسرائيل و اعراب پيش ميرود و ضمنا دلايل خوبي براي تاخير در آماده‌سازي دولت‌ها و شهروندانشان براي مصالحه‌اي اجتناب‌ناپذير وجود ندارد. علاوه بر اين، آقاي كري و رئيسش باراك اوباما قرار است ماه آينده از اسرائيل ديدن كنند؛ آنها تنها زماني فرصت تاثيرگذاري بر دولت جديد در اسرائيل را دارند كه كري بتواند در سفر جاري خود به تمايل آمريكا در صحبت از حقايق با دولتمردان اسرائيلي كه قدرت را در دست دارند، اشاره كند.
