روزنامه نیویورک تایمز نوشت تحولات مصر و دیگر کشورهای خاورمیانه که بیداری عربی را تجربه کرده اند نشان می دهد فعلا زمینه برقراری دموکراسی در آنها فراهم نیست.

این روزنامه در شماره امروز خود در اینترنت در مقاله ای به قلم چارلز ای کوپچان نوشت:
سرکوب خونین طرفداران اخوان المسلمین در مصر نشانه دیگری از وجه تاریک بیداری عربی است. در سرتاسر خاورمیانه بارقه های دموکراسی در میان ناآرامی های سیاسی و خشونت رو به خاموشی است.
این واقعیت ایجاب می کند آمریکا سیاست خود را با هوشیاری اصلاح کند. واشنگتن به جای اینکه پایان نظام های استبدادی را فرصتی مناسب برای گسترش دموکراسی در منطقه تلقی کند ، باید بلندپروازی های خود را مهار کند و با دولت های انتقالی همکاری کند تا حتی اگر نمی توانند حاکمیت دموکراتیک را برقرار کند ، دست کم برای برقراری مبانی حکومتی مسئولانه بکوشند.
از زمانی که ارتش مصر ماه گذشته قدرت را به دست گرفت ، دولت آمریکا با حمایت بخش اعظم نخبگان سیاست خارجی این کشور ، خواستار احیای حاکمیت دموکراتیک در مصر شده است. دولت باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا به ژنرال های مصری توصیه کرد «هرچه سریعتر و مسئولانه حکومت را به یک دولت غیرنظامی که در انتخاباتی دموکراتیک برگزیده می شود بازگردانند.» جان مک کین و لیندسی گراهام سناتورهای جمهوریخواه از آریزونا و کارولینای جنوبی به قاهره رفتند تا به دولت جدید فشار بیاورند حاکمیت دموکراتیک را احیا کند. آنها خواستار آن شدند که در غیر این صورت کمک های آمریکا به مصر قطع شود.
اما هرچند واشنگتن باید صریحا خشونت ارتش مصر در سرکوب مخالفان را محکوم کند ،اما درخواست برای بازگشت سریع حکومت مصر به دموکراسی به جایی نخواهد رسید.
مطمئنا خط مشی آمریکایی ها ارتقاء دموکراسی است و شکی هم نیست که عملکرد نظام های دموکراتیک بهتر از رفتار حکومت های استبدادی است. اما میل وافر برای سوق دادن دولت های انتقالی به سوی صندوق های رای اغلب ضررش بیش از نفع آن است و موجب روی کار آمدن رژیم های ناکارآمد و غیرلیبرال می شود. محمد مرسی رئیس جمهور مصر که اخیرا برکنار شده است ممکن است در انتخاباتی آزاد انتخاب شده باشد ، اما او بر یک کشور تقریبا از هم پاشیده حکومت می کرد و رفتار شایسته ای با رقبای سیاسی خود نداشت.
واشنگتن به جای اعمال فشار بر قاهره برای برگزاری انتخابات و تهدید کردن آن به قطع کمک ها در صورت عدم برگزاری انتخابات ،‌ باید بر رهبران کنونی مصر فشار بیاورد پایبندی خود را به استانداردهای روشن حاکمیت مسئولانه ، از جمله پایان دادن به خشونت و سرکوب سیاسی ، احیای نهادهای عرضه کننده خدمات اساسی دولت ، تسهیل بهبود اقتصادی ، مبارزه با افراطیون ستیزه جو و حفظ صلح با اسرائیل نشان دهد. در این برهه حساس و ناپایدار در بیداری سیاسی مصر ، عملکرد دولت این کشور عنصر تعیین کننده مهم تری برای مشروعیت و ماندگاری آن خواهد بود تا روی کار آمدن در انتخاباتی دموکراتیک.
به طور کلی ، واشنگتن به سه دلیل اصلی باید از شور و شوق خود برای ارتقاء دموکراسی در مصر و خاورمیانه بزرگ عقب بنشیند.
اولا ، نظام های لیبرال دموکراسی حتی وقتی قصد حاکمیت نیک در داخل و برقراری روابط حسنه با خارج دارند ، گذار سریع به دموکراسی از لحاظ تاریخی تاثیر منفی داشته است: بی نظمی و آشفتگی در داخل و بی ثباتی در فراسوی مرزهای کشورها. در کشورهایی که تجربه ای در زمینه پایبندی به محدودیت های قانونی و حسابرسی دموکراتیک ندارند ، طرف های پیروز در انتخابات معمولا به راهبردهای «برنده همه چیز را می برد» روی می آورند. آنها مخالفان را در هم می کوبند ، آنطور که خود صلاح می دانند حکومت می کنند و همسایگان خود را نگران می سازند. دولت هایی که در این گونه کشورها در انتخاباتی دموکراتیک روی کار می آیند یکی پس از دیگری -- بوسنی ، روسیه ، اوکراین ، عراق ، مصر -- به سرکوب مخالفان و اعمال حاکمیت با مشت آهنین روی آورده اند.
