مصر

تحولات حکومت

- در بحبوحه تحقيقات قضايي در مورد سركوب معترضان مصري و همچنين فساد مالي رئيس جمهور پيشين مصر و اعضاي خانواده اش، دادستان ارشد اين كشور حكم حبس حسني مبارك را براي 15 روز ديگر تمديد كرد.
عصر روز جمعه (90.02.02) سه بازجوي مصري پس از انجام بازجويي از رئيس مخلوع مصر "حسني مبارك" در محل اقامتش در بيمارستان "شرم‌الشيخ" به مصر بازگشتند.
يكي از بازجويان كه نخواست نام خود را فاش سازد، گفت: بازجويي "مبارك" از ساعت 10 صبح روز جمعه شروع شد و تا ساعت 13:30 دقيقه بعد از ظهر به وقت محلي به طول انجاميد.

"يحيي الجمل" معاون نخست وزیر مصر گفت: سفیر آمریکا برای شرایط خاص حاضر به کمک 150 میلیون دلاری به قاهره شده است، وی بیان داشت که ما هیچ گونه کمک مالی را دریافت نمی کنیم.
الجمل افزود برخی از کشورها به این طریق قصد استثمار کشور مصر را دارند.

- كارشناسان و فعالان در پي زيان هاي شديد مالي در بخش نفت و گاز مصر، خواستار توقف صدور گاز به اسرائيل و ديگر كشورها شدند.
كارشناسان مصري، صدور حكم بازداشت وزير سابق نفت مصر "سامح فهمي" توسط دادستان كل كشور را فرصتي طلايي براي توقف صدور گاز از سوي نخست وزير دكتر "عصام شريف" دانستند.
اين در حالي است كه قيمت گاز در بازار دخلي مصر نسبت به چند ماه پيش به ميزان قابل توجهي افزايش يافته است.
خاطر نشان مي شود طي چند روز گذشته دادستان كل مصر حكمي را مبني بر بازداشت 15 روزه "فهمي" و برخي از مسولان سابق مصر صادر نمود.

- یک منبع آگاه در دستگاه های امنیتی مصر اعلام کرد ده ها هزار مصری، روز جمعه 90.02.03 در هشتمین روز پیاپی در تظاهراتی علیه انتصاب استاندار مسیحی در قنا واقع در جنوب مصر خواستار کناره گیری او شدند.
صدها تن از اسلام گرايان مصري روز پنجشنبه 90.02.01 در نزديكي سفارت امريكا در قاهره دست به تظاهرات زده و خواهان آزادي شيخ "عمر عبدالرحمن" شدند كه در ارتباط با بمب گذاري سال 1993 در مركز تجارت جهاني در نيويورك به حبس ابد محكوم شده است.

- پنج مقام مصري از وزارت فرهنگ اين كشور به خاطر به سرقت رفتن تابلوي نقاشي 50 ميليون دلاري «ون‌گوگ» به حبس محكوم شدند،‌ اما پنج كارمند اين موزه‌ي مصري از اتهامات وارده تبرئه شدند.
معاون سابق وزير فرهنگ مصر به گذراندن حبسي يك ساله و چهار مسئول ديگر به سپري شش ماه حبس محكوم شدند.

احزاب و شخصیت ها

- دبيركل اتحاديه عرب و نامزد احتمالي رياست جمهوري مصر اعلام كرد كه توافق صلح امضا شده بين تل‌آويو و قاهره موسوم به "كمپ ديويد" به پايان رسيده است.

- طبق يك نظرسنجي كه توسط روزنامه "الأهرام" مصر از 1000 شهروند مصري در استان هاي مختلف اين كشور انجام گرفت، "عمر موسي" دبيركل اتحاديه كشورهاي عربي و "عبدالمنعم أبو الفتوح" عضو سابق ارشد جماعت اخوان المسلمين، در صدر گزينه هاي انتخابي مردم مصر براي انتخابات آينده رياست جمهوري اين كشور قرار دارند.
پس از اين دو نفر، ‌"هشام بسطويسي" و دكتر "محمد البرادعي" در جايگاه‌هاي بعدي اين نظرسنجي قرار دارند.

