مذاکرات کاترین اشتون با جناح های مختلف در مصر که به شدت با هم درگیر اختلافات هستند، احتمالا روند آشتی ملی را در این کشور تسریع خواهد کرد.
صلاح سالم استاد علوم سیاسی در دانشگاه قاهره ضمن پیچیده توصیف کردن روند میانجیگری خارجی میان نیروهای ملی در مصر در این خصوص به این خبرگزاری گفت : «در شرایط کنونی فضا برای موفقیت میانجیگری غرب در مصر بسیار دلگرم کننده و امید بخش به نظر می رسد . »
وی خاطر نشان کرد اینکه یک میانجی خارجی در روند آشتی میان قدرتهای سیاسی در مصر پا درمیانی می کند ، موردی بیسابقه است که قبلا نمونه آن مشاهده نشده بود .
این استاد علوم سیاسی اعلام کرد: « در شرایط کنونی غرب خیلی بیشتر از قطب های سیاسی داخلی برای فرایند میانجیگری در مصر صلاحیت و مقبولیت دارد و از آنجا که همواره توسط نیروهای سیاسی در این کشور در جریان اطلاعات پشت پرده و اسرار ناگفته اوضاع داخلی مصر قرار می گرفت ، خیلی بیشتر از آنچه تصور می شود از موضوعات محرمانه و طبقه بندی شده داخلی در این کشور اطلاع و آگاهی دارد . »
وی افزود : « غرب هرگز نفوذ و اعتبار خود را در مصر از دست نداده است و مصر نیز هرگز از چتر حمایتی غرب به ویژه آمریکا خارج نشده است . بنابراین بخت موفقیت میانجیگری غربی ها یا آمریکایی ها در این زمینه از اعراب یا هر یک از طرفهای داخلی خیلی بیشتر و بزرگتر است . »
کاترین اشتون پیش از پایان سفر به قاهره در روز گذشته بسته پیشنهادی ابتکاری اروپا را برای پایان دادن به خشونتها و حل اختلافات و پایان دادن به بحران سیاسی کنونی تسلیم مقامات مصری کرد .
اشتون در طول اقامت در قاهره با برخی از مقامات بلندپایه این کشور از جمله عدلی منصور رئیس جمهور موقت ، محمد البرادعی معاون رئیس جمهور و ژنرال عبدالفتاح السیسی وزیر دفاع دیدار و گفتگو کرد . وی همچنین با محمد مرسی رئیس جمهور برکنار شده و نمایندگان ائتلاف طرفدار مرسی مذاکراتی داشت .
وی در این دیدارها از همه طرفها خواست تا به منظور برقراری یک دموکراسی پایدار و عمیق در مصر، خیلی خوب و با دقت درباره راهی که همه جناحهای حاضر در فرایند سیاسی را در بر بگیرد ، بیندیشند .
نوها باکر استاد علوم سیاسی در دانشگاه آمریکایی قاهره به این خبرگزاری گفت : « دومین سفر اشتون در کمتر از دو هفته ، اهمیت فرونشاندن بحران سیاسی پیچیده در پر جمعیت ترین کشور عربی جهان را نشان می دهد . »
وی تصریح کرد سفر اشتون بر اشتیاق وافر غرب برای عبور از دوران انتقالی و علاقمندی آن به موفقیت دوران انتقال دموکراتیک در مصر دلالت دارد .
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیروز با شرکت در کنفرانسی خبری در قاهره ضمن ابراز خوشبینی درباره پایان بحران کنونی تاکید کرد : «ملت مصر باید به سمت جلو حرکت کند و همه اقدامات خشونت آمیز در این کشور باید پایان یابد . »
وی با اشاره به روند آشتی ملی از همه جناح های سیاسی خواست برای یافتن راهی به سمت آینده از طریق توافق متحد شوند .
به رغم مخالفت اسلامگرایان با ورود به فرایند آشتی ملی به علت مخالفت با اقدام ارتش در سرنگونی رئیس جمهور مشروع و قانونی و نقشه راه ارتش ، هیئتی از نیروهای اسلامگرا به سرپرستی اخوان المسلمین و حزب نور موافقت کرد با اشتون مذاکره کند .
باکر به این خبرگزاری گفت : «آنها به منظور تضمین برون رفت از بحران در شرایط ایمن با اشتون مذاکره کردند و با این مشارکت بالقوه موافقت خود را با موفقیت تلویحی گفتمان ملی نشان دادند .
این تحلیلگر خاطر نشان کرد : « نشستن با همه نیروهای سیاسی و تلاش برای یافتن فرمولی برای توافق وظیفه ای بسیار دشوار است که اشتون موفق شد از پس آن برآید . »
وی افزود : « کسب این موفقیت در مرحله کنونی کافی خواهد بود و سفر اشتون تنها برخی ازگروههای مخالف را متقاعد کرد که در کنار هم بنشینند و با هم مذاکره کنند که این امر به زودی اتفاق خواه افتاد. »
باکر تاکید کرد اخوان المسلمین به این نکته پی برده است که مرسی باز نخواهد گشت و آنها به منظور تجدید حضور در حیات سیاسی مصر ، به جای اعتراض باید حامیان و طرفداران خود را در انتخابات پارلمانی بسیج کنند و در صددپیشبرد روند آشتی ملی در کشور برآیند .
در دیدگاهی متناقض با نظر باکر ، نبیل زکی کارشناس امور سیاسی در مصر هیچ جایی برای ابتکارات اشتون در مصر نمی بیند .
زکی می گوید غرب فرق میان قیام مردمی و کودتای نظامی را درک نمی کند و از درک واقعیات مصر عاجز است و برای خواسته ها و اراده ملت مصر احترامی قائل نیست .
وی می افزاید غرب و به ویژه آمریکا دیگر قدرت جادویی خود را در مصر از دست داده است و کمک های آنها ارزشی ندارد چرا که مصریها هم اکنون سکان هدایت کشور را خودشان به دست گرفته اند و بر سرنوشت خود حاکم هستند.
حزب توسعه و عمران ، شاخه سیاسی گروه تندروی جماعت اسلامی مصر دیروز در بیانیه ای اعلام کرد اشتون به ازای پاکسازی میادین و خیابانها از معترضان اسلامگرا و توقف همه تظاهرات اعتراض آمیز ، خروج امن مرسی و آزادی همه بازداشت شدگان اسلامگرا را پیشنهاد کرده است.
در این بیانیه در عین حال خاطر نشان شده است مرسی برای پاسداری و صیانت از مشروعیت و دموکراسی خیلی بیشتر از خروج امن خود از کشور اهمیت قائل است .
این بیانیه می افزاید ابتکارات اشتون چیز تازه ای در بر نداشت چرا که قبلا هم ارتش و رئیس جمهور موقت از همه نیروها دعوت کرده بودند پشت یک میز بنشینند و بر سر نقشه راه به توافق برسند .