خبرگزاری رویترز در گزارشی از قاهره به قلم یارا بایومی نوشت:
گروهی کوچک اما خطرناک از افسران سابق ارتش مصر با پیوستن به گروههای افراط گرا، موجب دشوار شدن تلاش های عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور این کشور برای مقابله با افراط گرایی شده اند که به عقیده وی تهدیدی برای موجودیت مصر است. این افراد سهم خود را در فعالیت های شورشی که از زمان سرنگونی دولت محمد مرسی، رئیس جمهور منتخب در سال 2013 به کشته شدن صدها نظامی و پلیس منجر شده است، افزایش داده اند.
این افسران سابق به خاطر اطلاعاتشان درباره ارتش مصر - که بزرگترین ارتش جهان عرب به شمار می رود- آموزش شورشیان و هدایت راهبردی آنان، و حتی اجرای حملات انتحاری علیه مقامات دولتی، خطری برای مصر -متحد آمریکا- محسوب می شوند. به گفته خالد العنانی، استاد دانشکده مطالعات پیشرفته بین المللی دانشگاه جانز هاپکینز، از زمان برکناری مرسی از قدرت، برخی افسران ارتش به گروه انصار بیت المقدس ملحق شده اند و حملاتی را به تاسیسات ارتش و تاسیسات دیگر به ویژه در صحرای سینا طراحی و اجرا کرده اند. وی گفت: « صحبت از پیوستن شمار زیادی از افسران به گروههای افراط گرا نیست. ما درباره تعداد انگشت شماری صحبت می کنیم که توانسته اند فرار کنند و جایگاهی امن در سینا برای خود بیابند. با این همه، حملات همین عده معدود از افسران سابق ارتش تعیین کننده و زیان بار است.» السیسی با عنوان رئیس سابق ستاد مشترک ارتش مصر و رئیس بخش اطلاعات ارتش به خوبی از تهدید بالقوه این گروههای افراطی آگاه است.
نظارت دقیق
گروهی شبه نظامی به سرکردگی دو افسر ارتش در سال 1981 انور سادات، رئیس جمهور وقت مصر را ترور کرد. سال ها بعد، سیف العدل که از افسران سابق ارتش مصر بود، به عنوان یکی از مقامات بلندپایه القاعده منصوب شد. یک مقام بلندپایه ارتش مصر در گفتگو با این خبرگزاری اعلام کرد فرار اعضای ارتش یک اتفاق نیست. « طبیعی و منطقی است که ما افکار و اندیشه های منحرف را زیر نظر داشته باشیم. همه نیروهای مسلح باید وفادار باشند و ما همه تدابیر لازم را علیه آن دسته از اعضای ارتش که به رژیم وفادار نیستند، اتخاذ خواهیم کرد.» وی تصریح کرد: « البته درصد این افراد کم، و تعدادشان انگشت شمار است.» یک منبع نظامی مصر نیز گفت ارتش یگانی دارد که اعضای مظنون به حمایت از ایدئولوژی افراط گرایان را زیر نظر می گیرد. وی گفت: «درست است، شماری از اعضای ارتش هستند که اندیشه های مذهبی افراط گرایانه دارند. اما تعدادشان بسیار کم است. شاید از هر دو هزار نظامی، دو یا سه نفر اندیشه های افراط گرایانه داشته باشند.»
این منبع افزود: « بیش از 200 نفر از جمله تعداد انگشت شماری از افسران سابق ارتش و پلیس به خاطر پیوستن به گروه انصار بیت المقدس مراحل محاکمه خود را سپری می کنند. تغییرات گسترده ای که در پی سرنگونی حسنی مبارک در سال 2011 در کشور ایجاد شد، زمینه را برای شورشیان فراهم کرد تا جایگاهی امن برای خود در سینا ایجاد کنند. حشام عشماوی، افسر نیروهای ویژه ارتش از جمله نظامیانی است که به صف افراط گرایان ملحق شده است. وی هرگز درباره سیاست حرفی نمی زد و به ندرت در ملاء عام نماز می خواند. افرادی مانند عشماوی که از ارتش فرار کرده اند، به ویژه برای مصر که به منظور مهار شبکه پیچیده ای از شورشیان که از سینا تا لیبی - دیگر کشوری که به کانون فعالیت افراط گرایان تبدیل شده است- گسترده شده اند، تلاش می کند، دردسرساز هستند. همسایگان عشماوی در منطقه نصر قاهره - که محل زندگی بسیاری از افسران ارتش است- هرگز فکرش را هم نمی کردند وی روزی به افراط گرایی تبدیل شود که در صدر فهرست افراد تحت تعقیب در این کشور قرار دارد. شیخ حمدی، امام جماعت مسجد کوچکی که با آپارتمان عشماوی فاصله زیادی نداشت درباره وی گفت: « به نظر می رسید او کاملاً خود را وقف شغلش در ارتش کرده است.»
