لیبی غرق خون است. حالا با حمله 5 کشورغربی به مواضع معمر قذافی که برای حفظ اریکه قدرت هر کار توانسته، انجام داده است، شاید اوضاع خونین تر نیز بشود. در این بین، انقلابیون چه خواهند کرد؟ قذافی قرار است به دست انقلابیون ساقط شود یا غرب؟ آنها چند شهر مهم را از قبل تصرف کرده بودند و حالا ممکن است با حملات غربی ها بتوانند مواضع خود را تثبیت کنند. خبر در گفتگو با نبیه البرجی، تحلیلگر مسائل سیاسی در لبنان آخرین تحولات لیبی را بررسی کرده است.

غربی ها منطقه پرواز ممنوع اعلام کردند و حالا حمله نظامی علیه لیبی آغاز شده است.
به اعتقاد من و حتی کارشناسان غربی، واژه پرواز ممنوع فقط برای فرصت سوزی استفاده شد. در همه مدتی که منطقه پرواز ممنوع اعلام شده بود صرفا یک هواپیما که آن هم مشخص نیست چه کسی به آن شلیک کرد سقوط کرد. یعنی تابه حال یک بار هم نشده که به یک هواپیمای قذافی شلیک شود. به طور کلی معمر قذافی هم از هواپیماها و خلبانان می‌ترسد. می‌ترسد که جنگنده‌هایی که به هوا بلند می‌شوند بر عکس بخواهند او را بمباران کنند. از این رو بیشتر به بالگرد اعتماد می‌کند تا به جنگنده‌هایش. برای آن که فکری هم به سرشان نزند خانواده‌هایشان را گروگان می‌گیرد و آنها را به قتل تهدید می‌کند. از سویی خلبان‌ها چون نگران و مضطربند چندان دقیق مواضع را هدف قرار نمی‌دهند از این رو به تانک‌ها و توپ‌خانه‌ها و قایق‌های جنگی‌اش اعتماد می‌کند و مشکل هم دقیقا همین جا است. در کنار آنها مزدوران نیز می‌جنگند. از سویی به نصایح یکی از بازرگانان بزرگ اعتماد کرد و به جمع‌آوری عایدات نفتی پرداخت چرا که شنید در صورت اعمال تحریم از سوی ایالات متحده و کشورهای غربی، اموالش در خارج مصادره خواهند شد. در حال حاضر هم با استفاده از همین منابع در حال استخدام مزدور است. درباره حملات غربی ها هم هنوز اخبار درستی منتشر نشده. آنها ابتدا مثل همیشه سایت های موشکی ضد هوایی، اماکن نظامی را فلج خواهند کرد و آنگاه برای مرحله بعدی تصمیم می گیرند. هنوز برای هرقضاوتی زود است.

این کشور هنوز هم شاهد عملیات تعقیب و گریز میان طرفداران نظام و انقلابیون است، در حال حاضر انقلاب در چه جایگاهی قرار دارد؟
باید قبل از هر چیز این موضوع را مد نظر داشته باشیم که ما با تحولات زمانه‌مان تعامل داریم. انقلاب‌ها با یکی دو روز محقق نمی‌شوند، قطعا اگر تونس و مصر موفق شدند به نتیجه برسند مسائل دراماتیکی را از سر گذراندند به خصوص این که در آنجا موسسه‌ها، احزاب و مجالس ملی منتخبی به معنای نظام و ساختار حکومتی وجود دارد در حالی که چنین نهادهایی را به واسطه رهبری بلامنازع معمر قذافی در لیبی نداریم. من با بسیاری از مسئولان لیبیایی دیدار داشته‌ام تا کنون نفهمیده‌ام سازمانی که آنها نمایندگی می‌کنند یا در آن کار می‌کنند چیست، ثانیا آن چیزی که باعث شده این انقلاب ادامه داشته باشد از عوامل مختلفی برخوردار است یکی از آنها مساحت لیبی است که بیش از یک میلیون و 777 هزار کیلومتر مربع است این بدان معنا است که این کشور واقعا کشور پهناوری است و برخورداری از چنین ویژگی‌ای قطعا بر هر انقلابی اثر می‌گذارد. در هر انقلاب یا کودتایی، مساحت آن کشور تاثیر به سزایی بر تحولات می‌گذارد. علاوه بر آن جمعیت لیبی نیز از عوامل موثر در تداوم این انقلاب است، لیبی در حدود 5 میلیون نفر جمعیت دارد. از سویی معمر قذافی نیز مانند علی عبدالله صالح در یمن به قبایل اعتماد ویژه‌ای دارد. وی هنوز پس از 42 سال حکمرانی بر لیبی می‌گوید که ما قبیله‌ای و عشیره‌ای‌ زندگی می‌کنیم.

