دکتر "عبدالله الاشعل"، که پیش از آغاز انتفاضه مصر، آمادگی خود را برای کاندیداتوری انتخابات آینده ریاست‌جمهوری مصر اعلام کرده بود، در گفت‌وگوی تفصیلی با هفته‌نامه المشاهد السیاسی، با اشاره به شعارهای دروغین آمریکا در زمینه برقراری دموکراسی در کشورهای عربی گفت: آمریکا در مصر تنها به دنبال نظامی است که بر اوضاع داخلی آن سیطره یابد و ارتش را سامان دهد. آمریکا به دنبال تنها یک درجه از درجات حقوق بشر است.

متن کامل این گفتگو را می‌خوانید:

هدف شما از نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری چیست و آیا در حال حاضر در ورای این منصب به دنبال چیز دیگری نیستید؟
هدف من محقق ساختن اصلاحات و تغییرات اساسی در تمامی سطوح جامعه مصر است، چرا که وخامت اوضاع مصر در تمامی امور از سیاسی گرفته تا اقتصادی و فرهنگی به نهایت خود رسیده، لذا زمان تغییر و اصلاحات فرا رسیده است.

آیا فضای سیاسی آماده تغییر و اصلاحات می‌باشد؟
فضای موجود برای محقق ساختن این جو، فضای کوچکی است و ما بایستی برای گسترش این فضا تلاش کنیم تا آماده تغییر و اصلاحات شود. البته قطعا حزب حاکم و کمیته سیاست گذاری اجازه این تغییر را نخواهند داد، ولی ما باید آنها را مجبور به این کار کنیم. ملت‌های جهان با تلاش و مبارزه حق خود را از حکام گرفته‌اند و در نهایت حاکم و حزب حاکم نیز تسلیم حقوق شهروندان شده‌اند؛ هر چند ما از این حزب حاکم انتظار هر چیزی را داریم، ممکن است این حزب نظر رأی دهندگان را رد کرده و باطل اعلام کند، ممکن است بر قوانین نامناسب فعلی مثل قوانین مهاجرت باقی بماند، امّا ما این حزب و اقداماتش را که باعث شده مردم مصر در سختی به سر ببرند را رسوا خواهیم کرد.
اغلب مردم مصر از بیماری‌های قند، قلبی و فشار خون و انواع ویروسهای کبد رنج می برند که همه و همه ناشی از فشار، خشونت و شرایط غیرانسانی است که حزب ملی‌ بر حیات سیاسی مصر وارد و تحمیل کرده است. ما از فسادی رنج می‌بریم که در کشورهای دیگر وجود ندارد، به همین دلیل این اقدامات را رسوا کرده و میزان آگاهی مردم از حقوقشان را بالا خواهیم برد.

اگر موفق به دست آوردن کرسی ریاست جمهوری شوید، چه خواهید کرد؟
ظرف کمتر از 2 سال فلسفه نظام حکومتی مصر را تغییر خواهم داد، بگونه‌ای که به جای تمرکز بر روی یک فرد، بر روی مؤسسات کشور و تصمیمات مردم تمرکز پیدا کند.

