تحولات مصر

مصر و اسراییل
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه العالم، با تشدید موج اعتراض های مردمی در مصر، دفتر "بنیامین نتانیاهو" نخست وزیر رژیم صهیونیستی به همه ارگان ها و نهادهای خود دستور اکید داده است که از اظهار نظر درخصوص تحولات مصر خودداری کنند. روزنامه صهیونیستی هاآرتص نیز در شماره روز شنبه 9/11/89 خود نیز نوشت: بنیامین نتانیاهو نخست وزیر و "آویگدور لیبرمن" وزیر امور خارجه عصر جمعه 8/11/89 اعلام کردند که وضع انفجاری مصر همسایه را از نزدیک پیگیری می کنند اما از هرگونه موضعگیری سیاسی خودداری می کنند. هاآرتص نوشت: لیبرمن لحظه به لحظه اوضاع مصر را پیگیری می کند، و در حال تماس با سفیر اسرائیل در قاهره است و خانواده های دیپلمات های اسرائیل تا اطلاع ثانوی در قاهره باقی خواهند ماند.
به گزارش العالم به نقل از پایگاه اطلاع رسانی «الوفد»، رژیم صهیونیستی با توجه به ادامه ناآرامی‌ها و تحولات امنیتی جاری در مصر، سفر اتباع این رژیم به مصر را ممنوع کرد و از صهیونیست‌ها خواست هر چه سریع‌تر مصر را ترک کنند.وزارت خارجه رژیم صهیونیستی پنجشنبه 7/11/89 طی بیانیه ای از صهیونیست های مقیم مصر خواست به دلیل شرایط و اوضاعی که آن را اوضاع پیچیده امنیتی خوانده و از چند روز پیش کشور مصر شاهد آن بوده است، هرچه سریع‌تر این کشور را ترک کنند.این بیانیه هم‌چنین اعلام کرد: تمام سفرهایی که قرار بود، اتباع این رژیم به مصر داشته باشند، لغو شده است. بنا بر این گزارش، بیانیه وزارت خارجه رژیم صهیونیستی مسئولیت مستقیم عدم ترک مصر را متوجه تخطی‌کنندگان از این بیانیه دانسته است. این بیانیه در حالی از سوی وزارت خارجه رژیم صهیونیستی صادر می‌شود که «اهارون زوی ورکش» رئیس پیشین دایره اطلاعات و جاسوسی ارتش رژیم صهیونیستی تاکید کرده بود، دستگاه‌های امنیتی مصر می‌توانند بر اوضاع امنیتی کشور حاکم گردند و اوضاع را به حالت طبیعی بازگردانند.
رئيس سابق هيئت اطلاعات ارتش رژيم صهيونيستي در سخناني عليه مردم مصر، خطاب به دولت مصر اعلام كرد كه در صورت داشتن سرعت‌عمل، مي‌تواند تظاهرات مردم را كنترل كند.«آهارون زئيو وركش» در گفت‌وگو با راديو رژيم صهيونيستي با اشاره به سه روز تظاهرات گسترده مردم مصر، تلاش كرد در سخناني به دولت مصر روحيه بدهد و دولت مصر را به سركوب مردم مصر تشويق كند. اين ژنرال اسرائيلي اعلام كرد كه نيروهاي امنيتي مصر مي‌توانند بر وضعيت اين كشور مسلط شوند به شرطي كه به سرعت كانون‌هاي تنش را كاهش بدهند (و مردم را سركوب كنند). وركش مدعي شد كه مردم مصر فقط به دليل وضعيت دشوار اقتصادي در مصر تظاهرات مي‌كنند و هيچ انگيزه ديني مشخصي يا هيچ جريان ديني يا شخص مذهبي مشخصي آنان را هدايت نمي‌كند.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی المحیط، «سيلوان شالوم» معاون نخست وزیر رژیم صهیونیستی گفت كه اسرائيل به دقت تحولات در مصر را پيگيري مي‌كند و اميدوار است كه مسئولان مصري حقوق و آزادي شهروندان را اعطا و نيز روابط بسيار خوب با اسرائيل كه تاريخ آن به بيش از 30 سال بازمي‌گردد، حفظ كنند. وي افزود: شكي نيست كه اوضاع مصر ساده نيست اما ناآرامي‌هايي كه در حال حاضر چند كشور عربي با آن مواجه هستند ارتباطي به منازعه اسرائيلي-فلسطيني ندارد. وي در ادامه تاكيد كرد: همواره گفته شده است كه تا زمانيكه منازعه فلسطيني-اسرائيلي حل‌وفصل نشود، منطقه روي ثبات را به خود نخواهد ديد اما اكنون تونس، لبنان، سودان و مصر بي‌ثبات شده است و هيچ ارتباطي نيز به اين منازعه ندارد.
در همین حال سه کانال تلویزیونی اصلی رژیم اسرائیل تحولات مصر را مستقیم پوشش دادند. کانال 10 این رژیم در این خصوص اعلام کرد، که این رژیم در خصوص تحولات مصر حالت آماده باش است و مقامات آن در حال بررسی مساله فراخواندن دیپلمات های خود از قاهره هستند. شبکه دوم اسرائیل نیز با شعار «مصردر آستانه انقلاب» تحولات مصر را مستقیم پوشش داد، تحلیلگر این شبکه اعلام کرد: سقوط رژیم مبارک برای اسرائیل فاجعه راهبردی خواهد بود.
