شخصیت های اسلامگرای مصر تاکید کردند اختلاف بین رهبران سابق جماعت اخوان المسلمین بر سر خط مشی انقلابی و مخالفت با مشروعیت نظام حاکم کنونی به تجزیه آن منجر میشود.
با گذشت نزدیک به دو سال از برکناری محمد مرسی، رئیس جمهور اسبق مصر در سوم ژوئیه 2013 جماعت اخوان المسلمین مصر همچنان به هدفی واحد و آن هم بازپسگیری قدرت محمد مرسی و محاکمه آنهایی را که رهبران کودتای نظامی در کشورشان خواندند، متعهد باقی ماندهاند.
این در حالی است که نشانههای بحران داخلی و اختلاف بین رهبران جماعت اخوان المسلمین مصر طی روزهای گذشته بیش از پیش پدیدار شده است، در بیانیههایی از سوی جماعت وجود شکاف یا کودتا در داخل این جماعت رد میشود در حالی که در برخی دیگر از شکاف و اختلاف سخن گفته میشود.
اختلافات بر سر اینکه چه کسی پس از محمد بدیع که در زندان به سر میبرد، رهبر اخوان المسلمین مصر است یا شیوه انتخاب ساختار این جماعت عمده اختلافات موجود در این جماعت وجود دارد.
نشانههای بحران اخیر در داخل صفوف جماعت اخوان المسلمین در اواخر سال 2013 ظهور پیدا کرد هنگامی که برخی جوانان اخوان المسلمین رهبران خود را متهم کردند که این جماعت را به وضعیت کنونی کشانده است و بدین ترتیب به طور جدی خواستار برکناری رهبران خود شدند.
پس از آن در فوریه 2014 رهبری منتخب جدیدی تشکیل شد اما اکنون بار دیگر بحران داخلی جماعت اخوان المسلمین طی هفته گذشته برجسته شده و رهبران سابق اخوان نشستی را در داخل مصر برگزار کرده و خواستار بازسازی جماعت اخوان المسلمین شدند موضوعی که دفتر جدید ریاست این جماعت با آن مخالفت کرد.
«محمود غزلان» که از زمان اقدام ارتش مصر علیه تحصن کنندگان در میدان رابعه العدویه در آگوست سال 2013 برای نخستین بار موضعگیری میکند، با انتشار مقالهای در سایت «نافذه مصر» نوشت: چیزی که ما میخواهیم بر آن تأکید کنیم این است که مسالمتآمیز بودن و پرهیز از خشونت جزء اصولی است که در آن افراط و تفریط نمیکنیم و یک گزینه دشوار اما به اذن خداوند موفق است و یکی از دلایل بقای ما در طول 90 سال و توجه مردم به این گروه است.
وی افزود: اخوان المسلمین از تجارب دیگران در جهان عبرت گرفته مبنی بر اینکه مسالمتآمیز بودن ملتها، قویترین سلاح و خشونت علت شکست و زوال است و ما تجربه الجزایر در دهه نود، تجربه شهر حماه در سوریه و سپتامبر سیاه در اردن را داریم که همگی شکست خوردهاند.
غزلان همچنین تأکید کرد که اخوان المسلمین به مسالمت آمیز بودن و مخالفت با خشونت پایبند هستند.
در این خصوص «حاتم ابوزید»، سخنگوی حزب «الاصاله» مصر تاکید کرد: بحرانی که جماعت اخوان المسلمین شاهد آن است و برخی جزئیات آن در رسانهها آمده هرگز بر روند تحرکات مخالفت با حاکمیت کنونی تاثیر نخواهد گذاشت.
ابوزید افزود: بحرانی که اخوان با آن روبرو است،قضیهای خاص و مربوط به خودش است و امیدواریم که از این برهه به خوبی عبور کند چرا که تاثیرات منفی بر این جماعت خواهد داشت.
وی تاکید کرد:اگر اخوان دچار بحران یا اختلافی در دیدگاههای اعضای خود شود مهم این است که بر رویکرد و راهبرد آن طی برهه آتی تاثیر نگذارد.
این سخنگوی حزب الاصاله گفت: مطمئنا هر گونه اختلافی بر اخوان تاثیر میگذارد چرا که جماعت اخوان المسلمین بزرگترین حزب اسلام گرا از حیث شمار اعضا و دامنه نفوذ آن در کشورهای اسلامی است.
از سوی دیگر «احمد بان» پژوهشگر امور جنبشهای اسلامگرا در مصر گفت: اخوان در سختترین شرایط خود به سر میبرد چرا که با مشکلات فکری، مدیریتی، ساختاری و همچنین در سلوک سیاسی روبرو است، به گونهای که گروهی در این جماعت خشونتطلبی اخوان را خطرناک خوانده و گروهی دیگر راه انقلاب و جهاد در پیش گرفتهاند.
بان افزود: رهبران سابق اخوان ثمره تلخی از چیزی که در ذهن جوانان کاشتهاند برداشت کردند، آنها شعله آتشی را روشن کردند که قادر به خاموش کردن آن نیستند چرا که مناقشه سیاسی را به مناقشه دینی مبدل کردند و نتوانستند این امر را تغییر دهند و همان زمان تجزیه اخوان نحتمی بود.
این پژوهشگر جنبشهای اسلامگرا در مصر با پیشبینی تقسیم اخوان المسلمین به سه گروه گفت:یکی از این گروهها خط مشی دینی و نه سیاسی را ترجیح میدهد گروهی در احزاب سیاسی وارد میشود و گروه سوم در فضای خشونت و گروههای جهادی ورود پیدا خواهد کرد.