نظر شما راجع به البرادعی چیست، بویژه آنکه بسیاری معتقدند وی محبوبیت چندانی نداشته و اطرافیان او غالبا از نخبگان جامعه هستند نه عموم مردم؟
در بین اطرافیان او هم افراد خوب وجود دارد هم فاسد، این امریست بسیار طبیعی! برای من البرادعی به شخصه اهمیتی ندارد، ولی نام البرادعی برای کسانیکه به دنبال تغییر در اوضاع مصر هستند، می‌تواند سرپوشی بین‌المللی به حساب آید. البرادعی همان چیزی را می‌خواهد که ما بدنبالش هستیم یعنی تغییر و اصلاحات قانونی. درست است که من از خلال احزاب وارد انتخابات شده‌ام ولی اگر اجازه اصلاح ماده 76 قانون داده شود مستقلا نامزد می‌شدم. این افراد همان کسانی هستند که با مطرح کردن افکار جدید، ملت را قانع نموده و تغییرات را به وجود می آورند. حزب ملی‌گرای حاکم توانست به حیات احزاب در مصر پایان دهد. اینها سالانه صد هزار جنیه بعنوان رشوه پرداخت می‌کنند تا حیات احزاب به حال فعلی خود باقی بماند. ولی ما می‌خواهیم روح احزاب به آنان بازگردد و شهروند مصری یقین حاصل کند که تغییر به دست خود اوست نه کس دیگر، من باور دارم که حزب ملی مصر را دچار زحمت و سختی‌های فراوان نموده و مصر را به صورت کامل ویران کرده است.
اشکال در مردم و مسئولین نیست، بلکه همه اشکالات ناشی از حزبی است که حاکمیت مصر را در اختیار گرفته است. برخی سؤال می‌کنند چرا سیاست خارجی مصر ضعیف شده است؟ من تمام جوانب سیاست خارجی را می شناسم و می‌دانم که حتی خود این سیستم هم خواستار اوضاعی برخلاف اوضاع کنونی است. من برای شهروندان عربی و مصری ضمانت می‌کنم که اگر وزیر امور خارجه بودم، ظرف یک ساعت دستگاه سیاست خارجی مصر تبدیل به یک مؤسسه ملی به تمام معنا می‌شد، چرا که فعالان در زمینه سیاست خارجی از اوضاع فعلی راضی نیستند.

برخی پیش‌بینی می‌کنند که بعد از 20 یا 30سال شاهد تغییراتی در مصر باشیم و این تغییرات هم اکنون امکان‌پذیر نیست، چرا که فشارهای خارجی بر دولتهای منطقه در دوره اوباما کاهش یافته و وی مانند دوران بوش در زمینه اصلاحات و تغییرات دخالت نمی‌کند؟
نه مصر و نه هیچ دولت عربی دیگری در زمینه اصلاحات و تغییر و دموکراسی تحت فشار نیست. آمریکا در مصر تنها به دنبال نظامی است که بر اوضاع داخلی آن سیطره یابد و ارتش را سامان دهد. آمریکا به دنبال تنها یک درجه از درجات حقوق بشر است. بر خلاف عقیده برخی که می‌پندارند آمریکا در مصر بدنبال دموکراسی است، اینگونه نیست؛ چرا که وجود دموکراسی در مصر به آمریکا اجازه سلطه بر این کشور را نمی‌دهد. آمریکا خواهان اطاعت مصر است نه سقوط آن. مبارک، البرادعی، عبد الله اشعل! برای آمریکا این اسامی اهمیتی ندارد، آمریکا تنها بدنبال کسی است که منافعش را محقق سازد.

نظر شما در رابطه با نامزدی "جمال مبارک " چیست؟
من معتقدم کاندیداتوری جمال مبارک بعد از حسنی مبارک عادلانه نیست. در حال حاضر ما شاهد اختلاط میان دولت، حکومت و حزب ملی‌گرا هستیم که همگی یکی شده‌اند، ولی اگر دولت از احزاب جدا شده و از همه به یک فاصله قرار بگیرد، امکان آن هست که جمال مبارک نامزد شده و برنامه خود را ارئه دهد و در نهایت این مردم‌اند که انتخاب می‌کنند. اگر جمال مبارک ایده جدیدی دارد، ما می‌خواهیم موضع او درباره ایده قدیم را هم بدانیم. مهم صورت نگرفتن تقلب در انتخابات است و من باور دارم کسانی که از صندوقها مراقبت می‌کنند جوانانی هستند که با خون خود آن را حفظ می‌کنند. همچنین بایستی نظارت بین‌المللی هم بر انتخابات وجود داشته باشد.

بسیاری نسبت به میزان قدرت گروههای مخالف، در رویارویی با نامزد حزب ملی گرا تردید دارند، چرا که این احزاب پشتیبان مالی ندارند، بعلاوه اینکه پایگاه مردمی احزاب هم ضعیف است.
بله ما شروعی نابرابر داریم و حزب ملی‌گرا همه چیز دارد. اما جهان بعد از سخنان البرادعی، شروع به صحبت از ضعف حکومت مصر نموده و خود من از حامیان سرسخت اصول البرادعی هستم.

