1) جغرافیای طبیعی

کشور آفریقای جنوبی، در بخش انتهائی جنوب آفریقا قرار گرفته، بطوریکه آبهای اقیانوس اطلس بر کرانه های غربی و آبهای اقیانوس هند بر کرانه های جنوبی و شرقی آن می خورد.
مساحت اين کشور برابر با 1272037 کيلومتر مربع بوده که بيش از نصف خاک ایران می باشد. دو برابر مساحت ايالت تگزاس در ايالات‌متحده آمريکا، پنج برابر انگلستان يا آلمان، دو برابر فرانسه و ۳۳ برابر هلند است.

مختصات جغرافیایی اين كشور 42 25 جنوبی و 13 28 غربی و اختلاف زمانی آن با نصف النهار مبدأ 2 ساعت و با ایران یک ساعت و سی دقیقه مي‌باشد (البته اگر ايران ساعت را يك ساعت به جلو بكشد، اين اختلاف به 2.5+ مي رسد).
چنانچه مساحت جزایر پرنس ادوارد و مارین را محاسبه كنيم، وسعت آفريقاي جنوبي به 1219912 كيلومتر مربع مي رسد. آفريقاي جنوبي كه بيشتر محيطش با اقيانوس اطلس و اقيانوس هند همجوار است داراي 2.798 کیلومتر خط ساحلي است. طبق تخمين سال 1990، كل منابع آبي اين كشور به 500 كيلومتر مكعب مي رسد.
آفريقاي جنوبي داراي فلات‌های (جلگه‌هاي) داخلی وسیعي است که کوه‌هاي (تپه‌هاي) نوک‌تیز و دشت‌های ساحلی باریک آن را احاطه كرده اند. پست ترين نقطه در آفريقاي جنوبي، با ارتفاع صفر، مربوط به آقيانوس اطلس است و بلند ترين ارتفاعات اين كشور كه به 3408 متر مي رسد، مربوط به قله "انجسوت" (Njesuth) است.

منابع طبیعی
طلا، کرم، انتسمیون، زغال سنگ، سنگ آهن، منگنز، نیکل، فسفات، قلع، الماس تزئینی، اورانیوم، پلا تیوم، مس وانادیوم، نمک و گاز طبیعی از جمله منابع طبيعي آفريقاي جنوبي است كه ميزان بالا و غناي آنها باعث شده است كه اين كشور به يكي از ثروتمند ترين كشور هاي آفريقاي تبديل شود.
21 نیروگاه ژئوترمال 3 نیروگاه آبی و 3 توربین گازی بیش از 200.152 میلیون کیلووات ساعت برق تولید می کنند.
ذخایر دریافت شده از لحاظ اقتصادی اهمیت فراوانی دارد 3.71 میلیون هکتار زمین کشاورزی 26 میلیون هکتار جنگل، صیدماهی سلانه بیش از 262000 تن است.

تقسيم بندي زمين ها
21.1% زمين هاي آفريقاي جنوبي زراعي محسوب مي شود و تنها 0.79% از كل زمين هاي اين كشور زير سطح كشت قرار مي گيرند. باقیمانده زمين ها شامل زمین‌هایی مي شود که قابل کشاورزی نیستند و شامل مرغزارهای گسترده، چراگاه‌ها، جنگل و درختستا‌ن‌ها، مناطق آباد (ساخته شده)، جاده‌ها و زمین‌های لم یزرع می‌باشد.

عوارض زمين
در نواحی داخلی آفریقای جنوبی فلاتی بلند با علفزار و تقریباً نیمی از آن متوسط ارتفاعش از سطح دریا 1219 متر است. جنوبی ترین نقطه آفریقای جنوبی دماغه آگولهاس AGULHAS می باشد که در ایالت کیپ در 161 کیلومتری جنوبی ترین ناحیه دماغه امیدنیک قرار دارد.

