با تصرف 3 بندر نفتی لیبی توسط گروههای شبه نظامی اجدابیا، این کشور بیش از هر زمان دیگری در آستانه تجزیه و جنگ داخلی قرار دارد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در طرابلس، پس از گذشت 3 سال از انقلاب 17 فوریه 2011 لیبی و سرنگونی دیکتاتوری 40 ساله «معمر قذافی» به نظر میرسد، این کشور هنوز روی آرامش به خود ندیده و آشوب و هرج و مرج همچنان بر این کشور حاکم است.
در اینباره منابع محلی تصریح میکنند که نیروهای نظامی لیبیایی با شبه نظامیانی درگیر هستند که تلاش دارند، بر بنادر نفتی لیبی تسلط یابند، این درحالی است که روز گذشته شنبه این شبه نظامیان یک پایگاه نظامی ارتش را مورد حمله قرار دادند که در آن تجهیزات و مهمات نظامی بود که به عنوان تجهیزات لجستیکی برای شکستن محاصره بنادر از سوی گروههای شبه نظامی به مناطق مورد نظر ارسال شده بود.
این منابع در ادامه میافزایند که طی روزهای اخیر در شهر «اجدابیا»، زادگاه «ابراهیم الجصران»، سرکرده شورشیان لیبیایی که در نزدیکی شهر «بنغازی» زادگاه انقلاب لیبی به طور مستمر صدای انفجارها و پرواز هواپیماهای نظامی به گوش میرسد.
دولت لیبی از 12 مارس جاری به ابراهیم الجصران 2 هفته مهلت داد تا محاصره بنادر نفتی لیبی را پایان دهد، در غیر این صورت با وی برخورد نظامی خواهد شد.
این درحالی است که طی روزهای گذشته نیروهای آمریکایی یک نفتکش نیروهای جصران را که قصد انتقال نفت بنادر در محاصره لیبی به کشورهای دیگر و فروش آن را داشت، در شرق دریای مدیترانه توقیف کرد.
اهالی اجدابیا در این خصوص میگویند که شنیده شدن صدای گلوله و رگبار و انفجار دیگر به امری عادی در این شهر تبدیل شده است، در حالیکه کاربران اینترنتی لیبیایی از کشته و زخمی شدن افرادی در درگیریهای ارتش لیبی با شبه نظامیان این شهر نیز خبر میدهند.
در حالیکه دولت مرکزی لیبی ترجیح داده در قبال تمام این رخ دادها سکوت اختیار کند و خبرگزاری رسمی لیبی روز گذشته تنها به این خبر کوتاه اکتفا کند که به غیر نظامیان و ساکنان شهرهای ناامن هشدار دهد که از هرگونه نزدیک شدن به پایگاهها و نقاط نظامی امتناع و خودداری کنند.
هم اکنون شهر «اجدابیا» در لیبی به کانون بحران در این کشور تبدیل و اهالی در آن به دو بخش تقسیم شدهاند، یک بخش هواداران و طرفداران «ابراهیم الجصران» که سه بندر نفتی این کشور را به محاصره خود در آورده است و بخش دوم هواداران و طرفداران دولت که از این بیم دارند، محاصره بنادر نفتی لیبی گامی دیگر در راه فروپاشی و سقوط دولت در این کشور باشد.
تعلل دولت در پایان دادن به بحران الجصران
دولت لیبی قرار بود، تا با حمله به «ابراهیم الجصران» به قائله وی خاتمه دهد، اما دلایلی چند موجب تعویق چند ماهه این حمله شد که مهمترین آن درگیری و اختلاف نظر گروهها و جریانهای اسلامگرا و در رأس آنها «جماعت اخوان المسلمین» لیبی با دولت این کشور به ریاست «علی زیدان» برای دستیابی به قدرت و مناطق نفوذ و امتیازات بیشتر در کشور بود.