آیا مردم مصر آمادگی دارند و می‌توانند دست به تغییرات بزنند؟
بله، برخلاف گفته "احمد نظیف " نخست وزیر مصر در واشنگتن درباره مردم مصر و اینکه مردم آماده نیستند و بیش از 30سال کار لازم است تا بتوانند با قدرت، در اصلاحات سهیم شوند، من معتقدم مردم مصر کمتر از ملتهای دیگر که برای حقوقشان مبارزه کردند، نیستند، ما کمتر از ملت‌های آفریقایی نیستیم.

نظر شما راجع به اخوان المسلمین چیست؟
اخوان‌المسلمین نمی‌تواند نامزدی را برای انتخابات ریاست جمهوری معرفی کند، ولی به دلیل قدرتی که در جامعه مصر از آن برخوردار است، حزب ملی‌گرا با آنان مبارزه خواهد کرد؛ ولی اینان در نهایت از نامزدی حمایت می‌کنند که منافع و مصالحشان را محقق سازد، اخوان‌المسلمین خواهان نظامی هستند که آنها را تعقیب نکرده و به آنان اجازه فعالیت در میان مردم را بدهد. مشکل این حزب این است که در فضایی غیرطبیعی فعالیت می‌کنند، ظاهرشان قانونی است ولی در اصل خلاف آنست. به همین دلیل، سخت است از آنان بخواهیم مانند سایر احزاب به شکل طبیعی فعالیت کنند؛ کمیته احزاب که حزب ملی گرا آنرا تشکیل می‌دهد این اجازه را به اخوان‌المسلمین نخواهد داد.

آیا اصلاح ماده 76 می تواند فرصتهای جدیدی را برای نامزدها فراهم کند؟
اصلاح ماده مهم است، ولی مسئله مهم‌تر برای من تقلب نشدن در انتخابات است، لذا ما می‌خواهیم که یک دولت قانون وجود داشته باشد.

نتیجه نشست سران عرب در سرت را بویژه در رابطه با مسائل مربوط به فلسطین و مذاکرات با رژیم صهیونیستی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
نتایج نشست سران عرب بار دیگر ثابت کرد رابطه دوستانه‌ای میان سازمانهای عربی، آمریکا و رژیم صهیونیستی برقرار است؛ هر چند در نشست اضطراری وزرای خارجه عرب تصمیم بر آن شد فرصت صلح و مذاکرات غیرمستقیم با رژیم صهیونیستی فراهم شود، ولی رژیم صهیونیستی به دنبال این تصمیم مرتکب حماقت بزرگی شد. از جمله اینکه این رژیم در جریان سفر "جوزف بایدن" معاون اوباما، از ساخت 1600 واحد مسکونی در قدس خبر داد، اما با وجود همه این مسائل اعراب تصمیمی جدی جهت قطع رابطه با این رژیم اتخاذ نکردند.هر چند اعراب تأکید داشتند در سایه شهرک‌سازی امکان گفت‌وگو وجود ندارد، امّا این پیشنهاد در اصل، یک پیشنهاد آمریکایی است مبنی بر توقف 4 ماهه شهرک‌سازی که تا یک ماه پیش، این زمان، 9 ماهه بود، اینگونه شاهد عقب‌نشینی قدم به قدم اعراب هستیم.
من معتقدم رژیم‌های عربی بر سر مسئله فلسطین معامله کرده‌اند، چرا که برای این رژیم‌ها مهم راضی کردن آمریکا و به دنبال آن رژیم صهیونیستی است. وگرنه اعراب اگر می‌خواستند، می‌توانستند به آمریکا بگویند تصمیم رژیم صهیونیستی، منافع آمریکا در منطقه را تهدید می‌کند و اینکه حداقل 3 تریلیون دلار از منافع آمریکا در دست دولتهای عربی است که در سایه حمایت کورکورانه از رژیم صهیونیستی این منافع در معرض تهدید قرار می‌گیرد. من به حکومت مصر سفارش می‌کنم در رابطه با فلسطین صحبتی نکند، چرا که مصر به رغم موضعگیری ضعیف فعلی خود، به حکم قدرت و وسعتش، مسئول ضعف موضعگیری عربی است و این مصر است که به رژیم صهیونیستی در محاصره غزه کمک می‌کند.
لازم است فراموش نکنیم یک مسئول عربی خطاب به سارکوزی گفت، این رژیم بایستی به وجود حماس پایان دهد و اخیرا هم "آویگدور لیبرمن " وزیر خارجه رژیم صهیونیستی برملا کرد که ابو مازن از جمله افرادی است که خواهان ادامه جنگ تا نابودی کامل حماس بوده است. به نظر من مصر مسئول نابودی قدس است، به همین دلیل نباید دم از حمایت از قدس و مسئله فلسطین بزند؛ چرا که دوره معامله بر سر مسئله فلسطین به پایان رسیده است.
حقیقت اینست که اعراب از خود اراده سیاسی ندارند، چرا که این اراده در گرو موافقت واشنگتن است؛ تا جائیکه یک رهبر عرب بدون مشورت با آمریکا نمی‌تواند به دیگری حتی "صبح بخیر " بگوید و به نظر من پیام تبریک اعراب به مناسبت بازگشت "حسنی مبارک " به وطن، قبل از آنکه به شرم‌الشیخ برسد به واشنگتن رسیده بود، لذا می‌بینیم که اراده سیاسی‌ای وجود ندارد. ابو مازن [محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین] هم‌اکنون تنها دو گزینه را پیش رو دارد، یا بایستی مانند عرفات موضعگیری روشن و صریحی در مخالفت با سیاست شهرک‌سازی صهیونیستی داشته باشد که به وقتش نیز به سرنوشت عرفات مبتلا خواهد شد یا با اقدامات این رژیم موافقت کرده و در رام‌الله و حکومت فلسطین باقی بماند.

