«محمد انور سادات»، نماینده سابق پارلمان مصر با اشاره به اینکه بازگشت اخوانی‌ها به عرصه غیرممکن می‌نماید، تاکید کرد که بدون همراهی مردم هیچ رئیس جمهوری نخواهد توانست بر چالش‌های داخلی و خارجی کشور فائق آید.
«محمد انور سادات»، نماینده سابق پارلمان مصر و رئیس حزب اصلاح و توسعه در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرنگار خبرگزاری فارس در قاهره به بحث و بررسی تحولات سیاسی مصر در آستانه انتخابات پرداخت.
سادات درباره وضعیت اخوان المسلمین توضیح داد که بازگشت جماعت به عرصه سیاسی امری بسیار سخت و دشوار نشان می‌دهد.
وی درباره انتخابات ریاست جمهوری مصر و رئیس جمهوری آینده این کشور تاکید کرد که ما باید رئیس جمهوری منتخبی داشته باشیم که بتواند به وظایف خود به طور مستقیم و بلاواسطه عمل کند، چرا که کشورهای غربی در عمل رئیس جمهوری موقت مصر را به رسمیت نمی‌شناسند.
سادات در خصوص نامزدی السیسی در انتخابات آینده ریاست جمهوری مصر گفت که کسی در این برهه از زمان دارای خصوصیات و ویژگی‌های السیسی نیست، به همین دلیل کسی توان رقابت با وی را ندارد.
وی درباره حمدین صباحی نیز گفت که وی سال‌های سال است که رویای ریاست جمهوری را در سر می‌پروراند.
آنچه در پی می‌آید متن کامل مصاحبه «محمد انور سادات» است و انتشار آن به معنی تایید اظهارات وی توسط خبرگزاری فارس نیست اما بدلیل آشنایی مخاطبان با آرا و افکار حزب اصلاح و توسعه در فضای سیاسی مصر منتشر می‌شود.
فارس: ارزیابی شما درباره اوضاع کنونی مصر چیست، آیا مصر در بحران به سر می‌برد؟
سادات: مصر روزهای سختی را سپری می‌کند و برای رهایی از این شرایط سخت، نیاز به تلاش همه مردم مصر است. همه باید با ارتش و نیروی پلیس همکاری داشته باشند، بدون اینکه اجازه تجاوز و تعدی به قانون اساسی و آزادی‌ها به آنها داده شود.
در واقع همه مردم مصر باید دست در دست هم بدهند و به مقابله با چالش‌های داخلی و خارجی بروند. اما بحران کنونی، بحرانی است که ساخته و پرداخته اخوانی‌هاست و این اخوانی‌ها بودند که این بحران را ایجاد کردند و تنها راه خروج آنها از این بحران به رسمیت شناختن قانون اساسی کنونی و انقلاب 30 ژوئن و احترام به خواست و اراده مردم مصر است، اما هم اکنون به نظر می‌رسد که تمام راه‌ها برای دستیابی به تفاهم با اخوانی‌ها بسته است.
فارس: نظر شما درباره مصون سازی تصمیمات کمیته عالی انتخابات ریاست جمهوری مصر چیست؟
سادات: کسی نیست که با مصون سازی این تصمیمات مخالفت داشته باشد، حتی شخص رئیس جمهوری. در قانون اساسی مصر، در بخش مواد انتقالی آن اجازه تشکیل کمیته عالی انتخابات داده شده و از تصمیمات آن حمایت و آن را از بُعد قانونی درست و قابل اجرا و غیر قابل مناقشه می‌دادند. در بُعد سیاسی نیز نباید انکار کنیم که ما نیازمند پایان هرچه سریع‌تر دوره انتقالی و تسلیم کشور و اداره امور به رئیس جمهوری و پارلمان منتخب هستیم تا مصر به زندگی عادی خویش باز گردد، چون رئیس جمهوری موقت نمی‌تواند، اداره کشوری همچون مصر با مشکلات خاص داخلی و خارجیش را برعهده بگیرد.
علاوه بر آن، جامعه بین‌المللی رئیس جمهوری موقت را به رسمیت نمی‌شناسد و خواهان روی کار بودن رئیس جمهوری است که از حیث قانونی و سیاسی به رسمیت شناخته شده باشد، به همین دلیل به نظر من مصون داشتن تصمیمات کمیته عالی انتخابات در وضعیت کنونی امری درست و صحیح است.