- در اين نظر سنجي سوال ديگري در مورد ميزان كرسي هاي پارلماني احزاب مصري مطرح شده بود كه طبق آن جماعت "اخوان المسلمين" به 56% كرسي هاي انتخابات پارلماني آينده مصر دست پيدا كردند.
پس از آنها، ائتلاف "جوانان انقلابي" به 22% و در پايان حزب "الوفد" به 4% كرسي ها دست پيدا كردند.

- طبق اين نظر سنجي كه درباره انتخابات آينده رياست جمهوري و انتخابات پارلماني و همچنين ارتباط مردم با نيروهاي امنيتي و ميزان رضايت آنها از حكومت "عصام شرف" انجام شده بود، بيش از 45% مردم انتظار دارند كه در انتخابات آينده پارلماني مصر تقلب صورت مي گيرد و 41% مردم نيز معتقد هستند انتخابات آينده پارلماني به شكل سالم برگزار مي شود.
شايان ذكر است 53% مردم از عملكرد دولت دكتر "عصام شرف" ابراز رضايت كرده اند. اين در حالي است كه 58% مردم وجود شوراي رياست جمهوي موقت پس از برگزاري انتخابات پارلماني تا زمان تهيه قانون اساسي جديد را تاييد مي كنند.

آمریکا، اسرائیل، غرب و دیگر کشورها

- وزير امورخارجه اتيوپي گفت، تا زماني که قاهره توافقنامه چارچوبي براي استفاده عادلانه از آب رود نيل را امضا نکند، اجازه بازرسي از سد "الفيه" را نخواهد داشت.
"هيلامريام دسالني" روز پنج شنبه 90.02.01 درباره امکان موافقت "آديس آبابا" با درخواست قاهره براي بازرسي از سدي که اتيوپي بر رود نيل بنا مي کند، گفت دولت اتيوپي آماده همکاري در سطح عالي است اما با اين حال اين کشور داراي حاکميت مستقل است.

لیبی

تحولات حکومت

- وزیر امور خارجه لیبی گفت اگر حملات هوایی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی "ناتو" متوقف شود، دولت لیبی احتمالا انتخابات برگزار خواهد کرد و آینده قذافی را نیز به همه پرسی خواهد گذاشت.

- روز جمعه (90.02.02) يك مسوول بلند پايه ليبي اعلام كرد‌ نيروهاي وابسته به "قذافي" از شهر "مصراته" واقع در غرب كشور كه تحت كنترل انقلابيون مي باشد، عقب نشيني خواهند كرد و ماموريت اتمام درگيري ها  در اين شهر از طريق انجام مذاكره و يا با توسل به زور  به قبائل اين منطقه واگذار خواهد شد.
"خالد كعيم" معاون وزير خارجه ليبي در گفتگو با روزنامه نگاران گفت: "وضعيت فعلي شهر "مصراته" توسط قبائل اطراف اين شهر و يا ساكنان اين منطقه حل خواهد شد و ارتش ليبي ديگر در اوضاع اين شهر مداخله نخواهد نمود."
او در ادامه افزود: ما كار را به قبائل اطراف شهر "مصراته" و مردم اين منطقه از طريق مذاكره و يا اعمال زود واگذار مي كنيم.
وی خاطر نشان ساخت:‌ سياست ارتش ليبي بر پايه انجام يك عمليات جراحي در شهر "مصراته" جهت حل اوضاع اين منطقه بود، اما حملات هوايي نيروهاي پيمان آتلانتيك شمالي "ناتو" مانع از تحقق اين امر شد.

- روز پنج شنبه (90.02.01) سخنگوي دولت ليبي گفت: اگر نيروهاي "ناتو" وارد شهر "مصراته" و يا هر شهر ديگري بشوند، دروازه هاي جهنم در برابر شهروندان ليبيايي گشوده خواهد شد و درگيري در ليبي ده ها برابر از آنچه كه در عراق اتفاق افتاد، سخت تر و شديدتر خواهد بود.
وی در ادامه گفت: ساكنين شهرهاي ليبي، خود را در قالب مجموعه‌هايي براي هر گونه حمله ي زميني از سوي نيروهاي پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) آماده كرده اند.

