کارشناس سیاسی تونس تاکید کرد دولت ائتلافی این کشور تحت رهبری سکولارها اوضاع اقتصادی را وخیم‌تر و در سرکوب تروریسم ناموفق عمل کرده است.
«خلیفه الحداد»، کارشناس امور سیاسی تونس در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرنگار خبرگزاری فارس در این کشور، در خصوص اوضاع داخلی تونس ضمن اشاره به وخیم‌تر شدن اوضاع اقتصادی و تداوم اعتراضات اجتماعی تاکید کرد دولت تونس به رهبری حزب سکولار «ندای تونس» که اکثریت را در پارلمان این کشور در اختیار دارد، به هیچ کدام از شعارهای انتخاباتی خود مبنی بر تلاش برای بهبود اوضاع اقتصادی بخصوص در مناطق محروم عمل نکرده است.
کارشناس سیاسی تونس پیش‌بینی کرد که جریان معارض قدرتمندی متشکل از روشنفکران و خیل عظیم جوانان فارغ التحصیل بیکار علیه دولت سکولار تونس تشکیل شود.
الحداد تهدیدهای تازه داعش علیه تونس را نیز خطرناک خواند و گفت: نحوه عملکرد دستگاه‌های امنیتی خود عاملی است که به جذب بیش‌تر جوانان در صفوف گروه‌های تروریستی کمک می‌کند، متوسل شدن به ابزار زور، موجب تعرض به حقوق بشر و آزادی‌های عمومی و خصوصی شده و این امر تروریسم را قوی‌تر و سرکوب آن را سخت‌تر می‌کند.
کارشناس سیاسی تونس با اشاره به احتمال پیوستن جوانان تندرو تونسی به گروه‌های تروریستی داعش، درباره خطر لیبی برای تونس هشدار داد.
الحداد در بخش دیگری از سخنانش هم با اشاره به اظهارات اخیر وزیر خارجه کشورش علیه دولت لیبی گفت: تونس با اتخاذ موضع بی طرفی در قبال گروه های لیبیایی باید به رفع اختلافات داخلی این کشور کمک کند تا از پیامدهای مناقشه لیبی مصون بماند.
فارس: عملکرد دولت تونس به رهبری «الحبیب الصید» را که ماه گذشته از پارلمان رای اعتماد گرفت، چگونه می بینید؟
الحداد: عموماً عملکرد دولت‌ها پس از گذشت یکصد روز از آغاز به کارشان ارزیابی می‌شود، اما با توجه به شاخص های اولیه، می‌توان گفت که این دولت در نتیجه توافق شکننده‌ای و متاثر از واقعیت‌های داخل، منطقه و دخالت‌های خارجی شکل گرفت.
به نظر می‌رسد دولت تونس برنامه و رویکرد روشنی ندارد، الصید، مسائل اقتصادی، اجتماعی و امنیتی را اولویت‌های دولت خود خوانده بود، در ارتباط با پرونده امنیتی، گویی تبلیغات حزب ندای تونس در مبارزات انتخاباتی درباره سرکوب تروریسم تنها برداشت‌هایی ساده لوحانه از واقعیت بود.
تنها اندک روزهایی پس از تشکیل دولت الصید، تروریسم ثابت کرد که جرات و جسارت بیش‌تری دارد و اظهارات دستگاه‌های امنیتی درباره عملیات سرکوب، دستگیری و متلاشی کردن گروه‌های تروریستی، نمایش رسانه‌ای بیش نیست و تروریسم جسورتر شده و تروریست‌ها همچنان در کمال امنیت از لانه‌هایشان در کوهستان‌های غرب تونس در مرز با لیبی به روستاهای اطراف سرازیر می‌شوند و پس از تهیه مایحتاج خود به پایگاه‌هایشان در کوهستان بازمی‌گردند.
اوضاع نابسامان اقتصادی تونس اعتراضات اجتماعی را رقم زده است
الحداد:در پرونده اقتصادی باید اعتراف کرد که نه دولت الصید و نه قبل آن برنامه واقعی برای خروج از بحران اقتصادی نداشتند، دولت‌ها تنها دیکته‌هایی ناخوشایند از صندوق بین المللی پول می‌گیرند و دولت باید آنها را اجرا کند،تعویق در پرداخت دستمزدها و حذف یارانه از کالاهای اساسی تاثیر مستقیمی بر طبقه ضعیف جامعه خواهد داشت و پیامدهای آن خود را به شکل ناآرامی‌های اجتماعی نشان می‌دهد.