خبرگزاری آلمان نیز در گزارشی تحلیلی از تل آویو نوشت : اسرائیل تمایلی به رفتن حسنی مبارک رئیس جمهور مصر ندارد.طی سه دهه گذشته ، هشت نخست وزیر مختلف در اسرائیل روابط با این رهبر مصر را که اکنون هشتاد و دو سال سن دارد تقویت کرده اند به همین علت اسرائیل با نگرانی تحولات و اقدامات ضد دولتی در مصر را که واقع در مرز جنوبی اسرائیل است و مهمترین شریک اسرائیل در صلح خاورمیانه به شمار می رود دنبال می کند. در حالیکه اعتراض های ضد دولتی در مصر صفحه اول روزنامه ها را در اسرائیل به خود اختصاص داده است اما دولت اسرائیل همچنان درمورد این حوادث ساکت است . ییگال پالمور سخنگوی وزارت امور خارجه اسرائیل گفت ما درمورد تحولات در مصر هیچگونه اظهار نظری نمی توانیم بکنیم جز اینکه بگوییم اوضاع در این کشور را به دقت زیر نظر داریم . وی افزود روابط بین مصر و اسرائیل بسیار مهم و به سود مردم مصر و اسرائیل است . اگرچه دولت اسرائیل واکنش چندانی به اوضاع در مصر نشان نداده است اما تحلیلگران می گویند باتوجه به اینکه اسرائیل با مصر و اردن موافقتنامه صلح امضا کرده است ، نگرانی های زیادی در مورد تحولات در مصر برای اسرائیلی ها وجود دارد.
روزنامه اسرائیلی یدیعوت آحارانوت نیز در گزارشی نوشت اسرائیل از غلبه تندروها بر مصر بیم دارد. به نوشته این روزنامه مقامات امنیتی اسرائیل هشدار می دهند غلبه افراط گرایان بر مصر، اسرائیل را در موقعیت کاملا متفاوتی قرار می دهد. یک مقام نظامی اسرائیل در حالیکه اعتراضات علیه حاکمیت حسنی مبارک رئیس جمهور مصر گسترش می یابد، به این روزنامه گفت تغییر بنیادی در دولت مصر ممکن است به انقلابی در نظریه امنیتی اسرائیل منتهی شود.
همچنین وزارت امور خارجه رژيم صهيونيستي در پي تشديد اعتراض‌هاي مردمي در مصر، امروز 11/11 89 سفارت اين رژيم در قاهره را تعطيل كرد. اين در حالي است كه "ايهود باراك " وزير جنگ اين رژيم نيز شب گذشته نشست مشورتي براي بررسي اوضاع مصر در دفتر خود در شهر "تل الربيع " با حضور "گابي اشكنازي " رئيس ستاد مشترك ارتش برگزار كرد. در همين حال وزارت امور خارجه رژيم صهيونيستي سفارت اين رژيم در قاهره را امروز تعطيل كرد و ديروز نيز خانواده‌هاي ديپلمات‌هاي اسرائيلي و بازرگانان صهيونيست مصر را ترك كردند.

حاکمیت مصر
در ادامه تحولات مصر، حسنی مبارک "عمر سلیمان"، رئیس دستگاه اطلاعاتی مصر، را به عنوان معاون خود انتخاب نمود. این برای اولین بار است که در سی سال گذشته، فردی به عنوان معاون رئیس جمهور مصر انتخاب می گردد.وی در ارتباط مصر با رژیم صهیونیستی و امریکا نقش برجسته ای داشته است.
در اسنادی که توسط سایت ویکی لیکس منتشر شده، آمده است که جمال مبارک به عمر سلیمان به عنوان یک مانع در راه موروثی شدن حکومت در مصر می­نگرد و سعی بر این داشته است که از نفوذ وی در مصر بکاهد.
يك تحليلگر مسائل خاورميانه تعيين عمرسليمان رئيس دستگاه اطلاعاتي مصر به معاون اولي مبارك را كودتاي سفيد دانست و از حمايت غرب براي روي كار آوردن محمد البرادعي به عرصه قدرت خبر داد.
اولين سناريو كه هم اكنون در حال اجراست انتخاب سرلشگر "عمر سليمان " رئيس اطلاعات و امنيت مصر به عنوان معاون اول رئيس جمهور مصر است. باتوجه به اين كه حسني مبارك دو پسر خود را از مصر فراري داده و براي اولين بار معاون اول براي خود انتخاب كرده است، مي توان اجراي اين سناريو را يك نوع "كودتاي سفيد " محسوب كرد.
اين كارشناس مسائل سياسي خاورميانه افزود: دومين گامي كه حسني مبارك در اجراي كودتاي سفيد برداشت تعيين سرلشگر "احمد شفيق " به عنوان نخست وزير جديد مصر است. احمد شفيق از دوستان قديمي حسن مبارك و از ملي‌گرايان ارتش است. هدف رئيس جمهور مصر از انتخاب احمد شفيق جذب ملي‌گرايان به نظام حاكم بر اين كشور است.
درباره دومين سناريوي پيش روي مصر می توان گفت: در اين سناريو آمريكا مي‌كوشد "محمد حسين طنطاوي " وزير دفاع و رئيس ستاد مشترك ارتش مصر را كه به تازگي به طور محرمانه به واشنگتن سفر كرده، به هرم قدرت برساند. هدف كاخ سفيد از انتخاب اين گزينه جلوگيري از تحولات سريع و غيرمترقبه‌اي است كه در اثر قيام ملت مصر ممكن است به وجود آيد و قراردادهايي همچون "كمپ ديويد " را به خطر بيفتد.
