1) تاريخچه

در سال 1975 با مسافرت رسمي الحاج عمر بنگو رئيس جمهور گابن در رأس يك هيئت بلندپايه سياسي و اقتصادي به ايران، روابط دو كشور آغاز شد. گابن در سال 1976 سفارت خود را در تهران افتتاح كرد. با اصرار مقامات گابني، ايران هم متقابلاً در فروردين 1356 سفارت خود را در ليبرويل گشود.
رژيم فعلي گابن روابط بسيار خوب و حسنه اي با رژيم گذشته داشته و به همين جهت نيز توافقي جهت خريد اورانيوم از گابن امضاء شده بود. همچنين رژيم گذشته كمك هاي مادي و نظامي در اختيار رژيم فعلي گابن مي گذاشته است.
بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در ايران و به مدت يكسال گابن از جمهوري اسلامي ايران استقبال نمي كرد. بعد از مرگ شاه كم كم براي مقامات گابني روشن شد كه شاه پايگاه مردمي نداشته و جنايات بزرگي در ايران مرتكب شده است. همچنين گابني ها دريافتند كه جمهوري اسلامي ايران خواهان روابط برادرانه با تمام كشورهاي جهان سوم و كشورهاي اسلامي مي باشد. لذا تا چند سال پس از انقلاب اسلامي سفارت خود در تهران را در سطح سفير حفظ كرد. لازم به ذكر است كه در همين مدت حدود 20 سفارتخانه خود را در خارج از كشور تعطيل كرده بود.
در سال 1364 در پي موشك باران هاي شديد تهران مقامات گابني نسبت به بستن سفارت خود در تهران اقدام كرده و اظهار اميدواري نمودند در فرصت بعدي نسبت به بازگشائي آن اقدام نمايند.
گابن در آغاز جنگ تحميلي موضع بي طرفي خود را اعلام نمود ولي در آن زمان گابن در تهران و بغداد سفارت داشت ولي بعداً سفارت خود را در بغداد تعطيل نمود. در حالي كه سفارت گابن تا چندين سال بعد در تهران داير بود. مقامات گابني به طور غيرمستقيم از جمهوري اسلامي پشتيباني مي كردند و در سال 1362 در كنفرانس اسلامي از موضع جمهوري اسلامي در جنگ تحميلي حمايت نمودند البته به همين دليل از مقامات گابني تشكر گرديد و با اينكه در هنگام جنگ در مورد مسئله دبيركلي ايراني براي اوپك مقامات گابني از موضع جمهوري اسلامي ايران حمايت كردند.

2) روابط فرهنگي

در سال 1365 گابن در نمايشگاه موزه هنر كشورهاي آفريقايي در تهران شركت نمود و طي سال هاي پس از انقلاب چندين هيئت گابني براي شركت در مراسم جشن هاي سالگرد انقلاب اسلامي در ايران شركت نمودند و اخيراً پس از برگزاري اجلاس زن و توسعه جوامع اسلامي كه از طرف سازمان كنفرانس اسلامي در تهران برگزار گرديد نمايندگان گابني نيز در تهران شركت كرده و با سازمان هاي ايراني همتا روابط مناسبي برقرار نمودند.
در سال 1375 نيز با سفر جناب آقاي دكتر جاسبي رئيس دانشگاه آزاد اسلامي به گابن و اعطاي بورس تحصيلي از طرف اين دانشگاه به جوانان گابني اميد آن مي رود كه اين روابط به سطح مطلوبي گسترش يابد.
با توجه به اينكه رئيس جمهور اين كشور قبلاً مسيحي بوده و بعداً مسلمان شده است زمينه هاي رشد اسلام در اين كشور به سرعت فراهم شده است و جمع كثيري از مردم اين كشور نيز مسلمان شده اند بطوري كه اكثر مسلمانان گابني را جوانان تشكيل مي دهند. جمهوري اسلامي ايران نيز با ساخت يك باب مسجد و چند كلاس درس در محلۀ باتاوياي ليبرويل سعي در تشويق مردم به اسلام داشته است. همچنين طي سال هاي متمادي با حمايت سفارت جمهوري اسلامي ايران در ليبرويل كلاس هاي قرآني براي نونهالان مسلمان داير مي باشد.

