تحلیلگران مصری روز یکشنبه اعلام کردند روابط بین مصر و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس پس از تنشی که در دوره حکومت محمد مرسی رئیس جمهور برکنار شده مصر شاهد بود رو به بهبود می رود.
این تحلیلگران افزودند «گشایشی» در روابط بین قاهره و کشورهای عربی خلیج فارس از طریق سفرهای مسئولانی از این کشورها به مصر ، کمکهای اقتصادی و مواضعی در حمایت از مصر دیده می شود.
شماری از وزیران کشورهای خلیج فارس از جمله شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان وزیر امور خارجه امارات عربی متحده ، محمد قرقاش وزیر مشاور امارات در امور خارجه و خالد بن محمد العطیه وزیر امور خارجه قطر به مصر سفر کرده اند و عصام عواد سفیر مصر در بحرین نیز روز شنبه نامه ای از طرف عدلی منصور رئیس جمهور موقت مصر به حمد بن عیسی آل خلیفه پادشاه بحرین تسلیم کرد.
بدر عبدالعاطی سخنگوی وزارت امور خارجه مصر گفت :« منصور در این نامه بر تمایل مصر در ارتقای روابط دوجانبه و احترام کامل به انتخابهای مردم مصر تاکید کرد.»
همزمان احمد المسلمانی مشاور رسانه ای رئیس جمهور مصر به عربستان سعودی سفر کرده است.
وی بر همکاری قاهره و ریاض در زمینه امنیت ملی عربی تاکید کرد.
محمد البرادعی معاون رئیس جمهور در امور روابط خارجی نیز گفت کشورهای خلیج فارس به علت وخامت در روابط بین دو طرف در دوره گذشته ، در کانون توجه وی قرار دارد.
محمود شکری دبیرکل شورای روابط خارجی مصر نیز گفت :« روابط مصر با کشورهای خلیج فارس در دوره پس از مرسی به طور کلی متفاوت خواهد بود و من تصور می کنم مرحله جدیدی آغاز شده است.»
شکری افزود :« دو مرحله در روابط بین مصر و کشورهای خلیج فارس وجود دارد ، نخست در دوره مرسی بود که تلاش کرد از این روابط با برخی از کشورهای خلیج فارس حمایت کند در حالی که کشورهایی مانند عربستان سعودی ، امارات عربی متحده و بحرین برقراری روابط مستحکم با نظام مرسی را نپذیرفتند.»
وی درباره روابط بین نظام مرسی و بیشتر کشورهای خلیج فارس به ویژه بحرین ، امارات و عمان گفت :« این روابط خوب نبود.»
وی علت آن را به اقدام نظام مرسی در حمایت از برخی گروههای اسلام گرا در سینا نسبت داد که نگرانی برخی کشورهای خلیج فارس را به دنبال داشت.
شکری افزود :« زمانی که پس از برکناری مرسی نظام جدید بر سرکار آمد تردیدی وجود ندارد که عربستان سعودی و امارات و برخی کشورهای خلیج فارس در روابط خود با مصر تجدید نظر کرده اند.»
وی اضافه کرد :« عامل دیگر ، رابطه آمریکا با مصر در این مرحله است. آمریکا تلاش می کند روابط با نظام جدید مصر به هر نحوی شده عادی شود و توازن را به رابطه بین مصر و برخی از کشورهای خلیج فارس که روابط قوی با آمریکا دارند و تلاش می کردند روابط با مصر را محدود کند ، بازگرداند.»
وی در پاسخ به اینکه آیا روابط مصر با کشورهای خلیج فارس توازن خود را در آنچه که در زمان حکومت حسنی مبارک وجود داشت پیدا کرده است یا نه ، گفت :« نه به طور کامل ، تنها تلاشهایی برای بازگرداندن این توازن صورت گرفته است.»
شکری گفت :« کشورهای خلیج فارس نمی توانند از مصری قوی که موجب انسجام فضای راهبردی در منطقه است بی نیاز باشند.»
وی افزود :« سفر مسئولان کشورهای خلیج فارس به مصر بسیار بهتر از زمان مرسی شده است و گشایشی به چشم می خورد.»
وی اضافه کرد :« این گشایش در کمکهای اقتصادی که برخی از کشورهای خلیج فارس برای ارائه به قاهره اعلام کرده اند و همچنین مواضع اعلام شده آنها در حمایت از نظام جدید مصر نمایان است.»
عربستان سعودی ، امارات عربی متحده و کویت پس از برکناری مرسی از ارائه کمکهای اقتصادی به مصر که مجموع آن به 12 میلیارد دلار می رسد به صورت وام ، کمک و سوخت خبر دادند.
احمد بان محقق مرکز مطالعات سیاسی نیل گفت :« تردیدی وجود ندارد که مرسی و نظامش ماهیت نظام عربی به ویژه کشورهای خلیج فارس را که از انتقال باد بهار عربی به آنها نگرانند درک نکرده بودند.»
وی افزود :« تلاش مرسی برای رابطه با سازمان دهی بین المللی اخوان المسلمین بیشتر از مدیریت روابط طبیعی با این کشورها بود برای همین نگرانی شدید آنها را از نظام مرسی برانگیخته بود.»
وی اضافه کرد :« احساس کشورهای خلیج فارس این بود که اخوان المسلمین در امارات و دیگر کشورها به حرکت درآمده اند برای همین برای مرسی دلسوزی نمی کنند و از نظام جدید مصر استقبال کردند.»
امارات 94 نفر را که برخی از آنها مصری بودند به اتهام توطئه بر ضد نظام و هماهنگی با گروه اخوان المسلمین با هدف تسلط بر قدرت بازداشت کرد و 27 نفر آنها را ژانویه گذشته به دادگاه عالی فدرال ارجاع داد.
این دادگاه ژوئیه گذشته 69 نفر از آنها را به سه تا 15 سال حبس محکوم و 25 نفر دیگر را تبرئه کرد.
احمد بان افزود :« فرصت خوبی برای نظام کنونی مصر برای گسترش روابط با کشورهای خلیج فارس به وجود آمده است به ویژه اینکه این کشورها به نظام جدید که مخالف نظام اخوان المسلمین به شمار می آید متمایل هستند.»
اما وی اضافه کرد :« روابط بین مصر و کشورهای خلیج فارس به آنچه در زمان نظام مبارک بود و موضعش از زمان حمله عراق به کویت شکل گرفته بود نرسیده است. علاوه بر این نظام مبارک روابط خوبی با آمریکا داشت و واشنگتن هم پیمانان خود را در کشورهای خلیج فارس به کمک به مصر سوق می داد.»
وی افزود :« اقدام و گشایشی از طرف قاهره برای روابط با کشورهای خلیج فارس به منظور حمایت از مصر وجود دارد که در آن تمرکز بر مسائل اقتصادی از سیاسی بیشتر است.»
بان درباره آینده روابط بین دو طرف گفت :« این مسئله به حکومت انتقالی در مصر بستگی دارد که آیا این روابط راهبردی را شکل خواهد داد یا انتقالی بودن این دولت بر گرایشهای خارجی آن تاثیر خواهد گذاشت.»