اين كارشناس مسائل خاورميانه سومين سناريوي پيش روي مصر را به قدرت رسيدن طيف "محمد البرادعي" و ملي‌گراها دانست و گفت: اين طيف از موضع‌گيري‌هاي كاخ سفيد در قبال اوضاع داخلي مصر ناراحت هستند و همچنين اختلافات جدي با رژيم حسني مبارك دارند. اين طيف معتقد است كه قانون اساسي كشور بايد تغيير كند و حسني مبارك نبايد نامزد انتخابات رياست جمهوري آينده مصر شود. بنابراين طيف مزبور براي رسيدن به خواسته‌هايش سرسختانه وارد مبارزه شده‌اند.
وي با بيان اينكه مردم مصر به مبارزات خود ادامه مي‌دهند تا به خواسته‌هاي خود دست يابند، گفت: اجراي سناريوي اول و ادامه يافتن تظاهرات در مصر نشانه تزلزل رژيم حسني مبارك است و به نظر مي‌رسد اوضاع اين كشور قابل كنترل نيست و اين قيام نظام حاكم بر مصر را در هم خواهد شكست و اكنون مصريان در خيابان ها عليه عمر سليمان شعار مي‌دهند و باتوجه به اينكه ارتش مصر توان و روحيه مقابله با مردم را ندارد. بنابراين به نظر مي رسد كه سناريوهاي اول و دوم با شكست مواجه خواهد شد و گزينه سوم در يك پروسه زماني دراز مدتي امكان اجرايي شدن بيشتري دارد.
اكنون تمام گروه‌هاي سياسي مصري بر اين نكته اتفاق نظر دارند كه حسني مبارك و تمام وابستگان به او بايد از قدرت كنار بروند. همچنين در قانون اساسي بايد يك بازنگري كلي و ريشه‌اي انجام شود. چرا كه اين قانون اساسي به نفع حزب حاكم است و به ديگر گروه‌ها اجازه صعود به هرم قدرت نمي‌دهد.
در پاسخ به اين سؤال که چنانچه حسني مبارك از قدرت بركنار شد و قانون اساسي تغيير كرد دولت آينده مصر يك دولت فراگير با مشاركت تمام گروه‌هاي سياسي خواهد بود، می توان گفت: اين همان سناريو سوم است كه البرادعي به دنبال آن است. اين سناريو از حمايت برخي كشورهاي اروپايي و بعضي از سياستمداران آمريكايي برخوردار است حاميان مزبور معتقدند اجراي اين سناريو براي منافع دراز مدت آمريكا و غرب مناسب است.
باتوجه به مجموع عوامل تأثيرگذار در تحولات مصر و جهان عرب به نظر مي‌رسد سناريوي سوم امكان اجرايي شدن بيشتري را دارد. چرا كه فردي همچون البرادعي در جامعه مصري از مقبوليت مردمي برخوردار است و خواهان قطع رابطه با غرب نيست.
منابع خبری گزارش دادند که شب گذشته از خروج "احمد عز" دبیر مستعفی حزب حاکم مصر در فرودگاه قاهره ممانعت به عمل آمد و فقط خانواده وی توانست به قبرس فرار کند.
خبرنگار شبکه الجزیره در قاهره با اشاره به اقدام شب گذشته "احمد عز"تاکید کرد: وی در نظر داشت به همراه خانواده اش به قبرس پرواز کند اما با ممانعتی که صورت گرفت تنها موفق شود خانواده خود را سوار هواپیما کند.
خبرنگار الجزیره در ادامه تاکید کرد: دلایل جلوگیری از خروج احمد عز از مصر همچنان پوشیده است، چون مقامات فرودگاه قاهره اجازه ورود خبرنگاران را به محوطه های اصلی نمی دادند. وی افزود: دبیرمستعفی حزب ملی حاکم هم اکنون در مکانی نامعلوم در قاهره حضور دارد و تا کنون کسی از وی اطلاعی ندارد.
احمد عز از حامیان سیاست سرکوب حسنی مبارک رئیس جمهور مصرمحسوب می شود که اخیرا استعفای خود را اعلام کرد. وی نزدیکترین مسئول در حزب ملی به جمال مبارک و از میلیاردرهای مصری است. احمد عز دبیر سیاستگذاری در حزب حاکم و از مهمترین سهامداران کارخانه آهن در مصر است. برخی از سیاستمداران و حقوقدانان مصری تاکید می کنند که عز در تقلب در انتخابات مجلس نمایندگان که سال گذشته برگزار شد نقش مهمی ایفا کرده بود اما حزب حاکم می گوید تقلب در حد تقلب فردی بوده و باعث سلب اعتبار از نتیجه نهایی نمی شود .
برخی از مقامات مصری پیش از این احمد عز را بی کفایت خوانده و وی را عامل افزایش ناآرامی های اخیر دانسته بودند.

مصر و آمریکا
تحولات پنج روز اخير مصر علاوه بر مردم اين كشور، فكر ديگر كشورها از جمله آمريكا و غرب را نيز به خود مشغول كرده است. به طوري كه آنها از ترس گسترش اين اعتراض ها و سرنگوني دولت 'حسني مبارك' از هم اكنون سياست 'فرار به جلو' را در پيش گرفته اند.
مقام هاي آمريكا با علم به اينكه ملت مسلمان مصر خواهان بازگشت به اصالت خويش و از حكومت استبدادي 'حسني مبارك' رويگردان شده اند، خواهان رفتار مسالمت آميز دولت خودكامه اين كشور با مردم هستند. بر اساس باور بسياري از آگاهان منطقه، موضعگيري هاي روزهاي اخير آمريكا و غرب نشان از فرار رو به جلو آنها بوده و حمايت ظاهري از مردم، عوام فريبي اي بيش نيست.
