1) تاريخچه روابط
سفارت ايران در تونس 15 آبان 1336 تأسيس شد
و در سال 1343 با ديدار حبيب بورقيبه رئيس جمهور وقت تونس، روابط دو كشور گسترش
يافت و سفارت تونس در ايران در سال 1351 راهافتاد.
با آغاز جنگ تحميلي سفارت تونس در ايران تعطيل شد و نمايندگي ايران نيز به سطح
كارداري تقليل يافت و با حمايت تونس از عراق، روابط دو كشور متشنج شد و در 1366 با
تعطيلي نمايندگي ايران در تونس، كاملا قطع گرديد.
در سال 1369 روابط دو كشور مجددا (در سطح كاردار) برقرار شد و در سال 1372 به سطح
سفارت ارتقاء يافت.
2) روابط فرهنگي
در سال 1350 به دنبال سفر وزير فرهنگ و هنر
وقت ايران نامههايي در باب همكاري هاي فرهنگي و هنري ميان وزراي دو كشور مبادله
شد. قابل ذكر است كه در قرارداد فرهنگي فوق تبادل دانشجو بين دو كشور نيز ملحوظ
گرديده بود. اين قرارداد پس از پيروزي انقلاب اسلامي به حالت تعليق درآمد و تاكنون
با وجود مذاكرات متوالي موافقتنامه جديدي جهت تبادل دانشجو امضا نشده است.
به جز اعراب و بربرها، ایرانیان یکی از اقوامی بودهاند که نقش عمدهای در شکلگیری
فرهنگ اسلامی تونس داشتهاند و آثار فرهنگ ایرانی در بخشهای گوناگون فرهنگ تونس
نمود داشتهاست. در بسیاری از عنصرهای فرهنگی کشور تونس همچون معماری، موسیقی،
آداب مردمی، خوردنیها و نوشیدنیها و زینتآلات میتوان نمودی از فرهنگ ایرانی را
یافت. در گویش عربی کاربردی در تونس، بیش از ۲۰۰ واژه با ریشهٔ فارسی دیده میشود
که برخی از آنها عبارتند از گلیم، نارنج، مرزبان، میخانه، دهقان و بسیاری
واژههای دیگر.
در آغاز دورهٔ اسلامی نفوذ فرهنگ ایرانی در تونس با حضور گروهی از سپاهیان ایرانی
اهل خراسان در میان لشکر عقبة بن نافع آغاز میشود و در زمان ضعف حکومت صنهاجه به
اوج خود میرسد. در این دوره، امیران ایرانی از دودمان بنو خراسان مدتی بر شهر تونس
فرمان میرانند.
برخی از فقیهان و اندیشمندان اسلامی تونس مانند امام سحنون نیشابوری، اسد بن فرات
نیشابوری، عبدالله بن فروخ فارسی و خالد بن یزید فارسی ایرانیتبار بودهاند.
امروزه برخی از خیابانهای شهر تونس با نام شاعران و فیلسوفان ایرانی چون حافظ،
مولوی، خیام، ابن سینا، فارابی و رازی نامگذاری شدهاند.
3) روابط سياسي
در سال 1335 نماينده اي از سوي رژيم سابق
ايران به تونس اعزام گرديد. هدف از اعزام وي تحكيم روابط مودت آميز بين دو كشور
بود. پس از مذاكرات ابتدايي و انجام مقدمات كار، سفارت ايران در تاريخ 15 آبان 1336
در تونس تأسيس شد و شروع به فعاليت نمود. حبيب بورقيبه رئيس جمهور وقت تونس در سال
1343 از ايران ديدار به عمل آورد و در پي اين سفر اعلاميه مشترك بين طرفين به امضا
رسيد كه حاكي از تمايل طرفين به بسط و توسعۀ همه جانبه روابط بوده است. بنابراين
تمايل دو جانبه، موافقت نامۀ بازرگاني بين دو كشور به امضا رسيد و شاه سابق ايران
در آوريل 1969 به تونس سفر كرد.