کوه‌ها
کوههای بلندی در آفریقای جنوبی دیده نمی شود. گرچه کوه گریت اسکارپمنت ناحیه مرغزاری را از دشت ساحلی جدا می سازد و بلندی آن تا 3350 متر در کوههای دراکنسبرگ در لسوتو می رسد و رشته کوهها به سوی غرب بطول 2092 کیلومتر بسوی اقیانوس اطلس امتداد می یابد.
کزوت سوآت برگ در رشته‌کوه گیرتکارو در بخش جنوبی کشور قرار دارد. بین منطقه عقبی و دشت‌های جلگه‌ای یک رشته‌کوه دیگر به نام لنکِ برگ قرار دارد. در ساحل جنوبی -جنوب كيپ تون- یک منطقه مجزا به نام تیبِل مونتنِ با ارتفاع 1086 متر قرار دارد.
در کرانه جنوب غربی کوه‌های رِگوِلد، دامنه این فلات را احاطه كرده است. اين كوه ها رشته‌کوهی چین‌خورده، نامنظم و با شیب تندی را تشكيل مي دهند كه به سمت دشت‌های کرانه‌ای (ساحلی) کشیده شده اند. آفریقای جنوبی یک فلات بزرگ را، با حدود دو سوم مساحت كل کشور، دربر دارد. این فلات در کناره‌های جنوب شرقی به بلندترین ارتفاع خود می‌رسد که کوه‌های بِرَکِتر و بِرک آن را احاطه كرده‌است و اين خود بخشی از گریت اسکارپینت می‌باشد که فلات را از بخش کرانه‌ای جدا می‌کند. همچنين اسکارپند شامل کوه "انجسوت" (Njesuth) مي‌باشد.
این فلات به سه منطقه مشخص شده تقسیم شده است: هایولد، بوشوِلد، میدل وِلد. هایولد که بخش اعظمی از آن فلات است، در واقع رشته کوهی مي باشد که ارتفاع آن از سطح دریا در حدود 1200 تا 1800 متر است و از ویژگی‌های آن، موج‌دار بودن آن است. بخش جنوبی فلات را رشته‌کوه تپه‌ای احاطه كرده که ویت واترِرند نام دارد و شهر ژوهانسبورگ را دربرمی‌گیرد. جنوب ویت واتِرز به بوشوِلد و ترانزوِل باسین ختم می‌شود.
میانگین ارتفاع بوشوِلد کمتر از 4.000 پا می‌باشد. بخش غربی فلات به فلات میدل ولد مشهور است و در مسیر کرانه باختری به سمت پایین کشیده می‌شود.
ارتفاع میدل وِلد از سطح دریا در حدود 2.000 تا 4.000 پا متغیر است. بین دامنه فلات و خط ساحلی غربی و جنوبی زمین به سمت دریا در شیب بسیار تبدی کشیده مي‌شود. در طول ساحل غربی دو نقطه وجود دارد که دارای شیب تندي است. این شیب تند داخلی همانند نواری تپه‌ای است که استرِن آپ لند نام دارد، و شیب خارجی که دشت پایینی مي‌باشد اِسترن لورِد نام دارد. در جنوب این مناطق که قبل از شیب داخلی تا ساحل قرار دارد، فلات‌هایی هستند که گریت کارو نام دارند (و یا سنتر کارد یک فلات پایین دست نامیده مي‌شود). همچنين لیتل کارو یا کارو جنوبی و دشتی در سطح پایین قرار دارد.

بیابان‌ها
آفریقای جنوبی شامل بخشی از بیابان کالاهاری در شمال شرقی است که با خاک قرمز و علف‌هایی با رشد کم (کم‌پشت) و بوته‌زار پوشيده شده است. به غير از مناطق شرقي که در آن تپه‌های بزرگی از شن یافت مي‌شود، بخشی از بیابان نامبیان در غرب موجود است.

جنگل‌ها
اکثر جنگل‌ها در قسمت شرق و جنوب و سواحل جنوب غربی واقع شده‌اند و دارای بیش‌ترین (مهم‌ترین) نوع پوشش گیاهی در آفریقای جنوبی مي‌باشد.