توصيه آمريكا به رييس جمهوري مصر براي مدارا با مردم معترض در حالي است كه ملت مصر خواهان كناره گيري حسني مبارك از حكومت بوده و ناآرامي ها پس از نماز جمعه شدت گرفته است. 'محمد البرادعي' از مخالفان سرشناس دولت مصر نيز به كشورهاي خارجي اعلام كرد كه مردم مصر از كسي كمك نمي خواهند و خودشان از عهده انجام كاري كه در پيش گرفته اند، برخواهند آمد.
آمريكا به اميد اينكه در دولت آينده مصر جايي داشته باشد، از در دوستي با ملت فهيم مصر در آمده و خطاب به مبارك از وي خواست كه به تقاضاهاي معترضان توجه كند.
در ناآرامي هاي چند روز اخير در مصر بيش از 50 نفر كشته و صدها نفر زخمي شده اند. منع مقررات آمد و شد نيز تاثيري در حضور مردم در اجتماعات اعتراضي سطح شهرها نداشت و به اذعان وزارت كشور مصر، 11 استان مصر دچار ناآرامي شده است. همچنين به گزارش خبرگزاري ها، سفارت رژيم صهيونيستي در قاهره به آتش كشيده شده است.
'باراك اوباما' رييس جمهوري آمريكا در جلسه روز گذشته شوراي امنيت ملي آمريكا، موضوع ناآرامي ها در مصر را مطرح كرده و مورد بررسي قرار داد.
به گفته خبرنگاراني كه در مصر حضور دارند، اقشار مختلف مردم در تظاهرات ضد حكومتي شركت دارند و ترس دولت از اين است كه مردم فقير جامعه مصر كه بخش اعظم جمعيت اين كشور را تشكيل مي دهند به طور گسترده تر به تظاهركنندگان بپيوندند.
روزنامه انگليسي تايمز در تحليلي از تظاهرات روزهاي اخير مردم مصر عليه نظام حسني مبارك و وضعيت سياسي آن اعلام كرد كه مبارك، مردم خود را از دست داد.
اين روزنامه نوشت: بر خلاف اينكه مردم مصر به مبارك به ديد مردي با كفايت مي نگريستند، اما مبارك رهبري مردمي در سطح گسترده نبود و او، مردم خود را به دليل شيوه رسمي محافظه كارانه و انزواگرايانه خود از دست داد.
از سوي ديگر، آمريكا، انگليس و ديگر كشورهاي غربي نگران سرايت ناآرامي ها به ديگر كشورهاي خاورميانه هستند، زيرا آمريكا با تمام توجه و علاقه اي كه به تونس داشت، با مشاهده اصرار و جديت مردم اين كشور به بركناري 'زين العابدين بن علي' حمايت خود را از او برداشت و جانب مردم تونس را گرفت. مقامات كشورهاي غربي هم با توجه به تجربه تونس، جانب مردم مصر را گرفته اند و پشت حسني مبارك را خالي كرده اند.
البته بايد به اين نكته مهم توجه داشت كه دنياي استكباري غرب تنها منافع خود را در اين وضعيت جست وجو مي كند و حمايت از مردم كشورهاي تونس و مصر نيز ظاهري است و در همين راستا صورت مي گيرد. غرب از ترس اينكه مبادا در اين كشورها، حكومتي جايگزين دولت هاي ساقط شده بشود كه با منافع آنها همخواني نداشته باشد، به صف مردم معترض پيوسته تا از اين راه بتواند افراد مورد نظر خود را معرفي كرده و با پشتيباني غيرمستقيم خود، دوباره كساني را بر اريكه قدرت بنشاند كه به دلخواه آنها رفتار كنند.
اين رفتار دوگانه دولتمردان غربي در حالي است كه پيش بيني ها از اوجگيري و گسترش هر چه بيشتر اعتراض هاي مردمي در مصر خبر مي دهد و به نظر مي رسد كه اين كشور و خاورميانه آبستن حوادث جديدي است. حوادثي كه به هيچ وجه مورد دلخواه و رضايت غرب و استكبار نيست.
در همین حال گزارش هاي موثق از شهر قاهره حكايت از آن دارد كه سفارت خانه هاي غربي و برخي كشورهاي عربي براي آمادگي خروج پرسنل و خانوادهاي خود اقدام به نابودي برخي از اسناد مهم كرده اند.
يك شهروند مصري كه دو روز قبل قاهره را ترك كرده است اعلام می دارد ، يك هفته ناآرامي در شهرهاي مختلف مصر از جمله قاهره اين انتظار را ايجاد كرده كه هرآن رژيم 30 ساله 'مبارك' ساقط شود. وي افزود: وضعيت در محل سفارت خانه هاي خارجي در پايتخت مصر كاملا امنيتي است و تحركات زيادي ديده مي شود.
اين شهروند مصري كه به دليل مسايل حفاظتي خواست نامش فاش نشود، گفت كه از افراد مختلف شنيده است به اعضاي سفارت خانه هاي اروپايي و آمريكا دستور داده شده است براي شرايط ويژه آمادگي داشته باشند و اسناد سري خود را نيز نابود كنند.