دولت تونس تا سال 1351 در ايران داراي سفير اكرديته (مقيم آنكارا) بود؛ ولي در اين
تاريخ اقدام به افتتاح سفارت در تهران نمود. روند توسعه روابط بين دو كشور در
محدودۀ ممكن يعني وابستگي ايران به قطب امريكايي و وابستگي تونس به قطب فرانسوي
جهان غرب تا زمان پيروزي انقلاب اسلامي ايران ادامه داشت. در سال 1982 دولت تونس به
بهانۀ صرفه جويي در امور مالي و مخالفت اين كشور با جنگ تحميلي نمايندگي خود را در
تهران تعطيل كرد و به نمايندگي جمهوري اسلامي ايران در تونس اجازه داد كه به فعاليت
هايش ادامه دهد.
اين حضور يك طرفه با فشارها و محدوديت هاي گوناگوني نيز همراه بود و جمهوري اسلامي
ايران نيز سطح نمايندگي را عملاً به سطح كاردار تنزل داد. به موازات اين جريانات و
در طي زمان ابتدا نشريات و مطبوعات محل، شروع به سمپاشي در رابطه با جمهوري اسلامي
ايران نموده اكاذيبي چون اعلاميه هاي نظامي رژيم بعثي عراق و خريد اسلحه از رژيم
اشغالگر قدس توسط جمهوري اسلامي ايران را درج و نشر نمودند. اين روند رو به تزايد
در نهايت موجب موضع گيري هاي صريح مقامات عاليۀ تونس در رابطه با جمهوري اسلامي
ايران بخصوص در چارچوب جنگ تحميلي گرديد و تونسي ها آشكارا از موضع عراق حمايت كرده
و در مجامع بين المللي بخصوص در رابطه با مسائل مربوط به حقوق بشر به ضرر ايران رأي
مي دادند.
قابل ذكر است كه فرار محمد مزالي نخست وزير اسبق تونس در سال 1985 و متعاقب آن
جايگزيني هادي مبروك به جاي باجي قائد السبسي وزير خارجۀ سابق تونس نقطه عطفي در
رابطه با نزول بيشتر روابط دو كشور و اتخاذ مواضع منفي از طرف تونس عليه جمهوري
اسلامي ايران محسوب مي گردد كه نهايتاً در تاريخ 1366.01.06 در حاليكه حكومت
بورقيبه آخرين ماههاي عمر خود را طي مي كرد، كاردار وقت ايران در تونس به وزارت
خارجه احضار و به وي اطلاع داده مي شود كه بايد به همراه كليۀ كاركنان ايراني سفارت
خاك تونس را ترك نمايد و به اين ترتيب روابط دو جانبه به طور كامل قطع شد. بعد از
سه سال قطع رابطه بين طرفين در تاريخ 1369.07.02 با بيانيۀ مشترك دو كشور مجدداً
روابط از سر گرفته شد. روابط جمهوري اسلامي با تونس در سطح كاردار برقرار شد و از
تابستان 1372 با ارتقاي سطح روابط ميان دو كشور، نخستين سفير ج.ا.ا. در تونس فعاليت
هاي خود را آغاز كردند. البته دولت تونس نيز در حدود دو سال قبل از اين تاريخ، به
تهران سفير اعزام نموده بود.
سطح نمايندگي ايران در تونس
سفارت ايران در اين كشور از سال 1336 تاسيس شد.سفارت ايران در پي از سرگيري روابط
سياسي ايران و تونس از سال 1372 مشغول فعاليت است.
سطح نمايندگي تونس در ايران
از سال 1370 سفير تونس در ايران مشغول فعاليت است. هم اكنون سفير اين كشور در
ايران آقاي حاتم الصائم مي باشد.
