معاون سابق وزارت خارجه آمریکا با بیان اینکه دولت «باراک اوباما» در مصر با مأموریتهای دشواری روبروست، معتقد است که آمریکا دیگر توان سابق را در منطقه ندارد، اما هنوز هم میتواند در شکلگیری آینده مصر نقش ایفا کند.
به گزارش خبرگزاری فارس، «نیکلاس برنز» معاون سابق وزارت خارجه آمریکا در یادداشتی که در پایگاه اطلاعرسانی ائتلاف ناتو منتشر شده، بحران مصر را چالشی بزرگ در برابر دولت «باراک اوباما» توصیف کرده و نوشته است اوباما چارهای جز ایفای نقش در تحولات مصر ندارد.
برنز در این یادداشت خاطرنشان کرده است که بیتوجهی اوباما و سیاستمداران آمریکایی به تحولات مصر میتواند تبعات بدی برای آمریکا داشته باشد.
وی میافزاید: در حقیقت دولت در مواجهه با قضیه مصر با مأموریت دیپلماتیک غیرممکنی روبروست. آمریکا باید بتواند بین حمایت از روند دموکراتیک در مصر از یک سو و از سوی دیگر حفظ منافع از طریق داشتن رابطهای نزدیک با نظامیان، تعادل برقرار کند. همین امر نشاندهنده اوج دشواری است دولت با آن روبرو است.
این مقام سابق دستگاه سیاست خارجی آمریکا رابطه با دولت «محمد مرسی» را اقدامی صحیح دانسته و مینویسد: آمریکا مجبور بود با اولین دولتی که به صورت دموکراتیک روی کار آمده، رابطهای سازنده داشته باشد. اولین مزیت این کار زمانی مشخص شد که مذاکرات موفق «هیلاری کلینتون» وزیر خارجه سابق با مرسی به پایان راکتپرانی حماس علیه اسرائیل منجر شود. علاوه بر این، کار کردن با مرسی به جنبشهای اسلامگرا و همه کشورهای عربی نشان داد که آمریکا برای همکاری با طیف گستردهای از احزاب دینی و سیاسیای که از طریق رأیگیری روی کار آمده و ماهیتی صلحآمیز دارند، آمادگی دارد.
وی سپس توضیح میدهد که حالا اقدام ارتش در برکناری «محمد مرسی» و به دست گرفتن قدرت، آمریکا را با دو دشواری بزرگ روبرو کرده است: اولین مورد این است که آمریکا باید با کمک سالانه 1.3 میلیارد دلاری که بیش از سه دهه است که به مصر پرداخت میکند، چه کند. سیاستمداران آمریکایی از هر دو حزب، توقف این کمکها را خواستار شدهاند. اما ما نمیتوانیم در این وضعیت دست به چنین اقدامی بزنیم. هیچ کاری تا این حد برای منافع ما در مصر و منطقه آسیبزا نیست. این اقدام تا حد بسیار زیادی از اثرگذاری ما بر ارتش مصر میکاهد... تعلیق کمکها نظیر قطع روابط دیپلماتیک با یک دولت، تنها اقدامی سمبلیک و احساسی است که نهایتا تنها توان ما برای هدایت آن دولت به جهتی که میخواهیم را کاهش میدهد و به ندرت نتیجه دلخواه ما را موجب میشود.
تلاش برای تداوم معاهده صلح اسرائیل و مصر موسوم به «کمپ دیوید»، ادامه همکاری ارتش مصر برای مبارزه با گروههای جهادی در منطقه و جلوگیری از افزایش نفوذ و قدرت ایران در منطقه، دلایل سهگانهای هستند که برنز بر مبنای آنها ادامه کمکهای مالی به مصر را ضروری ارزیابی میکند. وی میافزاید: اگر ما کمک مالی را قطع کنیم، تمام این منافع دست اول و مهم آمریکا در معرض خطر قرار میگیرد و قدرت اثرگذاری ما را بر تصمیمات سران نظامی که نقشی مرکزی را در تعیین مسیر آینده مصر ایفا میکنند، کاهش میدهد.
برنز ادامه میدهد: دومین دشواری که آمریکا با آن روبروست این است که چطور همزمان ارتباط خود را با همه طرفهای سیاسی مصر از جمله نظامیان، لیبرالها و همچنین اسلامگرایانی نظیر اخوانالمسلمین، حفظ کند. واضح است که منفعت ما این است که آنها را به سمت توافق و جلوگیری از برخود سوق دهیم. ما باید آنها را به سمت اصلاحات دموکراتیک و افزایش آزادیهای شهروندی، حرکت دهیم.
وی به اوباما توصیه میکند که به ارتش برای آزادی مرسی، باز کردن عرصه سیاسی جهت حضور همه احزاب و انتقال سریع قدرت به یک دولت منتخب و غیرنظامی فشار بیاورد.
برنز میگوید اوباما برای رسیدن به این اهداف راهی طولانی و دشوار در پیش دارد، اما در عین حال این تنها گزینه پیش روی آمریکا است. وی که اقدام ارتش مصر در برکناری مرسی را یک «کودتا» توصیف میکند، میگوید: هرچند که این کودتا از سوی مخالفان مرسی که دولت وی را به تندروی و بیکفایتی متهم میکنند، مورد دفاع قرار گرفت، اما از یک جهت اقدامی بسیار منفی بود. این کار نتوانست هیچ کمکی به حل تفرقه مذهبی و سیاسی شدید در مصر داشته باشد. مصریها باید راهکاری دیپلماتیک بیابند که انتقال قدرت از یک حزب به حزبی دیگر بدون نیاز به دخالت نظامیان را ممکن کند.
برنز با این ادعا که آمریکا بهترین کشوری است که میتواند مصر را به سمت آیندهای دموکراتیک رهنمون شود، مینویسد: دولت آمریکا میتواند در ماههای پیشرو به ثبات اقتصادی مصر هم کمک کند. عربستان سعودی، امارات و کویت با کمک 12 میلیارد دلاری خود به دولت جدید مصر گام بزرگی را در این جهت برداشتند... واشنگتن با همکاری نزدیک با این سه کشور و همچنین تشویق کشورهای اروپایی و آسیایی به افزایش مراودات بازرگانی و امضای یک موافقتنامه بلندمدت با صندوق بینالمللی پول، از مصر حمایت کند.
وی که میگوید در مصر باید تنها از راهکارهای دیپلماتیک استفاده کرد، در پایان مینویسد: نقش آمریکا در خاورمیانه نسبت به دو سال و نیم قبل که انقلابهای عربی آغاز شد، تغییر کرده است. ما دیگر آن نیروی غالبی که بودیم، نیستیم. اما هنوز هم میتوانیم نقشی حساس و ارزشمند برای کمک به کسانی که آیندهای صلحآمیزتر، دموکراتیکتر و بهتر را برای مصر خواستارند، ایفا کنیم.