جمهوري ماداگاسكار جزيره‌اي است
در اقيانوس هند، در جوار ساحل جنوب شرقي افريقا. جمعيت اين كشور (طبق آمار سال
)2005 341,040,18 نفر، مساحت آن 041,587 كيلومترمربع، و زبان رسمي آن مالاگاسي و
فرانسوي است.
تاريخچه
فرهنگ بومي ماداگاسكار اساسآ اندونزيايي با رگه‌هايي از عربي و اسلامي است. جامعه
مبلغان مسيحي لندن در دهه 1820 فن چاپ را به اين كشور وارد كرد و گويش مرينا با
الفباي لاتين، زبان رسمي اين كشور شد. ادبيات غني ماداگاسكار به زبان مالاگاسي است
و ريشه مالايي ـ پولينزيايي دارد. در عين حال از زبان‌هاي عربي، فرانسوي، و انگليسي
نيز متأثر است. نسخه‌هاي خطي عربي در جنوب شرقي جزيره يافت مي‌شود. كتابخانه‌هاي
اصلي و ديگر مؤسسات فرهنگي در شهر تاناناريو (آنتاناناريوو)[1] ، پايتخت
ماداگاسكار، نفوذ فرانسه را نشان مي‌دهند. ماداگاسكار در سال‌هاي -1896 1945
مستعمره فرانسه و در سال‌هاي 1946-1958 يكي از اعضاي اتحاديه فرانسه بود.
كتابخانه ملي
كتابخانه ملي در 1961 يعني يك‌سال پس از استقلال كشور پايه‌گذاري شد و مجموعه
000,80 جلدي كتابخانه فرمانداري كل دولت استعماري را كه در 1920 به‌وجود آمده بود،
به ارث برد. پس از آن منابع خود را بر اساس قانون واسپاري به‌دست آورد. در عين حال
به‌عنوان كتابخانه عمومي پايتخت و مركز سندپردازي نيز فعاليت مي‌كند.
كتابخانه ملي از 1961 تا 1973، در كنار انجام وظايف قبلي، به‌عنوان مركز ملي ترويج
كتاب و كتابخواني نيز عمل مي‌كرد. گسترش اين فعاليت‌ها به ايجاد مركز خدمات
كتابخانه ملي در 1973 منجر شد. مركز خدمات كتابخانه ملي بخش ويژه‌اي براي ترويج
كتابخواني دارد كه وظيفه اصلي آن ارتقاي هنر نويسندگي، حمايت از حق مؤلف براي ناشر،
و ترويج لذت خواندن است. مركز خدمات كتابخانه ملي، كتابشناسي ملي را نيز چاپ
مي‌كند. مجموعه كتابخانه ملي شامل
470,236 جلد كتاب، 4976 نسخه خطي، 621 نشريه، و 2586 نقشه است و انتشارات كشور را
بر اساس قانون واسپاري دريافت مي‌كند . كتابخانه حفظ ميراث ملي را عهده‌دار است و
به لحاظ داشتن مجموعه بزرگي درباره ماداگاسكار نقش مهمي نيز به‌عنوان كتابخانه
عمومي و تحقيقاتي ايفا مي‌كند. در 1982 ساختمان جديد مركز خدمات كتابخانه ملي
افتتاح شد.
كتابخانه‌هاي دانشگاهي
كتابخانه دانشگاه ماداگاسكار در 1960 ايجاد شد و در حال حاضر مجموعه آن 000,180 جلد
است. به‌دنبال تمركززدايي در دانشگاه، پنج مركز منطقه‌اي به آن ضميمه شد.
قديمي‌ترين آنها مركز توليارا نام دارد.
كتابخانه‌هاي عمومي و آموزشگاهي
در 1978 برنامه‌اي براي ارتقاي سطح كتابخانه‌هاي عمومي در فيوندرونانا[2](حوزه‌هاي
فرعي كه هر يك از چند محله پستي تشكيل شده است)، اجرا شد و طي سال‌هاي بعد به‌تدريج
گسترش يافت. اين برنامه شامل تحرك در كتابخانه‌هاي شهرداري و مراكز اطلاعات سابق و
ايجاد كتابخانه‌هاي جديد است. در سال 1984، در حدود 57 واحد كوچك راه‌اندازي شد.
اداره خدمات كتابخانه‌اي، آموزش فني كاركنان را تضمين مي‌كند. علاوه بر اين حدود
300 كتابخانه كوچك در سراسر كشور فعال هستند. اينها كتابخانه‌هاي مدارسي هستند كه
بودجه آنها از تعاوني‌هاي مدرسه يا سرمايه‌هاي خصوصي و يا كتابخانه‌هاي شركت‌ها و
انجمن‌ها تأمين مي‌شود. تعداد مجموعه‌هاي اين كتابخانه‌ها متفاوت و بين 1000 تا
6000 جلد است.
كتابخانه‌هاي تخصصي
كتابخانه فرهنگستان مالاگاسي[3] ، در تاناناريو، در 1905 تأسيس شد و در حوزه‌هاي
زبان، ادبيات، هنر، علوم اجتماعي و سياسي، و علوم پايه و كاربردي كتابخانه‌اي تخصصي
محسوب مي‌شود. اين كتابخانه در اواسط دهه 1980 داراي 000,33 اثر بوده و 30 نشريه
ادواري دريافت مي‌كرد. اين كتابخانه مواد خود را با ديگر نظام‌هاي كتابخانه‌اي
مبادله مي‌كند.
مؤسسات تحقيقاتي مانند مركز ملي تحقيقات اقيانوس‌شناسي، مركز ملي تحقيقات دارويي، و
مركز ملي تحقيقات كاربردي در توسعه روستايي مطالعات و گزارش‌ها و نيز نتايج تحقيقات
خود را به اين كتابخانه ارائه مي‌كنند.
وزارتخانه‌ها و ادارات نظير آموزش، كشاورزي، اطلاعات، بهداشت، دادگستري، صنعت،
اقتصاد، ارتباطات، امور عمومي، برنامه‌ريزي توسعه، و دفاع نيز هر يك داراي كتابخانه
تخصصي هستند كه اغلب بين 2000 تا 7000 نسخه در اختيار دارند.
حرفه كتابداري
مركز كتاب مالاگاسي در تاناناريو انجمني است كه در 1971 توسط چند كتابدار ايجاد شد
و به نشر و اشاعه آثاري پرداخت كه به گسترش و تشويق كتابخواني گرايش داشتند. اتخاذ
سياست‌هايي مبني بر گسترش كتابخواني در مقياس ملي و انجام خدمت به‌عنوان يك مركز
اطلاع‌رساني براي نويسندگان از ديگر فعاليت‌هاي آن است.
انجمن آرشيوداران، كتابداران، متخصصان اسناد، و موسيقي‌شناسان[4] در سپتامبر سال
1976 شكل گرفت.
منبع: دايرة المعارف كتابداري و اطلاع‌رساني
[1]. Tananarive (Antananarivo)
[2]. Fivondronana
[3]. Malagasy Academy Library
[4]. Association of Archivists, Librarians, Documentalists, andMusicologists