4) روابط اقتصادي
برقراري روابط اقتصادي ايران و تونس به
دليل بعد مسافت در سطح پايين قرار داشته است. متعاقب برقراري روابط سياسي بين دو
كشور قرار شد كه ايران مقاديري از فسفات توليدي تونس را جهت تهيۀ كود شيميايي
خريداري كند كه اين مقدار در آخرين سال هاي قبل از پيروزي انقلاب اسلامي بالغ بر
150 هزار تن گرديده بود. دولت تونس نيز متقابلاً اقدام به خريد خشكبار ايران نمود
كه پس از انقلاب اسلامي از خريد خشكبار از ايران انصراف جسته و روابط اقتصادي دو
كشور به خريد يك جانبه فسفات تونس توسط ايران محدود گشت.
در سال 1363 به دنبال فعاليت هاي انجام شده از طرف نمايندگي ايران، تونس موافقت كرد
كه در مقابل فسفات صادراتي به ايران اقدام به خريد اجناس و كالاهاي مورد نياز خود
بنمايد و ليست كالاهاي صادراتي ايران در اختيار آن كشور قرار گرفت. ولي به دليل عدم
تمايل مقامات تونس، اين طرح به عمل در نيامد. به دنبال قطع رابطۀ تونس با جمهوري
اسلامي ايران در سال 1366 دولت جمهوري اسلامي ايران تصميم گرفت كه در سياست خريد يك
جانبۀ فسفات از تونس تجديد نظر به عمل آورد ؛ ولي دوباره روال عادي خود را پيدا
كرد.
در اكتبر 1994 مركز توسعه صادرات ايران براي نخستين بار، با بيش از 12 شركت بخش
خصوصي ايران در نمايشگاه بين المللي شركت نمود. اقبال بي نظير مردم تونس به كالاهاي
ايراني و فروش كليۀ كالاهاي عرضه شده در آن نمايشگاه، نه تنها تمايل مصرف كنندگان
تونسي به اجناس ايراني را منعكس ساخت، بلكه بازرگانان اين كشور را برآن داشت تا در
جهت انجام معاملات بازرگاني با تجار ايراني حركت كنند و از آن تاريخ به بعد تعدادي
معاملات تجاري ميان جمهوري اسلامي ايران و تونس انجام گرفت كه اگر چه حجم آن محدود
بوده، ولي نويد از امكانات توسعه مبادلات بازرگاني بين دو كشور مي دهد. در زمينه
فرهنگي، روابط دو جانبه اي بين دو كشور از قرون اوليۀ اسلامي وجود داشت و بسياري از
فقها و دانشمندان ايران در زمان خلافت فاطميون به تونس مهاجرت كرده بودند در دوران
تسلط عثماني بر تونس به جهت اختلافاتي كه بين ايران و امپراطوري عثماني وجود داشت
اين ارتباطات به حداقل تنزل پيدا كرد. ولي پس از استقلال تونس اقدام به تأسيس يك
كرسي زبان و ادبيات فارسي در دانشگاه تونس شد كه استاد اين كرسي از تهران اعزام مي
گرديد. متعاقب آن مقامات فرهنگي و آموزشي طرفين از دو كشور بازديد كرده و اقدام به
تشكيل نمايشگاههاي فرهنگي و هنري ايران در تونس نمودند.
5)
نمایندگی ها
نشاني و تلفن
نمايندگي ايران در تونس
سفير ايران در تونس
آقای مصطفی بروجردی
كد كشور
216+
تلفن
71791018
فاكس
71793177
آدرس
10 نهج الحکیم برنی-البلفدیر 1002-تونس-ص ب 350
پايگاه اينترنتي نمايندگي ايران در تونس
Iranemb@tunisia@mfa.gov.ir
Iranemb_tunisia@mfa.gov.ir
http//tunis.icro.ir/
نشاني و تلفن
نمايندگي تونس در ايران
سفير تونس در ايران
آقاي محمد حصائری
تلفن
22009203 - 22632385
فاكس
22631994
آدرس
الهیه، خ شهید فیاضی (فرشته سابق)، شماره 66
Other articles in this category |
---|
تونس در یک نگاه |
جغرافیا |
تاریخ |
فرهنگ |
اقتصاد |
سیاست |
نظامی |
روابط با ایران |