پنج تن از کارشناسان مسائل راهبردی در گفتوگو با خبرنگار بین‌الملل فارس دلایل خود در موافقت و یا مخالفت با کودتا دانستن اقدام اخیر ارتش مصر در عزل محمد مرسی را تشریح کردند.
به گزارش خبرگزاری فارس، اقدام اخیر ارتش مصر در عزل محمد مرسی از ریاست جمهوری، بسیاری از ناظران سیاسی را در بهت و حیرت فرو برده و سئوالاتی درباره تفسیر این تحول سیاسی در مصر را مطرح کرد. در حالی که برخی از کارشناسان سیاسی، عزل مرسی از سوی نیروهای مسلح را کودتای نظامی قلمداد کردند؛ گروه دیگری از ناظران، از این اقدام ارتش حمایت کرده و آن را گامی در راستای جلوگیری از ریختن خون مردم آن کشور می‌دانند.
خبرنگار بین‌الملل فارس در پی عزل مرسی از قدرت به سراغ تنی چند از کارشناسان مسائل سیاسی رفته و علت کودتا دانستن و یا ندانستن اقدام ارتش قاهره در عزل مرسی را از آنها پرسید که در پی می‌آید:
• برکنار مرسی کودتای نظامی است
"احمد المصری" ستون نویس روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی، اقدام ارتش مصر در برکناری محمد مرسی از ریاست جمهوری این کشور را کودتای نظامی توصیف کرد و افزود: آنچه در مصر رخ داد کودتایی علیه مشروعیت و قانون است زیرا مرسی توسط مردم انتخاب شده بود ولی بیش از یک سال در سمتی که از طریق صندوق‌های رأی به آن رسیده بود؛ باقی نماند و توسط نیروهای مسلح کنار گذاشته شد.
این کارشناس مسائل مصر، صورت گرفتن انقلابی در مخالفت با انقلاب 25 ژانویه را بسیار زودهنگام خواند و با هشدار نسبت به توطئه بزرگی که سرزمین فرعونیان را هدف قرار می‌دهد، گفت: متاسفانه مصر به سمت عنف و خشونت پیش می‌رود ... زیرا حکمرانی اخوان المسلمین به مذاق برخی‌ها خوش نیامده است و معتقدم با وجودی که اخوانی‌ها هیچ گاه موافق حمل سلاح نبوده‌اند؛ ولی در این بار برخی دیگر از جریان‌های اسلامگرای مصر دست به سلاح خواهند برد.
• ملت مصر هر حاکم ظالمی را سرنگون می‌کند
"محیی الدین الغندور" نماینده سابق پارلمان قاهره و از مخالفان رژیم حسنی مبارک و منتقد عملکرد کابینه اخوان المسلمین، در گفتوگو با خبرنگار ما، موضوع کودتا بودن اقدام ارتش مصر در برکناری محمد مرسی را رد کرد و افزود: آنچه ارتش انجام داد، عملی ساختن اراده و خواسته‌های ملت مصر در سرنگونی مرسی است.
وی تظاهرات مخالفان مرسی را در تاریخ مصر بی نظیر توصیف کرد و افزود: بر اساس قانون اساسی مصر، هرگاه امنیت ملی کشور با تهدید مواجه شود؛ ارتش جهت جلوگیری از ریخته شدن خون مردم دخالت می‌کند.
الغندور در پاسخ به سئوالی درباره انتخاب مرسی از سوی مردم در انتخابات دموکراتیک سال 2012، گفت: انتخاب فردی به ریاست جمهوری از طریق صندوق‌های رأی به معنی این نیست حق ظلم به مردم را داشته باشد و جالب است بدانید که بسیاری از افرادی که به وی رأی داده‌اند به خاطر بغضی است که نسبت به رقیبش یعنی احمد شفیق داشته‌اند. اینکه ملت مصر هر روز یک رئیس جمهور ظالم را تغییر دهند بهتر از آن است که در مقابل رئیس جمهور ظالمی سر خم کنند.
• کودتای ارتش علیه منتخب مردم غیر قابل قبول است
"سعید شهابی" مقاله نویس روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی چاپ لندن، عزل مرسی را کودتا علیه مشروعیت قانونی خواند و با غیر قابل قبول دانستن کودتای ارتش علیه رئیس جمهوری که توسط مردم انتخاب شده است؛ افزود: آنچه اخیراً در مصر رخ داد، یک کودتای تمام عیار بود که توسط عناصر ضد انقلاب 25 ژانویه صورت پذیرفت.