- دو نفر در اعتراض به تعيين سفير جديد ليبي در سوئد توسط "قذافي" به سفارت اين كشور در "استكهلم" حمله كردند.
به گزارش راديو "بي بي سي" اين دو نفر پرچم قديمي ليبي را از داخل مقر  سفارت اين كشور در سوئد از بين بردند.
اين درحالي بود كه در اطراف سفارت ليبي تظاهركنندگان خواستار به رسميت شناختن شوراي ملي انتقالي توسط دولت سوئد شدند. در پي اين امر نيروهاي امنيتي سوئد مقر سفارت را تحت محاصره خود درآوردند.

- رويترز: جنگنده هاي "ناتو" در ساعات اوليه صبح روز شنبه (90.02.03) مركز طرابلس در نزديكي "باب العزيزيه" را مورد هدف قرار دادند كه در پي آن سه تن كشته شدند.
دولت ليبي محل انفجار را پاركينگ خودرو دانسته اما به گزارش خبرنگار خبرگزاري "رويترز" محل انفجار، يك پناهگاه در زير زمين مي باشد.
"موسي ابراهيم" سخنگوي دولت ليبي اعلام كرد، در پي اين انفجار شديد 3 تن كشته شدند، او افزود: ‌اين انفجار در نزديكي مقر قذافي در‌ "باب العزيزيه" روي داده است.
به گزارش خبرنگاران "رويترز" در پي اين حمله يك حفره شديد در محل انفجار ايجاد شد كه به نظر مي رسد يك پناهگاهي در زير زمين بوده كه جعبه هاي مهمات در آن وجود داشته است. به گفته "ابراهيم" جعبه هاي مهمات خالي بوده است.

احزاب و شخصیت ها

- "نوری عبدالله عبدالعطی" یکی از رهبران مخالفان در شهر مصراته، سه شنبه شب (90.0130) به خبرنگاران گفت مخالفان خواستار اعزام نظامیان فرانسوی و انگلیسی بر پایه اصول بشردوستانه شدند.
وی اعلام کرد: پیشتر، ما درخواست می کردیم که هیچ مداخله خارجی وجود نداشته باشد اما این پیش از آن بود که قذافی از راکت های گراد و هواپیما استفاده کند.

- "مصطفی عبدالجلیل"، رئیس مجلس انتقالی لیبی در گفتگو با روزنامه الحیات گفت: از حزب الله و جنبش امل لبنان انتظار داریم که با ما همکاری کرده و در سرنگونی معمر قذافی ما را یاری دهند.

- "خالد الرواس"، تحلیلگر سیاسی لیبیایی گفت: رژیم دیکتاتوری "قذافی" همچنان به سرکوب مردم انقلابی لیبی ادامه داده و حاضر نیست در مقابل مطالبات آنان تسلیم شود و از سوی دیگر حملات هوایی نیروهای خارجی نیز موثر نبوده و ادامه این وضعیت، آینده لیبی را در هاله ای از ابهام فرو برده است.

آمریکا، اسرائیل و غرب و دیگر کشورها

- دولت باراك اوباما به كشور كوچك لسوتو پيشنهاد داده است كه اين كشور با پذيرش پناهندگي قذافي و فرزندانش موافقت كند.

- دریاسالار "مایک مولن"، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا می گوید حملات هوایی علیه مواضع نیروهای ارتش لیبی، 30 تا 40 درصد از توان عملیاتی این نیروها کاسته با این حال او معتقد است که عملیات نظامی در لیبی به سمت بن بست حرکت می کند.

- "جان مكين" سناتور آمريكايي از تمامي كشورها درخواست نمود شوراي ملي انتقالي را به رسميت بشناسند.

- "هیلاری کلینتون" وزیر امور خارجه آمریکا با مقایسه حمله نیروهای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) به لیبی با حمله نیروهای این سازمان به "کوزوو" در سال 1999، صبر و تحمل جهان را برای مشاهده نتیجه مداخله نظامی در لیبی خواستار شد.