حوادث خشونت بار در جنوب تونس که به سرحد کشتار تظاهرات‌کنندگان با گلوله جنگی منجر شد، نشان‌دهنده شدت وخامت اوضاع اجتماعی و اقتصادی جامعه تونس است، ناتوانی دولت در مقابله جدی با جریان سیلاب در شمال غرب تونس، اعتصاب اساتید دانشگاه‌ها که خواستار بهبود وضعیت مالی وخیم خود بودند و دیگر اعتصاب‌هایی که حتی برای هفته‌های پیش رو ساماندهی شده همگی شاخص‌هایی است که قوت قلب و دلگرمی را از ملت گرفته است.
باید منطقی سخن گفت، این واقعیتی است که باید به آن اعتراف کرد، دولت تونس هرگز به وعده‌های انتخاباتی خود عمل نکرد و وعده‌هایش شعار باقی ماند.
ائتلاف اسلام گراها و سکولارها در تونس از سر اکراه بوده است
فارس:حضور حزب اسلام‌گرای النهضه در کابینه ائتلافی الصید از قدرت معارضان کاسته است، آیا این امر بر دموکراسی نوپای تونس تاثیر می گذارد؟
الحداد: ائتلاف النهضه با حزب ندای تونس ممکن است عجیب به نظر برسد، اما بررسی منطقی واقعیت امر، از آن رفع ابهام می‌کند، بی تردید دو طرف از سر اکراه با یکدیگر ائتلاف کرده‌اند، حزب ندای تونس اساس اصول سیاسی و انتخاباتی خود را بر دشمنی با اسلام‌گراها و برنامه‌های اجتماعی آنها نهاده بود و امروز خود را ناگزیر از ائتلاف با کسانی می‌بیند که آنها را گمراه خوانده بود.
اما حزب النهضه نیز خود را ناگزیر از همپیمانی با کسانی می‌بیند که جلاد مبارزان النهضه طی چهل سال دیکتاتوری زین العابدین بن علی بودند، حزب ندای تونس و به طور مشخص السبسی می‌داند که تونس 2015 ، تونس سال 2009 نیست و نمی‌توان با توسل به زور بر ملت حکومت و با تحمیل رژیم پلیسی، صدای معارضان را سرکوب کرد، بنابراین حزب ندای تونس می‌بایست به دنبال شریکی قدرتمند باشد که وی را از دشواری‌ها دور کند.
حزب النهضه خوب می‌داند که کشورهای غربی و عربی با حضور آن در راس قدرت و رهبری حکومت مخالفند، کما اینکه شاهد تحولات مصر هم بوده است، بنابراین النهضه و به طور مشخص الغنوشی، رهبر این حزب، از طریق ائتلاف با حزب سکولار ندای تونس از بدترین حالات مصون می‌ماند، کما اینکه باید بدانیم که این ائتلاف تحت فشار فرانسه، آمریکا و الجزایر صورت گرفت.
درست است که ائتلاف النهضه با حزب ندای تونس، جریان اپوزیسیون رسمی پارلمان را تضعیف کرد، اما گذشت زمان ثابت می‌کند که این ائتلاف موجب ظهور حزب معارض قدرتمندی خارج از حیطه پارلمان و حتی احزاب سیاسی می‌شود، حوادث جنوب تونس و حتی مناطقی از شمال غربی این کشور ثابت می‌کند که جریان معارضی مرکب از جوانانی نومید و بیکار و حتی روشنفکران و برخی از هواداران احزاب تشکیل می‌شود.
فارس: پدیده داعش و آینده روابط تونس و لیبی را چگونه می‌بینید، بخصوص در پی اظهارات «طیب البکوش»،وزیر خارجه تونس که اعلام کرد تونس وجود دو دولت در لیبی را به رسمیت می‌شناسد؟
الحداد: البکوش ارتباطی با دیپلماسی تونس ندارد، وی از زمانی که در دهه هفتاد در اتحادیه مشاغل بود و حتی زمان حضورش در کابینه السبسی پس از انقلاب و تا زمانی که وزیر خارجه شد به شوخ طبعی و اظهارات غیرقابل قبول معروف بوده است، بی‌طرفی در قبال طرف های درگیر در لیبی خواسته ملت تونس است تا کشورمان از خطر جانبداری از یک طرف علیه طرف دیگر مصون بماند.
