کارشناس مسائل خاورمیانه با تاکید بر اینکه شکست جماعت اخوان المسلمین در مصر نتیجه انحصارطلبی و ناکارآمدی آنهاست، از احتمال تکرار سناریوی مصر این بار در تونس خبر داد.

"حسین رویوران" کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با خبرنگار بین‌الملل فارس در پاسخ به این سوال که آیا احتمال دارد این جریان و جنبش تمرد در مصر در سایر کشورهای عربی شاهد بیداری اسلامی نیز شکل بگیرد تصریح کرد: این سناریو در تونس قابل تکرار است؛ چرا که در آنجا نیز اسلام‌گراها از یک نوع ناکارآمدی و انحصارگرایی برخوردارند اما این ویژگی‌ها به اندازه‌ای نیست که بر مصر حاکم بود.

وی انحصارگرایی موجود در تونس را ضعیف‌تر از مصر خواند و اظهار داشت: تونس از انحصارگرایی ضعیف‌تری برخوردار است چرا که در تونس ائتلاف سه‌گانه‌ای متشکل از کنگره، رئیس جمهوری و تجمع برای دموکراسی موجود است با این تفاوت که ناکارآمدی در این کشور وجود دارد.

کارشناس مسائل خاورمیانه در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر اینکه آیا آنچه که در مصر رخ داد کودتای نظامی به شمار می‌رود یا خیر تصریح کرد: بسیار سخت است که بگوییم وقایع رخ داده در کشور مصر یک کودتای نظامی صرف است. رویدادها و تحولات روزهای اخیر کشور مصر ممکن است از لحاظ شیوه‌ها کودتا به حساب بیاید اما از لحاظ ماهیت یک ضد کودتا به شمار می‌رود.

رویوران با بیان اینکه محمد مرسی بر اساس یک ائتلاف بالا آمد ولی به دلیل انحصارگرایی همه متحدان خود را کنار گذاشت و نیروهای انقلاب را از صحنه خارج کرد اظهار داشت: حضور ارتش مصر در صحنه تحولات مصر را می‌توان به اقدامی برای جلوگیری از مصادره انقلاب تعبیر کرد؛ به عبارت دیگر ارتش مصر وارد صحنه تحولات این کشور شده است تا اهداف انقلاب مصر را که همانا دموکراسی، مبارزه با انحصارگرایی و حل مشکلات اجتماعی است محقق سازد.

وی در ادامه به شرح تاثیر تحولات مصر بر تحولات کشورهای منطقه از جمله سوریه و ترکیه پرداخت و گفت: این مساله جماعت اخوان المسلمین منطقه را دچار ضعف و سرخوردگی خواهد کرد؛ زیرا زمانی که اخوان مادر و مهمترین محور تشکل اخوانی نتوانست حکومت‌داری کند قطعا در بقیه یک نوع احساس خودباختگی شکل خواهد گرفت و در مقابل این گروه، مخالفین اخوان که در مصر به قدرت رسیده‌اند احساس قدرت خواهند کرد و چنین مساله‌ای در منطقه نیز روی خواهد داد.

کارشناس مسائل خاورمیانه با بیان اینکه جماعت اخوان المسلمین مصر در عرصه حکومت‌داری یک یا دو ناکارآمدی را از خود نشان دادند و این مساله مقدمات حذف آنها از قدرت مصر را فراهم ساخت تاکید کرد: در نهایت احساس ضعف اخوان و احساس قدرت مخالفان معادله جدیدی را در سطح منطقه به وجود خواهد آورد که این معادله قطعا به نفع جماعت اخوان المسلمین نخواهد بود.

رویوران با تاکید بر اینکه این معادله در مورد اکثر کشورهای عربی به همین منوال خواهد بود تصریح کرد: در این میان ترکیه از وضعیت متفاوتی برخوردار است؛ چرا که اخوان ترکیه یا همان حزب اعتدال توسعه در مقایسه با اخوان مصر از یک نوع کارآمدی برخوردار است اما در انحصارگرایی با اخوان مصر شباهت دارد.

وی اعتراضات به وقوع پیوسته در ترکیه را عمدتا ناشی از انحصارگرایی دانست و اظهار داشت: این اعتراضات هر چند که بر ضد کارآمدی نیست اما تا حدودی می‌تواند اخوان را در ترکیه تضعیف کند.

کارشناس مسائل خاورمیانه در ادامه به پیامدهای تحولات مصر بر محاسبات آمریکا و رژیم صهیونیستی پرداخت و توضیح داد: وقوع بیداری اسلامی در منطقه به خودی خود آمریکا را غافلگیر کرده است از این رو این کشور استکباری تمام تلاش خود را به کار گرفت تا با آغاز گفت‌وگو با اخوانی‌ها بتواند شرایط را به شکل دلخواه مدیریت کند؛ اخوانی‌ها نیز در مقابل ضمانت‌های لازم در ارتباط با معاهده کمپ دیوید و برقراری رابطه با غرب را در اختیار آنها قرار داده‌اند. اخوانی‌ها هر چند که سعی می‌کردند تعامل مثبتی با غرب داشته باشند اما در نهایت ثابت کردند که قادر نخواهند بود به عنوان یک متحد کارآمد در راستای اهداف کشورهای استکباری گام بردارند.

رویوران با تاکید بر اینکه غرب در منطقه به دنبال یک متحد قدرتمند، کارآمد و دارای مدیریت میدانی است تصریح کرد: با وضعیتی که اخوانی‌ها دچارش شدند فرصت شرط‌‌‌بندی غرب روی جماعت اخوان المسلمین به عنوان یک متحد برای غربی‌ها را از دست داده‌اند و این مساله قطعا نگاه غرب را به سمت سایر نیروها معطوف خواهد کرد.

وی در ادامه به تاثیر کنار رفتن مرسی و اخوانی‌ها روی ائتلاف‌های منطقه‌ای اشاره کرد و گفت: به عنوان مثال ائتلافی مانند مخالفین سوریه به شدت پراکنده است و در این میان اخوان سوریه که بخشی از این معارضه است و در جریان سال گذشته از حمایت بسیار بالای قطر برخوردار بود به واسطه تحولات مصر و تغییر سیاست‌های آمریکا در قبال قطر در نشست اخیر استانبول نتوانست اکثریت آرا را به دست بیاورد و ریاست معارضان به ائتلاف وابسته به عربستان سعودی رسید.

کارشناس مسائل خاورمیانه از احمد عاصی الجربا رئیس جدید ائتلاف مخالفان سوری به عنوان یک فرد سنتی و رئیس عشیره یاد کرد و اظهار داشت: انتخاب الجربا نشان می‌دهد که جریان عربستان سعودی برنده این معادله بوده است؛ چرا که عربستان سعودی معمولا با روسای عشایر و افراد سنتی کار می‌کند و این موضوع حکایت از آن دارد که تحولات مصر در مساله سوریه به زیان جماعتی تمام شده است که قطر طی دو سال گذشته به خاطر این جماعت هزینه‌های بسیاری را متحمل شده است.

رویوران همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توانیم نتیجه بگیریم که با کنار رفتن اخوانی‌ها، سوریه روزبه‌روز قوی‌تر و معارضان ضعیف‌تر می‌شوند، تصریح کرد: اجلاس مخالفان سوریه که قرار بود به مدت دو روز برگزار شود چهار روز به طول انجامید و شرکت‌کنندگان باز هم به نتیجه مطلوبی نرسیدند؛ این مساله از پراکندگی شدید مخالفان حکایت دارد و این پراکندگی عمدتا به دلیل ناتوانی و ناکارآمدی مخالفان در براندازی نظام سوریه است.