به نظر شما این انقلاب تا کجا ادامه خواهد داشت و باید به چه چیزی بپردازد تا یک گام رو به جلو بردارد؟ به خصوص زمانی که قذافی با دروغ می‌گوید که این شهرها را از انقلابیون به زودی پس خواهد گرفت؟
این انقلاب از نظر روانشناسی دستاوردهای مهمی به دست آورده است. اولا توانسته بر قسمت اعظمی از خاک کشور مسلط شود علاوه بر آن نکته‌ای که از این مسئله مهم‌تر است تمرکز بر هلال نفتی است که در حدود 90 کیلومتر است و چیزی در حدود 70 تا 80 درصد صادرات نفتی لیبی را شامل می‌شود. همه جهان می‌داند که انقلابی علیه قذافی شکل گرفته، این بدان معنا است که در آن جا انقلابی روی زمین در عالم واقع رخ داده است. شاید عملیات تعقیب و گریزی وجود داشته باشد اما نظام در محاصره ملی قرار گرفته و تصور نمی‌کنم حتی اگر پیروزی نظامی هم به دست آورد این پیروزی به دلیل فروپاشی ارتش یا عدم وجود نظام‌ها و موسسه‌های دولتی پیروزی محسوب شود. قطعا اگر قذافی تسلیم نشود کشور وارد جنگ داخلی خواهد شد. ما شاهدیم که نظامی در لیبی وجود دارد که همه چیز را نابود می‌کند، همه را می‌کشد و این ممکن است جنگ را طولانی کند چرا که ملت آمادگی کشتار و درگیری‌های نظامی ندارد. همچنین همان طور که گفتم مسافت‌ها نقشی مهم در این انقلاب بازی می‌کنند، فاصله‌های زیاد و هماهنگ نبودن قوا با یکدیگر از مسائلی هستند که در این انقلاب نقش مهمی ایفا می‌کنند. انتظار می‌رفت که پس از تشکیل مجلس ملی، شاخه نظامی آن نیز فورا تشکیل شود تا به کمک یک رهبری نظامی بتواند عملیات علیه نیروهای نظامی قذافی را هدایت کند. تا کنون هیچ فرماندهی نظامی یکپارچه‌ای را شاهد نیستیم این بدان معنا است که شورشیان بی‌هدف مبارزه می‌کنند البته گفته می‌شود که واحدهای آموزش نظامی تشکیل شده ولی نیروها یک شبه نمی‌توانند برای مبارزه آموزش ببینند در حالی که نیروهای قذافی همگی در ایتالیا و فرانسه و اروپای شرقی آموزش دیده‌اند، درجه‌داران نظامی و سلاح در اختیار دارند در حالی که نیروهای مخالف دولت تازه توانسته‌اند به ضد هوایی دست یابند.

عده‌ای از تحلیلگران بر این باورند که کنترل راس لانوف توسط انقلابیون و پس از آن سرت به آنها قدرت داد تا بهتر وارد طرابلس شوند به خصوص سرت که شهر بسیار مهمی است که سقوط آن به معنای سقوط معنوی قذافی است به این معنا که قدرت و چیرگی او بر این جنگ را از بین می‌برد. آیا این تحلیل درست است؟ و آیا یکی از دلایل این که معمر قذافی چندان خود را رسانه‌ها نشان نمی‌دهد به همین موضوع باز می‌گردد؟
اعتقاد من این است که بنغازی شهر مهمی است و برای قذافی نیز بسیار عزیز است، این شهر اجدادی اوست ولی شهر سرت بیش از اینها برای این دایناسور مهم است، او تمامی توصیفات یک دایناسور را دارد، این مرد بر سر هر چیز مشکل دارد، این مرد به معنای واقعی کلمه دیوانه است. شهر زاویه، حساسیت بیشتری از لحاظ استراتژیک برای سرنگونی قذافی نسبت به سرت دارد. بر این مرد هیچ چیز اثر نمی‌گذارد کسی که مردمش را جرثومه و موش خطاب می‌کند نشان می‌دهد که اختلالات اخلاقی دارد، از لحاظ معنوی بسیار ضعیف و کاملا هیستریک است. همه ما دیدیم که در تلویزیون در روزهای اول انقلاب چگونه ظاهر شد، کار قذافی به جایی رسید که به اسرائیل پیام رساند. وی راه‌های ارتباطی با اسرائیل برقرار کرد و گفت که آمادگی دارد اسرائیل را به رسمیت بشناسد و با این رژیم رابطه برقرار کند به شرطی که کنار او بایستد و ایالات متحده را قانع کند که از او حمایت کند.

مجددا به انقلابیون بازگردیم، آیا گمان می‌کنید پس از عملیات تعقیب و گریز که در برخی مناطق لیبی جریان داشت آیا انقلابیون می‌توانند پس از عملیات کشتار و حملات هوایی مجددا قدرت را به دست گیرند؟
از بسیاری از رهبران اپوزسیون شنیدم که برخی کشورهای دوست ارسال اسلحه به انقلابیون را آغاز کرده اند، کارشناسان نظامی گفتند که انقلابیون به دو چیز احتیاج دارند، یکی موشک‌های ضد تانک و دیگری توپ‌خانه‌های میدانی و در حال حاضر تلاش می‌شود که این دو ابزار را به دست انقلابیون برسانند و اگر انقلابیون به این ادوات جنگی دست یابند بسیاری از امور به رغم نابرابری میدانی به نفع آنها تغییر خواهد کرد.

آیا به نظر شما شورای ملی انتقالی در حال حاضر سخنگوی لیبی محسوب می‌شود؟
در حال حاضر کمتر دولتی حاضر شده که نظام قذافی را به رسمیت بشناسد و جامعه عربی نیز همه روابط خود را با این کشور به حالت تعلیق در آورده است، اما هنوز عدم اعتراف به نظام صورت نگرفته است وقتی نظامی به رسمیت شناخته نمی‌شود بدین معنا است که باید جایگزین آن به رسمیت شناخته شود در حال حاضر فقط فرانسه است که این شورا را به رسمیت شناخته و بسیاری کشورها هستند که با شورای ملی به عنوان یک واقعیت موجود برخورد می‌کنند.

منبع: خبر آنلاین