رودها و رودخانه
رود اورانژ از کوههای دراکنسبرگ جاری و شاخابه های آن نیز در کشور جاری است. رود وال به سوی غرب جاری است و وارد اقیانوس اطلس می گردد. رود لیمپوپو LIMPOPO در ویت واترزراند در ترانسوال جریان دارد.
رودخانه‌های اصلی آفریقای جنوبی اورانگ و وال ولیمپو هستند. رودخانه اورانج بزرگ‌ترین رودخانه در کشور است و از لسوتو سرچشمه مي‌گیرد و به سمت شمال غربی جریان دارد. اين رودخانه بعد از طی مسافتی حدود 1400 مايل (2.250 کیلومتر طول) به اقیانوس اطلس سرازیر مي‌شود. غربی‌ترین بخش اورانگ مرزی بین آفریقای جنوبی و نامیبیا تشکیل مي‌دهد. رودخانه وال تا بخش مرکزی کشور جریان دارد و در آنجا به رودخانه وانگ مي‌پیوندد.
رودخانه لیمیو از منطقه جنوب شرقی سرچشمه مي‌گیرد و به سمت غربی تا مرز بوتسوانا ادامه دارد و سپس در طول مرز زیمباوه به سمت شرق جریان مي‌یابد. اين رودخانه پس از ورود به موزامبیك، تا اقیانوس هند ادامه دارد.
بدليل پديده خشكسالي در آفريقاي جنوبي، به طور کلی رودخانه‌های کشور جریانی ناپیوسته اي دارند. به همین خاطر در بخش نیروی دریایی و تولید برق هیدرو الکترونیک کم کاربرد هستند ولی برای آبیاری مناسب مي‌باشند و به همين منظور نيز از آنها بهره برداري مي شود.

دریاچه‌ها
بزرگترین دریاچه آفریقای جنوبی سنت سویا است که سطح آن حدود 115 مایل، یعنی 298 کیلومتر مربع، است. در فصل تابستان و آب و هواي خشک تا 135 مایل (یعنی در حدود 350 کیلومتر مربع) نسبت به فصل بارندگي متغیر مي‌باشد و عمق آن از 3 تا 8 فوت است. سنت لوسیا یک تالاب نمکی است که در سواحل شمال شرقی کشور نزدیک سودوانابای واقع شده که با کانال باریکی به طول 7 مایل از اقیانوس هند جدا مي شود.
دریاچه و منطقه اطراف آن محل زندگی گونه‌های وسیعی از حیوانات مختلف مي‌باشد و تنها مکانی است که اسب‌های آبی و کوسه‌ها و کروکدیل‌ها در این آب‌ها سهیم هستند.

اقیانوس‌ها و دریاها
آفريقاي جنوبي در شرق با اقیانوس هند و از غرب با اقيانوس اطلس هم مرز است. جنوب این کشور نيز به وسیله تلاقی اقیانوس هند و آتلانتیک (اطلس) احاطه شده است. سواحل شرقی دارای صخره‌های مرجانی است و همين جاذبه ها غواصان زیادی را از سراسر دنیا به سمت خود جذب کرده است. در طول این ساحل قاره ای عمق آب بسیار کم (و حتی نزديك به صفر) است. دریا در خارج از منطقه سواحل جنوبی ادامه پیدا کرده و تا شکل مثلث گونه آگول‌هاست بنگ، که از منابع گاز و نفت محسوب مي‌شود، امتداد دارد.
در ساحل غربی، چشمه بنگلاآپ قرار دارد. آبهای اقیانوس هند در سواحل غربی آفریقای جنوبی دمایی در حدود 77-66 فارنهایت یا 25 درجه سانتی گراد دارند. اما دمای اقیانوس به سمت سواحل شرقي حدود 57-48 درجه سانتی گراد مي‌باشد در حالی که در سواحل جنوبی آب‌ها متوسط دما حدود 70-61 فارنهایت یا 21-16 درجه سانتی گراد مي‌باشد.

جزایر اصلی
دو جزیره کوچک تحت کنترل آفریقای جنوبی وجود دارد. پرنس ادواردو و مارین در 1.200 مایلی جنوب شرقی شهر کيپ تاون واقع شده اند. دیگر قلمروهای برون مرزی این کشور شامل یک تعداد جزایر کوچک است که در قسمت سواحل جنوب غربی قرار دارند، مانند داس،روبِن، جزایر قناری که همگی به جز جزیره روبِن مسکونی مي‌باشند.