در همين حال گزارش مي رسد، ناوگان آمريكا مستقر در منطقه براي خروج اضطراري افراد آمريكايي مستقر در سفارت خانه آن كشور در قاهره در آماده باش كامل بسر مي برد.وزارت امور خارجه آمريكا هفته گذشته از اتباع خود كه اكنون در مصر به سر مي‌برند خواست تا به خيابان‌ها نيايند و منتظر دستورات بعدي باشند.
وزير امور خارجه آمريكا با اشاره به تحولات مصر خواستار برگزاري انتخابات و اصلاحاتي به اصطلاح منظم شد و تلويحا هشدار داد كه نبايد مصر به كشوري مانند ايران تبديل شود.
"هيلاري كلينتون " وزير امورخارجه آمريكا در 5 برنامه تلويزيوني در شبكه‌هاي مختلف آمريكايي شركت كرد تا درباره موضوع "ناآرامي‌هاي اخير در مصر " گفت‌وگو كند. بنا بر اين گزارش، كلينتون امروز در برنامه "اين هفته " شبكه "اي بي‌ سي "، برنامه "خطاب به ملت " شبكه "سي‌بي‌اس "، "سخنراني سالانه " شبكه "سي‌ان‌ان "، "يكشنبه با فاكس نيوز " شبكه فاكس نيوز و برنامه "ديدگاه‌ها و مطبوعات " شبكه تلويزيوني "ان بي سي " شركت كرده و اظهاراتي را درباره تحولات مصر مطرح كرد.
با وجود اينكه آمريكا تا كنون از ادامه حاكميت "حسني مبارك " در مقام رئيس‌جمهور مصر به عنوان يكي از متحدان كليدي خود در خاورميانه حمايت كرده است، كلينتون امروز از مبارك كه سخت تلاش مي‌كند تا همچنان در قدرت باقي بماند خواست تا انتخاباتي به اصطلاح آزاد و منصفانه برگزار كند.
وي همچنين اعلام كرد كه واشنگتن به هيچ عنوان قطع كمك‌هاي خود به قاهره را دست كم در شرايط كنوني در نظر ندارد.
وزير امورخارجه آمريكا در اظهارات خود با اشاره به موضوع برگزاري انتخابات، همچنين رئيس جمهور مصر را تحت فشار قرار داد اصلاحاتي را در پاسخ به اعتراضات گسترده و بي سابقه در مصر هرچه سريعتر اعمال كند. كلينتون در عين حال از رئيس‌جمهور مصر خواست تا "تغييرات دموكراتيك منظمي " را در اين كشور ترتيب دهد تا به گفته وي " از نتيجه‌اي همچون آنچه در ايران اتفاق افتاد، ممانعت به عمل آيد"؛ نتيجه‌اي كه وزير امورخارجه آمريكا از آن با عنوان "دموكراسي اشتباه " ياد كرد و نگراني خود را در تبديل شدن مصر به كشوري مانند ايران آشكارا نشان داد.
كلينتون در اظهارات امروز خود همچنين بر نقش حساس متعادل كننده دولت اوباما در مصر اصرار ورزيد. نقشي كه به گفته وي سعي خواهد كرد تا در عين حال كه مبارك را به عنوان متحد استراتژيك و كليدي آمريكا تنها نخواهد گذاشت، از معترضان نيز كه به دنبال تحقق حقوق خود و تسليم قدرت توسط مبارك هستند، حمايت خواهد كرد.
وزير امورخارجه آمريكا در شبكه تلويزيوني "ان بي سي" اعلام كرد: ما مي‌خواهيم انتخاباتي آزاد و منصفانه‌ را در مصر شاهد باشيم و ترديد داريم كه چنين خواسته‌اي يكي از نتايج آنچه هم‌اكنون در مصر در حال روي دادن است، باشد. كلينتون بدون اشاره به كشته شدن دستكم يكصد مصري در شش روز گذشته ادامه داد: ارتش مصر كه مبارك دستور داده به خيابان‌ها بيايد و ناآرامي‌ها را سركوب كند، به نظر مي‌رسد كه در برابر تظاهرات مسالمت آميز خويشنداري اختيار كرده است به جاي اينكه تلاش كند تا ناآرامي‌ها را كنترل كند.
وي همچنين در برنامه تلويزيوني شبكه "اي بي سي " تأكيد كرد: انتصاب‌ "عمر سليمان " رئيس دستگاه اطلاعاتي مصر به عنوان معاون رئيس‌جمهور توسط مبارك در روز گذشته را به سختي مي‌توان "آغاز اصلاحات سياسي " در اين كشور خواند. رئيس‌جمهور مصر بايد در زمينه اصلاحات بسيار بهتر از اين‌ها وارد عمل شود و اقدامات بيشتري را صورت دهد.
وزير امورخارجه آمريكا همچنين گفت: دولت اوباما نمي‌خواهد به هيچ عنوان شاهد "خلأ " در حاكميت مصر باشد كه يك شريك بسيار مهم آمريكا در روند صلح خاورميانه و مسائل ديگر است. من تصور نمي‌كنم كه هيچ كس بخواهد شاهد "بي‌ثباتي "، "هرج و مرج " و "خشونت فزاينده " باشد.
وي تغيير دلخواه آمريكا در مصر را تغيير منظم و سازماندهي شده خواند و گفت: ما مي‌خواهيم شاهد تغييري سازماندهي‌شده به سمت دولتي دموكراتيك و اصلاح اقتصادي باشيم.
