وزیر خارجه جدید آمریکا در سفرش به خاورمیانه باید به دولت مصر نشان دهد در صورتی که وی تعهدی مداوم به اداره ائتلافی کشور نداشته و شریکی قابل اعتماد نباشد، واشنگتن آماده سقوط دولت وی و به قدرت رساندن کسانی است که آمادگی تبدیل شدن به شرکایی قابل اعتماد را دارند.

به گزارش خبرگزاری فارس، «ریچارد هاس»، رئیس شورای روابط خارجی آمریکا در مطلبی با عنوان «کری باید چه کارهایی در خاورمیانه انجام دهد؟» می‌نویسد: جان کری به عنوان وزیر جدید امور خارجه آمریکا در اولین سفر خود به خاورمیانه در چهار کشور عرب توقف کرد: مصر، عربستان سعودی، امارات عربی متحده قطر؛ کری تنها یک فرصت برای تاثیرگذاری در اولین دیدارهایش دارد و تاثیر سفر به این کشورها تا سالها باقی خواهد ماند.

اولین توقف در مصر با توجه به محوریت آن در جهان عرب و ادامه آشوب‌ها در این کشور خردمندانه به نظر می‌رسد. نمی‌توان با قاطعیت گفت که کری در دیدارهای خصوصی با میزبانانش چه چیزهایی را به آنها گفته است اما انتظار می‌رود وی به برخی شروط بر اساس سیاست آمریکا اشاره کرده باشد.

هدف نباید این باشد که محمد مرسی، رئیس جمهور مصر و دولت وی در هر شرایط و به هر قیمتی پیروز شوند بلکه سیاست ‌آمریکا باید این باشد که تا زمانی با آقای مرسی و دولت تحت فرمان اخوان‌المسلمون همکاری کند که آنها تعهدی مداوم را به پلورالیسم (حکومت ائتلافی) در داخل کشور نشان داده و در خارج از مصر نیز شریکی قابل اعتماد خصوصا درباره مسائل مربوط به اسرائیل، ایران و حماس باشند.

اگر آقای مرسی نتواند یا نخواهد چنین تعهدی را اجرا کند، کری باید به وی نشان دهد که وی و همکارانش در واشنگتن آماده سقوط دولت وی هستند و از مصری‌هایی حمایت می‌کنند که آمادگی تبدیل شدن به شرکایی قابل اعتماد را دارند.

* آمریکا باید دور افراد مسلح در سوریه خط بکشد

آقای کری در بخش دیگری از سفر خود احتمالا با دولت‌هایی ارتباط برقرار خواهد کرد که درگیر جنگ داخلی در سوریه و مسئله ایران هستند و برای آنها هر دوی این مسائل از اهمیت یکسانی برخوردار است. وزیر خارجه جدید آمریکا پیش از رسیدن به خاورمیانه سیاست جدیدی را اعلام کرد: حمایت مستقیم و غیرمرگبار از برخی اعضای مخالفان سوریه.

رهبران عرب با توجه به اهدافشان از این سیاست استقبال می‌کنند اما آن را کافی نمی‌دانند زیرا همگی آنها نگران سنی‌های سوری و نفوذ و نقش ایران در سوریه و فراتر از آن هستند. آقای کری در اینجا باید هوشیارانه عمل کرده و دور افراد مسلح را خط کشیده و بر نیاز به آمادگی برای اجرای مرحله بعد در سوریه تاکید کند.

همانقدر که از سقوط بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، استقبال می‌شود باید به این نکته نیز توجه کرد که جانشین وی با هرج و مرج و جنگ داخلی که جان هزاران تن دیگر را می‌گیرد به قدرت نرسیده و یا دولتی جدید سر کار نیاید که با اکثریت سوری‌ها رفتاری بدتر داشته باشد. این به معنای تسلیح افرادی است که برنامه‌ای فراگیر برای سوریه دارند و به معنای واقعی برای حضور نیروهای حافظ صلح عرب یا بین‌المللی برای کمک به ایجاد ثبات و بازسازی این کشور آماده می‌شوند.

* دولت‌های عرب بیش از مسئله هسته‌ای نگران افزایش نفوذ ایران در منطقه هستند

مسئله ایران نیز در اذهان همگی وجود دارد. آمریکا نگرانی زیادی درباره توانایی و مقاصد هسته‌ای تهران دارد. دولت‌های عرب نیز در این نگرانی شریک بوده و در ضمن از تلاش این کشور برای برتری منطقه‌ای نیز هراس دارند و پرداختن به این دو چالش نیازمند گفت‌وگوست. تلاش برای ایجاد توافق درباره عناصر اصلی رویکردی مذاکره‌ای برای مسئله هسته‌ای ایران خوب است تا مشخص شود که درخواست‌ها چیست و مجوز‌ها و پیشنهادهایی که در ازای آن درخواست‌ها داده می‌شود چه چیزهایی هستند. اولویت‌های اعراب اهمیت توافق درباره سوریه را افزایش می‌دهد، صحنه‌ای که در آن درباره نفوذ ایران در منطقه تصمیم‌گیری خواهد شد.

* کری باید بر لزوم اجرای اصلاحات داخلی در عربستان تاکید کند

آقای کری همچنین باید از رهبران سعودی بخواهد اقداماتی را در داخل انجام دهد تا احتمال سقوط حکومت در دهه آینده کاهش یابد. کاهش فساد، تصمیم‌گیری درباره جانشینی پادشاه کنونی، احترام به حقوق زنان و دختران- همگی گامهایی در جهت درست خواهد بود. متاسفانه آقای کری نمی‌تواند به اندازه‌ای که دولتمردان سابق آمریکا در ترغیب دولت مبارک در مصر به اصلاحات موفق بودند در تشویق سعودی‌ها به انجام اصلاحات توفیق یابد.

* شرایط کنونی به ضرر آمریکا، اسرائیل و اعراب پیش می‌رود

نکته آخر که به اندازه مطالب قبلی اهمیت دارد، توجه وزیر خارجه جدید آمریکا به مسئله اسرائیل و فلسطینیان است. اشاره من به این مسئله به خاطر این نیست که زمان مناسبی برای پیشرفت در این زمینه بوده و یا اینکه پیشرفت درباره این مسئله می‌تواند برخورد با دیگر چالش‌ها را آسان‌تر کند، بلکه موضوع اصلی این است که شرایط کنونی به ضرر آمریکا، اسرائیل و اعراب پیش می‌‌رود و ضمنا دلایل خوبی برای تاخیر در آماده‌سازی دولت‌ها و شهروندانشان برای مصالحه‌ای اجتناب‌ناپذیر وجود ندارد. علاوه بر این، آقای کری و رئیسش باراک اوباما قرار است ماه آینده از اسرائیل دیدن کنند؛ آنها تنها زمانی فرصت تاثیرگذاری بر دولت جدید در اسرائیل را دارند که کری بتواند در سفر جاری خود به تمایل آمریکا در صحبت از حقایق با دولتمردان اسرائیلی که قدرت را در دست دارند، اشاره کند.