فارس: نظر شما درباره نامزدی السیسی در انتخابات ریاست جمهوری چیست؟
سادات: در ابتدا آرزو می‌کردم که السیسی در سمت وزیر دفاع باقی بماند، چون برای این سمت احترام و ارزش بسیاری قائل هستم، اما فشارهای مردمی و دلایل دیگر که به آینده وطن ارتباط پیدا می‌کند، موجب شد تا السیسی وارد کورس انتخابات شود و به نظر من این فرصت بسیار بزرگی است. علاوه بر اینکه خصوصیات و ویژگی‌هایی در السیسی وجود دارد که در دیگر نامزدها مشاهده نمی‌شود، به ویژه آنکه بخش قابل توجهی از مردم مصر دوستدار وی هستند.
فارس: در مصر حدود 83 حزب سیاسی فعالیت می‌کند، چرا هیچیک از این احزاب نامزدی برای انتخابات معرفی نکردند؟
سادات: متاسفانه در مصر افرادی که توان ورود به انتخابات ریاست جمهوری را داشته باشند، وجود ندارند، چراکه این پست نیازمند فردی با کاریزمای ویژه و توانمندی‌های مختلف است و احزاب مصر دارای چنین کادرهایی نیستند.
به همین دلیل توان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری را ندارند و نهایت توانایی آنها مشارکت در انتخابات پارلمانی است، به ویژه آنکه مصر در شرایط اقتصادی و اجتماعی خاصی به سر می‌برد.
فارس: آیا رسیدن السیسی به قدرت راه را به روی بازگشت مجدد اخوانی‌ها می‌بندد؟
سادات: بازگشت اخوانی‌ها به عرصه سیاسی و قدرت و یا مشارکت آنها در آن امری بسیار سخت و حتی غیر ممکن نشان می‌دهد، چه رسد به اینکه فردی مانند السیسی به قدرت برسد.
در هر صورت به نظر من آنها مردم مصر را از دست دادند، به همین دلیل رسیدن آنها به قدرت و یا بازگشت به عرصه سیاسی بسیار سخت است، مگر آنکه در میان آنها عقلایی یافت شوند که به اراده و خواست مردم احترام بگذارند.
فارس: به نظر شما السیسی چه تعاملی با خواسته‌ها و چشم داشت‌های مردم مصر خواهد داشت؟
سادات: به نظر من توجه به این عامل مهمترین و اساسی‌ترین عامل موفقیت السیسی است و او در عمل در دوره گذشته از چشم داشت‌ها و خواسته‌های مردم سخن گفت و تاکید کرد که به تنهایی و بدون همراهی و همکاری مردم، نخواهد توانست آنها را محقق کند. در واقع السیسی آشکارا تاکید کرد که به تنهایی نمی‌تواند، امری را محقق کند، حال هر قدر هم در این راه کشورهای عربی و حامیانش به کمک وی بشتابند، باز وی نیازمند و محتاج همکاری مردم است.
فارس: به نظر شما چرا حمدین صباحی نامزد انتخابات ریاست جمهوری شد؟
سادات: حمدین صباحی از زمان دانشجویی رویای رقابت در انتخابات ریاست جمهوری را در سر می‌پروراند و اگرچه آزمون‌های گذشته عدم موفقیت وی را نشان دادند، اما اکنون باز درصدد آزمودن خود در این انتخابات است و این امر نکوهیده‌ای نیست، به ویژه اگر تصور کند که توان رقابت و اداره امور کشور را دارد.
فارس: آیا السیسی در صورت پیروزی در انتخابات حزبی سیاسی تاسیس می‌کند، یا به حزبی ملحق می‌شود؟
سادات: اولاً که من ایده تاسیس حزبی سیاسی توسط السیسی یا پیوستن وی به حزبی سیاسی را رد می‌کنم و به نظر من این موضوع اصلاً در محاسبات وی نمی‌گنجد، بنابراین حتی اگر در انتخابات پیروز شود، وی رئیس جمهور تمام مصری‌هاست و ایده تاسیس حزب یا پیوستن به آنها را کاملاً رد می‌کند.
فارس: چرا حضور واقعی احزاب سیاسی مصر را در عرصه مشاهده نمی‌کنیم؟
سادات: احزاب مصری واقعی در مصر وجود ندارند و برای شکل گیری چنین احزابی نیاز به فرصت و زمان است. تا پیش از انقلاب 25 ژانویه شاهد احزابی بودیم که محکوم به تبعیت و پیروی از اصول بازی حزب حاکم و دستگاه‌های امنیتی بودند و هم اکنون پس از انقلاب نیز نیازمند فرصت لازم برای شکل گیری احزب واقعی در معنا و مفهوم واقعی آن هستیم.
فارس: چه نظام انتخاباتی را برای انتخابات پارلمانی مناسب می‌دانید و چرا؟
سادات: مناسب‌ترین نظام انتخاباتی برای مصر در این مرحله نظام فردی است، اما احزاب بالطبع از نظام لیستی حمایت می‌کنند.