کرانه و سواحل
آفریقای جنوبی دارای کرانه و سواحل حاشیه ای مي‌باشد که از سواحل صخره ای تشکیل شده اند و همچنین تعدادی خلیج، بندرگاه که در حاشیه این سواحل وجود دارد. به هر حال موج‌های بلند خروشان و پر انرژی که به این سواحل برخورد میکنند در بسیاری از مکان‌ها بین خطوط ساحلی منظم و دندانه دار سواحل شنی را شکل داده است. این سواحل معمولا به وسیله تل‌های شنی محافظت مي‌شوند. نوار ساحلی غرب و جنوب بین 500 تا 600 فوت و 50 تا 180 متر بالاتر از سطح دریا و بسیار حاصلخیز و بارور مي‌باشد.
بندرهای ساحلی شهر کيپ تاون نقش مهمی در اقتصاد این کشور بازی مي‌کنند. شهر كيپ تاون با مکان‌های تفریحی که دارای سواحل زیبا و مکانهای خیره کننده ای مي‌باشد مشهور است. خطوط ساحلی آفریقای جنوبی از بندر الکساندر در غرب اقیانوس آغاز و تا جنوب بی وقفه ادامه دارد تا به بندر اِس تی هلینا ختم مي‌شود- در اینجا خط ساحلی به سمت غرب متوقف و به سمت شرق جریان دارد وبا عبور از بندر نالدا همچنان به راه خود ادامه مي‌دهد تا به شهر کپ آف گودهپ پِنینیسولا می‌رسد. ساحل در جنوب در اطراف پسنینسولا ادامه دارد، سپس به سمت جنوب به بندر والز مي‌رسد.
بعد از دور زدن به سمت جنوب غربی‌ترین نقطه در آفریقا و قبل از کرانه جنوب شرقی، به کمپ آگولدهاس خط ساحلی در نقطه شمال غربی مي رسيم. در این قسمت قبل از ورود به پورت الیزابِت به بندر موسل میرسيم و دوباره با چند حاشیه که شامل بندر آلگوا بزرگتر است برخورد مي كنيم. از اینجا خطوط ساحلی به سمت شمال شرقی تا خلیج استی لوسیا و بندر سودان در شمال شرقی پیش مي‌روند.

شرایط آب و هوایی
بیشتر آب و هواي آفريقاي جنوبي در محدوده نیمه‌خشک است. البته در امتداد‌ سواحل شرقی آب و هواي نيمه استوايي و دارای روزهای آفتابی و شب‌های سرد و خشک مي‌باشد. آب و هواى گرم و خشک در مناطق شمالي، صحرايى در شمال غربي، مديترانه‌اى در جنوب غربي، معتدل در مرکز و برخى از مناطق جنوبى و نيمه استوايى در مناطق شرقى است.
گستره آب وهوایی آفریقای جنوبی در جنوب غربی، مدیترانه ای و در فلات‌های داخلی (معتدل) ملایم مي‌باشد و در شمال شرقی نیمه استوایی است. ریزش برف به ندرت اتفاق مي‌افتد، اگر چه یخبندان زمستانی در مناطق مختلف وجود دارد.
متوسط دما در ژوئن، در شهر دوربان در قسمت پایینی مراکز شمال غربی، حدود 69 تا 81 درجه فارنهایت و 21 تا 27 درجه سانتی گراد میباشد. این طیف در جایی مشابه در ژوهانسبورگ در منطقه شمال مرکزی حدود 58 تا 78 درجه فارنهایت یا26-14 درجه سانتی گراد مي‌باشد. اگر چه ژوهانسبورگ به خط استوا نزدیکتر است تا دوربان، تقریبا دارای تابستانی خنک‌تر مي‌باشد. و اين به خاطر تبخیر نسبتا بالای آب در حدود 5.470 فوت است.
دما در ماه ژوئن در شهر كيپ تاون در ساحل جنوبی 60 تا78 درجه فارنهایت و یا 16 تا 26 درجه سانتی گراد مي‌باشد منطقه شهر كيپ تحت تاثیر دمای خنک اقیانوس اطلس در جنوب مي‌باشد. رنج دمای زمستانی پیرو همین الگوی ثابت منطقه ای مي‌باشد. متوسط دما در جولای حدود 72-52 درجه فارنهایت و 22-11 درجه سانتی گراددر دوربان، 39 تا 63 درجه فارنهایت (16-4 c) در ژوهانسبورگ (63-45 فارنهایت ) در شهر كيپ مي‌باشد.