عشماوی ظاهراً آینده درخشانی در ارتش داشت. وی در سال 1996 به ریاست نیروهای ویژه ارتش منصوب شد. اما ظرف چهار سال مورد سوءظن قرار گرفت. وی ابتدا به شغل اداری منصوب شد و سپس در دادگاه نظامی محاکمه شد. بنا بر اعلام منابع سرویس امنیت ملی که مدارک و شواهد درباره اعضای گروه انصار بیت المقدس جمع آوری می کنند، عشماوی در سال 2007 پس از بحث با افسران دیگر درباره مذهب و تحریک آنها برای تمرد از دستورات از ارتش اخراج شد. بنا بر اعلام این منابع، عشماوی با افسران سابق ارتش در همان مسجد کوچک نزدیک خانه اش دیدار می کرد. وی در چارچوب گروه انصار بیت المقدس گروه کوچکی تشکیل داد که وظیفه آموزش روش های کشتار را بر عهده داشت. عشماوی به همراه یک افسر سابق دیگر هدایت کمیته آموزش نظامی این گروه را نیز بر عهده دارد. وی بهار سال 2013 به سوریه سفر کرد. بر اساس تحقیقات شورای امنیت ملی مصر، « این گروهک یکی از خطرناک ترین عناصر تروریستی است و مظنون به طراحی حمله العریش است.»
در این عملیات که ماه اکتبر اجرا شد، 33 نیروی امنیتی مصر در حمله ای که یکی از خونبارترین حملات در سال های اخیر در مصر بود کشته شدند.
گروه انصار بیت المقدس از ارزش تبلیغاتی برخورداری از افسران سابق ارتش در جبهه خود به خوبی آگاه است. ولید بدر، فارغ التحصیل دانشکده ارتش پیش از تلاش برای بمب گذاری در کاروان وزیر کشور سابق، در سخنرانی ویدئویی با یونیفرم ارتش ظاهر شد. وی در سخنان خود، ارتش را سرکوبگر مردم ، و السیسی را یک دشمن توصیف کرد. وی گفت: « ارتش مصر علیه مذهب ما اعلان جنگ کرده و شمار زیادی از مسلمانان را کشته یا بازداشت کرده است. چرا شما از رویارویی مسلحانه اجتناب می کنید؟ شما باید پاسخ آتش را با آتش بدهید.»
بدر نیز نخست گرایش های افراطی داشت. او سه بار در دادگاه نظامی محاکمه شد و در سال 2005 از ارتش اخراج شد. احمد، برادر کوچک بدر گفت او به خاطر ناراحتی از فساد گسترده در مصر به عربستان رفت. او سال 2012 پس از انتخاب محمد مرسی به سمت ریاست جمهوری به قاهره بازگشت. وی انتخاب مرسی را نخستین گام در جهت ایجاد دولتی اسلامی در مصر توصیف کرد. پس از برکناری مرسی از قدرت در پی اعتراضات گسترده، و افزایش اقدامات سرکوبگرانه علیه اسلام گرایان، بدر به خانواده اش گفت برای پیوستن به مخالفان به سوریه می رود. خانواده اش از او خبری نداشتند تا اینکه یک روز نیروهای امنیتی به خانه بدر در مصر مراجعه کردند و اعلام کردند که وی در حمله ای انتحاری کاروان وزیر کشور را هدف قرار داده و مواد منفجره همراه خود را منفجر کرده است.