كلينتون طي اظهارات خود در اين برنامه تلويزيوني سعي كرد تا هيچ اشاره‌اي به نفوذ كاملا محسوس آمريكا بر مبارك نداشته باشد و تنها گفت: تا اين لحظه هيچ بحثي درباره قطع كمك‌هاي آمريكا مطرح نشده است. ما هميشه كمك‌هاي خود را مورد بازبيني قرار مي‌دهيم. بنا بر اين گزارش، آمريكا سالانه 1.5 ميليارد دلار كمك به مصر ارائه مي‌دهد كه بيشتر اين ميزان كمك آمريكا در اختيار ارتش مصر قرار مي‌گيرد.
هيلاري كلينتون همچنين در گفت‌وگو با شبكه تلويزيوني "سي ان ان " در رابطه با اين سؤال كه "آيا فكر مي‌كند مبارك مي‌تواند از ناآرامي‌هاي اخير در مصر جان به در برد؟ " ، از هرگونه اظهارنظري كه بعدا به ضرر آمريكا شود پرهيز كرد و گفت: اين به مردم مصر بستگي دارد و اين مردم هستند كه سرنوشت مبارك را تعيين مي‌كنند. وي افزود: ما از هيچ نتيجه خاصي در مصر حمايت نمي‌كنيم. ما از اين موضوع حمايت مي‌كنيم كه دولت، نمايندگان جامعه مدني، فعالان و مخالفان سياسي گفت‌وگوهايي را آغاز كنند و براي ترسيم مسيري به سوي آينده تلاش كنند.

احزاب معارض
عضو گروه اخوان المسلمین مصر به تشکیل کمیته ای با مشارکت ده نماینده از گروه های سیاسی و اجتماعی مصر برای رهبری دوره انتقالی قدرت خبر داد و گفت: پیشنهاد شده است که شورای ریاستی تشکیل شود.
" احمد ابوبرکه" روز یکشنبه درگفت وگو با شبکه خبری العالم اظهار داشت: انتظار می رود این شورای ریاستی، بطور موقت قدرت را در دست گیرد و با برعهده گرفتن مسئولیت دوره انتقالی، دولت نجات ملی را تشکیل دهد. وی افزود: مناسب است تا کمیته ای به نمایندگی ازمردم مصر برای نوشتن قانون جدید که تضمین کننده آزادی و ثبات و امنیت در مصر باشد، تشکیل شود.
عضو گروه اخوان المسلمین مصر در ادامه گفت وگو با العالم تاکید کرد که انقلاب مردم این کشور، مصر را به جایگاه واقعیش درجهان عربی و اسلامی باز می گرداند.
" احمد ابو برکه " گفت: قشرها و گروه های مختلف مردم مصر اعم از زن و مرد و پیر و جوان با انقلاب خود ، این کشور را از سلطه آمریکا ورژیم صهیونیستی خارج خواهند کرد و آن را در جایگاه واقعی خود قرار می دهند. وی افزود : نظام مزدور مصر که توسط آمریکا و رژیم صهیونیستی اداره می شود و درجهت خدمت به منافع امپریالیسم درمنطقه حرکت کرده باعث تنزل جایگاه مصر به عنوان کشوری پیشرو در میان کشورهای جهان اسلام ، شده است.
ابوبرکه اظهارداشت: مصر برای بازیافتن جایگاه و آزادی و کرامت از دست رفته اش انقلاب کرد و ملت مصر می خواهد که همه خائنان به کشور ، عادلانه در دادگاهی غیرنظامی محاکمه شوند.

تونس

وهابیت در تونس
يك روزنامه چاپ الجزاير از نفوذ و رخنه بي‌صداي تعاليم وهابيت در تونس پس از سقوط دولت اين كشور و عدم وجود يك مرجعيت مناسب درباره تحولات فرهنگي در اين كشور خبر داد.
پايگاه خبري "الجوار " نوشت كه با سرنگوني رژيم "زين‌العابدين بن علي " در تونس، وهابيت با سوء استفاده از نابساماني‌هاي موجود آرام آرام تلاش مي‌كند تا در اين كشور نفوذ كند. بر اساس اين گزارش كتاب معروف شيخ "عائض القرني " چهره برجسته وهابيت سعودي در ميان دهها كتابي كه در دوره بن‌علي انتشار و فروش آنها ممنوع بود، بيش از ساير كتابها به فروش رسيده است. نام اين كتاب "لا تحزن " است.
روزنامه الجزايري "الشروق " ديروز اعلام كرد كه خيابان "الحبيب بورقيبة " در مركز پايتخت تونس از ديروز صحن ارائه‌ آزادي‌هاي بيان به شيوه‌هاي مختلف بوده است و در سايه بر گزاري يك همايش مردمي، استقبال بي‌سابقه‌اي از كتابهايي كه نزديك به نيم قرن فروش و انتشار آنها ممنوع بود، صورت گرفت.
"سلمي جباس " يكي از مقامات مسئول انتشار اين كتابها گفت: ما تا كنون درخواستهاي متعددي از خوانندگان كتابهاي مختلف داشته‌ايم تا كتابهاي مورد نظر آنها را وارد كشور كنيم كه در اين ميان بيشترين درخواست متعلق به كتاب "لا تحزن " شيخ عائض القرني بوده است. وي افزود: از ديگر كتابهايي كه تقاضاي عرضه آن در تونس بسيار بالا بوده است، كتاب " حاكمة قرطاج " است كه به شرح زندگي "ليلي الطرابلسي " همسر بن‌علي مي‌پردازد. همچنين كتابهايي مانند "ايدئولوژي اسلام سياسي و حاكميت " نوشته "محمد ابوالقاسم حاج " و ... تقاضاي زيادي داشته است كه عرضه تمام اين كتابها در دوره بن‌علي ممنوع و غيرقانوني بود.