وی با ابراز نگرانی از احتمال بروز درگیری و خشونت بین موافقان و مخالفان محمد مرسی، تاکید کرد: به اعتقاد بنده آشوب‌ها تا حدودی در مصر ادامه پیدا کنند. بنده معتقدم با توجه به تحولات اخیر مصر، انقلاب 25 ژانویه به آخر خط رسیده است و باید آن را تمام شده تلقی کرد.
این تحلیل‌گر مسائل خاورمیانه با بیان اینکه مصر وارد بحران بزرگی شده است؛ نسبت به اینکه نظامیان مصر اجازه نخواهند داد دموکراسی حقیقی در این کشور شکل بگیرد هشدار داد و افزود: عناصر ضد انقلاب از جمله عربستان سعودی و متحدانش که همواره مخالف پیروزی انقلاب‌های مردمی در کشورهای عربی بوده‌اند؛ اجازه شکل گیری روند دموکراتیک در آن کشورها را نخواهند.
• معیارهای کودتای نظامی در تحولات اخیر مصر صادق نیست
"امین حطیط" سرتیپ بازنشسته ستاد مشترک ارتش لبنان، با رد کودتا بودن بودن عزل محمد مرسی از سوی نیروهای مسلح مصر، گفت: بر اساس اصول و مفاهیم علوم سیاسی، کودتای نظامی زمانی صورت می‌گیرد که گروهی از نظامیان با کنار گذاشتن دولت غیر نظامی، حکومت نظامی در کشور اعلام کرده و خود نظامیان با تکیه بر ارتش، قدرت را به دست بگیرند که این موضوع در خصوص تحولات اخیر مصر صادق نیست و لذا نمی‌توان آنرا کودتای نظامی برشمرد.
این کارشناس مسائل راهبردی با اشاره به تظاهرات گسترده مخالفان محمد مرسی، تاکید کرد که چنانچه ملت را منشاء اصلی قدرت بدانیم؛ بنابراین باید قبول کنیم که تجمع تقریباً 33 ملیون مخالف مرسی، مشروعیت قانونی ریاست جمهوری وی را سلب می‌کند این امر بر اساس منطق دموکراسی است.
حطیط دخالت ارتش را در راستای جلوگیری از ریختن خون ملت مصر برشمرد و یاد آور شد که در حالی که تظاهرات گسترده‌ای در مخالفت با دولت اخوان المسلمین برگزار می‌شد؛ با ماندن دولت مرسی در رأس امور خطر بروز درگیری‌های خونین و تهدید امنیت ملی وجود داشت و لذا ارتش در راستای جلوگیری از بروز این درگیری‌ها و دستگیری از مردم دخالت کرد.
• کنار گذاشتن مرسی، کودتا با تکیه بر قدرت مردم
"طالب الرماحی" نویسنده و تحلیل‌گر عراقی مسائل سیاسی، کنار گذاشتن محمد مرسی از ریاست جمهوری مصر را غیر قانونی و خارج از چهار چوب قانون اساسی دانست و با بیان اینکه اهداف و منافع بر سیاست حکمرانی می‌کنند، افزود: قدرت و اراده مردم در بسیاری از کشورها مافوق قوانین است و در نتیجه از آنجایی که جماعت اخوان المسلمین در مصر به قانون عمل نکردند؛ بنابراین مردم نیز رأی خود را پس گرفته و خواستار کنار گذاشتن مرسی شدند.
این تحلیل‌گر مسائل سیاسی، کنار گذاشتن مرسی را "کودتا علیه قانون" دانست که "در راستای جلوگیری از ریختن خون مردم مصر" صورت گرفته باشد، و افزود: شکست اخوان المسلمین به معنی شکست اسلامگرایی نیست؛ بلکه تندرویی‌ها در عملکرد این جریان سیاسی باعث تحولات اخیر مصر شده است که از آن جمله می‌توان به تصمیم مرسی در قطع روابط قاهره با دمشق و اتهام شیعیان به دخالت در تحولات سوریه اشاره کرد.
وی در پایان با بیان اینکه چنانچه ارتش مصر و "عبدالفتاح السیسی" وزیر دفاع این کشور در تحولات اخیر واقعاً بی طرفانه عمل می‌کردند؛ معتقدم که سرزمین فرعونیان وارد گرداب خطرناکی می‌شد و احتمال درگیری‌های خونین بین موافقان و مخالفان محمد مرسی به هیچ روی دور از ذهن نبوده است؛ بنابراین با قرار گرفتن در کنار ملت، سعی کرد آتش فتنه‌ای که می‌رفت تر و خشک مصر را با هم طعمه حریق کند، را خاموش کند.
