به باور کارشناسان تحولات جاری در مصر تنها این کشور را در برنخواهد گرفت، بلکه این تحولات بر دیگر کشورهای منطقه و قضایای جاری در آن از جمله بحران سوریه و نوار غزه تاثیر مستقیم خواهد گذاشت.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در بیروت، چهل و هشت ساعتی که «عبد الفتاح السیسی»، وزیر دفاع مصر به «محمد مرسی» و جماعت اخوان المسلمین این کشور فرصت داد تا به مطالبات و خواستههای مردم این کشور پاسخ دهند، به این جهت بود که مرسی و اخوانیها را از وخامت اوضاع جاری در مصر آگاه و به آنها تاکید کند که عدم حل کردن مشکلات خود با جریانها و گروههای معارض موجب برچیده شدن بساط حکومت آنها در مصر میشود، حکومتی که اخوانیها پس از هشت دهه فعالیت و انتظار به دست یافته بودند.
حمایت آشکار عربستان و امارات از برکناری مُرسی و تبانی با آمریکا
گروهها و جریانهای معارض، حکومت محمد مرسی را حکومتی شکست خورده و استبدادی که دیگر گروهها و جریانها را به حاشیه رانده و تلاش داشت، به کشور خیانت کند و امنیت ملی مصر را به خطر بیاندازد، توصیف می کنند.
این اتهامات بزرگ توجیهی برای دخالت ارتش و نظامیان در امور این کشور و برکناری «محمد مرسی» از سمت ریاست جمهوری مصر، از سوی عبد الفتاح السیسی، وزیر دفاع این کشور بیان شد و اگرچه گفته شد و دیدیم که براندازی حکومت محمد مرسی در مصر با تظاهرات میلیونی معارضان صورت گرفت، اما هیچگاه نمیتوان حمایت آشکار عربستان سعودی و امارات متحده و تبانی آمریکا را نادیده گرفت.
موضع گیری نیروهای مسلح مصر که در ارتش، گارد ریاست جمهوری، نیروی پلیس و نیروهای امنیتی نمود پیدا میکند، در برخورد و تعامل با تظاهرات کنندگان این کشور، از زمان سرپیچی فرمانده نیروهای مسلح این کشور از دستور محمد مرسی جهت بازداشت شماری از اصحاب رسانه و سیاستمداران معارض مرسی، از ابتدای تحرکات گروهها و جریانهای معارض مصری برای ساقط کردن حکومت مرسی در 30 ژوئن به طور کامل مشخص و عیان بود که از نظر ایشان حکومتی خطرناک برای آینده مصر و نقش رهبری آن در میان کشورهای عربی و منطقه بود.
اشتباه مُرسی
دعوت محمد مرسی به گفتوگو و مذاکره با جریانها و گروههای معارض در حالیکه میلیونها مصری به خیابانها ریخته بودند و آن هم در فاصله زمانی یک ربع پیش از اتمام فرصت داد شده از سوی وزیر دفاع، اقدامی ضعیف، ناکارآمد، ناکافی و غیر قابل قبول بود و پس از آن بود که تصمیم برکناری محمد مرسی از سمت ریاست جمهوری صادر و نیروهای نظامی، جنبشها و نیروها و جریانهای معارض شروع به برنامه ریزی برای مرحله انتقالی با انتصاب رئیس جمهوری موقت برای این کشور و تشکیل حکومت انتقالی کردند که تمام گروهها و جریانهای سیاسی در آن مشارکت داشته باشد و به مطالبات و خواستههای مردم پاسخ گوید.
محمد مرسی در عمل از ریاست جمهوری مصر برکنار و برنامه ریزیها برای مرحله انتقالی و تعیین دقیق مرحله بعدی با دعوت از تظاهرات کنندگان برای خالی نکردن میدان از بیم تکرار اشتباهاتی همراه شد که به انقلاب 25 ژانویه ضربه وارد کرد و باعث از دست رفتن فرصتها برای بیداری اسلامی شد.
ارتش مصر بستن سفارت سوریه در مصر را عبور از خط قرمز میدانست
اما بازتاب برکناری محمد مرسی تنها به مصر محدود نمیشود، بلکه تاثیری آشکار بر تمام کشورهای عربی به خصوص سوریه دارد. پس از اینکه محمد مرسی قطع روابط دیپلماتیک مصر با سوریه و بستن سفارت این کشور در قاهره را به منظور جلب رضایت جریان سلفی این کشور و رژیمهای عربی حوزه خلیج فارس و تحت فشار «یوسف القرضاوی» را اعلام کرد و همچنین از کمک مصر به گروههای مسلح در سوریه خبر داد، ارتش مصر این تصمیم را عبور مرسی از خط قرمز و تهدیدی برای امنیت ملی مصر به شمار آورد.
ناکامی کاندیدای اخوان برای ریاست ائتلاف ملی معارضان سوریه بعد از سقوط مُرسی
معارضان سوری خارجنشین، به خصوص جماعت اخوانالمسلمین سوریه به خوبی تاثیر تغییر و تحولات جاری در مصر را بر اوضاع سیاسی، نظامی و روانی معارضان سوری احساسمی کنند. اولین بازتاب این تغییر و تحولات شکست و ناکامی کاندیدای اخوان المسلمین سوریه و قطر برای انتخاب رئیس جدید ائتلاف ملی معارضان سوری و پیروزی «احمد عاصی الجربا»، شیخ طایفه شمر و کاندیدای مورد حمایت عربستان سعودی و انتخاب وی به عنوان رئیس جدید این ائتلاف در رقابت با «مصطفی الصباغ» کاندیدای مورد حمایت قطر و جماعت اخوان المسلمین سوریه بود.