تغییرات تدریجی نتایج ماندگارتری در پی دارد. نظام های لیبرال دموکراسی باید از پایه ساخته شوند. عمل در چارچوب محدودیت های قانون اساسی ، اصلاح قوه قضائیه ، تشکیل احزاب سیاسی ، خصوصی سازی اقتصادی همان عناصر سازنده جوامع دموکراتیک هستند که برای ریشه گرفتن به زمان نیاز دارند. تجربه خود غرب شواهد فراوانی عرضه می کند. انگلیس پس از «انقلاب شکوهمند» سال 1688 به یک نظام سلطنتی مشروطه تبدیل شد ، اما تا قرن بیستم به بلوغ نظام های لیبرال دموکراسی نرسید.
افزون بر آن ، گذار به دموکراسی در خاورمیانه خطرناکتر از مناطق دیگر جهان خواهد بود زیرا در این منطقه عوامل منحصر به فردی دخیل هستند که عبارتند از قدرت اسلام سیاسی و ماهیت ریشه دار فرقه گرایی و وفاداری های قبیله ای.
اسلام و دموکراسی به هیچ وجه با هم ناسازگار نیستند. اما مذهب و سیاست در سرتاسر خاورمیانه کاملا در هم عجین شده اند. سنت اسلامی میان مسجد و دولت تمایزی قائل نمی شود و این به اسلامگرایان کمک می کند در سرتاسر منطقه در انتخابات پیروز شوند. یک نتیجه این وضع کشمکش رو به تزاید میان اسلامگرایان به قدرت رسیده و سکولاریست های شکست خورده است که در مصر ، ترکیه ، تونس و هر جای دیگری مشاهده شده است.
در غیاب سنت غربی جدایی دین و دولت -- که پس از جنگ های خونین اصلاح گرایی پروتستان حاصل شد -- نبردهای سخت بر سر نقش اسلام در سیاست تا چندین نسل گریبان دموکراسی های آرزومند خاورمیانه را رها نخواهد کرد.
به همین ترتیب ، سیاست فرقه گرایانه و قبیله ای موجب خواهد شد گذارهای دموکراتیک موفقیت آمیز در خاورمیانه بسیار دشوار شود. حس تعلق ملی خواهر دوقلوی دموکراسی است؛ ملی گرایی همان چسب اجتماعی است که سیاست اجماعی را پیش می برد. مصر ، مانند ترکیه و ایران ، این امتیاز را داشته است که از یک هویت ملی قوی چند صد ساله برخوردار بوده باشد. با این وصف ، مصر در تلاش برای تحکیم ریشه های نظام دموکراتیک تلوتلو خورده است.
در بسیاری از دیگر کشورهای خاورمیانه -- مثل عراق ، سوریه و لبنان -- که قدرت های استعماری سابق هنگام خروج از منطقه آنها را تشکیل دادند دستیابی به انسجام اجتماعی حتی دشوارتر است. آنها به سبب فرقه گرایی و شکاف های قومی و قبیله ای با خطر تجریه مواجه اند.
سرانجام ، واشنگتن با تلاش برای ارتقاء دموکراسی اعتبار خود را به خطر می اندازد زیرا این کار اغلب با سیاست های این کشور در تضاد است. نزدیکترین متحدان آمریکا در جهان عرب ، شیخ نشین های خلیج فارس ، کمترین عناصر نظام های دموکراتیک را دارند. وقتی حماس در سال 2006 در انتخابات فلسطینی ها پیروز شد ، آمریکا به سرعت برای تضعیف دولت جدید حماس دست به کار شد.
دور شدن از اصول دموکراتیک بایستی در راستای منافع ملی ملموس باشد. اما در ادامه بیداری عربی نفوذ آمریکا نیز کاهش خواهد یافت ، مگر اینکه شعارهای این کشور با عملش یکسان باشد.
آمریکا باید هرچه می تواند برای احیای لیبرال دموکراسی در مصر و دیگر بخش های خاورمیانه انجام دهد. اما بهترین راه برای این کار حرکت تدریجی و کمک به کشورهای منطقه برای ساختن دولت های باکفایت و مسئول است. دموکراسی باید منتظر بماند.