نظر شما در مورد درخواست‌ها مبنی بر دوره‌ای کردن، دبیرکلی اتحادیه عرب چیست؟
به نظر من باید برای منصب دبیر کلی اتحادیه عرب همه‌پرسی شود، هر نامزدی باید برنامه‌های سیاسی خود را ارائه دهد و در نهایت این ملت‌های عربی‌اند که انتخاب می‌کنند و امکان ندارد که دبیرکل محاصره غزه را بپذیرد. از طرفی دبیرکل اتحادیه عرب باید شخصی فرهنگی باشد و نه کارمند. عمرو موسی و دیگران نمی‌توانند موضعگیری خوبی داشته باشند، چرا که هر نماینده‌ای در اتحادیه عرب ممکن است بگوید این ما هستیم که حقوق تو را می‌دهیم.

درخواستهای مبنی بر تغییر اتحادیه عرب به اتحادیه کشورهای عربی وجود دارد شما این را تایید می‌کنید؟
نه من موافق تغییر نام نیستم، این سیاستهاست که باید تغییر کند، چرا که صرف تغییر نام نمی‌تواند ضامن ایجاد سیاستها و موضعگیری‌های جدید باشد.

نظرتان راجع به گفتگوی ایرانی- عربی چیست؟
برای گفتگو و مذاکره با ایران میل و اراده جمعی نیاز است، در حالی که آمریکا نمی‌خواهد گفتگویی میان اعراب و ایران صورت پذیرد و می کوشد که اعراب را استثمار کرده و آنها را از ایران بترساند. ایران به دنبال گفتگو با اعراب است و در حال حاضر هم ایران و هم اعراب به یکدیگر نیاز دارند، اما مشکل آنجاست که مصر مانع کمک ایران به مقاومت می‌شود، مصر باید متوجه شود رژیم صهیونیستی کنار این کشور است و حتی اگر مصر در مجاورت موریتانی هم می‌بود این رژیم به آنجا انتقال داده می‌شد.

گفتگو میان اعراب و ایران باید چگونه آغاز شود؟
نخست باید گفتگوها میان اندیشمندان عربی و ایرانی آغاز شود و در ابتدا نیز باید نقاط اختلاف و توافق طرفین مشخص شود. بعد از این امکان انتقال به سطوح سیاسی البته در سطح پایین وجود دارد، تا در نهایت کم کم به سمت برگزاری نشست سران عربی- ایرانی پیش برویم.

منبع: عملیات روانی