میزان بارندگی
به طور کلی آفریقای جنوبی از آب و هوایی معتدل برخوردار است به جز در دورترین نقطه جنوب غربی، بیشترین بخش کشور تحت تاثیر دمای مراکز شرقی که از سمت اقیانوس هند مي‌وزد قرار دارد. این دما که حاوی نم فراوانی است، در حدود 35 تا 76 سانتی متر به مقدار آب اضافه مي‌كند و این مقدار به سرعت در سمت غربی کاهش پیدا مي‌کند. در کرانه غربی سالیانه میزان بارندگی اغلب کمتر از 2 سانتی متر است.
دورترین نقطه جنوب غربی تحت تاثیر بادهای غربی که از اقیانوس اطلس مي‌وزند قرار دارد. در مناطق خشک این فلات (جلگه) مقدار ریزش باران و شروع فصل بارندگی در آوریل و اکتبر تا حد زیادی بالا است. این منطقه سالیانه حدود 56 سانتی متر ریزش باران را دریافت مي‌کند که بیشترین میزان بارش در ژوئن و سپتامبر اتفاق مي‌افتد.

خطرات طبیعی
بطور كلي خشکسالی‌های بلندمدت اين كشور را تهديد مي‌كند. اما کمبود يا نبود رودخانه‌های اصلي و دریاچه‌هایی که نگهداری آن‌ها بسیار مهم است، افزایش استفاده از آب‌های خروجی و آلودگی رودخانه‌ها با پس‌آب‌های کشاورزی و مصارف شهری و همچنین آلودگی هوا در نتیجه ریزش باران اسیدی، فرسایش خاک و کویر زایی از مهم‌ترين مسائل زيست‌محيطي هستند.
براي تامين آب مناطق مختلف در آفريقاي جنوبي، اين كشور مشتركا با كمك لسوتو یک سلسله از سدهای را ساخته است -و تعدادي نيز در دست احداث است- كه بموجب آنها، منابع آبی مازاد به سمت مناطق در حال رشد جنوب آفریقا هدایت مي شوند. این طرح بزرگترین پروژه زیر ساختی در آفریقا و همچنین پرهزینه‌ترین و مهم‌ترین آن ها محسوب مي شود.
آتش گرفتن بوته زارها، چمنزار ها و جنگل ها در زمستان های خشك آفریقای جنوبی نیز از دیگر عوامل طبیعی آب و هوای این كشور است. این حادثه بیشتر در استان های Limpopo، Mpumalanga و KwaZulu-Natal و در ماه های آگوست (مرداد و شهریور) و اكتبر (مهر و آبان) اتفاق می افتد. مهار این آتش سوزی بسیار دشوار است و تا جایی ادامه پیدا می كند كه همه چیز سوزانده شود.


2) جغرافياي انساني

53 میلیون و 675 هزار نفر در آفریقای جنوبی زندگی می‌کنند که 80.2 درصد از آنها آفریقایی سیاهپوست، 8.4 درصد سفید پوست، 8.8 درصد رنگین پوست و 2.5درصد هندی-آسیایی هستند (2014م). میانگین سنی مردم در این کشور 25.7 سال است. رشد جمعیت در این کشور منفی است. امید به زندگی 62.34 سال، برای زنان 63.87 سال و برای مردان 60.83 سال است. (2015م)

6.836.500 نفر از مردم آن در سال 2014 میلادی به بیماری ایدز مبتلا بودند.