بی طرفی تونس در قبال لیبی باید با برنامه‌هایی دیپلماتیک و کاملا بررسی شده نشان داده شود، به گونه ای که تونس نقش فعالی در ایجاد زمینه گفت‌وگو بین گروه‌های لیبیایی ایفا کند.
البکوش گفته بود که دولت تونس از حمله مصر به شهرهای لیبی حمایت می‌کند و این حرف را بر اساس طبع دشمنی خود نسبت به اسلام‌گراها بیان داشت و به این فکر نکرد که در مقام وزیر خارجه و نماینده کشوری که منافع خود را باید مد نظر بگیرد حرف بزند،بنابراین پس از آن، با چرخشی در مواضع خود اعلام کرد که دولتش دو کنسولگری را در شرق و غرب لیبی افتتاح خواهد کرد. وزیر امور خارجه تونس همچنین اخیرا به شدت از اظهارات «عمر القویری» وزیر اطلاع رسانی لیبی انتقاد کرده است.
القویری اعلام کرده بود که دولت لیبی همزمان دو دولت «کارتاژ» یا همان قصر ریاست جمهوری تونس و «دولت الشعانبی» که محل قرار گرفتن عناصر تروریستی تونس است، به رسمیت می‌شناسد.
همزمان البکوش در واکنش به این سخنان اعلام کرد: «اظهارات وزیر لیبی نادرست است و در حد یک وزیر نیست و تونس هرگز از چنین اشخاصی در کشور خود استقبال نخواهد کرد»، اما این اظهارات غیر دیپلماتیک در شان یک مقام عالی رتبه نیست، اگر البکوش به این رفتارهای خود در قبال پرونده‌های خطیر منطقه ادامه بدهد افق روشنی برای دیپلماسی تونس وجود ندارد.
رفتار دستگاه‌های امنیتی تونس موجب تقویت تروریسم شده است
فارس: آیا تونس واقعاً در معرض خطر داعش است؟
الحداد: تونس تنها چند متر تا آتشفشان گداخته لیبی فاصله دارد و منطقی است که متاثر از تحولات این کشور است؛ شماری نامعین از تونسی‌ها با گروه‌های تروریستی و از جمله داعش همکاری می‌کنند، کما اینکه امکان پیوستن گروه‌های تندرو فعال در داخل تونس به داعش وجود دارد، داعش اکنون تنها گروهی خاص را شامل نمی شود، بلکه گروه‌هایی افراط‌گرا و خشونت‌طلب هستند که در عقاید با یکدیگر مشترکند.
نحوه عملکرد دستگاه‌های امنیتی خود عاملی است که به جذب بیش‌تر جوانان در صفوف گروه‌های تروریستی کمک می‌کند، متوسل شدن به ابزار زور، موجب تعرض به حقوق بشر و آزادی‌های عمومی و خصوصی شده و این امر تروریسم را قوی‌تر و سرکوب آن را سخت‌تر می کند.
فارس: چالش‌های برجسته‌ای که تونس با آن روبرو است؛چیست؟
الحداد: تونس جزیره‌ای دورافتاده از واقعیت منطقه‌ای و بین المللی نیست و این سخن که «تونس مستثنی است»، دروغی است که حبیب بورقیبه و بن علی آن را رواج شده و اکنون هم از زبان برخی شخصیت‌های نادان سر می‌زند، تحولات منطقه بر تونس تاثیرگذار است، در شرایطی که دولت تونس برنامه روشنی برای نجات وضعیت وخیم اقتصادی ندارد ما شاهد وخامت بیش تر اوضاع خواهیم بود، بخصوص در سایه دیکته‌های خارجی ها و سیاست مقروض شدن به جامعه جهانی که توسعه را برای سال‌های طولانی متوقف می‌کند.
دولت و دستگاه‌های وابسته به آن با عمل به قانون و مراعات حقوق بشر قادر به کنترل تروریسم خواهند بود احترام به قانون اساسی که تونسی‌ها بر سر آن توافق کرده‌اند، باید اولویت کنونی دولت تونس باشد، بخصوص در شرایط کشمکش‌های کنونی که با هدف بازگشت کشور به رژیم پلیسی صورت می‌گیرد.