رئیس‌جمهور تونس كه اخيرا در پي اعتراضهاي مردمي ناگزير به فرار از كشورش شد، اكنون در عربستان سعودي كه مركز تربيت چهره‌هاي وهابي است زندگي مي‌كند و مقامات سعودي به وي وعده داده‌اند كه زمينه بازگشتش به تونس را فراهم آورند.

تحلیل روز
انقلاب گسترده و رو به پیشرفت مردم تونس صرفا محدود به سرنگونی "زین العابدین بن علی" و اضمحلال 23 سال دیکتاتوری وی در این کشور نبود . انقلاب تونس خط بطلان بر تفکری بود که مردم عرب را عاجز از برپایی انقلاب می دانست و شعار "دیگر زمان انقلاب به پایان رسیده است" را فریاد می زد .
عده ای تلاش دارند تا این انقلاب را یک "انقلاب رنگین" جلوه دهند ، انقلاب هایی که عموما باعث استحکام نفوذ دول غربی است و عموما مبحث اصلی آن محدودیت آزادی های اجتماعی و فردی با طعم لیبرالیسم است.
آنها فراموش کرده اند که جرقه این واقعه برخاسته از اقشاری است که نتواستند شغلی پیدا کنند، مردمی که شبانه روز کار می کردند اما قادر به تامین معاش خود و خانوادشان نبودند و از همه مهمتر شهروندانی که آزادی خود را با ممنوعیت حجاب، نماز جمعه و سر دادن اذان پایمال شده می دیدند.
مسئله قابل تامل اینست که آن ها -تحلیل گران و رسانه های غربی– کوشیده اند شعار اصلی این انقلاب که همان "نان" ، "تحصیل" و "آزادی ادای فرایض اسلامی" بود را مخفی کنند .
ایالات متحده و فرانسه (استعمارگر تونس) و سردمدارانشان مانند "بوش" ، "اوباما"، "شیراک " و "سارکوزی" در تمامی این سال ها نسبت به وجود دیکتاتوری در تونس کور، و همیشه مدعی تلاش برای احیای دموکراسی در تونس بوده اند.
قطعا آمریکا از شرایط حاکم بر جامعه تونس- دیکتاتوری موجود - بطور کامل آگاهی داشته و دارد. اما نکته قابل توجه در اینجاست که آمریکا چنین وضعی را به هیچ عنوان برای حکومت "بن علی" متصور نمی شد.
آمریکا و فرانسه در حال حاضر تلاش دارند تا اظهار کنند که در حال احیای دموکراسی هستند و آنچه در نظرشان است یک دموکراسی بسته می باشد . آنها همچنین می کوشند تا ارتش تونس را برای ایجاد این جو به صحنه بفرستند. اما چیزی که غیر شفاف است اینست که شرایط به کدام سمت پیش می رود که ارتش –یک سوم نیرو های پلیس است- برای سرکوب مخالفان در نظر گرفته شده است.
دولت در تلاش است تا مشخص کند که میزان مقبولیت ارتش تا چه حد است. زیرا در بسیاری از موارد ارتش مردم را از بسیاری از جنایت نیروهای سری تحت امر "بن علی " نجات داده است .
بسیاری از مردم نفرت خود را از فرانسه، حاکم سال های دور شمال آفریقا و حامی 23 سال حکومت دیکتاتوری "بن علی " ابراز داشتند .
آخرین چیزی که پایگاه آمریکا در تونس می خواست و اکنون در مصر ، اردن ، یمن ، مراکش و الجزایر- جایی که جمعیت کثیری از مخالفان بیکاری و وضعیت نامناسب معیشت در حال شکل گیری هستند- می خواهد، جلوگیری از سقوط این دولت ها بدست مردم است. انقلاب هایی که منجر به تغییرات ساختار اقتصادی و توزیع ثروت از اغنیا به فقرا خواهد شد؛ و این انقلاب ها هشداری برای سرمایه داران غربی خواهد بود و دست شرکت های چند ملیتی را قطع خواهد کرد .
شایان ذکر است مقامات مسئول وزارت دفاع آمریکا روز چهارشنبه 26 ژانویه ( 6 بهمن 89) اعلام کردند که به دقت در حال رصد وضعیت اعتراضات در مصر و تونس و لبنان هستند.
دبیر کل وزارت دفاع آمریکا "پنتاگون" "جف مُرل" بطور خلاصه ابراز داشت در حال رصد کردن تمامی وقایع و رودادها در "تونس" "مصر" و "لبنان" هستیم.
وی در ادامه افزود :"آمریکا رابطه ای نظامی با تونس ندارد اما ارتباط دیرینه نظامی با مصر داشته و با مسئله نظامی در لبنان درگیر است.
"مورل" تاکید کرد : "سران پنتاگون" برای برگزاری جلسه سالیانه تبادل نظر ، میزبان امرای ارتش مصر در این هفته هستند."
وی همچنین افزود :" این خود شاهدی بر این مدعاست که ما تا چه حد به مسائل مردم مصر توجه داریم، مسائلی که در خیابان های قاهره و سایر شهرها شاهد آن هستیم."
وزیر امور خارجه آمریکا"هیلاری کلینتون "در گفتگو با نخست وزیر دولت موقت تونس "محمد الغنوشی" اعلام کرد دولت آمریکا مشتاقانه به دنبال تحول سیاسی در تونس است و پشتیبانی آمریکا از ایجاد دموکراسی باز در این کشور را تضمین می کند.