این در حالی است که نمیتوان انکار کرد که دولت ضعیف و نا کارامد طرابلس توان تسلط بر دهها گروه شبه نظامی که در لیبی فعالیت دارند و در سرنگونی رژیم سابق حاکم بر این کشور مشارکت داشتند، را ندارد. گروههایی که پس از انقلاب با حفظ سلاحهای خود هم اکنون خواهان دستیابی به قدرت و مناطق نفوذ و نفت هستند.
در این خصوص منابع آگاه لیبیایی تصریح میکنند که ارتش در حال شکل گیری و آموزش لیبی قرار است، ظرف روزهای آینده با شبه نظامیان الجصران که مهارتهای جنگی بسیاری را طی انقلاب لیبی به دست آوردهاند، مقابله کند.
در حالیکه جنبش الجصران مدعی است که اکنون بر 3 بندر نفتی لیبی تسلط دارد و خواهان تشکیل دولتی خودگردان و مستقل با اختصاص دادن سهم بیشتر نفت لیبی به خویش است، تا این موضوع بار دیگر یادآور خواستهها و مطالبات شبه نظامیان استان برقه در شرق لیبی باشد که آنها نیز خواستار تشکیل دولتی فدرالی در لیبی با خودمختاری هر منطقه و هر استان است که در این بین فروش نفت و درآمدهای آن را نیز در بر میگیرد.
رخدادهای جاری در لیبی بار دیگر تاکید میکند که درگیری و اختلاف بین احزاب اسلامگرا و سکولار و قبایل این کشور، بیش از پیش دولت مرکزی را تضعیف و انتقال کشور به دموکراسی را با مانع و مشکل مواجه میکند.
اگرچه کشورهای غربی نیروهای مسلح و نظامی لیبی را آموزش میدهند و بر گروههای شبه نظامی فشار میآورند که برای تثبیت اوضاع در لیبی به سازشی و توافقی سیاسی دست برسند، اما عملکرد ضعیف دولت علی زیدان راه را برای گروههای شبه نظامی بیش از یک سو و جریانها و احزاب اسلامگرا و سکولار از سوی دیگر هموار کرد تا بر بازمانده دستگاهها و نهادهای حکومتی تسلط پیدا کنند و از آنجا زمینه حمله بر بنادر نفتی لیبی را فراهم کنند تا گروههای شبه نظامی بر آن تسلط یابند.
در این میان اگرچه ارتش لیبی اعلام کرده که به مبارزه با شبه نظامیان برای در هم شکستن محاصره بنادر نفتی این کشور خواهد رفت، اما ناظران در توانایی و قدرت این ارتش جهت تحقق این خواسته تردید دارند، آن هم در زمانی که اقتصاد لیبی خسارات و زیانهای بسیاری دیده و براساس برآوردها در اواسط ماه مارس جاری 10 میلیارد دلار بوده است.
این ناظران تاکید میکنند که ناکامی ارتش در باز پس گیری بنادر در محاصره شبه نظامیان الجصران دو پیامد خطرناک و بزرگ را در پی دارد:
اول: توسعه و گسترش دامنه رویاروییهای نظامی با گروههای شبه نظامی و گسترش دامنه ناآرامیها و درگیریها به اطراف اجدابیا که در این صورت شاهد عراقی دیگر در لیبی خواهیم بود.
دوم: فروپاشی موسسات و دستگاههای سیاسی و قانونی و حقوقی و در رأس آنها پارلمان لیبی و ورود اقتصاد لیبی به بحرانی بیسابقه که کشور را در معرض کودتاهای جدید به سرکردگی گروههای شبه نظامی یا به دست گرفتن قدرت توسط ارتش در کشور مانند رژیم سابق قرار خواهد داد.
این در حالی است که نباید در این بین منازعات و درگیریهای قبیلهای و تلاش قبایل لیبی برای کسب مناطق نفوذ بیشتر و همچنین بازگشت مجدد هواداران و مردان قذافی به عرصه را نادیده گرفت.