کارشناس مسائل خاورمیانه با اشاره به بحران در روابط آنکارا-قاهره گفت: این روابط در کوتاه مدت گرم نخواهد شد.
«محمد علی مهتدی» کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتوگو با خبرنگار بینالملل خبرگزاری فارس، در خصوص تیرگی روابط ترکیه و مصر و مواضع اردوغان در این خصوص گفت: این نتیجه سیاستهای رجب طیب اردوغان بود. اردوغان پس از خیزش مردمی مصر بسیار تلاش کرد که اخوان المسلمین روی کار آید.
وی افزود: طرح ترکها و آمریکاییها این بود که اخوان المسلمین را در کشورهای انقلابی نظیر مصر، تونس، لیبی و سایر کشورها بر سر قدرت آورند.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با بیان اینکه آنها معتقد بودند تنها تشکیلاتی که میتواند در مسیر خواستههای غرب حرکت کند و نیز ثبات را در این کشورها برقرار کند اخوان المسلمین است بر همین مبنا غرب هم راه را برای فعالیت ترکیه در کشورهایی که دستخوش خیزشهای مردمی شده بودند باز گذاشته بود، اظهار داشت: شاهد سفرهای گسترده اوغلو و اردوغان به تونس و مصر بودیم. حضور و رفتار داوود اوغلو در منطقه طوری بود که گویی فاتح همه انقلابهای منطقه ترکیه است.
مهتدی ادامه داد: اما با توجه به تحولاتی که در مصر رخ داد و با اعتراضات مردمی، مرسی توسط ارتش کنار گذاشته شد و سران و رهبر اخوان بازداشت شدند.
وی با بیان اینکه واضح بود که این یک اقدام موقت نیست، یادآور شد: با توجه به موقعیتی که ارتش در جامعه مصر دارد، بازگشت مصر به دوران گذشته و روی کار آمدن مجدد اخوانیها امکان پذیر نیست.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با اشاره به سیاستهای عملگرایانه اردوغان که درخصوص منطقه و بخصوص سوریه دنبال میشد، افزود: اردوغان بدون در نظر گرفتن واقعیات مصر به حمایت از مرسی ادامه داد که این مسئله برای ارتش مصر و دولت موقت روی کار آمده قابل قبول نبود و همین مسئله آغازی بر تیرگی روابط 2 کشور شد.
مهتدی با اشاره به اینکه تحولاتی که در مصر رخ داده بازگشت ناپذیر است، خاطرنشان کرد: اما اردوغان مواضع خود را در مصر دنبال کرده و بر آن اصرار ورزید که این امر منجر به اخراج سفیر ترکیه از مصر شد، البته ترکیه نیز چنین کاری را انجام داد.
وی ادامه داد: در حال حاضر روابط دو کشور خوب نیست و حتی موضع گیری اردوغان در قبال اخراج سفیر خود و بحث دولت جدید مصر موضع تندی بود و همین امر نشان میداد که این بحران در روابط دو کشور به این زودیها حل نخواهد شد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه در خصوص زیان ترکیه از قطع روابط با مصر با توجه به نقش منطقهای این کشور گفت: اهمیت مصر در نقش منطقهای آن است، به عنوان مهمترین کشور عربی و همچنین نقشی که در شمال آفریقا و خاورمیانه ایفا میکند.
مهتدی خاطرنشان کرد: به نظر میرسد که اردوغان در دوره روی کار آمدن مرسی و اخوانیها تلاش داشت تا نقش منطقهای مصر را زیر چتر نقش ترکیه در منطقه آورد که با کنار رفتن مرسی از حکومت مصر این بلند پروازی به نتیجه نرسید.
وی با ذکر این نکته که اردوغان با یک بلند پروازی خاص قصد داشت تا از طریق مصر در منطقه نفوذ کرده و ترکیه را مسلط کند، اظهار داشت: بخصوص در دورانی که مصر دچار ناآرامی بود اما این امر محقق نشد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با اشاره به خشم اردوغان از تحولات مصر گفت: این مسئله نقطه مهم اختلاف 2 کشور شد. ترکیه احساس میکند که در این مورد با مصر در حال رقابت است که خارج از سلطه و هیمنه این کشور قرار گرفته است.
مهتدی با ذکر این نکته که ترکیه با دخالت در امور سوریه و باز کردن مرزهای خود برای ارسال پول، سلاح و تروریست تلاش داشت تا نفوذ منطقهای خود را تقویت کند، گفت: با کنار رفتن مرسی در مصر این سیاست نقش بر آب شد چرا که امروز مصر به مواضعی که به سود دولت سوریه است نزدیک میشود.
وی ادامه داد: اظهار نظر وزیر خارجه مصر طی مدت اخیر نشان میداد که سیاست این کشور در مورد سوریه و بحرانهای منطقه با آنچه در گذشته دنبال میکرد متفاوت است، سیاستی که در آن مرسی پرچم سوریه را پایین کشید، اما پرچم اسرائیل همچنان در مصر بالا بود.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با اشاره به اینکه دولت جدید مصر اکنون به سمتی میرود که در تضاد با سیاست دولت مرسی در قبال سوریه است، خاطرنشان کرد: این سیاست به نوعی نزدیکی به محور مقاومت است، ترکیه نیز تلاش میکند خود را از ورطهای که در آن گرفتار آمده خارج کند.
مهتدی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص زیان اقتصادی مصر یا ترکیه از قطع روابط بین 2 کشور نیز گفت: نمیتوان گفت که مصر از این موضوع آسیب میبیند چرا که ترکیه تلاش داشت از بازار مصر برای صادرات محصولات خود به کشورهای شمال آفریقا نیز بهره برداری کند که با این بحران این بازار از دست ترکیه خارج شده است.
وی در خصوص احتمال نزدیکی دوباره ترکیه و مصر در آینده نزدیک با توجه به تحولات منطقهای نیز گفت: نمیتوان پیش بینی کرد، اما در کوتاه مدت این موضوع امکانپذیر نیست، از سوی دیگر باید منتظر تحولات منطقه بود چراکه پس از توافقات ایران و 1+5 شرایط منطقه دچار تغییراتی خواهد شد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه ادامه داد: به نظر میرسد که باید منتظر تحولات منطقه بود تا بخش منطقهای ترکیه و مصر در این اوضاع جدید مشخص شود.
مهتدی با بیان اینکه از نظر جمهوری اسلامی ایران این یک استراتژی است که 3 کشور مهم منطقهای یعنی ایران، ترکیه و مصر که اهرمهای قدرت را در دست دارند پیرامون نظام منطقهای با یکدیگر گفتوگو کرده و توافقاتی حاصل شود، خاطرنشان کرد: این یک هدف بلند پروازانه است که دنبال میشود و شاید جمهوری اسلامی بتواند در این مسیر موفقیتی حاصل کند.