در جای دیگر مشاور وزیر امور خارجه آمریکا در خاور نزدیک "جفری فلتمن" دوشنبه 4/11/89 در ملاقات از تونس بر تغییرات دموکراتیک و لزوم برگزاری انتخابات جدید تاکید کرد. وی گفت:" واشنگتن پس از خلع ید "بن علی" از قدرت، آماده پشتیبانی کشور تونس است.
هر چند مردم انقلابی تونس آگاه هستند که کمک های آمریکا سبب هیچ تغییری در این کشور نخواهد شد و واشنگتن و پاریس صرفا به دنبال حفظ منافذ ارتباطیشان برای دخالت در کشورهای شمال آفریقا هستند .
در طول هفته های مبارزه زمانی که انقلابیون در حال درگیری شدید بانیروهای امنیتی تونس بودند وزاری فرانسه در دفاع از دولت مردان تونس بیانیه دادند. زمانیکه گروه های حامی حقوق بشر رفتار پلیس تونس را بر علیه مردم محکوم کردند، وزیر امور خارجه فرانسه " میشل آلیوت – ماری" خواستار کمک نیروهای پلیس فرانسه برای دفاع از حکومت "بن علی" شد . این صراحت لهجه و ارتباطات مبهم دولت فرانسه با رئیس جمهور معزول "زین العابدین بن علی" و دیپلماسی سکوت فرانسه در قبال ناآرامی های اجتماعی همراه شده است.
وزیر فرهنگ فرانسه "فردریک میتراند" اظهار داشت: "دولت تونس یک دیکتاتوری آشکار نبوده و وزیر کشاورزی فرانسه"برونو له ماری" نیز ابراز داشت: " بن علی خدمات زیادی به ملت خود کرده است ."
درست زمانی که سقوط "بن علی " قطعی به نظر می رسید فرانسه با متهم کنندگان جهانی دیکتاتور تونس همراه شد و اعلام کرد:" حکومت "بن علی" با اعمال زور و قدرت و با وحشیگری همراه بوده است ."
"آلیوت ماری" ابراز داشت :"فرانسه چیزی – از حوادث اخیر- بیشتر از دیگران در تونس ندیده است."
"نیکولای سارکوزی " اذعان کرد خشم ملت تونس و تظاهرات مخالفان را ناچیز فرض کرده بوده حرکتی که سرانجام موجب عزل "بن علی" از قدرت شد.
حمایت فرانسه از دیکتاتور تونس تا لحظه فرار وی از کشور باعث خشم ملت تونس از این رفتار و تضعیف قدرت استعماری فرانسه در این منطقه شده است .
سیاست فرانسه در قبال تونس رویارویی با یک بحران است . روز چهارشنبه 6 بهمن 89 سفیر خود در تونس را با جوانترین سفیر فرانسوی عوض کرد. وی پیش از این دو سال در سمت مشاور دیپلماتیک سارکوزی بوده است .
"بوریس بویلن" 41 ساله - مسلط به زبان عربی و سفیر فرانسه در عراق- جانشین "پیر منات" 60 ساله – سفیر اسبق فرانسه در تونس- شد . فرانسه بدلیل عدم تحلیل در سقوط دولت "بن علی" آن هم تا لحظه فرار وی مورد سرزنش قرار گرفت . "سارکوزی" دوشنبه 4/11/89 در اظهار نظری جالب گفت:" دولت فرانسه شور و اشتیاق مردم تونس برای آزادی را دست کم گرفته بود."
"فرانسوا باریون" سخنگوی دولت گفت:" آقای "بویلن" استعداد لازم را برای ایجاد فصل جدیدی از مناسبات با تونس را داراست."
"میشل آلیوت – ماری" پیشنهاد کرده بود که پلیس فرانسه به یاری همتای تونسی خود بشتابد و گفته بود: "مهارت و اعتبار بین المللی نیروهای امنیتی فرانسه ، توان حل بحران هایی از این دست را فراهم می کند."
شایان ذکر است که "سارکوزی" پذیرفته است در گمانه زنی های خود برای درک میزان خشم مردم تونس از "رئیس جمهور" معزولشان دچار اشتباه شده بود.
"سارکوزی " گفت : " فرانسه بسیار به تونس نزدیک بود و نتوانست از دولت تونس حمایت کرده و شرایط را به وضوح بسنجد. در پس آزادی های زنان، ایجاد شرایط تحصیل ، اقتصاد پویا، ضرورت ایجاد قشر متوسط، یک ترس و یاس و حس خفقان وجود دارد . ما اعتراف می کنیم که گمانه زنی درستی نداشتیم.
رئیس جمهور فرانسه عمیقا متوجه اشتباه خود شده حتی زمانیکه از وی سوال شد چرا فرانسه در قبال شمار کشته شدگان سکوت کرده است؟ سارکوزی با نگاه معنا داری پاسخ داد که این گفته اغراق آمیز است. وی در ادامه گفت: "به رهبران مخالف تونس اجازه داده شده بود تا در فرانسه زندگی کنند به غیر از تعدادی از اسلامگرایان که پس از پاریس به لندن رفته بودند اقامتشان ملغی شد.
این تفاسیر تنها گوشه ای از اظهار نظر های نیکولای سارکوزی است که شدیدا تحت محاصره رسانه ها قرار گرفته و می کوشد تا با تظاهر به ثبات دیپلماتیک دولت ، راه سخت خود را برای انتخاب دوباره بعنوان رئیس جمهور فرانسه هموار کند.

107364 - 89.11.11
منابع در دفتر موسسه آفران موجود است.