زبان
آفريكانز، انگليسي، اندبله، حوسه، زولو، سپدي، سسوتو، ستسوانا، سواتي، چيوندا و ايكستسانگا (11 زبان رسمي هستند(

اديان و مذاهب و نسبت جمعيتي
مسیحي، عقايد سنتي آفريقايي، هندو، مسلمان و يهودي

قبايل
مهمترين اين قبايل عبارتند از؛ بانتو، انگوني، سوتو-تسوآنا، ژاوندا، شانگانا و تسونگا  

نرخ رشد جمعيت
 1.33% (تخمین 2015)

بيماري هاي شايع
ايدز، هپاتيت A، مالاريا، اسهال، تب حصبه


 3) جغرافياي سياسي

نام رسمي و كامل اين كشور «جمهوری آفریقای جنوبی»(RSA)  است كه به اختصار آفریقای جنوبی خوانده مي‌شود. نام پيشين آن اتحاد آفریقای جنوبی بوده است.
در همسایگی آفریقای جنوبي، نامیبیا در شمال غربی، زیمبابوه و بوتسوانا در شمال و موزامبیک و سوازبلند درشمال شرقی واقع شده است. و لسوتو کشوری که در سرزمین آفریقای جنوبی محصور شده‌است و با آفریقای جنوبی همسایه است.
بوفوناتسوانا، ترانسکی، سیسکی و وندا مناطق مستقل تحت سلطه آفریقای جنوبی هستند.
با نگاهى به نقشه قاره آفريقا موقعيت ژئوپلتيکى و سوق‌الجيشى آفريقاى جنوبى در پائين‌ترين نقطهٔ قاره مشخص مى‌شود و ما را از موقعيت ويژهٔ اين کشور در قاره آگاه مى‌کند. اين کشور واقع و مشرف بر دماغه امدنيک و اقيانوس منجمد جنوبى بوده و حد فاصل ميان اقيانوس هند و اطلس مى‌باشد و چون در صورت بسته شدن کانال سوئز تنها راه‌ آبى ميان شرق و غرب است از اهميت استراتژيک بسيارى برخوردار مى‌باشد.  

تقسیمات کشوری 
هنگامی که آپارتاید در سال ۱۹۹۴ ملغی شد دولت ناچار شد تا بانتوسان‌های مستقل و نیمه‌مستقل قبلی را به ساختار سیاسی آفریقای جنوبی تبدیل کند. به همین دلیل چهار استانقبلی با نام‌های استان کیپ، استان کوازولو ناتال، ایالت آرنج فری و ترانس وال کنار گذاشته شدند و ۹ استان دیگر جایگزین آنها شدند. این استان‌های جدید از استان‌های پیشین کوچک‌ترند که برای تخصیص منابع بیشتر این طور کوچک در نظر گرفته شده‌اند.
این ۹ استان به ۵۲ بخش تقسیم می‌شوند که ۶ تای آنها شهرداری کلان‌شهرها و ۴۶ تای آنها شهرداری بخش‌ها هستند. ۴۶ بخش‌داری خود به ۲۳۱ شهرداری تقسیم می‌شوند. بخش‌داری‌ها همچنین شامل ۲۰ بخش مدیریتی (که اغلب منطقه حفاظت‌شده هستند) هستند که مستقیماً توسط بخش‌داری‌ها اداره می‌شوند. ۶ شهرداری کلان‌شهر اعمال بخش‌ها و شهرداری‌های محلی را انجام می‌دهند.
استان‌های 9 گانه آفریقای جنوبی دارای دولت‌های محلی (استانی) است که استاندار، بلندپایه‌ترین مقام اجرائی آن استان به حساب می‌آید.
تصوير پايين نقشه استان‌ها را بارنگ نشان می‌دهد كه صورتی کم رنگ برای کیپ شمالی فیروزه‌ای برای شمال غربی بنفش برای گائوتنگ سبز برای لیمپوپو قهوه‌ای برای امپومالانگا شرقی سبز کم رنگ برای ایالت آزاد وزرد کم رنگ برای کیپ غربی در نظر گرفته شده است.