3) روابط سياسي

با توجه به اين كه گابن مستعمره سابق فرانسه بوده است همواره در جبهه فرانسوي ها قرار دارد و از طرف ديگر با توجه به علاقه بنگو به نحوه حكومت در كشورهاي عربي خليج فارس روابط نزديكي با شيوخ خليج فارس دارد اما سعي نموده در دوستي با ايران خدشه اي وارد نشود.
در مورد مسئله قدس گابن از تصميمات كميته قدس زير نظر حسن دوم حمايت مي كند و در حالي كه تا سال 1973 با اسرائيل روابط سياسي در سطح سفير داشت ولي از اين سال با توجه به تصميمات سازمان كنفرانس اسلامي و سازمان وحدت آفريقا با اسرائيل قطع رابطه سياسي كرده ولي روابط تجاري همچنان ادامه داشته است تا اينكه پس از صلح برخي از كشورهاي عربي با اسرائيل اقدام به بازگشايي سفارت خود در تل آويو و اعزام سفير نمود.
در خصوص مسئله حقوق بشر همواره رأي گابني ها به قطعنامه هاي سازمان ملل عليه جمهوري اسلامي ايران ممتنع بوده است و در سازمان كنفرانس اسلامي و اوپك و غير متعهدها مواضع نزديكي نسبت به ايران داشته است. البته گابن در سال 1996 رسماً از سازمان اوپك خارج شد در حالي كه جمهوري اسلامي ايران به نفع گابن تلاش زيادي نمود تا عضويت اين كشور در اوپك حفظ شود.

4) روابط اقتصادي

دو كشور ايران و گابن در سال 1976 موافقت نامه بازرگاني و اقتصادي مبني بر خريد اورانيوم از سوي ايران به امضاء رساندند و دولت گابن آمادگي خود را مبني بر تحويل اورانيوم در مهر ماه 1357 به ميزان 141 تن اعلام نمود. ولي اين امر مقارن با بروز انقلاب اسلامي در ايران گرديد كه تمام سازمان هاي دولتي منجمله سازمان انرژي اتمي در اعتصاب بودند و از ديگر سوي هنوز سياست آينده پيرامون راكتورها مشخص نبود. در نتيجه پاسخ مقامات گابني بدون جواب ماند و گابني ها اورانيوم مذكور را به ژاپني ها فروختند.
با توجه به اينكه چوب اكومه گابن از شهرت بالايي برخوردار و در بازار ايران به عنوان تخته سه لايي گابن شناخته شده است در سال 1361 هيئتي از سازمان صنايع ملي ايران به اين كشور مسافرت نموده و آمادگي خريد ساليانه يكصد هزار مترمكعب چوب از گابن را اعلام نمود. اولين محموله كشتي چوب از گابن براي ايران معادل 10000 مترمكعب در اسفند ماه 1362 بارگيري شد و پس از آن نيز چند نوبت ديگر چوب از گابن خريداري گرديد.
طي سال هاي اخير بازرگانان ايراني در سه نمايشگاه بين المللي ليبرويل شركت داشته و كالاهاي ايراني مورد استقبال مردم گابن واقع شده است. به طوري كه اكنون علاوه بر نمايشگاه، بازرگانان مقيم كه عموماً غير بومي هستند اقدام به واردات كالا از ايران مي نمايند. تلاش هاي نسبتاً وسيعي نيز به منظور جلب بازرگانان و شركت هاي بزرگ گابني و فرانسوي به سوي كالاهاي ايراني از سوي سفارت جمهوري اسلامي ايران انجام شده است.