- يك نويسنده و مورخ آمريكايي با اشاره به استقرار ناو‌هاي جنگي آمريكا در سواحل ليبي، از احتمال آغاز عمليات زميني آمريكا در اين كشور خبر داد.
"وبستر گريفين تارپلى" نويسنده و مورخ آمريكايي در گفتگو با شبكه تلويزيوني پرس‌تي‌وي از احتمال آغاز عمليات زميني آمريكا در ليبي خبر داد و افزود: نيرو‌هاي نظامي آمريكا خود را براي تهاجم زميني به ليبي آماده مي‌كنند كه منجر به كشتار وسيع غيرنظاميان و شكل‌گيري جنگ چريكي همانند سومالي در اين كشور خواهد شد.

- روز جمعه (90.02.02) رئيس جمهور فرانسه "نيكولا ساركوزي" موافقت اوليه خود را براي ديدار از شهر "بنغازي" در شرق ليبي اعلام نمود.
اين در حالي است كه رئيس جمهور فرانسه با اعطاي سرمايه هاي بلوكه رژيم ليبي به انقلابيون اين كشور موافقت كرده است.
دفتر رياست جمهوري فرانسه اعلام كرد، "مصطفي عبدالجليل" رئيس شوراي ملي انتقالي ليبي طي دو روز گذشته از "ساركوزي" درخواست كرد به منظور حمايت معنوي از انقلابيون از شهر "بنغازي" در شرق ليبي ديدار بكند.
خاطر نشان مي سازد "مصطفي عبدالجليل" در روز چهارشنبه (90.01.31) از فرانسه ديدار كرده بود.
خبرگزاري "رويترز" به نقل از منابع نزديك به رئيس جمهور فرانسه اعلام كرد "ساركوزي" قصد دارد ديداری كوتاه از "بنغازي" داشته باشد اما موعد دقيق آن مشخص نيست.

- روز جمعه (90.02.02) نخست وزير انگليس تاكيد كرد هيچ احتمالي مبني بر اينكه نيروهاي انگليسي در هر صورتي جزئی از ارتش اشغالگر در ليبي باشند، وجود ندارد.
"ديويد كامرون" در گفتگو با راديوي انگليسي "بي بي سي" گفت:‌ "ما هيچ گونه اختيارات قانوني براي اشغال ليبي در دست نداريم". وی در ادامه افزود، نه ما و نه مردم ليبي و نه جهان خواستار چنين امري (اشغال ليبي) نمي باشد. 
خاطر نشان مي شود برخي از نمايندگان پارلمان انگليس نسبت به اقدام دولت اين كشور مبني بر ارسال مستشارهاي نظامي به ليبي ابراز نگراني كردند، آنها اين اقدام دولت را نخستين گام براي انجام ماموريت هاي نظامي در شمال آفريقا تلقي نمودند.

- چين، كشور انگليس را از ارسال افسران نظامي جهت ارائه مشاوره به انقلابيون مخالف "قذافي" برحذر داشت.
سخنگوي وزارت خارجه چين گفت: "پكن" با هر گونه اقدام خارج از اهداف قطعنامه سازمان ملل مخالف است.
سخنگوي وزارت خارجه چين در ادامه افزود: كشور چين معتقد است،‌ مسووليت حمايت از صلح و امنيت كشورها به عهده شوراي امنيت سازمان ملل بوده و تمامي كشورها نيز بايد براي حل مشكلات،  امور را به شوراي امنيت واگذار كنند.
وی در ادامه خاطر نشان ساخت، كشور چين با اتخاذ هر گونه تصميم فراتر از اهداف شوراي امنيت مخالف مي باشد.
سخنگوي وزارت خارجه انگليس به طور مستقيم انگليس را به نقض قطعنامه سازمان ملل در مورد جنگ ليبي متهم نكرد، اما از گفته هاي او برمي آمد  كه مقامات چيني مخالف تصميم نخست وزير انگليس مبني بر ارسال 12 افسر به خاك ليبي جهت ارائه كمك به انقلابيون مي باشند.
با اين هشدار، كشور "چين" نيز در اعتراض به اتخاذ اين تصميم از سوي نخست وزير انگليس به "روسيه" پيوست.