منابع آگاه و نزدیک به ائتلاف معارضان سوری بر این باورند که میان نتایج انتخابات جاری در ائتلاف و تغییرات و تحولات حاصل در مصر که شکستی برای جماعت اخوان المسلمین مصر محسوب میشود، ارتباط مستقیم وجود دارد، به طوریکه جریانهای سکولار معارض سوری به خصوص پس از توسعه و گسترش ائتلاف با افزودن 22 عضو به اعضای خود در ائتلاف در مقابل 14 عضو از جنبشهای انقلابی و 15 عضو از ارتش آزاد سوریه به ائتلاف، موقعیت و جایگاه سیاسی خود در ائتلاف معارضان سوری را بهبود بخشیدند.
وزیر دفاع سابق لبنان: اشتباه بزرگ مرسی موضعگیری علیه سوریه بود
«کریم بقرادونی»، وزیر سابق لبنانی و رئیس حزب «کتائب لبنان» در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در بیروت تاکید کرد، از جمله بزرگترین اشتباههایی که محمد مرسی، رئیس جمهور برکنار شده مصر مرتکب آن شد، موضعگیری علیه نظام سوریه بود، موضوعی که باعث شد ارتش مصر، اخوانالمسلمین را به عنوان تهدیدی برای امنیت ملی این کشور تلقی کند.
در پاسخ به این سوال که کنار زدن مُرسی چگونه بر درگیریهای جاری در سوریه تاثیر گذار خواهد بود، بقرادونی به فارس گفت: برکناری محمد مرسی از حکومت به ضعیف شدن اخوان المسلمین در سوریه منجر خواهد شد که این امر به نفع نظام حاکم در سوریه و همچون برگ برندهای در دست «بشار اسد»، رئیس جمهوری سوریه خواهد بود.
فایز شکر: پایان حکومت مرسی پایان دادن به طرح سلفیها علیه سوریه بود
«فایز شکر»، دبیرکل منطقهای حزب بعث عربی سوسیالیسم در لبنان در مصاحبه با خبرگزاری فارس تاکید کرد: آنچه در مصر روی داد، تاثیری مثبت بر بحران سوریه خواهد گذاشت، چرا که پایان دادن به طرح اخوان المسلمین در مصر به معنای پایان دادن به طرح سلفیهای جهادی است که علیه نظام سوریه در این کشور مبارزه میکنند، این امر با پیروزهای میدانی ارتش سوریه و پیروزی طرحهای دولت این کشور دو چندان شده است.
شکر در ادامه افزود: سرنگونی حکومت مرسی، برگ برندهای در دست مردم سوریه و در عین حال رئیس جمهوری این کشور است.
حماس بعد از مُرسی مجبور است به میدان مقاومت برگردد
فایز شکر در این خصوص بر این باور است، به دنبال تغییر و تحولات جاری در مصر باید در انتظار بازگشت جنبش حماس به محور مقاومت باشیم. در واقع جنبش حماس مجبور است به عرصه و میدان مقاومت بازگردد که عزت و سرافرازی فلسطینیان را در بردارد و بار دیگر ضربههای متوالی و سنگینی به دشمن صهیونیستی وارد کند، مگر اینکه حماس بخواهد منافع این جنبش را با منافع جریانهای سلفی تندرو گره بزند.
اما درباره اینکه آیا رئیس جمهوری و مردم سوریه بار دیگر جنبش حماس را خواهند پذیرفت یا خیر، شکر پاسخ میدهد: به نظر من، بشار اسد مشکلی در این امر نداشته باشد، چون او با هیچ طرفی که سلاح خود را به سوی دشمن صهیونیست نشانه بگیرد، مشکلی ندارد.
اما از نظر بقرادونی، جنبش حماس در دوره اخیر از خط مشی ملی خود خارج شده است، وی میافزاید: انتظار داشتم که جنبش حماس از موضع «محمود عباس»، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی در بحران سوریه تبعیت کند که درگیر نشدن در این بحران و ادامه اتخاذ موضع بیطرف نمود پیدا میکند. اما با کمال تاسف حماس موضعی خصمانه علیه نظام سوریه اتخاذ کرد و با دشمنان مردم و کشور سوریه در خارج به خصوص قطر همپیمان شد، از این رو بازگشت حماس به سوریه نه از سوی نظام و نه از سوی مردم سوریه پذیرفتنی نیست.
نوار غزه بعد از مرسی بازهم قربانی میشود
در این جای تردید نیست که نوار غزه، اولین قربانی تغییر و تحولات سیاسی جاری در مصر است، چرا که تحریمها علیه آن بیشتر و فشارها بر گذرگاه رفح افرایش بیشتری یافته و شمار فلسطینیانی که محور عبور از این گذرگاه برای ورود به خاک مصر را میگیرند، کمتر شده است و حکومت مصر این گذرگاه را برای مدتی به روی فلسطینیان نوار غزه بست.
حکومت مصر همچنین تونلهای میان مصر و نوار غزه را نیز به طور کامل بست که اولین بازتاب این اقدام کاهش شدید سوخت و توقف واردات مصالح ساختمانی به ویژه آهن و سیمان به نوار غزه است که نیروهای اشغالگر اسرائیلی از ورود آن به نوار در چارچوب تحریمهای اعمال شده، ممانعت میکنند.