نبرد میان نیروهای طرفدار قذافی و مبارزان انقلابی همچنان ادامه دارد و به رغم آنکه عملیات هوایی نیروهای ناتو بر فراز لیبی نیز در جریان است اما اثری از پیروزی انقلابیون به چشم نمی خورد. به خصوص آنکه در شهر مصراته نیز درگیری ها به نفع نیروهای طرفدار قذافی شدت یافته است. به رغم بمباران هواپیماهای ناتو، قذافی همچنان در میان آتش جنگ ایستادگی می کند و حتی با اتومبیل شخصی در خیابان های طرابلس در میان هوادارانش ظاهر می شود. با این حال قدرت های بزرگ در نشست اخیر خود قاطعانه بر رفتن قذافی تأکید کرده و عزیمت قذافی را تنها راه حل پایان بحران لیبی اعلام کرده اند. خبر در گفتگو با جعفر قنادباشی آخرین تحولات لیبی را مورد بررسی قرار داده است.

جنگ در لیبی فرسایشی شده است، آیا احتمال باقی ماندن قذافی وجود دارد؟
همه نشانه ها حاکی از آن است که قذافی راهی جز خروج از لیبی ندارد به خصوص آنکه در حال حاضر نیز همه طرف های منطقه ای و بین المللی نیز بر این مسئله و همچنین خواست مردم لیبی تأکید کرده اند. از سوی دیگر به این مسئله نیز باید توجه داشت که خواسته های غرب در لیبی تاحدی تأمین شده است. غرب خواهان آن بود که ذخایر موشک ها و سلاحهای هوایی لیبی که غالبا روسی بودند و برای اروپا نیز خطرساز بودند، از بین بروند. در حال حاضر تقریبا همه سلاح های قذافی از بین رفته است.
در وهلۀ بعد غرب به دنبال ایجاد آرامش و ثبات متناسب با منافع خود در لیبی است تا بتواند دوباره صادرات مجدد نفت و گاز را آغاز و سرمایه گذاری های سودآور خود برای بازسازی لیبی که بخش های وسیعی از آن ویران شده است را از سر گیرد.
غرب یقین یافته که قذافی دیگر مهره ای نیست که بتواند آرامش مساعدی را در لیبی برای همراهی با غرب و کشورهای منطقه ای ایجاد کند. لذا هر قدر هم که جنگ فرسایشی شده باشد اما همه نشانه ها حاکی از اجماع جامعه جهانی برای رفتن قذافی است و او قطعا باید از لیبی برود.

برخی از منابع از ارسال سلاح از سوی برخی از کشورها به قذافی خبر می دهند،آیا صحت دارد؟
بنا بر اظهارات دولت، قذافی 120 میلیارد دلار ذخیره در بانکهای خارجی داشته که بلوکه شده است. او همچنین ذخایر بسیار زیادی در داخل لیبی نیز به صورت شمش های طلا و پول نقد و انواع ارز خارجی در اختیار دارد. به عبارتی قذافی انواع امکانات مالی برای خرید سلاح را در اختیار دارد. این احتمال وجود دارد که قذافی در بازارهای سیاه دنیا اقدام به خرید سلاح کند اما در شرایط حاضر به دلیل اجماعی که در میان کشورهای مختلف بر سر رفتن قذافی به وجود آمده، کمتر کسی جرأت می کند که به قذافی سلاح بفروشد، به دلیل اینکه همین مسئله برای کشور فروشنده دردسرساز شده و منافعش در منطقه در معرض تهدید قرار می گیرد. این احتمال وجود دارد که قذافی از طریق بازارهای مافیایی و بازارهای سیاه اسلحه دست به خرید سلاح بزند.

هدف نشست دوحه چه بود؟ آیا باید آن را گامی مثبت در حل بحران لیبی ارزیابی کرد ؟
نشست دوحه کوششی بود برای نشان دادن اینکه ابتکار در دست دنیای غرب است و ابتکار در دست مردم لیبی نیست. غرب مدت ها است به این نتیجه رسیده که قذافی در هر حال باید لیبی را ترک کند اما در صورت تحقق این مسئله و پیروزی مبارزان لیبیایی، غرب بر سر یک دو راهی قرار خواهد گرفت که آیا از این رفتن بهره برداری کند یا خیر.
اگر غرب در مقابل این پیروزی سکوت اختیار کند و در راستای بهره برداری از این انقلاب گام برندارد، این موضع به معنای تشویق و حمایت غرب از همۀ انقلاب ها است و اینکه ابتکار عمل دیگر در دست غرب نیست و آن ها در انقلابات مردمی نمی توانند دخالت موثر داشته باشند. اما غربی ها قصد ندارند این اتفاق بیفتد. بر همین اساس "گروه تماس بین المللی" را ایجاد کرده اند که در تحولات لیبی ایفای نقش کنند و تحولات منفی در این کشور تنها به نام آن ها تمام نشود. بر همین اساس کشورهای عربی را نیز در آن شریک کرده اند. اجلاسی که در دوحه برگزار شد، در همین راستا بود و قطر نیز بخشی از همان روند است.

گروه تماس بین المللی متشکل از چه کشورهایی است؟
گروه تماس بین المللی متشکل از کشورهای عربی، آفریقایی و اروپایی است که در وهلۀ اول می کوشید همه مبارزات در لیبی را به نام خود تمام کند. اما همین گروه بعد از مدتی زمام امور را به دست ناتو سپرد، اما در عرصه سیاسی فعالیت این گروه متوقف نشد. در واقع اجلاس دوحه در چهارچوب فعالیت سیاسی گروه تماس بین المللی بود و مذاکرات آن ها گویای آن بود که آن ها در تلاشند تا این گونه القاء کنند که در صورت پیروزی و رفتن قذافی، نقش مردم و مبارزان را نادیده گرفته و آن را به نام خود تمام کنند.
به عبارتی غرب و ناتو در صورت دست یابی به پیروزی می خواهد آن را به نام خود تمام کند اما در عین حال دوست ندارد برخی تحولات منفی پای آن ها نوشته شود تا مبادا در آینده عواقب، پیامدها و واکنش های آن دامن آنها را بگیرد. به همین دلیل است که کشورهای منطقه را در این بحران شریک کرده و همزمان با برگزاری نشست های مختلف در خصوص لیبی در شهرهای مختلف اروپا، سعی می کند وجهه ای منطقه ای نیز به آن بدهد و این گونه در نظر مردم منطقه وانمود کند که تصمیمات ناتو استعماری نیست و تفاهمی منطقه ای است.

منبع: خبر آنلاین