جغرافیا        0  2362 reads

1) جغرافياي طبیعی

جمهوری بوتسوانا کشوری است واقع در جنوب آفریقا، شمال آفریقای جنوبی، شرق نامیبیا و غرب زیمبابوه. پایتخت این کشور شهر گابورون با ۲۰۸,۴۱۱ نفر جمعیت می‌باشد. مساحت بوتسوانا ۶۰۰٬۳۷۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱٬۶۳۹٬۸۳۳ نفر می‌باشد. ۸۴ % خاک بوتسوانا را صحرای سوزان کالاهاری دربر گرفته‌است بدین ترتیب نیمهٔ غربی بوتسوانا را بیابان خشک شامل می‌شود. شرق بوتسوانا نیز تپه‌زار است و شمال این کشور نیز دریاچه‌های نمک فرا گرفته‌است.
بزرگ‌ترین دلتای درون‌سرزمینی جهان به نام دلتای اوکاوانگو در این کشور قرار دارد. بخشی از حوضه آبریز رود لیمپوپو که از زمین‌چهرهای اصلی جنوب قاره آفریقا است در بوتسوانا قرار گرفته‌است. سد گابورون که بر یکی از شاخه‌های این رود به نام نوتوانه ساخته شده، آب پایتخت را تامین می‌کند. رود چوبه که در شمال کشور واقع شده، در ناحیه کاپریوی، مرزی طبیعی میان بوتسوانا و نامیبیا ایجاد کرده‌است. رود چوبه در محلی به نام کازونگولا به رود زامبزی می‌پیوندد.
بوتسوانا شرایط بدی برای کشاورزی دارد و تنها در حدود ۴ درصد زمین به سادگی کشت می‌شود. عمده مساحت کشور در بیابان کالاهاری است که فقط مناسب برای چرا در تابستان است (تقریبا تمام بارندگی در ماه‌های تابستان صورت می‌گیرد). وضعیت آب و هوایی آن استوایی است. این کشور با دو چالش زیست‌محیطی یعنی خشکسالی و بیابان‌زایی روبه‌رو است و به خاطر خشکسالی‌های شدید، ۷۵ درصد از مردمش به آب‌های زیرزمینی وابسته شده‌اند. تنها کمتر از ۵ درصد از کشاورزی این کشور با کشت بارانی صورت می‌گیرد.
از مهمترین شهرهای بوتسوانا می‌توان به فرانسیس تاون ۱۱۳,۳۱۵ نفر، موله پولوله ۶۹,۷۸۹ نفر، سلبی پیکوه ۴۹,۸۴۹ نفر و مائون ۳۰,۰۰۰ نفر اشاره کرد.

آب و هوا
در زمستان روزها گرم و شبها سرد است و بطور اتفاقی آب یخ می زند. تابستانها گرم است. با وزش بادهای شمال شرقی گرما غلبه دارد. ریزش باران در تابستان از اکتبر تا آوریل است، در حالیکه در بقیه سال با تابش زیاد خورشید تقریباً خشک است. شهر گابورنه در ژانویه 1/26 درجه و در جولای 8/12 درجه صدبخشی حرارت دارد. باران سالانه سخت گونه گون از 650 میلی متر در شمال تا 250 میلی متر در جنوب شرقی است. کشور مستعد خشکسالی است.


2) جغرافياي انساني

جمعیت این کشور دو میلیون و شش هزار نفر است. زبان رسمی این کشور انگلیسی است و زبان تسوانا نیز که رواج زیادی دارد رسمیت دارد. کالانگا، ساروا و ندبله و در برخی نقاط زبان آفریکانس نیز صحبت می‌شوند. بزرگ‌ترین قوم این کشور قوم تسوانا است که نام این کشور هم از نام همین قوم گرفته شده‌است. نژاد ۷۹ % بوتسوانایی‌ها، تسوانا، ۱۱ % کالانگا، ۳ % باساروا و ۷ % نیز کگالاگادی و سفید هستند.
میانگین سنی جمعیت این کشور ۲۰٫۹ سال است. امید به زندگی (2011) 58.05 سال است. هر دو زبان انگلیسی و تسوانا زبان رسمی بوتسوانا به‌شمار می‌آیند. بوتسوانا در سال ۲۰۰۵ در بین ۱۷۷ کشور رتبه ۱۳۱ را از نظر شاخص توسعه انسانی داشته‌است. علت پایین بودن رتبه توسعه انسانی بوتسوانا مربوط به بالا بودن مرگ‌ومیر ناشی از ایدز بوده‌است. بوتسوانا بالاترین آلودگی ناشی از ایدز را در جهان دارد. لیکن در سایر موارد، عملکرد توسعه انسانی بوتسوانا در مقایسه با کشورهای آفریقا سیاه بسیار مطلوب بوده‌است.
بر اساس آمارهای سال ۲۰۰۳ میلادی ۳۷.۳ درصد از مردم این کشور به بیماری ایدز مبتلا هستند. بیماری ایدز شیوع بسیار گسترده‌ای در بوتسوانا دارد که تاکنون جان ده‌ها هزار نفر را در این کشور گرفته‌است، شیوع ایدز به حدی به یک همه‌گیری در بوتسوانا تبدیل شده‌است که ۳۵۰,۰۰۰ نفر از جمعیت ۱٬۶۳۹٬۸۳۳ نفر بوتسوانا مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی هستند (بیش از یک پنجم جمعیت کشور).

قبايل
داراي 6 قبيله است. اسوانا 79%، كالانگا 11%، كيگالاگادي، هررو، باييي، همبوكوش

نرخ باسوادي
81%

نرخ رشد سالانه جمعيت
1.5%

بيماري هاي شايع
اسهال، هپاتيت نوع A، حصبه و مالاريا


3) جغرافیای سیاسی

کشور بوتسوانا دارای ۹ ناحیه و ۵ شورای شهر می‌باشد:


 


1 - مناطق مرکزی (
Central)
2 - گانزی (
Ghanzi)
3 - کگالاگادی (
Kgalagadi)
4 - کگاتلنگ (
Kgatleng)
5 - کوننگ (
Kweneng)
6 - مناطق شمال شرقی (
Northeast)
7 - مناطق شمال غربی (
Northwest)
8 - مناطق جنوب شرقی (
Southeast)
9 - مناطق جنوبی (
Southern)

 

شهرهای بزرگ
گابورون (Gaborone)
جواننگ (
Jwaneng)
لوباتسه (
Lobatse)
سلبی پیکوه (
Selebi-Pikwe)
فرانسیس تاون (
Francistown)

شهر هاي مهم
گابورون، فرانسيستون، سلبي-فيكوِ، مُلِپولول، كانيه،
سرُوه، ماهالاپيه، لوباتسه، ماون و مُچودي

كشور هاي همسايه
ناميبيا، افريقاي جنوبي، زيمبابوه

View this article in PDF format Print article
Other articles in this category
بوتسوانا در یک نگاه
جغرافیا
تاریخ
فرهنگ
اقتصاد
سیاست
نظامی
روابط با ایران