من به شخصه از نظام مختلط که آمیزه‌ای از دو نظام فوق است، حمایت می‌کنم تا حضور احزاب را در پارلمان هم داشته باشیم.
فارس: بیم و هراس‌هایی درباره بازگشت بازماندگان رژیم سابق و اخوانی‌ها وجود دارد، نظر شما در این‌باره چیست؟
سادات: نباید در بیم و هراس‌های گذشته به سر برد. در حال حاضر تنها مردم مصر هستند که می‌توانند هرکسی را چه از اخوانی‌ها و چه از بازماندگان رژیم سابق عزل و یا نصب کنند. قانون اساسی جدید هیچکس را چه اخوانی و چه از بازماندگان رژیم سابق عزل نمی‌کند و این موضوع همه به مردم مصر ارتباط پیدا می‌کند، اما مردم مصر خواهان افرادی هستند که دستشان به فساد یا خون کسی آلوده نشده باشد.
فارس: ادامه حیات و بقای جبهه نجات را لازم و ضروری می‌دانید؟
سادات: نقش جبهه نجات پایان یافته تلقی می‌شود و حتی بنابر اعتراف و اذعان اعضای آن دیگر نقشی در مرحله کنونی یا آینده ندارد.
این جبهه در زمان اخوانی‌ها به عنوان یک جریان معارض پای به عرصه گذاشت، اما هم اکنون این نقش پایان یافته و این موضوعی است که اعضای جبهه به نیز به آن اعتراف می‌کنند، به همین دلیل، دلیلی برای بقای آن نمی‌بینم.
فارس: آیا تایید می‌کنید که جنبش تمرد تبدیل به حزب سیاسی شود؟
سادات: جنبش تمرد، جنبش شرافتمندی بود که از بطن مردم برخاسته و هدفی را که به خاطر آن تشکیل شده بود، محقق کرد و موجب برکناری محمد مرسی و جماعت اخوان المسلمین از قدرت شد.
اما هم اکنون این تمایل در آنها مشاهده می‌شود که تبدیل به حزب سیاسی شوند و این امر نکوهیده‌ای نیست، چون پس از انتخابات ریاست جمهوری انتخابات پارلمانی را پیش رو داریم و تمرد می‌تواند به عنوان حزب در این انتخابات شرکت کند.
فارس: در عرصه بین‌المللی نقش آمریکا در مصر و منطقه را چگونه ارزیابی می‌کنید، به نظر شما چرا واشنگتن تاکنون سفیر خود را در قاهره معرفی نکرده است؟
سادات: قضیه معرفی سفیر آمریکا در قاهره، وابسته به گذر زمان و وابسته به اقدامات کنگره است و به نظر من تا ماه آینده یا مشخص شدن رئیس جمهوری جدید مصر این قضیه حل شود.
اما در خصوص نقش آمریکا در منطقه و مصر باید گفت که واشنگتن به دنبال منافع خود است، به همین دلیل ما نیز باید مانند این کشور با آن تعامل کنیم. وقتی آمریکا دریابد که مصر کشوری قدرتمند است، با آن تعاملی درست و مناسب خواهد داشت.
فارس: ارزیابی شما از روابط مصر و روسیه چیست؟
سادات: روسیه هیچ‌گاه نمی‌تواند نقش و جای آمریکا و اروپا در مصر را به دلایل متعدد احراز کند، چون روسیه توان دادن آن چیزی که مصر خواهان آن است، را ندارد و روسیه هرآنچه از مصر می‌خواهد مادی و فوری است که مصر توان تعامل به این شکل را ندارد. نظام پایاپای گذشته به پایان رسیده است.
برخلاف روسیه، اروپا و آمریکا که اگر پرداختی برای نظام مصر داشته باشند، دریافت آن را به بعد موکول می‌کنند اما با این حال باید با تمام طرف‌های بین‌المللی براساس منافع مشترک تعامل داشت.
فارس: منافع قطر در حواث جاری در مصر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سادات: قطر برای من یک علامت سوال بسیار بزرگ است و برخوردها و تعامل‌های مسئولان آن بسیار عجیب و غریب و غیر قابل فهم است.
با این حال تصور می‌کنم، با روی کار آمدن رئیس جمهوری و دولت جدید، این سیاست‌های قطر تغییر کند، به ویژه آنکه قطر از سوی کشورهای عربی خلیج فارس به شدت تحت فشار است.
فارس: آیا به فکر نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری مصر نیفتادید؟
سادات: درحال حاضر اصلاً به چنین موضوعی فکر نکرده‌ام و تصور می‌کنم، هیچ فرد عاقلی نیست که در این شرایط به این موضوع فکر کند، اما ممکن است، در آینده این شرایط تغییر کند. بدانید هرگاه احساس کنم، این توان را دارم در انتخابات شرکت خواهم کرد.
