کارشناسان مسائل اجتماعی و کشاورزی می گویند منابع آبی مصر پاسخگوی افزایش جمعیت این کشور نیست.
خبرگزاری رویترز در گزارشی درباره کمبود آب در مصر و برعکس افزایش جمعیت این کشور اعلام کرد هرچه جمعیت این کشور افزایش می یابد از آن طرف دستیابی مصر به منابع آبی کمتر می شود. با توجه به آنکه جمعیت مصر به طور مرتب هر سال حدود یک ونیم میلیون نفرافزوده می شود نیاز غذا برای این جمعیت که اکنون رقم آن به 87 میلیون نفر رسیده افزایش می یابد. اما مشکلی که در این خصوص وجود دارد اینکه آب و منابع آبی کافی در مصر برای تامین نیازهای غذایی این کشور وجود ندارد. مصر همین حالا بزرگترین وارد کننده گندم در جهان است. به طوری که هر سال حدود 10 میلیون تن گندم از کشورهای عمده تولیده این محصول وارد می کند و حدود چهار و نیم میلیارد دلار نیز هر سال برای این کار هزینه می کند.
عمده آب مصر از دره رود نیل تامین می شود. رود نیل در طول تاریخ منابع ثروت زایی برای مردمان کشور بوده است.
رهبران جدید مصر به تازگی از طرحی برای افزایش تولید محصولات کشاورزی خبر داده اند. طرحی که تحقق آن به گفته کارشناسان مسائل کشاورزی دشوار به نظر می رسد. کارشناسان مسائل کشاورزی می گویند نمی تواند با کاهش منابع آبی که اکنون در مصر وجود دارد شاهد افزایش تولیدات کشاورزی باشیم . زیرا نه تنها منابع آبی کشور برای افزایش تولیدات کشاورزی کم است بلکه زمین های قابل کشت نیز در این کشور برای رسیدن به این هدف کم هستند.
کارشناسان می گویند همین حالا نیز بخش کشاورزی بیشترین آب موجود در مصر را به خود اختصاص داده است. به طوری که 85 درصد آب موجود در مصر اکنون صرف کشاورزی می شود.
جمال صیام استاد دانشگاه قاهره در این باره می گوید بهبود بهره وری و افزایش زمین کشاورزی برای تامین نیازهای کشاورزی مردم مصر کافی نیست . زیرا همین حالا نیز از نظر کشت و برداشت گندم،مصر بیشترین میزان بهره وری را در جهان دارد. مشکل اصلی ادامه افزایش جمعیت شهر نشین و نبود آب است . بر اساس این گزارش تقریبا همه زمین های قابل کشت مصر در امتداد رود نیل قرار گرفته است اما همین زمین های کشاورزیی که در امتداد رود نیل قرار گرفته است تنها پنج درصد کل زمین های مصر را تشکیل می دهد.
در نتیجه نظریه ای که اکنون مطرح شده است قابل کشت کردن زمین های بیابانی در مصر است . در همین راستا عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور این کشور، نشستی در سطح وزیران برای بررسی طرح آباد سازی زمین های بیابانی مصر برگزار کرد. اگر طرحی که رئیس جمهور مصر در نظر دارد عملی شود میلیاردها هکتار از زمین های بیابانی کشور قابل کشت می شود و این گونه نیاز های کشاورزی و غذایی مردم نیز تامین خواهد شد.
اما با توجه به وضعی که مصر از نظر منابع آبی وجود دارد اجرای چنین طرحی غیر ممکن به نظر می رسد. جمال صیام در همین باره می گوید این طرح غیرواقعی است زیرا برای عملیاتی شدن آن باید هر سال 80 میلیارد مکعب آب وجود داشته بود. 80میلیارد مکعب آب حتی از میزان آبی که رود نیل وارد مصر می کند یعنی حدود 74 میلیارد متر مکعب، نیز بیشتر است.
کارشناسان مسائل آبی و کشاورزی نتیجه گیری می کنند تنها راهی که مصر برای بهبود بهره وری کشاورزی خود پیش رو دارد آن است که نخست شبکه آبیاری را بهبود بخشد و دوم آنکه محصولات و میوه هایی تولید کند که به آب کمتری نیاز داشته باشند.
از سوی دیگر آب رود نیل نیز بین 11 کشوری که در مسیر آن قرار دارد تقسیم شده است. طبق توافقنامه هایی بین المللی که در زمان استعمار این کشور به امضا رسیده است مصر تنها می تواند سه چهارم از کل 74 میلیارد متر مکعب آب موجود در رود نیل را هر سال به خود اختصاص دهد.
به طور مثال در سال 2011 هنگامی که اتیوپی سدی بزرگ با صرف چهار میلیارد و 700 میلیون دلار در مسیر رود نیل احداث کرد اعتراض مصر را برانگیخت. در آن زمان محمد مرسی رئیس جمهور مصر هشدار داد اگر اتیوپی به این روند خود ادامه دهد قاهره نیز همه گزینه ها را برای مقابل با اتیوپی روز میز خواهد گذاشت.