- روز جمعه (90.02.02) يك منبع رسمي در وزارت امور خارجه مغرب گزارش داد: اين كشور پس از انجام رايزني با دولت و نيروهاي مخالف ليبي،‌ در تلاش براي يافتن يك راه حل سياسي جهت اتمام بحران اين كشور مي‌باشد.  اين منبع از ارائه جزئيات بيشتر در اين خصوص خودداري كرد.
منبع مذكور در گفتگو با خبرگزاري "رويترز" اعلام كرد، تلاش هاي مغرب براي ارائه كمك هاي انساني و كمك جهت رسيدن به يك راه حل سياسي آن هم از طريق گفتگو محدود است.

- رئيس جمهور سودان تاكيد كرد خارطوم هيچ گاه پناهگاه ديكتاتور ليبي كه با مقاومت شديد انقلابيون كشورش روبه‌رو شده است نخواهد بود.

- دولت گامبیا روز جمعه 90.02.03 اعلام کرد شورای ملی انتقالی لیبی (مخالفان حکومت قذافی) را به عنوان تنها نهاد مشروع در لیبی به رسمیت می شناسد. گامبیا همچنین از دیپلمات های لیبیایی مامور در بانجول خواست گامبیا را ترک کنند.

- وزیر امور خارجه آلمان "گوئيدو وستروله" در ديدار با مقامات شوراي همكاري خليج‌فارس و وزراي خارجه تعدادي از كشورهاي اروپايي در ابوظبي با اعزام نيروهاي نظامي به ليبي مخالفت كرد.

- سفير ونزوئلا در ايران با بيان اينكه آقاي "چاوز" با رؤساي جمهور عضو «آلبا» صحبت كردند كه يك كميسيون صلح براي ليبي ايجاد شود، يادآور شد: اين يك پيشنهادي بوده كه از سوي آقاي احمدي‌نژاد نيز پذيرفته شده است.

تونس

- قوه قضاییه تونس تحقیق قضایی را از "کمال مرجان" وزیر امور خارجه در رژیم سابق این کشور آغاز کرد. منبع قضایی در تونس با اعلام این خبر افزود، دادگاه بدوی تحقیق از کمال مرجان را آغاز کرد اما قاضی تحقیق اعلام کرد مرجان تا پایان تحقیقات آزاد است.

- نمازگزاران تونسی بدون توجه به اطلاعیه های وزارت کشور تونس و به دلیل فشردگی جمعیت در مساجد، نماز جمعه را در خیابان های اطراف اقامه کردند.

- الجزایر

- "ابوجره سلطانی" رئیس جنبش اخوان المسلمین الجزایر دستگاه حاکم را به قطع حمایتش در صورت بی توجهی به اصلاحات متهم کرد. وی گفت: روند اصلاحات باید سقف زمانی مشخصی داشته باشد و برای اطمینان بخشی افکار عمومی و گروههای سیاسی باید تا 31 دسامبر سال جاری وضعیت اصلاحات مشخص شود.

- وزیر کشور الجزایر زمان برگزاری انتخابات پارلمانی در این کشور را نیمه اول سال آینده میلادی (2012) اعلام کرد.

- الجزایر روز پنجشنبه 90.02.01 از آغاز اجرای اصلاحات مد نظر رئیس جمهور این کشور خبر داد.
وزارت کشور الجزایر در بیانیه ای اعلام کرد، دولت الجزیره اجرای اصلاحات سیاسی را آغاز کرده است که عبدالعزیز بوتفلیقه جمعه گذشته وعده آن را داده بود.
بر اساس این بیانیه، قرار است "دهو ولد قابلیه"، وزیر کشور الجزایر با تشکیل گروه های کاری، رئوس ذکر شده را برای اجرای این اصلاحات عملی کند که در سخنرانی روز 15 ماه آوریل (26 فروردین ماه) خود به آن پرداخته بود.

113476 - 90.02.03
منابع در دفتر موسسه آفران موجود است.